Temat dnia

Rząd wycofuje się z kształtowania wynagrodzeń sędziów i prokuratorów okołobudżetówką

Rząd zgłosił autopoprawkę do ustawy okołobudżetowej na 2024 r., usuwając z niej przepisy ustalające podstawę wynagrodzeń sędziów, prokuratorów, referendarzy i asesorów na stałym poziomie 6156,25 zł. Oznacza to, że wynagrodzenia tych grup zawodowych będą w przyszłym roku, pierwszy raz od 2021 r., kształtowane na podstawie ustaw ustrojowych - Prawa o ustroju sądów powszechnych i Prawa o prokuraturze, a podstawą będzie 7005,76 zł.

Ministerstwo Finansów uruchomiło środki na wyrównania dla sędziów, wypłaty od 8 grudnia
Nasz news

Ministerstwo Finansów uruchomiło środki na wyrównania dla sędziów, wypłaty od 8 grudnia

Wymiar sprawiedliwości

Od 8 grudnia br. sądy w całym kraju mają zacząć wypłacać sędziom, referendarzom i asesorom wyrównania wynagrodzeń w 2023 r. Ich wysokość ustalana była nie na podstawie ustawy ustrojowej, a okołobudżetowej. W listopadzie Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że było to niezgodne z Konstytucją. A ponieważ sądy nie miały wystarczających środków, wnioskowały o ich uruchomienie z rezerwy celowej. Ministerstwo Finansów właśnie o tym zdecydowało.

Sędziowie sami gubią się w przepisach o posiedzeniach niejawnych, potrzebne zmiany

Wymiar sprawiedliwości

Sądy toną w zaległościach, a referaty często przekraczają granice sędziowskich możliwości. Kusi więc, by przy rozpoznawaniu spraw posiłkować się posiedzeniami niejawnymi. Poza problemem oczywistym, związanym z ograniczeniem prawa do sądu, wątpliwości budzą jednak same przepisy, a konkretnie to, jak zostały zredagowane. W efekcie sędziowie różne je interpretują, pełnomocnicy nie wiedzą jak stosować, a jedni i drudzy uważają, że niezbędna jest nowelizacja.

Restytucja praworządności - w Warszawie konferencja dotycząca stanu wymiaru sprawiedliwości

Prawo karne Prawo cywilne

Jaka jest perspektywa wymiaru sprawiedliwości w najbliższej przyszłości, jak przywrócić praworządność, co z procesem cywilnym i karnym, na te pytania będą dyskutować uczestnicy ogólnopolskiej konferencji naukowej „Wymiar sprawiedliwości w Polsce – perspektywa na najbliższą przyszłość. Część III”, która odbędzie się 8 grudnia w Warszawie.

Schodołazy, napisy brajlowskie w sądach dla osób z niepełnosprawnościami

W niedzielę, 3 grudnia, obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami. Ministerstwo Sprawiedliwości podsumowało właśnie projekt dotyczący zapewnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości właśnie osobom z niepełnosprawnościami. W jego ramach przeszkolono ponad 4 tys. osób, wypracowano standard dostępności budynków sądów, doposażono je m.in. w tabliczki z napisami brajlowskimi, schodołazy oraz plany tyflograficzne, ułatwiające zrozumienie oraz poruszanie się wewnątrz budynków sądów.

Referendarze: Sądy łamią prawo, wypłacając nam niższe wynagrodzenia

Wymiar sprawiedliwości

Trybunał Konstytucyjny orzekł na początku listopada, że ustalanie ustawą okołobudżetową wynagrodzeń dla sędziów jest niezgodne z Konstytucją. Dotyczy to też m.in. referendarzy. Stowarzyszenie Referendarzy Sądowych LEX IUSTA w piśmie do Ministra Sprawiedliwości zaznacza, że od tego momentu pensje sędziowskie, referendarskie powinny być wyliczane zgodnie z ustawą ustrojową. I przypomina, że za bezpodstawne obniżanie pensji grozi grzywna do 30 tys. zł.

Prawo.pl
Polecamy książki prawnicze
Rzecznik Praw Obywatelskich składa skargę nadzwyczajną na korzyść powódki od wyroku Sądu Okręgowego w sprawie zachowku. Sąd nałożył na powódkę ciężar wykazania, że spadkodawczyni nie zrealizowała ani nie zbyła roszczenia o zachowek - choć strona pozwana nie podnosiła tych okoliczności. Według RPO, odebranie jej prawa do zachowku naruszyło funkcje: ochronną, dystrybucyjną oraz solidarnościową tej instytucji prawa spadkowego.
Monika Pogroszewska PAP
04.12.2023
Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne
Ustawodawca co rusz poprawia przepisy, by skuteczniej walczyć ze zjawiskiem niealimentacji. Nadal szwankuje jednak ściągalność takich zaległości - wynosi poniżej 20 proc. Dłużnik ma sporo możliwości, by uniknąć zobowiązań - co gorsza, wspierają go w tym bliscy i społeczeństwo. Komornicy podkreślają, że droga do poprawy jest daleka i obejmuje nie tylko kolejne zmiany legislacyjne, ale i mentalne. Konieczna jest edukacja i kampanie informacyjne.
Patrycja Rojek-Socha
04.12.2023
Prawo rodzinne Domowe finanse Poprawmy prawo

„Poprawmy prawo” - zgłoś przepisy do zmiany, wygraj dostęp do LEX

Prawo karne Samorząd terytorialny Prawo cywilne Rynek i konsument Prawo rodzinne Prawo pracy Prawo gospodarcze Zarządzanie oświatą Poprawmy prawo
Trwa 4. edycja akcji "Poprawmy prawo", prowadzonej przez redakcje Prawo.pl i LEX. Po raz kolejny chcemy wskazać najbardziej problematyczne przepisy we wszystkich obszarach prawnych, które wymagają pilnej poprawy. Szczególnie zwracamy uwagę na regulacje, które mają istotny wpływ na wymiar sprawiedliwości, prawników, podatki, pracę, działalność gospodarczą, zdrowie, oświatę, samorząd i administrację. Do zgłaszania wadliwych regulacji zapraszamy również naszych Czytelników.
Inga Stawicka Krzysztof Koślicki
02.12.2023
Prawo karne Samorząd terytorialny Prawo cywilne Rynek i konsument Prawo rodzinne Prawo pracy Prawo gospodarcze Zarządzanie oświatą Poprawmy prawo

Czy PUODO może zajmować się Chatem GPT, czyli RODO a AI

Nowe technologie RODO
Polskie media obiegła jakiś czas temu wiadomość, że Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych wszczął postępowanie wyjaśniające przeciwko spółce Open AI i skierował do niej pytania. O tym, czy po...
Agnieszka Zwierzyńska
02.12.2023

ETPCz rozstrzygnie, czy brak instytucjonalizacji związków jednopłciowych w Polsce łamie prawa człowieka

Prawo rodzinne Prawo unijne
Już 12 grudnia 2023 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka rozstrzygnie, czy brak instytucjonalizacji związków jednopłciowych w Polsce łamie prawa człowieka. Sprawę wytoczyło pięć polskich par tej...
Monika Sewastianowicz
02.12.2023

Mec. Robert Ofiara: Czy WIBOR jest do ruszenia? To zależy

Wymiar sprawiedliwości
Jest wiele podobieństw pomiędzy kredytami frankowymi a kredytami z WIBOR-em, jednak droga kredytobiorców z WIBOR-em nie jest jeszcze przetarta, a to czy pozew ma sens zależy od wielu czynników. Ważne...
Robert Ofiara
01.12.2023

Jednakowe wynagrodzenia sędziów i prokuratorów mają być utrzymane, MS zmienia okołobudżetówkę

Wymiar sprawiedliwości Prokuratura
Dotychczas przyjmowane rozwiązania miały na celu jednakowe wynagradzanie sędziów i prokuratorów. Po listopadowym wyroku Trybunału Konstytucyjnego trzeba więc poprawić ustawę okołobudżetową na 2023...
Patrycja Rojek-Socha
01.12.2023

Aleksandra Gawrońska-Mucha laureatką Nagrody Głównej konkursu Lider Prawników Przedsiębiorstw

Prawnicy
Aleksandra Gawrońska-Mucha, Global Senior Legal Counsel w firmie IBM, została laureatką 6. edycji konkursu Lider Prawników Przedsiębiorstw AD. 2023. Nagroda została wręczona podczas Świątecznej Gali...
Patrycja Rojek-Socha
30.11.2023

Monika Horna-Cieślak nowym Rzecznikiem Praw Dziecka

Prawo rodzinne
Adwokatka Monika Horna-Cieślak, specjalizująca się i zajmująca się prawami dzieci, współautorka głośnej ustawy Kamilka, czyli nowelizacji zwiększającej ochronę dziecka przed przemocą, przewodnicząca...
Krzysztof Koślicki Patrycja Rojek-Socha
30.11.2023

Raport: Firmy tracą zaufanie do spóźniających się z zapłatą

Rynek Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy
Co czwarta firma traci zaufanie do partnera biznesowego, gdy ten spóźni się z zapłatą za faktury 7 dni – wynika z badania "Zaufanie w biznesie" Rzetelnej Firmy pod patronatem Krajowego Rejestru...
Inga Stawicka PAP
30.11.2023

Monika Horna-Cieślak: Jako Rzecznik Praw Dziecka chcę być głosem młodych ludzi

Prawo rodzinne
Pełniąc funkcję Rzecznika Praw Dziecka, chcę być głosem, i to głosem słyszalnym, młodych osób. Będę stawiać m.in. na legislację, ale też na działania prewencyjne, szkolenia i edukację we wszystkich...
Patrycja Rojek-Socha
30.11.2023

Sędzia rozpozna sprawę cywilną tylko niejawnie - ma wsparcie w przepisach

Prawo cywilne Poprawmy prawo
Jawność rozprawy jest jednym z elementów konstytucyjnego prawa do sądu. 1 lipca weszły jednak w życie zmiany w postępowaniu cywilnym, wskutek których rozprawy jawne mogą przejść do lamusa, a...
Patrycja Rojek-Socha Aleksandra Partyk
30.11.2023

Adwokaci rozjaśniali prawo w niemal tysiącu szkół

Prawnicy
Niemal tysiąc odwiedzonych szkół i 30 ośrodków wychowawczych, ok. 35 tys. przeszkolonych uczniów szkół podstawowych i ponad 22 tys. przeszkolonych uczniów szkół ponadpodstawowych oraz 856 uczniów z...
Patrycja Rojek-Socha
30.11.2023

Rodzice zajmowali lokal bez umowy, dzieci zostają z długami

Samorząd terytorialny Nieruchomości
Małoletni nie mają wpływu na to, gdzie mieszkają z rodzicami. Rodziny, którym wypowiedziano umowę najmu, potrafią korzystać z tych nieruchomości przez wiele lat, nie płacąc odszkodowania za bezumowne...
Robert Horbaczewski
30.11.2023

MF studzi nadzieje prokuratorów: Na razie nie ma podstaw do wyższych wynagrodzeń

Prokuratura
TK zakwestionował konstytucyjność przepisów okołobudżetowych, określających podstawę wynagrodzenia sędziowskiego, a nie prokuratorskiego. Nie ma więc podstaw do wyrównań wynagrodzeń prokuratorów za...
Patrycja Rojek-Socha
30.11.2023

Sejm odwołał członków Komisji ds. wpływów rosyjskich, ale niekonstytucyjny organ ma zostać

Administracja publiczna
Sejm 29 listopada zdecydował o odwołaniu dziewięciu członków komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo Polski w latach 2007-2022, tzw. "komisji lex Tusk". Komisja ma jednak...
Patrycja Rojek-Socha Monika Sewastianowicz
29.11.2023

Rozstrzygnięcie o ważności referendum już 7 grudnia

Na 7 grudnia został wyznaczony termin posiedzenia całej Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego w sprawie ważności referendum ogólnokrajowego z 15 października. O ważności...
Monika Sewastianowicz
29.11.2023

Prokurator Turek: Jak rozkuć beton w Prokuraturze? Rozważnie

Prokuratura
Opinia publiczna żyje perspektywą przejęcia przez mający powstać rząd, kontroli nad prokuraturą. Przeszkodą jest wprowadzony lipcową nowelą Prawa o prokuraturze wymóg uzyskania zgody prezydenta na...
Piotr Turek
29.11.2023

Od Nowego Roku o ponad 30 proc. większe stawki dla biegłych - są projekty

Poprawmy prawo
Ministerstwo Sprawiedliwości rzutem na taśmę próbuje zwiększać stawki wynagrodzeń dla biegłych - zarówno w sprawach karnych, jak i cywilnych, o 30,49 proc. Projekty rozporządzeń trafiły do...
Patrycja Rojek-Socha
29.11.2023

Mec. Andrzej Zwara: Klienci oczekują od adwokatów stosowania nowych technologii

Wymiar sprawiedliwości
Nowe technologie nie zastąpią wiedzy, doświadczenia i umiejętności adwokatów, ale są narzędziem, które umożliwi nam efektywniejsze wykonywanie naszej pracy. Należy w nie inwestować, ponieważ tego...
Patrycja Rojek-Socha
29.11.2023

ZBP: Liczymy na ustawę regulującą ugody frankowe

Banki Kredyty frankowe
Związek Banków Polskich liczy, że nowy rząd zajmie się kwestią ustawowego usankcjonowania ugód zawieranych przez banki z posiadaczami kredytów frankowych. Prezes ZBP Tadeusz Białek mówił we wtorek...
Ret/PAP
28.11.2023

Czy można nadużyć prawa do skargi do Trybunału w Strasburgu?

Zdarza się, że przestępcy, co do których sądy nie miały wątpliwości, że naruszyli prawo i należy im się kara, składają skargi do Trybunału Praw Człowieka i wygrywają z powodu wadliwości systemu...
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
28.11.2023

Adwokaci przeciw zbyt częstemu zwracaniu im pozwów bez podstawy

Wymiar sprawiedliwości Poprawmy prawo
Adwokaci coraz częściej skarżą się na praktykę części sędziów, polegającą na zwracaniu pozwów bez uzasadnionej podstawy. Chodzi konkretnie o art. 130[1a] k.p.c., zgodnie z którym jeśli nie są...
Regina Skibińska
28.11.2023

Mikołaj Kozak: Przy procesie karnym problemem czas i organizacja

Wymiar sprawiedliwości
Samo oczekiwanie to jeden problem. Osobną kwestią jest sposób zorganizowania postępowania z punktu widzenia oskarżonego, który tak długo na proces czeka. Jeżeli po 1,5 roku od wpływu aktu oskarżenia...
Mikołaj Kozak
28.11.2023

Sądy mają problem z wyrównaniem wynagrodzeń sędziowskich, a MF prosi o dodatkowe wyliczenia

Wymiar sprawiedliwości
8 listopada TK stwierdził, że ustalenie wynagrodzeń m.in. sędziów, na podstawie ustawy okołobudżetowej na 2023 r., było niezgodne z Konstytucją. Oznacza to, że pensje za listopad i grudzień powinny...
Patrycja Rojek-Socha
27.11.2023

Frankowicze znów masowo dostają pozwy - sposób banków na bieg przedawnienia

Banki Kredyty frankowe
Banki składają pozwy do sądów przeciwko frankowiczom. Tym razem jednak nie o zwrot kapitału oraz wynagrodzenie za korzystanie z niego, tylko o zasądzenie kwoty tytułem waloryzacji kapitału, co jest...
Renata Krupa-Dąbrowska
27.11.2023

SN: Nagana dla adwokata za groźby w sms-ach

Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Odpowiedzialności adwokata nie wyłącza twierdzenie, że obwiniony działał we własnym imieniu i w sferze jego prywatnych interesów. Wypowiedzenie przez klientkę pełnomocnictwa wcale nie oznacza, że...
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
27.11.2023

Znany lekarz w reklamie leku? To prawdopodobnie oszustwo

Zawody medyczne
Lekarze nie mogą reklamować leków, wyrobów medycznych i suplementów diety. Prawo jest tu rygorystyczne i zakazuje używania w reklamie nawet wizerunku lekarza. Jeśli więc do kupienia jakiegoś...
Katarzyna Nocuń
27.11.2023

Dr Romanowski: Mamy solidne ramy prawne systemu ochrony dzieci

Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne
Solidne ramy prawne systemu ochrony dzieci już są, zespoły ds. badania przypadków ich śmierci lub doznania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu oraz do spraw ochrony małoletnich powinny zacząć formalnie...
Patrycja Rojek-Socha
27.11.2023

Prokuratura potrzebuje "na już" ponad 196 mln zł na wyrównanie wynagrodzeń

Prokuratura
Ponad 196 mln zł na wyrównanie wynagrodzeń prokuratorów i asesorów prokuratorskich w okresie od stycznia do października 2023 r., a także ok. 40 mln zł na wypłacenie wynagrodzeń zgodnych z Prawem o...
Patrycja Rojek-Socha
27.11.2023
1  2  3  4  5    1764
  • Aktualności
    • Rząd wycofuje się z kształtowania wynagrodzeń sędziów i prokuratorów okołobudżetówką

      Rząd zgłosił autopoprawkę do ustawy okołobudżetowej na 2024 r., usuwając z niej przepisy ustalające podstawę wynagrodzeń sędziów, prokuratorów, referendarzy i asesorów na stałym poziomie 6156,25 zł. Oznacza to, że wynagrodzenia tych grup zawodowych będą w przyszłym roku, pierwszy raz od 2021 r., kształtowane na podstawie ustaw ustrojowych - Prawa o ustroju sądów powszechnych i Prawa o prokuraturze, a podstawą będzie 7005,76 zł.
    • Dłużnik alimentacyjny nadal ma się dobrze, wyegzekwowanie alimentów graniczy z cudem

      Ustawodawca co rusz poprawia przepisy, by skuteczniej walczyć ze zjawiskiem niealimentacji. Nadal szwankuje jednak ściągalność takich zaległości - wynosi poniżej 20 proc. Dłużnik ma sporo możliwości, by uniknąć zobowiązań - co gorsza, wspierają go w tym bliscy i społeczeństwo. Komornicy podkreślają, że droga do poprawy jest daleka i obejmuje nie tylko kolejne zmiany legislacyjne, ale i mentalne. Konieczna jest edukacja i kampanie informacyjne.
    • Sędziowie sami gubią się w przepisach o posiedzeniach niejawnych, potrzebne zmiany

      Sądy toną w zaległościach, a referaty często przekraczają granice sędziowskich możliwości. Kusi więc, by przy rozpoznawaniu spraw posiłkować się posiedzeniami niejawnymi. Poza problemem oczywistym, związanym z ograniczeniem prawa do sądu, wątpliwości budzą jednak same przepisy, a konkretnie to, jak zostały zredagowane. W efekcie sędziowie różne je interpretują, pełnomocnicy nie wiedzą jak stosować, a jedni i drudzy uważają, że niezbędna jest nowelizacja.
    Zobacz więcej
  • Opinie
    • Mec. Robert Ofiara: Czy WIBOR jest do ruszenia? To zależy

      Jest wiele podobieństw pomiędzy kredytami frankowymi a kredytami z WIBOR-em, jednak droga kredytobiorców z WIBOR-em nie jest jeszcze przetarta, a to czy pozew ma sens zależy od wielu czynników. Ważne jest to, jak kredytobiorca był informowany o ryzyku zmiany oprocentowania i o tym, ile będzie go kosztował kredyt. Trzeba się też zastanowić, o co warto walczyć, bo nieważność - w tym przypadku - nie zawsze jest korzystna - pisze Robert Ofiara, adwokat.
    • Monika Horna-Cieślak: Jako Rzecznik Praw Dziecka chcę być głosem młodych ludzi

      Pełniąc funkcję Rzecznika Praw Dziecka, chcę być głosem, i to głosem słyszalnym, młodych osób. Będę stawiać m.in. na legislację, ale też na działania prewencyjne, szkolenia i edukację we wszystkich obszarach i tematach, które dzieci i młodzież interesują – mówi w rozmowie z Prawo.pl Monika Horna-Cieślak, adwokatka, powołana na urząd RPD.
    • Prokurator Turek: Jak rozkuć beton w Prokuraturze? Rozważnie

      Opinia publiczna żyje perspektywą przejęcia przez mający powstać rząd, kontroli nad prokuraturą. Przeszkodą jest wprowadzony lipcową nowelą Prawa o prokuraturze wymóg uzyskania zgody prezydenta na odwołanie przez premiera urzędującego Prokuratora Krajowego. Pojawiają się głosy, że zgodnie z Konstytucją wymóg ten można pominąć. Jeśli jednak w imię doraźnego pozbycia się kierownictwa prokuratury zdecydujemy się na taki krok w oparciu o niepewne argumenty, to jak za chwilę uzasadnimy projekt uniezależnienia prokuratury od rządu - pyta dr Piotr Turek, prokurator Prokuratury Okręgowej w Krakowie.
    Zobacz więcej
  • Zmiany w prawie
    • Samo niepłacenie alimentów to za mało, by wykluczyć z dziedziczenia

      Już za kilka dni - 15 listopada - wchodzą w życie zmiany rozszerzające katalog przyczyn prowadzących do niegodności dziedziczenia. Objęte mają zostać nim osoby, które uporczywie uchylają się wobec spadkodawcy od obowiązku alimentacyjnego oraz od wykonywania obowiązku pieczy. Co ważne, stwierdzić musi to sąd, a podstawą będą choćby skazania za niealimentację. Trzeba będzie też sprawdzić, czy nie było przebaczenia.
    • Ustawy przyjęte przez Sejm na posiedzeniu 17 sierpnia 2023 r

      Sejm głosował w czwartek nad zmianami w ponad 20 ustawach oraz przyjął uchwałę o zarządzeniu referendum 12 października 2023 r. Zmiany dotyczą m.in. wprowadzenie do procedury cywilnej na stałe rozpraw zdalnych, wprowadzenia Centralnej Informacji Emerytalnej, rewitalizacji Odry, bezpłatnych leków dla dzieci i seniorów 65 plus, zakazu sprzedaży energetyków dzieciom, 5 proc. obniżki cen prądu dla gospodarstw domowych oraz wprowadzenia "Lex knebel".
    • Zaniedbywanie spadkodawcy spowoduje utratę spadku

      Uporczywe uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego, ale też zaniedbywanie w potrzebie - będą nowymi przesłankami niegodności dziedziczenia. Problem jednak w tym, że skorzystanie z nich może być trudne i czasochłonne. Nie wystarczy akt notarialny poświadczenia dziedziczenia. Trzeba będzie dysponować wyrokiem sądowym.
    Zobacz więcej
  • Pytania i odpowiedzi
    Zobacz więcej
  • Orzeczenia
    • SN: Nagana dla adwokata za groźby w sms-ach

      Odpowiedzialności adwokata nie wyłącza twierdzenie, że obwiniony działał we własnym imieniu i w sferze jego prywatnych interesów. Wypowiedzenie przez klientkę pełnomocnictwa wcale nie oznacza, że korespondencja z nią nie jest już korespondencją zawodową – orzekł Sąd Najwyższy uznając, że groźby wobec mocodawczyni w kierowanych do niej sms-ach zasługują na karę nagany.
    • Sędziowie kwestionujący niezależność TK nie będą karani

      Sędzia ma prawo stosować prawo europejskie, Konstytucję oraz wyroki Trybunału Praw Człowieka w Starsburgu i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym badać prawidłowość powołania organów takich jak Trybunał Konstytucyjny czy Krajowa Rada Sądownictwa – orzekł Sąd Najwyższy w sprawie sędziego obwinionego o przekroczenie uprawnień.
    • Kto ponosi koszty, gdy jest porozumienie między dłużnikiem a wierzycielem

      Opłata egzekucyjna obciąża dłużnika - orzekła w uchwale w czwartek, 23 listopada, br. Izba Cywilna. W przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego z mocy prawa, jeżeli postępowanie egzekucyjne zostało uprzednio zawieszone na wniosek wierzyciela w związku z zawarciem porozumienia między nim a dłużnikiem co do sposobu lub terminu spełnienia świadczenia.
    Zobacz więcej