Temat dnia

Marcelina Lech: Sądy muszą zostać przygotowane na AI

Sztuczna inteligencja może mieć swoje zastosowanie w sądach, ale jej wprowadzenie wymaga zapewnienia odpowiednich warunków technicznych, standardów, a przede wszystkim odpowiedzi na pytanie, do czego ma służyć. A powinna usprawniać pracę i niwelować chociaż częściowo negatywne skutki braków kadrowych – np. poprzez wspomaganie pracy pracowników Biura Podawczego czy choćby generowanie automatycznego protokołu – pisze Marcelina Lech, asystentka sędziego SN.

Głodny sędzia, to... surowy sędzia

Wymiar sprawiedliwości

Dopóki orzeczenia sądowe wydają żywi ludzie, a nie AI, to nie tylko fakty i przepisy mają znaczenie dla wyroku. Jak pokazują badania, zmęczenie i głód sędziego mogą wpłynąć na surowość orzeczonej kary. Znaczenie może mieć też presja społeczna, medialna czy nieuświadomione stereotypy. Wpływ czynników pozaprawnych na decyzje sędziów od dawna jest przedmiotem badań zarówno prawników, jak i psychologów. Temat ten doczekał się wielu analiz oraz licznych publikacji naukowych.

RPO interweniuje w sprawie niemianowania asesorów sądowych

Wymiar sprawiedliwości

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Kancelarii Prezydenta RP z prośbą o wyjaśnienie przyczyn zwłoki w podpisaniu aktów mianowania na asesorów. Kandydaci na asesorów wybrali stanowiska w sądach już w kwietniu, ale do dziś nie otrzymali aktów mianowania, przez co nie mogą rozpocząć pracy. Skończyło im się też stypendium, a z końcem czerwca stracili prawo do ubezpieczenia zdrowotnego.

Ad Vocem: Projekt ws. prokuratorskich rozliczeń nie uderzy w zwykłych prokuratorów

Prokuratura

Projekt będzie podlegał ewaluacji i zmianom, ale idea pozostanie ta sama – w ten sposób prokuratorskie Stowarzyszenie Ad Vocem oficjalnie przyznało, że stoi za propozycją ustawy „o odpowiedzialności za czyny popełnione przez prokuratorów i asesorów oraz inne osoby zatrudnione w powszechnych jednostkach organizacyjnych prokuratury od dnia 12 stycznia 2024 roku”. Jak wskazuje, to odpowiedź na „bezprawie” przy zmianie m.in. prokuratora krajowego, jakiego „w historii prokuratury” jeszcze nie było.

Izbą Pracy SN będzie kierować neo-sędzia

Prawnicy

Sędzia Agnieszka Góra-Błaszczykowska została wyznaczona przez I Prezes Sądu Najwyższego do kierowania Izbą Pracy SN. Zastąpi ona sędziego Dawida Miąsika, wyłonionego do Sadu...

Zarzuty dyscyplinarne wobec sędziego Przemysława Radzika

Prawnicy

Rzecznik Dyscyplinarny ad hoc złożył wniosek o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej wobec sędziego Sądu Apelacyjnego w Warszawie - Przemysława Radzika, zastępcy rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych za czasów ministra Ziobry. Chodzi o pomówienie na portalu X w nim sędziego Grzegorza Kasickiego – o bezprawne umorzenie postępowania dyscyplinarnego.

Polecamy książki prawnicze

Cena promocyjna: 189,49

|

Cena regularna: 379,00

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 303,20

Cena promocyjna: 314,30

|

Cena regularna: 449,00

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 314,30

Cena promocyjna: 39,80

|

Cena regularna: 199,00

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 99,50

Cena promocyjna: 103,60

|

Cena regularna: 259,00

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 77,70

Cena promocyjna: 124,50

|

Cena regularna: 249,00

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 174,30

Cena promocyjna: 115,61

|

Cena regularna: 289,00

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 144,50

Cena promocyjna: 242,10

|

Cena regularna: 269,00

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 188,30

Cena promocyjna: 89,40

|

Cena regularna: 149,00

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 74,50

Stowarzyszenie Forum Adwokatów zwróciło się do premiera Donalda Tuska z petycją o niezwłoczne ogłoszenie w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 kwietnia 2025 r. Chodzi o orzeczenie o niekonstytucyjności przepisów dotyczących wynagrodzenia dla kuratorów ustanawianych m.in. dla osób nieznanych z miejsca pobytu. W tym momencie otrzymują 40 proc. stawek minimalnych za czynności adwokackie czy radcowskie. Adwokaci podkreślają, że niepublikowanie wyroku godzi w konstytucyjne prawa obywateli.
Patrycja Rojek-Socha
11.07.2025
Wymiar sprawiedliwości
Prawnicy coraz częściej korzystają z możliwości, jakie daje sztuczna inteligencja. Zaczynają po nią sięgać także sędziowie, choć w MS trwają dopiero prace nad rozwiązaniami, które by im to w szerszym i bezpiecznym zakresie umożliwiały. Eksperci nie mają jednak wątpliwości, gdzie dla AI w sądownictwie miejsca nie ma. Jak podkreślają, jest omylna i nie ma umiejętności miękkich – może więc pomagać przy prowadzeniu przez sędziego sprawy, ale nie może w niej rozstrzygać.
Patrycja Rojek-Socha Aleksandra Partyk
11.07.2025
Wymiar sprawiedliwości
21 lipca br. Sąd Rejonowy w Koninie rozpozna jeden z kilku pozwów o wyrównanie adwokatowi stawki za "urzędówkę". Kwestionowane wynagrodzenie zostało wyliczone na podstawie przepisów uznanych przez Trybunał za niekonstytucyjne. Jeśli wyrok będzie korzystny, to takie pozwy - podobnie jak sprawy frankowe - mogą zalać sądy. Adwokaci wzywają ministra sprawiedliwości do reformy systemu urzędówek, w tym opracowania mechanizmu odszkodowawczego, na wypadek ich zaniżenia.
Patrycja Rojek-Socha
11.07.2025
Wymiar sprawiedliwości

Iustitia o wypowiedzi prezydenta Dudy: niedopuszczalna próba zastraszenia sędziów

Wymiar sprawiedliwości
Zarząd Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia" ocenił wypowiedź prezydenta Andrzeja Dudy, dotyczącą sędziów, jako niedopuszczalną próbę zastraszenia środowiska sędziowskiego. W specjalnej uchwale...
Patrycja Rojek-Socha
10.07.2025

SN: Nie może złożyć skargi właściciel, który domaga się dojścia do swoich nieruchomości

Prawo cywilne
Sąd Najwyższy odrzucił skargę kasacyjną interwenientów ubocznych po stronie pozwanej w sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Do wykazania się interesem w...
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
10.07.2025

SN: Czy odpis dokumentu wystarczy do wpisu w księdze wieczystej

Prawo cywilne
Czy dopuszczalny jest wpis w księdze wieczystej na podstawie odpisu dokumentu poświadczonego za zgodność z oryginałem przez notariusza - takie zagadnienie przedstawili sędziowie Sądu Okręgowego w...
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
10.07.2025

Wyższy mandat za awanturę w szpitalu, postępowanie przyspieszone jako opcja

Prawo karne Zawody medyczne
W kolejnej wersji projektu nowelizacji kodeksu karnego oraz wykroczeń znalazła się fakultatywna możliwość zastosowania postępowania przyspieszonego w momencie, gdy dana osoba zachowa się agresywnie w...
Inga Stawicka
10.07.2025

E-apelacja w sprawie karnej przez portal sądowy - Sejm uchwalił nowelę

Wymiar sprawiedliwości
Coraz bliższa jest możliwość wnoszenia środków odwoławczych i wniosków o uzasadnienie, a także np. odpowiedzi na apelację za pośrednictwem konta na portalu informacyjnym sądów. Sejm przyjął właśnie...
Patrycja Rojek-Socha
10.07.2025

Coraz starsi podejrzani, coraz mniej przestępstw

Wymiar sprawiedliwości
Liczba przestępstw w Polsce jest niemal dwukrotnie mniejsza niż 20 lat temu. Przeciętny podejrzany jest znacznie starszy niż był wtedy. Podejrzanych cudzoziemców w liczbach bezwzględnych jest dużo...
Patrycja Rojek-Socha
10.07.2025

Specjalny sąd dyscyplinarny rozliczy prokuratorów? Jest projekt

Prokuratura
Wybór na prezydenta Karola Nawrockiego wpłynął również na sytuację w środowisku prokuratorskim. W Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury przeciągają się prace dotyczące nowego Prawa...
Patrycja Rojek-Socha
09.07.2025

Włodzimierz Albin z Odznaką Honorową za Zasługi dla Wymiaru Sprawiedliwości

Wymiar sprawiedliwości
Włodzimierz Albin, dotychczasowy prezes i współtwórca Wolters Kluwer Polska, został uhonorowany przez ministra sprawiedliwości Adama Bodnara Odznaką Honorową za Zasługi dla Wymiaru Sprawiedliwości. W...
Patrycja Rojek-Socha
09.07.2025

KRK, KRS, księgi wieczyste, rejestr zadłużonych - nie działają. Awaria systemów MS

Wymiar sprawiedliwości
W środę, 9 lipca, nie działają systemy Ministerstwa Sprawiedliwości. Na stronach m.in. Krajowego Rejestru Karnego, Krajowego Rejestru Sądowego, Krajowego Rejestru Zadłużonych oraz Elektronicznych...
Patrycja Rojek-Socha
09.07.2025

SN: Adwokatowi należy się wynagrodzenie za wniosek o zabezpieczenie

Prawo cywilne Prawnicy Kredyty frankowe
Wynagrodzenie adwokata za prowadzenie sprawy obejmuje reprezentowanie strony w postępowaniu zabezpieczającym - taką uchwałę w składzie trzech sędziów podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego....
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
09.07.2025

Mikołaj Kozak: O szacunku do adwokatów

Prawnicy
Dużo się mówi o szacunku do sędziów, mało o szacunku do adwokatów. Kto regularnie występuje przed sądami, ten wie, że dobra atmosfera na sali, merytoryczny i przygotowany sędzia to wcale nie reguła....
Mikołaj Kozak
09.07.2025

Prokuratorzy apelują w sprawie niezależności prokuratury

Prokuratura
Zgromadzenie Prokuratorów Prokuratury Regionalnej w Katowicach przyjęło uchwałę, w której wskazuje na potrzebę szeroko zakrojonego dialogu społecznego na temat realnego zapewnienia niezależności...
Patrycja Rojek-Socha
09.07.2025

Projekty „sprzątania” w kodeksach gotowe, ale podpisy prezydenta niepewne

Wymiar sprawiedliwości
W oczekiwaniu na objęcie urzędu prezydenta przez Karola Nawrockiego trwają spekulacje, które ustawy podpisze, a których nie. O ile nisko oceniane są szanse ustaw dotyczących sądów i statusu sędziów,...
Krzysztof Sobczak
09.07.2025

Prezydent zmodyfikował wniosek do TK ws. mowy nienawiści

Prawnicy
Przedstawiciel prezydenta Andrzeja Dudy zmodyfikował w Trybunale Konstytucyjnym wniosek odnoszący się do marcowej nowelizacji przepisów karnych o tzw. mowie nienawiści - m.in. spośród zaskarżonych...
mp/PAP
08.07.2025

Asystent prokuratora może liczyć na zwrot kosztów związanych z aplikacją uzupełniającą

Wymiar sprawiedliwości
Szkolenie w ramach aplikacji uzupełniającej prokuratorskiej prowadzonej w KSSiP można uznać za podnoszenie kwalifikacji zawodowych asystenta prokuratora. A to oznacza, że może on liczyć na płatny...
Patrycja Rojek-Socha
08.07.2025

Kandydaci na asesorów zamiast w sądach, siedzą w domu - stanowisko MS

Wymiar sprawiedliwości
Ten rok zaczął się od pogromu na egzaminie sędziowskim, który przeszło tylko 177 z 258 aplikantów. W kwietniu wybrali swoje miejsca w sądach, w maju po raz ostatni wypłacono im stypendium. Nadal...
Patrycja Rojek-Socha
08.07.2025

NIK zbadała aferę GetBack. Banaś: Państwo chroni interesy wąskich grup

Wymiar sprawiedliwości Finanse
Afera GetBack to nie jest zwykły błąd urzędniczy ani pomyłka w procedurze. To strukturalna wada systemu, w którym instytucje mające kontrolować i interweniować, stały się bezradne albo, co gorsza -...
Tomasz Ciechoński
08.07.2025

Protesty wyborcze odręczne widać, a innych nie

Prawnicy
Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych prosi o wyjaśnienie powodów, dla których na stronie internetowej Sądu Najwyższego, a także w mediach społecznościowych opublikowano zdjęcia protestów...
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
08.07.2025

SN: Radca prawny nie powinien unikać rzecznika, kara jest nieuchronna

Prawo karne Prawnicy
Radca prawny w sposób konsekwentny, w trakcie całego postępowania, unikała kontaktu z rzecznikiem i sądem dyscyplinarnym. Jest to jej uprawnienie, ale jeśli się z niego korzysta, to pozbawia się...
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
08.07.2025

Pożary kosztują coraz więcej - będą drakońskie kary za wykroczenia

Prawo karne Bezpieczeństwo publiczne
Podwyższenie z 5 tys. zł do 30 tys. zł grzywny za stworzenie zagrożenia pożarowego oraz górnej kwoty mandatów z 500 zł do 5 tys. zł - przewiduje nowelizacja kodeksu wykroczeń i kodeksu postępowania w...
Robert Horbaczewski
08.07.2025

Koniec z dyżurami w prokuraturach? Praca po godzinach tylko wyjątkowo i odpłatnie

Prokuratura
Niedopuszczalne jest wymaganie pełnienia dyżurów przez urzędników, asystentów i innych pracowników prokuratur okręgowych i regionalnych w dni wolne od pracy oraz powszednie poza godzinami urzędowania...
Patrycja Rojek-Socha
08.07.2025

Już sześć postępowań w sprawie znieważania córki prezydenta elekta

Prawo karne
Mokotowska prokuratura wszczęła sześć postępowań w sprawie znieważania córki Karola Nawrockiego, prezydenta elekta. Jak poinformowała prokuratura, każde postępowanie dotyczy wpisów na osobnej...
Patrycja Rojek-Socha
07.07.2025

Areszt elektroniczny coraz bliżej - założenia w wykazie prac rządu

Wymiar sprawiedliwości
Ministerstwo Sprawiedliwości chce wprowadzić do polskiego porządku prawnego nowy środek zapobiegawczy w postaci aresztu elektronicznego. Cel to rozwiązanie problemu zbyt częstych i długotrwałych...
Patrycja Rojek-Socha
07.07.2025

Minimum 5 tys. zł - MS po miesiącu zmienia rozporządzenie dotyczące płac w sądach

Wymiar sprawiedliwości
Ministerstwo Sprawiedliwości po miesiącu zmienia rozporządzenie dotyczące wynagrodzeń pracowników sądów i prokuratorów - podnosi wskazane w nim minimum z 4550 zł do 5000 zł brutto. Obiecywało to w...
Patrycja Rojek-Socha
07.07.2025

Nowy rzecznik ad hoc - sędzia Augustyniak

Prawnicy
Sędzia Sądu Apelacyjnego w Łodzi Barbara Augustyniak została wyznaczona przez ministra sprawiedliwości do pełnienia funkcji nowego rzecznika dyscyplinarnego ad hoc. Będzie zajmować się pomówieniami...
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
07.07.2025

Nie ulegajmy mitom - rozpoznanie kasacji karnej trwa trzy miesiące

Prawo karne Prawnicy
W 2024 r. przeciętny czas rozpoznania kasacji w Izbie Karnej wyniósł 92 dni (przeciętny czas rozpoznania wszystkich spraw w Izbie Karnej ukształtował się na poziomie 76 dni). Oznacza to więc, że...
Michał Hudzik
07.07.2025

Nastolatek za SMS-y o treści erotycznej nie trafi do rejestru pedofilów

Wymiar sprawiedliwości
Wiadomość dotycząca seksu, link do filmu pornograficznego, erotyczny wiersz, „nagie” zdjęcie – nastolatkom coraz częściej się to zdarza, a konsekwencje są poważniejsze niż stawienie się przed sądem...
Patrycja Rojek-Socha
07.07.2025
1  2  3  4  5    1857
  • Aktualności
    • Marcelina Lech: Sądy muszą zostać przygotowane na AI

      Sztuczna inteligencja może mieć swoje zastosowanie w sądach, ale jej wprowadzenie wymaga zapewnienia odpowiednich warunków technicznych, standardów, a przede wszystkim odpowiedzi na pytanie, do czego ma służyć. A powinna usprawniać pracę i niwelować chociaż częściowo negatywne skutki braków kadrowych – np. poprzez wspomaganie pracy pracowników Biura Podawczego czy choćby generowanie automatycznego protokołu – pisze Marcelina Lech, asystentka sędziego SN.
    • Głodny sędzia, to... surowy sędzia

      Dopóki orzeczenia sądowe wydają żywi ludzie, a nie AI, to nie tylko fakty i przepisy mają znaczenie dla wyroku. Jak pokazują badania, zmęczenie i głód sędziego mogą wpłynąć na surowość orzeczonej kary. Znaczenie może mieć też presja społeczna, medialna czy nieuświadomione stereotypy. Wpływ czynników pozaprawnych na decyzje sędziów od dawna jest przedmiotem badań zarówno prawników, jak i psychologów. Temat ten doczekał się wielu analiz oraz licznych publikacji naukowych.
    • Izbą Pracy SN będzie kierować neo-sędzia

      Sędzia Agnieszka Góra-Błaszczykowska została wyznaczona przez I Prezes Sądu Najwyższego do...
    Zobacz więcej
  • Opinie
    • Mikołaj Kozak: O szacunku do adwokatów

      Dużo się mówi o szacunku do sędziów, mało o szacunku do adwokatów. Kto regularnie występuje przed sądami, ten wie, że dobra atmosfera na sali, merytoryczny i przygotowany sędzia to wcale nie reguła. To coraz częściej miłe zaskoczenie. Po latach stawania przed sądami adwokat widzi, czy wysoki sąd wie, czego dotyczy sprawa, czy może uczy się jej na sali. Widać to po pytaniach, widać po przekręcaniu nazwisk, widać po chęci do zagrania na zwłokę i odroczenia z byle powodu - pisze Mikołaj Kozak, adwokat z Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.
    • Matras: Teraz trzeba wyprowadzić sądy z chaosu, potem jednolity status

      W tym momencie najważniejszą rzeczą jest naprawa sytuacji w Sądzie Najwyższym, w tym likwidacja Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, bo do tego zobowiązują Polskę wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Nie ma co zakładać, że prezydent ustaw nie podpisze - trzeba mu je przedstawić. Dopiero potem przyjdzie czas na rozważenie kwestii jednolitego statusu sędziów czy ewentualnie spłaszczenia struktury sądów - mówi dr Jarosław Matras, sędzia SN, przewodniczący zespołu Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury ds. ustawy o Sądzie Najwyższym.
    • Prof. Steinborn: E-rozprawy mogą usprawnić sprawy karne, ale potrzebne zmiany w przepisach

      Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego pracuje obecnie nad zmianami, które umożliwiałyby częstsze stosowanie wideokonferencji w sprawach karnych. Ważne jest, by co do zasady strony miały prawo, a nie obowiązek, brania udziału w takiej rozprawie. W mojej ocenie – i potwierdzają to choćby doświadczenia płynące ze Stanów Zjednoczonych – wyjątkiem powinny być e-posiedzenia w sprawach aresztowych – mówi dr hab. Sławomir Steinborn, profesor Uniwersytetu Gdańskiego.
    Zobacz więcej
  • Zmiany w prawie
    • W Nowym Roku ważne zmiany w prawie

      Wzrośnie płaca minimalna, przedłużono zamrożenie cen energii, a gminy ponownie zajmą się wypłatą dodatku osłonowego dla najuboższych. Więcej osób będzie mogło skorzystać z emerytur pomostowych, wraca podatek minimalny, a właściciele nowo kupionych pojazdów będą musieli je przerejestrować. Dzieciom nie będzie wolno sprzedawać energetyków, a szpitale muszą przygotować się na nowe zasady akredytacji. To tylko niektóre zmiany, jakie czekają nas od 1 stycznia 2024 r.
    • Samo niepłacenie alimentów to za mało, by wykluczyć z dziedziczenia

      Przepisy, które weszły w życie 15 listopada rozszerzają katalog przyczyn prowadzących do niegodności dziedziczenia. Objęte mają zostać nim osoby, które uporczywie uchylają się wobec spadkodawcy od obowiązku alimentacyjnego oraz od wykonywania obowiązku pieczy. Co ważne, stwierdzić musi to sąd, a podstawą będą choćby skazania za niealimentację. Trzeba będzie też sprawdzić, czy nie było przebaczenia.
    • Ustawy przyjęte przez Sejm na posiedzeniu 17 sierpnia 2023 r

      Sejm głosował w czwartek nad zmianami w ponad 20 ustawach oraz przyjął uchwałę o zarządzeniu referendum 12 października 2023 r. Zmiany dotyczą m.in. wprowadzenie do procedury cywilnej na stałe rozpraw zdalnych, wprowadzenia Centralnej Informacji Emerytalnej, rewitalizacji Odry, bezpłatnych leków dla dzieci i seniorów 65 plus, zakazu sprzedaży energetyków dzieciom, 5 proc. obniżki cen prądu dla gospodarstw domowych oraz wprowadzenia "Lex knebel".
    Zobacz więcej
  • Pytania i odpowiedzi
    Zobacz więcej
  • Orzeczenia
    • SN: Nie może złożyć skargi właściciel, który domaga się dojścia do swoich nieruchomości

      Sąd Najwyższy odrzucił skargę kasacyjną interwenientów ubocznych po stronie pozwanej w sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Do wykazania się interesem w zaskarżeniu orzeczenia nie wystarcza powołanie się na publiczne prawo podmiotowe. Sąd Najwyższy ocenił, że skarżący nie są pokrzywdzeni zaskarżonym orzeczeniem, gdyż w istocie wynik postępowania nie wpływa na ich prawa lub obowiązki.
    • SN: Czy odpis dokumentu wystarczy do wpisu w księdze wieczystej

      Czy dopuszczalny jest wpis w księdze wieczystej na podstawie odpisu dokumentu poświadczonego za zgodność z oryginałem przez notariusza - takie zagadnienie przedstawili sędziowie Sądu Okręgowego w Gliwicach Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego. W orzecznictwie Sądu Najwyższego pojawiły się bowiem dwa sprzeczne ze sobą stanowiska.
    • SN: Adwokatowi należy się wynagrodzenie za wniosek o zabezpieczenie

      Wynagrodzenie adwokata za prowadzenie sprawy obejmuje reprezentowanie strony w postępowaniu zabezpieczającym - taką uchwałę w składzie trzech sędziów podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego. Rozstrzygnęła w ten sposób rozbieżność w orzecznictwie, która nasunęła się przy rozpoznawaniu sprawy o kredyt mieszkaniowy w walucie obcej i udzielenie zabezpieczenia.
    Zobacz więcej