Zastępca przewodniczącego Trybunału Stanu adwokat Piotr Andrzejewski wydał zarządzenie o zwrocie wniosku w sprawie wyrażenia zgody na pociągnięcie przewodniczącej Trybunału Stanu I prezes Sądu Najwyższego Małgorzaty Manowskiej do odpowiedzialności karnej. Według Andrzejewskiego pod pismem brakuje podpisu poprzedniego prokuratora krajowego Dariusza Barskiego.

Sejm zajmuje się dwoma projektami, które mają nowelizować Prawo o adwokaturze i Ustawę o radcach prawnych. Problem w tym, że część wprowadzanych propozycji nie jest tożsama, a to - jeśli nie zostanie poprawione i uwzględnione - może pogorszyć sytuację np. aplikantów adwokackich. Chodzi m.in. o to, że po poprawkach w ustawie adwokackiej znikną ograniczenia w zastępowaniu adwokata przez aplikanta radcowskiego. Projekt zmian w ustawie o radcach prawnych tego nie przewiduje.

Wydłużają się prace rządu nad projektem ustawy o instrumentach wspieranego podejmowania decyzji, które mają zastąpić ubezwłasnowolnienie. Do końca października ma on ponownie być rozpatrywany przez Komitet Stały Rady Ministrów. Wcześniej został z niego wycofany do ponownych ustaleń międzyresortowych, a te wciąż trwają. Jedną z nadal nierozstrzygniętych kwestii jest finansowanie rozwiązań zaproponowanych w ustawie. Środowisko osób z niepełnosprawnościami oczekuje, że projekt jak najszybciej znajdzie się w parlamencie.

W Europejskim Trybunale Praw Człowieka wciąż na ocenę czeka kilkaset skarg z Polski, złożonych przez sędziów lub kandydatów na sędziów. A po odebraniu im statusu „szybkich”, na wyroki trzeba będzie jeszcze czekać latami – przypomina Jacek Skrzydło, adwokat, profesor Uniwersytetu Łódzkiego. Mówi o możliwych w tych sprawach ugodach, ale swoim klientom ich nie poleca. Nieco wyżej ceniłby jednostronne deklaracje rządu o naruszeniu konwencyjnych standardów, ale takie propozycje nie pojawiają się.

Społeczna szkodliwość wykroczenia drogowego sędziego była znikoma - orzekł Sąd Najwyższy. Sędzia zrezygnowała z postępowania wykroczeniowego, nie przyjęła mandatu i punktów karnych, więc w tej sposób naraziła się na długie postępowanie dyscyplinarne, które jednak potwierdziło jej zawinienie. Sąd orzekł, że nie zachowała szczególnej ostrożności, ale kary nie poniesie.

Postępowanie elektroniczne przed sądami administracyjnymi, choć od lat zapowiadane jako istotny krok w kierunku cyfryzacji sądownictwa, w praktyce funkcjonuje w sposób dalece odbiegający od ustawowych założeń. Problem nie wynika jednak wyłącznie z braku sprawności organizacyjnej poszczególnych sądów wojewódzkich, lecz z niedostatecznego nadzoru instytucjonalnego – pisze dr Bartosz Bacia, radca prawny.

Z roku na rok w Polsce przybywa kotów, moda na posiadanie tego zwierzęcia wręcz wzrasta. Obecność tych czworonogów w mieszkaniach, na klatkach schodowych, w przestrzeni publicznej i za płotem sąsiada generuje problemy w prawie cywilnym, karnym i administracyjnym. Nic więc dziwnego, że sprawami z wątkami tych futrzastych zwierzaków musi zajmować się Temida.

Prokurator krajowy Dariusz Korneluk zdecydował o przekazaniu środków finansowych w wysokości 5 tys. zł brutto na etat do wszystkich jednostek organizacyjnych prokuratury. Cel to jednorazowa wypłata jako rekompensata braku zaplanowanych podwyżek w ramach „drugiego kroku". W piśmie skierowanym do Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP, wskazuje m.in. na pogorszenie się sytuacji finansowej prokuratury i zapewnia, że nie wycofuje się z obietnic.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych zwróciło się do Ministerstwa Finansów o przeanalizowanie budżetu Rzecznika Praw Obywatelskich. Środki dla Rzecznika muszą być adekwatne do potrzeb. Według MSZ, skuteczne działanie RPO pozwala zmniejszyć liczbę kierowanych przeciwko Polsce skarg do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, co w ogólnym rozrachunku przyczynia się to do zmniejszania zobowiązań budżetowych związanych z wypłacaniem odszkodowań.

Sąd rejonowy skontroluje, czy decyzja prokuratora o odmowie ustanowienia pełnomocnika dla przesłuchiwanego świadka była zasadna. Będzie miał na to siedem dni, a odmowna decyzja prokuratora będzie wykonalna z chwilą uprawomocnienia. Równocześnie dopuszczalne będzie przesłuchanie świadka bez pełnomocnika i przed decyzją sądu, w sytuacjach niecierpiących zwłoki lub ze względu na ważny interes śledztwa - projekt zmian w procedurze karnej trafił właśnie do opiniowania.

Trudna sytuacja w wymiarze sprawiedliwości skutkuje kolejnymi decyzjami, które mogą stać się podstawą do wzruszania wyroków. Tym razem chodzi o sędziów, którzy skończyli 65 lat życia, nie uzyskali zgody obecnej KRS na dalsze orzekanie, a pozostają czynnymi sędziami. Jest ich obecnie 53, a prawnicy nie mają wątpliwości, że przy ich orzeczeniach są podstawy do podnoszenia zarzutu nienależytego składu. Są też głosy, że obecne przepisy - uzależniające dalsze orzekanie od zgody KRS - są niekonstytucyjne.

Jeśli obywatel, któremu zostanie przydzielony prawnik z urzędu, jest niezadowolony z pomocy prawnej, to może się poskarżyć do samorządu zawodowego. Tyle tylko, że sądy dyscyplinarne orzekają powoli i bardzo często prawnicy unikają ponoszenia odpowiedzialności za swoje zaniedbania. Tak też zdarzyło się w wypadku radcy prawnego, który nie chciał stawić się w sądzie z powodu niskiej stawki wynagrodzenia. Izba Odpowiedzialności Zawodowej SN oddaliła jego skargę.

Od 1989 r. aż do dzisiaj, stan sędziowski nie rozliczył się całościowo i ostatecznie ze swoją przeszłością, w tym ze stalinowskim sądowym bezprawiem - napisał prezydent Karol Nawrocki w liście do uczestników konferencji w Sądzie Najwyższym poświęconej sądownictwu lat 1945-1989. Dodał, że część środowisk politycznych i prawniczych nie ma problemu z uznawaniem niezawisłości sędziów mianowanych przez komunistyczną Radę Państwa, a jednocześnie - według niego - ostentacyjnie i bezprawnie kwestionuje status sędziów wykształconych i powołanych w wolnej Polsce.

Prokuratorzy mają gwarancję podejmowania decyzji procesowych zgodnie z własnym sumieniem. A więc mogą powołać się na klauzulę sumienia, jeśli polecenie szefa będzie niezgodne z ich przekonaniami - w takim duchu zapadła uchwała o nie uchylaniu immunitetu prokuratorowi, któremu postawiono zarzuty wpływania na podwładnych w sprawie katastrofy smoleńskiej. To sprawa najwyżej na postępowanie dyscyplinarne - orzekł Sąd Najwyższy.

W zażaleniu adwokat, który jednocześnie był podejrzanym, nie nadmienił, że zatrzymane przedmioty stanowią tajemnicę obrończą. Dopiero po dokonanych oględzinach wniósł o ich zwrot. Sąd Najwyższy zatem nie uchylił immunitetu prokurator Prokuratury Okręgowej ze Szczecina oskarżonej o przekroczenie uprawnień. Prokurator nie tworzyła fałszywych dowodów, a także nie nakłaniała świadków do składania fałszywych zeznań.

W czwartek, 23 października, rusza ogólnopolski projekt Ministerstwa Sprawiedliwości, promujący zawód asystenta sędziego - „Asystent Sędziego - Prawo. Praktyka. Przyszłość". Celem ma być zwiększenie świadomości wśród studentów i absolwentów prawa na temat roli asystentów sędziów w wymiarze sprawiedliwości oraz zachęcenie młodych prawników do wyboru tej ścieżki kariery. Sami asystenci apelują do resortu o poprawę warunków pracy, wyższe wynagrodzenia i ułatwienia w awansie na stanowisko sędziego.

Skoro ze 100 proc. pewnością możemy dziś przewidzieć, że projekt dotyczący statusu tzw. neo-sędziów trafi do prezydenckiej niszczarki, to po co "marnotrawić" na niego czas i zasoby? Czy nie ma innych zagadnień, którymi mogliby się zająć specjaliści - tak przyziemnych jak informatyzacja wymiaru sprawiedliwości, kwesta wynagrodzeń za czynności z urzędu, spraw frankowych, a może za chwilę i WIBOR-owych? Po co nam ta farsa - pisze adwokat Norbert Stachura.

Sędzia sam zdecyduje, czy może orzekać po 65. roku życia. Jeśli będzie czuł się na siłach, poinformuje o takiej woli prezesa „swojego" sądu apelacyjnego – nie później niż na sześć miesięcy i nie wcześniej niż na dwanaście miesięcy przed urodzinami. Będzie musiał dodać do takiego oświadczenia zaświadczenie lekarskie potwierdzające, że jego stan zdrowia na to pozwala. Następnie prezes „niezwłocznie" zawiadomi o tym ministra sprawiedliwości i KRS – wynika z projektu noweli Prawa o ustroju sądów powszechnych, który trafił do opiniowania.

Jeszcze w tym roku ma być gotowy projekt o charakterze deregulacyjnym, rozszerzający zastosowanie tzw. milczącego załatwiania spraw z kodeksu postępowania administracyjnego. Założenia zmian, o które postulowali przedsiębiorcy, trafiły już do wykazu prac rządu. Równocześnie ustawa ma nie wyłączać aktywnego działania administracji w sprawach, w których wprowadza się tryb milczącej zgody.

Wniosek sędziego o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia nie został uwzględniony przez ministra sprawiedliwości. Powodem był argument, że oczekiwanie na zabieg operacyjny nie jest wystarczającą przesłanką do skorzystania z takiego świadczenia. Sąd Najwyższy umorzył postępowanie po wniesieniu zażalenia na decyzję, twierdząc - wbrew opinii sędziego, że – odwołanie przestało być aktualne.

Ministerstwo Sprawiedliwości wyznaczyło zaledwie 10 dni na zgłaszanie uwag do obszernego projektu regulującego m.in. status sędziów powołanych od 2018 r. Uzasadnia to tym, że „gonią" je terminy związane z wyrokiem pilotażowym Wałęsa kontra Polska. Nie przekonuje to jednak ani konstytucjonalistów, ani ekspertów od legislacji. W ich ocenie tak szybkie opiniowanie jest „pozorne", wpływa negatywnie na jakość przyjmowanych ustaw i na prawa obywateli. Nie jest jednak niczym wyjątkowym.

Sejm zajmie się nie tylko nowelizacją prawa o Adwokaturze, ale też zmianami w ustawie o radcach prawnych. Projekt, który wzięła na siebie komisja sprawiedliwości i praw człowieka, wniesiony przez KRRP wraz z petycją, zakłada m.in. zaostrzenie odpowiedzialności za bezprawne używanie tytułu zawodowego „radca prawny" poprzez wprowadzenie kary ograniczenia wolności albo grzywny do 100 tys. zł. Proponuje się też, by orzeczenia Wyższego Sądu Dyscyplinarnego były prawomocne i natychmiastowo wykonalne.

Sędzia Grzegorz Żmij został obwiniony o to, że składał wnioski o wyłączenie w rozpoznawaniu spraw w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego po wyroku ETPCz w Strasburgu w listopadzie 2021 r. Natomiast sędzia Wojciech Katner z Izby Cywilnej usłyszał zarzut niewyłączenia się z rozpoznawania sprawy. Sąd Najwyższy umorzył postępowania.

Setki pełnomocników złożyły na początku roku za pomocą systemu e-Doręczeń skargi do sądów administracyjnych na decyzje podatkowe. Większość skarg została przez WSA odrzucona, gdyż - zdaniem tych sądów - jedynym możliwym kanałem elektronicznego wniesienia skargi jest e-PUAP. NSA w postanowieniu z 24 września br. (sygn. I FSK 1395/25) uchylił zaskarżone postanowienie WSA w Bydgoszczy oraz wskazał, że nie podziela stanowiska przyjętego w dotychczasowym orzecznictwie - mówi Marcin Pietrusiński, doradca podatkowy z Kancelarii Pietrusiński sp.k.

Prokuratura skierowała akt oskarżenia wobec byłego wiceministra sprawiedliwości, obecnie posła PiS, Michała Wosia w sprawie przekazania 25 mln zł z Funduszu Sprawiedliwości na zakup Pegasusa – poinformowała rzeczniczka prasowa prokuratora generalnego prok. Anna Adamiak. Stawiane mu są zarzuty przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków.

Roszczenie prokuratora będącego żołnierzem zawodowym pełniącym służbę wojskową w powszechnej jednostce organizacyjnej prokuratury przeciwko tej powszechnej jednostce organizacyjnej prokuratury o zapłatę wynagrodzenia podlega rozpoznaniu w postępowaniu właściwym dla spraw pracowniczych - taką uchwałę 21 października br. podjęła Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego

Zmiana w systemie losowego przydziału spraw w sądach powszechnych wzbudziła liczne protesty. Pojawiły się zarzuty o ręczne sterowanie składami sędziowskimi. Tymczasem w Naczelnym Sądzie Administracyjnym nikt nie zgłasza uwag do systemu, w którym sprawy rozpatrywane w składach trzyosobowych przewodniczący wydziału przydziela sędziom w drodze losowania, z uwzględnieniem wydziału i specjalizacji orzeczniczej sędziów.

Sędziowie najczęściej powołują się na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i samą Konwencję w orzeczeniach, które dotyczą sędziowskiego statusu. Konwencja zdaje się im jednak umykać np. w sprawach dotyczących tymczasowego aresztowania, bo niezmiennie akceptują ponad 90 proc. prokuratorskich wniosków. Część z nich odwołania do niej umieszcza w uzasadnieniu, ale tego nie rozwija, inni powielają "wzór" z innych orzeczeń - wynika z analizy orzecznictwa sędziów w latach 2024-2025, opracowanej przez dr. Marcina Mrowickiego z Uniwersytetu Warszawskiego.

Sądy odrzucają skargi składane przez system e-Doręczeń, wskazując, że to niepoprawny system komunikacji. Odrzucenie skargi zamyka drogę sądową. Podatnicy tracą konstytucyjne prawo do sądu, a ich pełnomocnicy narażeni są na odpowiedzialność cywilną za błąd w sztuce. Nadzieją dla jednych i dla drugich jest korzystne postanowienie w tej kwestii Naczelnego Sądu Administracyjnego, które może przełamać impas.

Klauzule indeksacyjne zawarte w umowie kredytu hipotecznego - klauzule ryzyka walutowego i przeliczeniowe, odsyłające do tabel kursowych banku, określają główne świadczenia stron i jako nietransparentne mają charakter abuzywny. Ich eliminacja prowadzi do nieważności umowy w całości, gdyż usuwa ryzyko walutowe i powiązanie z LIBOR, co przekształca umowę w sposób zmieniający jej istotę. Brak jest przepisów dyspozytywnych pozwalających na wypełnienie luki ustawowej - podkreślił Sąd Najwyższy.