W czwartek, 13 lutego, Trybunał Sprawiedliwości UE wyda pierwszy wyrok w sprawie sankcji kredytu darmowego. Nikt nie ma wątpliwości, że orzeczenie będzie prognostykiem, w którym kierunku pójdzie orzecznictwo TSUE. W kolejce czeka jeszcze bowiem kilkanaście polskich pytań dotyczących SKD. Prawnicy kredytobiorców spodziewają się prokonsumenckiego rozstrzygnięcia, zaś prawnicy bankowi uważają, że wcale tak nie będzie.

Wykorzystywanie sztucznej inteligencji w niektórych obszarach, jakkolwiek może przynieść wiele korzyści, to obarczone jest ryzykiem naruszenia praw, które wymagają szczególnej ochrony. AI ACT wskazał takie obszary i uznał, że wykorzystywane w ramach nich narzędzia AI będą stanowiły systemy wysokiego ryzyka. Z kwalifikacją taką wiąże się obowiązek spełnienia szczegółowych wymagań regulacyjnych z AI ACT - pisze Rafał Rozwadowski, adwokat.

Senat przyjął w środę bez poprawek tzw. ustawę incydentalną. Na jej podstawie o ważności wyboru prezydenta w 2025 r. ma orzekać 15 sędziów najstarszych stażem w Sądzie Najwyższym, a nie - jak dotychczas - Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN. Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.

W środę Senat przyjął bez poprawek nowelizację ustawy o Służbie Więziennej. Przepisy mają w założeniu pozwolić na zatrudnianie w niej na stanowiskach kierowniczych pracowników cywilnych. Niektóre z funkcji nadal pozostaną jednak zarezerwowane dla funkcjonariuszy SW. Za przyjęciem nowelizacji zagłosowało 53 senatorów, przeciwko zagłosowało 31, nikt nie wstrzymał się od głosu. Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.

Obniżenie wieku emerytalnego komorników z 70 do 65 lat było jednym z elementów reformy obowiązującej od 1 stycznia 2019 r. Teraz Ministerstwo Sprawiedliwości chce to zmienić i wrócić do poziomu 70 lat, zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych - projekt nowelizacji ustawy przesłano do uzgodnień międzyresortowych.

Sytuacja prawna asesora sądowego nie może być lepsza od sytuacji prawnej sędziego. Takie rozwiązanie ustawowe w sposób oczywisty wprowadza nierówność wobec prawa w zakresie skutków prawnych wydanych z naruszeniem Konstytucji uchwał neo-KRS. Instytut Legislacji i Prac Parlamentarnych Naczelnej Rady Adwokackiej przedstawił opinię do projektu ustawy o uregulowaniu skutków uchwał KRS podjętych w latach 2018-2023.

Rzecznik Prokuratury Krajowej prok. Przemysław Nowak poinformował, że szefowa zespołu badającego działania prokuratury w latach 2016-2023 nie rezygnowała ze stanowiska. Po spotkaniu prok. Kwiatkowskiej z prokuratorem krajowym Dariuszem Kornelukiem skład zespołu nie uległ zmianie. Nowak potwierdził, że w związku z tym prok. Kwiatkowska nadal jest przewodniczącą zespołu prokuratorów analizujących naruszenia poprzedniej prokuratury.

Klientka kancelarii upoważniała radców prawnych do odbioru pieniędzy uzyskanych w wyniku wygranego procesu, ale też wyraziła wolę przekazania ich w znacznej części na rzecz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Sąd Okręgowy w Lublinie orzekł winę trójki radców prawnych przywłaszczenia ok. 2,9 mln zł w szkodę swoich klientów. Zostali oni wszyscy skazani na grzywnę, karę pozbawienia wolności i zakaz wykonywaniu zawodu.

Utrata stanowiska przez tzw. neo-sędziów w Sądzie Najwyższym czy Naczelnym Sądzie Administracyjnym nie będzie oznaczać automatycznego powrotu tam, skąd przyszli. Pierwsza prezes Sądu Najwyższego może nie mieć świadomości, że nie ma powrotu do sądu apelacyjnego, w którym wcześniej pracowała. Gdyby tego chciała, musiałaby startować w konkursie na wolne stanowisko i uzyskać nowe powołanie.

Rzecznik dyscyplinarny oskarżył sędziego apelacji łódzkiej, że brał udział w zgromadzeniu sędziów opiniujących kandydatury na stanowiska w sądzie wyższej instancji, gdy wśród ubiegających się o awans była jego żona. Sąd Najwyższy uniewinnił obwinionego sędziego, mimo, że ten w czasie procesu zmarł. Izba Odpowiedzialności Zawodowej uznała, że nie może umorzyć sprawy, bo sąd I instancji popełnił błąd: mając wątpliwości, orzekł na niekorzyść.

Pogłębia się postrzeganie Polski jako państwa skażonego korupcją. Polska zanotowała w 2024 roku najgorszy od 12 lat wynik w corocznym raporcie Transparency International. Pozycja naszego kraju pogarsza się z roku na rok systematycznie od 2015 roku. Badanie wykazało, że problem ma większość krajów europejskich.

Na sześć miesięcy prokurator generalny zawiesił w czynnościach służbowych swego zastępcę prok. Michała Ostrowskiego - poinformowała Prokuratura Krajowa. Prok. Ostrowski wszczął prywatne śledztwo w sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa zamachu stanu przez m.in. premiera Donalda Tuska, marszałka Sejmu i Senatu czy szefa Rządowego Centrum Legislacji na wniosek prezesa Trybunału Konstytucyjnego Bogdana Święczkowskiego.

Osobom poszkodowanym niewątpliwie niesłusznym zarzutem i oskarżeniem należy przyznać prawo do dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia - uważa rzecznik praw obywatelskich. Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawi wystąpienie prof. Wiącka do zaopiniowania przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Karnego. A w projekcie zmian w kodeksie zaproponowano wydłużenie do trzech lat terminu przedawnienia roszczenia.

Trudniej będzie się odwołać od pozwolenia na budowę niechcianej inwestycji w sąsiedztwie. Ministerstwo Rozwoju i Technologii chce zmienić przepisy. W odwołaniu obowiązkowo trzeba będzie precyzyjnie wskazać, co budzi sprzeciw, z jakich powodów oraz przedstawić dowody. Dziś wystarczy samo krótkie zakwestionowanie decyzji („nie, bo nie”), by sprawa trafiła do sądu, niezależnie od tego, czy składający odwołanie ma ku temu uzasadnione podstawy. Zdaniem prawników zmiana ta niczego jednak nie przyśpieszy, co najwyżej utrudni wnoszenie odwołań - "ukróci" zaś zapędy pieniaczy.

Prokurator udowodnić musi, że zachowanie osób pomagającym imigrantom na granicy narusza w sposób nieakceptowalny reguły prawne, deontologiczne, moralne funkcjonujące w naszym społeczeństwie. Tymczasem prawidłowa wykładnia normy prawnej wyklucza możliwość uznania, że pomaganie w pobycie cudzoziemcowi nosi cechy kierowania się przez sprawcę chęcią uzyskania korzyści osobistej dla kogo innego, jeśli jest nim cudzoziemiec – uważa adwokat Radosław Baszuk.

We wtorek, 11 lutego, o godz. 16:00 w Senacie odbędzie się wysłuchanie publiczne kandydatów na szefa Krajowego Biura Wyborczego. Wysłuchanie wspólnie organizują Kancelarie Prezydenta RP, Sejmu i Senatu. Siedmioletnia kadencja obecnej szefowej Magdaleny Pietrzak kończy się 3 marca 2025 r.

Negatywnie oceniam postawę ustawodawcy wobec fundacji rodzinnych. Zmiana reguł gry nastąpiła już październiku 2023 r., kiedy zlikwidowano preferencje dotyczące nieruchomości rolnych. Apogeum „braku rozsądku” było stanowisko Ministerstwa Finansów, zgodnie z którym celem powołania części fundacji była wyłącznie „optymalizacja podatkowa”, w konsekwencji czego należy dokonać „uszczelniających” zmian, zwłaszcza w przepisach podatkowych. Finalnie nie weszły one jednak w życie - pisze Piotr Aleksiejuk, radca prawny.

Częstsze wyznaczanie terminów rozprawy głównej niż raz na miesiąc lub podobnie i koncentrowanie przeprowadzanych dowodów skraca okres rozpoznawania sprawy nie tylko z pożytkiem dla stron, ale i dla sądu, który ma wówczas możliwość skupienia uwagi na mniejszej liczbie spraw – tak orzekł sąd odwoławczy. Z tezą zgadza się adwokat Mikołaj Kozak z Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

Po wyroku unieważniającym umowę kredytu frankowego banki albo proponują zawieranie porozumień kompensacyjnych, albo kredytobiorcy rozliczają się w formie złożonego oświadczenia o potrąceniu. Dla wszystkich lepsze jest dogadanie się, ale stronom nie zawsze się to udaje. Czasem kancelarie obsługujące bank piszą wprost, że rozliczenie wyroku nie jest już ich zadaniem. Bank z kolei potrafi nie odpisywać tygodniami na wiadomości, pobiera jednak nadal raty.

Przeoczenie sędziego wynikające z nadmiaru pracy w czasie pandemii Covid-19 to przypadek mniejszej wagi, a jego szkodliwość społeczna jest znikoma, mimo że sędzia popełnił błąd. Mężczyzna oskarżony o zabójstwo przez krótki czas przesiedział w areszcie bez podstawy prawnej, potem zwolniony przebywał miesiąc na wolności. W końcu jednak sprawca zbrodni został skazany na dożywotnie więzienie.

Ubiegając się o urząd sędziego, prawnicy przedkładają akta prowadzonych spraw, gdzie m.in. są informacje objęte tajemnicą zawodową. Nie są one anonimizowane, a kandydaci zwykle nie konsultują z dawnymi klientami wykorzystania dokumentów dotyczących ich prywatnych spraw. W efekcie informacje te są udostępniane m.in. prezesowi sądu, wizytatorom i członkom Krajowej Rady Sądownictwa, sędziom, posłom, senatorom, ministrowi sprawiedliwości. RPO zabiega o uregulowanie tej sprawy, a MS zgadza się tylko na częściowe ograniczenia.

Ruszyła już specjalna sekcja wyłoniona w Sądzie Okręgowym w Warszawie. Ma w niej orzekać w sprawach karnych 10 tzw. neo-sędziów, a kierować będzie tym zespołem sędzia Piotr Gąciarek, który był represjonowany przez rzeczników dyscyplinarnych przez ostatnie osiem lat. I Prezes Sądu Najwyższego oceniła tę decyzję jako akt przymusowej segregacji. Sędziowie będą pozbawieni możliwości orzekania w najistotniejszych kategoriach spraw, np. wniosków o tymczasowe aresztowanie.

Sędzia Dariusz Dończyk z Izby Cywilnej Sądu Najwyższego został wyłączony od orzekania z mocy ustawy, bo orzekał we własnej sprawie - stwierdził trzyosobowy skład sędziów powołanych po 2018 r. Rozstrzygnięcie dotyczyło żądania wyłączenia, oddalonego prawomocnym postanowieniem Sądu Najwyższego. Za nieważną uznano uchwałę trzech Izb z 2020 r., a także orzeczenia Trybunału Praw Człowieka oraz zasugerowano podjęcie kroków dyscyplinarnych wobec sędziego Dończyka.

Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia z niedowierzaniem przyjęło informacje medialne dotyczące ostatniej działalności zastępcy prokuratora generalnego – prokuratora Michała Ostrowskiego, a w szczególności jego decyzji o przyjęciu do prowadzenia nierejestrowanego zawiadomienia oraz wszczęciu postępowania w sprawie tzw. „zamachu stanu”. To poważne zagrożenie dla praworządności oraz przykład instrumentalnego wykorzystywania stanowiska.

Stowarzyszenie Stop Bankowemu Bezprawiu chce, żeby Komisja Europejska przyjrzała się dwóm wyrokom Sądu Najwyższego dotyczącym kredytów frankowych. Według Trybunału Sprawiedliwości UE sąd krajowy nie może usuwać jedynie części warunku umownego uznanego za nieuczciwy ani zmieniać jego treści – takie działanie jest sprzeczne z przepisami dyrektywy 93/13/EWG. Tymczasem w przypadku dwóch wyroków SN nie zastosowano tej wykładni.

Nawet jeśli sąd wzywa radcę prawnego jako świadka, to może on odmówić składania zeznań, powołując się na tajemnicę zawodową. Tajemnica ta buduje zaufanie klientów i może być uchylona tylko w wyjątkowych wypadkach. Tym razem radca prawny została ukarana przez sąd dyscyplinarny naganą, gdyż nie znaleziono argumentów usprawiedliwiających.

W piosence „Dziwny jest ten świat” Czesław Niemen śpiewał, że słowem zabija się tak jak nożem. Nie uważam, by – jak chcą tego niektórzy – należało w ogóle wyeliminować odpowiedzialność karną za słowo. Nie jest prawdą, jak to czasem pada w debacie, że w związku z obowiązywaniem art. 212 k.k. czyni się z ludzi przestępców za słowo. Bywa natomiast tak, że ludzie sami się nimi stają przez wypowiedzi niedopuszczalne i takie, które – czy to wskutek celowego działania, czy nonszalancji - mogą narazić innych na utratę zaufania koniecznego do wykonywania działalności czy zajmowania stanowiska - pisze Mikołaj Kozak, adwokat.

Nie proponujemy całkowitego zniesienia karalności zniesławienia, ponieważ np. hejt w mediach społecznościowych w postaci pomówień i stawiania poniżających zarzutów dotykających osób prywatnych, wymaga ochrony karnej – mówi prof. Włodzimierz Wróbel, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego. I zaznacza, że nie byłoby sankcji karnych za zniesławienie w dobrej wierze polityka czy instytucji.

Kierowcy, skazani za niestosowanie się do orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów, nie będą mogli być kierowcami dożywotnio – wynika z założeń do projektu nowelizacji niektórych ustaw w związku z poprawą bezpieczeństwa ruchu drogowego - resort sprawiedliwości pracuje nad zmianami w przepisach. To pomysł na poradzenie sobie z nagminnym naruszaniem czasowych zakazów.

Sąd będzie mógł przesłuchać świadka poza salą sądową pomimo złożenia sprzeciwu. Co więcej - strona będzie mogła być przesłuchana przez złożenie zeznań na piśmie. W takim przypadku sąd doręczy listę pytań wraz z pouczeniem - tak wynika z opublikowanego w czwartek projektu nowelizacji przepisów związanych ze sprawami dotyczącymi kredytów frankowych. Dotyczy on tylko tych kwestii, w których stroną jest konsument – a zatem nie obejmuje pozwów wnoszonych przez nabywców wierzytelności, którymi są zwykle wyspecjalizowane fundusze.