Prawo karne - Prawo.pl

SN: Roszczenia obrońcy przedawniają się po trzech latach

Prawo karne Prawnicy

Prawo do ściągnięcia zasądzonych kosztów postępowania karnego przedawnia się z upływem trzech lat od dnia, kiedy należało je uiścić - to zasada obowiązująca od lat. Dlatego dodatkowych należności obrońcy z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez adwokata lub radcę prawnego można dochodzić od Skarbu Państwa tylko w tym terminie. Należy go liczyć od daty uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie - orzekła Izba Karna Sądu Najwyższego.

26.03.2025

Produkcja prawa wyhamowała, ale legislacyjnych absurdów nie brakuje

Prawo karne Samorząd terytorialny Prawo cywilne Prawnicy Ordynacja Rynek i konsument Administracja publiczna Prawo pracy Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy Finanse Opieka zdrowotna Poprawmy prawo

Rok 2024 przyniósł w końcu spadki w produkcji prawa w Polsce. W polskiej legislacji wciąż jednak wiele jest do poprawy. Wśród przykładów można wskazać choćby nieżyciowe przepisy w sprawach cywilnych dla pełnomocników z urzędu, specustawę drogową, która stała się regułą, zamiast wyjątkiem, czy martwe przepisy dotyczące egzekwowania zakazu posiadania zwierząt. Punktujemy je w raporcie "Poprawmy prawo".

25.03.2025

SN: Syn znęcał się nad rodzicami z przerwą na więzienie

Prawo karne

Skazany za znęcanie się nad rodzicami mężczyzna nie mógł bez przerwy przez dziewięć lat dręczyć ich fizycznie i psychicznie, gdyż dwa razy odbywał w tym czasie karę pozbawienia wolności. Sąd Najwyższy uchylił wyrok sądu rejonowego i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. Jeśli okaże się, że sprawca dopuścił się na szkodę rodziców więcej niż jednego występku, to jego sytuacja prawna niewątpliwie uległaby pogorszeniu.

24.03.2025

Dr Tatara: Pełnomocnik potrzebny, aby nie składać samodenuncjacji

Prawo karne Prawnicy

Pełnomocnik przypilnuje, aby osoba występująca w charakterze świadka nie dokonała samodenuncjacji, czyli złożenia zeznań, w których świadek obciążyłby sam siebie. W polskim procesie karnym świadkowie nie mają tego obowiązku i mogą odmówić odpowiedzi na pytania, które mogłyby narazić ich i osoby dla nich najbliższe na odpowiedzialność - mówi dr Andrzejem Tatarą z Instytutu Nauk Prawnych Uniwersytetu Zielonogórskiego, adwokat, partner w Sak, Tatara, Tuński i Partnerzy s.p. w Opolu.

21.03.2025

Sędzia Izby Wojskowej SN i wiceprzewodniczący PKW nie odpowie za zbrodnię

Prawo karne

Sąd Najwyższy odmówił uchylenia immunitetu sędziemu tego sądu w stanie spoczynku, gdyż uznał, że doszło do błędu. Każdy prawnik, w tym sędzia miał obowiązek się stosować do drakońskich przepisów. Przy czym ich interpretacja była specyficzna. W inny sposób sądy dokonywały interpretacji tych przepisów niż obecnie. Zdaniem sędziego Motuka jednak sędzia naruszył rażąco podstawowe zasady odpowiedzialności karnej.

21.03.2025

Warto powołać wojskowego adwokata dla żołnierza

Prawo karne Wojsko

Nowelizacja ustawy o obronie Ojczyzny stworzyła system gwarancji nieodpłatnej pomocy prawnej dla żołnierzy w sytuacji, gdy wykonywanie zadań służbowych mogłoby wiązać się z popełnieniem przestępstwa. Warto rozważyć stworzenie instytucji zapewniającej profesjonalną obsługę prawną procesów karnych żołnierzy Wojska Polskiego. Powołanie np. Rzecznika Praw Żołnierza, który będzie realizował zadania pomocy prawnej z urzędu dla żołnierzy za pomocą "cywilnych" obrońców.

21.03.2025

Więcej skazanych będzie mogło odbywać kary w dozorze elektronicznym

Prawo karne

System dozoru elektronicznego, jako forma wykonywania kary pozbawienia wolności, może wkrótce objąć znacznie szerszą niż obecnie grupę skazanych. Konsultowany właśnie projekt przewiduje jego stosowanie przy karze pozbawienia wolności do trzech lat, gdy do odbycia jej w zakładzie karnym pozostała część tej kary w wymiarze do półtora roku - obecnie jest to pół roku. System ma rezerwy do „obsłużenia” większej grupy skazanych.

19.03.2025

SN: Rezygnacja z odczytania zeznań świadka nie jest podstawą wznowienia

Prawo karne

Powtórzenie przewodu sądowego z przyczyn dowodowych jest niezbędne dopiero wówczas, gdy cała podstawa dowodowa wyroku sądu I instancji jest obarczona mankamentami. Wadliwość ta dotyczyć będzie przeprowadzenia wszystkich dowodów, a nadto nieprawidłowego ujawnienia dowodów z dokumentów, bądź nieujawnienia innych dowodów, na których oparte zostało orzeczenie. Gdy nie zachodzą te okoliczności, przesłuchać świadka może sąd odwoławczy - orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Karnej.

18.03.2025

SN: Przynajmniej 5 tys. zł na Fundusz Pomocy od pirata

Prawo karne

W razie skazania sprawcy za niezastosowanie się do wyroku sądowego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i po odebraniu mu prawa jazdy, sąd jest obowiązany orzec wobec oskarżonego świadczenie pięciu tysięcy złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Przepisy te obowiązują od 1 stycznia 2023 roku, czego Sąd Okręgowy nie zauważył i odstąpił od wymierzenia kary pieniężnej.

17.03.2025

Pełnomocnik może wesprzeć świadka w sprawie karnej - decyduje prokurator lub sąd

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Świadek, czyli osoba, która nie jest stroną w sprawie karnej, może ustanowić swojego pełnomocnika, jeżeli wymagają tego jej interesy w toczącym się postępowaniu. Ustawodawca nie zdefiniował jednak pojęcia „interesu w toczącym się postępowaniu” - wymaga to oceny albo prokuratora, albo na etapie sądowym - sędziego. Świadek musi wykazać, że jest to potrzebne - np. wtedy, gdy istnieje prawdopodobieństwo, że jego status zmieni się na podejrzanego, a później oskarżonego.

16.03.2025

Parkingowy szeryf sam może skończyć przed sądem

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Wszystko jest parkingiem, jeżeli bardzo tego pragniesz - z tego założenia wychodzi spora część kierowców. Mandat wcale nie jest najgorszą rzeczą, jaka może im się za to przytrafić. Bywa, że inni użytkownicy dróg biorą sprawy w swoje ręce i karzą delikwenta np. naklejką z wulgarnym napisem lub spuszczeniem powietrza z opon. Samozwańczy szeryf sam jednak musi liczyć się z problemami z prawem.

15.03.2025

Za bagaż pozostawiony na lotnisku grożą dotkliwe kary

Prawo karne Prawo cywilne

Lotniska to miejsca o szczególnym reżimie bezpieczeństwa, w których każda nieprawidłowość czy podejrzane zachowanie może prowadzić do poważnych konsekwencji. Pozostawienie plecaka w miejscach publicznych lub zgłoszenie fałszywego alarmu to sytuacje, które nie tylko wywołują niepokój, ale również mogą wciągnąć pasażerów w poważne problemy prawne. W obliczu takich zagrożeń służby porządkowe i lotniskowe muszą reagować błyskawicznie.

14.03.2025

Szefowie Cinkciarz.pl z zarzutami, jeden z nich tymczasowo aresztowany

Prawo karne Domowe finanse

Sąd na wniosek Prokuratury Regionalnej w Poznaniu tymczasowo aresztował na trzy miesiące Roberta G., członka zarządu spółki Cinkciarz.pl. Postanowienie o przedstawieniu zarzutów popełnienia przestępstwa dotyczy także Marcina P., prezesa spółki, ten jednak przebywa za granicą.

13.03.2025

Przez lex Kamilek pracodawcy nie chcą organizować praktyk dla młodocianych

Prawo karne Prawo rodzinne Prawo pracy Rynek pracy

Ustawa, która miała wzmocnić ochronę małoletnich, sparaliżowała rynek pracy. Pracodawcy nie chcą przyjmować uczniów na praktyki albo wycofują się z tego zamiaru. Powodem jest konieczność wprowadzenia rozbudowanych standardów ochrony małoletnich, w tym przyjęcia odpowiednich dokumentów wewnętrznych i wymóg sprawdzania pracowników, którzy będą opiekunami tych praktyk. Zdaniem prawników przepisy wymagają pilnej korekty, jeżeli chcemy wspierać szkolnictwo zawodowe.

12.03.2025

Prawo do obrońcy dla niepełnosprawnych - od zatrzymania

Prawo karne Prawnicy

Wciąż trwają zabiegi o wprowadzenie do polskiego prawa europejskiego standardu o obowiązkowym udziale obrońcy już od zatrzymania i pierwszego przesłuchania przez policję. Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada załatwienie tej sprawy w ramach przygotowywanego pakietu zmian w procedurze karnej, ale przedmiotem sporu jest nadal sposób traktowania osób z niepełnosprawnością intelektualną. RPO zabiega np. o obligatoryjny wywiad środowiskowy w takich przypadkach.

08.03.2025

Porwania rodzicielskie: Czy pełna władza rodzicielska chroni przed odpowiedzialnością karną?

Prawo karne Prawo cywilne Prawo rodzinne

Sądy zazwyczaj decydują o pozostawieniu dziecka przy rodzicu, który je wywiózł. Jeśli taki stan rzeczy się utrwali w toku postępowania sądowego, opiekun, który wywiózł dziecko, jest określany „rodzicem pierwszoplanowym”, sprawującym bieżącą opiekę nad dzieckiem. Drugiemu opiekunowi pozostaje jedynie stoczyć nierówną walkę o kontakty - piszą Dominika Bielska i Piotr Borowy z kancelarii prawnej Octo Legal.

08.03.2025

Kaskadowe rozpatrywanie wniosków sposobem na patologię tymczasowych aresztowań

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

System kaskadowy, czyli krótkie aresztowanie na sędziowskim dyżurze, a po kilku dniach regularne posiedzenie, na którym sąd podejmie decyzję o zastosowaniu, lub nie, tymczasowego aresztowania – to jeden z wniosków z debaty na ten temat, zorganizowanej przez Rzecznika Praw Obywatelskich. Przekonywano też do całkowitej rezygnacji z zagrożenia surową karą jako przesłanki stosowania tego środka zapobiegawczego.

07.03.2025

SN: Sędzia może zabierać głos w sprawie legalności wyborów

Prawo karne Prawnicy Wybory

Brakuje nam przepisu definiującego, czym jest działalność publiczna sędziego. Jest on częścią społeczeństwa i najlepiej wie, jak ono funkcjonuje, więc nie można mu odbierać prawa wypowiadania się w sprawach wyborczych. Kwestionowanie legalności Izby Kontroli nie może być karane, bo sędzia nie może być ofiarą systemu politycznego – tak orzekł Sąd Najwyższy, uniewinniając kolejnego sędziego, który podpisał apel do OBWE.

07.03.2025

Lepsza ochrona przed mową nienawiści - Sejm uchwalił nowelizację

Prawo karne

W czwartek posłowie uchwalili nowelizację kodeksu karnego, która ma przewidywać kary także za nawoływanie do nienawiści ze względu na niepełnosprawność, wiek, płeć i orientację seksualną. Nie przeszła jednak część poprawek, proponowanych m.in. przez Razem, by dodać do chronionego przepisami katalogu tożsamość płciową, stan zdrowia psychicznego i fizycznego, stopień sprawności i wady rozwojowe.

06.03.2025

Szpieg zrobi zdjęcie bez zgody, a specłużby... muszą zapytać

Prawo karne Wojsko

Jeśli rozporządzenie ministra obrony narodowej weszłoby teraz w życie, o zgodę na fotografowanie, filmowanie i utrwalanie obiektu wojskowego nie musieliby pytać przedstawiciele kilkunastu zawodów, ale specsłużby - tak. Zabrakło ich w ministerialnej wyliczance wyjątków. Zdaniem prawników, już od dwóch lat MON reguluje nie to, co powinien. Ustawa o obronie Ojczyzny nie upoważnia go do tego.

06.03.2025