Z danych Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim, prowadzącym rejestr fundacji rodzinnej, wynika, że od momentu wejścia w życie ustawy o fundacji rodzinnej, tj. 22 maja 2023 r., do 1 października 2025 r. dokonano wpisu do rejestru 2940 fundacji rodzinnych. Natomiast wniosków o rejestrację w rejestrze fundacji rodzinnych wpłynęło 4954.
Dokonując analizy na poszczególne lata, liczby kształtują się następująco:
|
Rok |
Wpisane fundacje rodzinne |
Wnioski o rejestrację |
Skuteczność wpisu (w procentach) |
|---|---|---|---|
|
2023 |
492 |
917 |
ok. 54 proc. |
|
2024 |
1545 |
2304 |
ok. 67 proc. |
|
2025 (do 1.10) |
969 |
1822 |
ok. 53 proc. |
Boom na fundacje rodzinne, jednak sąd w Piotrkowie Trybunalskim nie nadąża
Tym samym ok. 60 proc. wszystkich postępowań rejestrowych zakończyło się wpisem fundacji rodzinnej, podczas gdy znaczna część wniosków wciąż znajduje się na etapie rozpoznania. Liczba ta nie napawa optymizmem. Zgodnie z najnowszym stanowiskiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim, średni czas oczekiwania na dokonanie wpisu wynosi obecnie około 14 miesięcy, liczonych od dnia złożenia wniosku. Tempo rejestracji fundacji rodzinnych od początku obowiązywania ustawy wynosi ok. 120 fundacji miesięcznie. Niewątpliwie sąd robi co w jego mocy, niemniej jednak brak odpowiedniego składu personelu, zwłaszcza administracyjnego, powoduje, że okresy oczekiwania na wpis do rejestru wynoszące ponad rok są anomalią prawną.
Jeżeli zestawimy powyższe dane z utrzymującym się na wysokim poziomie tempem napływu spraw, średnio ponad 200 nowych wniosków miesięcznie, należy stwierdzić, że bez podjęcia przez Ministerstwo Sprawiedliwości radykalnych działań w zakresie wzmocnienia organizacyjnego i kadrowego sądu prowadzącego rejestr, który jest obecnie jednym z najbardziej obciążonych w kraju, dojdzie do sytuacji, w której czas oczekiwania na rejestrację fundacji może wynosić nawet dwa lata.
Czy nowelizacja wpłynie na zainteresowanie
Jaki wpływ na dynamikę liczby nowych wniosków o rejestrację fundacji rodzinnych będzie miała procedowana nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w zakresie opodatkowania fundacji rodzinnych? Niewątpliwie pokaże to czwarty kwartał 2025 r. – projekt ukazał się 29 sierpnia br., aktualnie zakończona została procedura legislacyjna w parlamencie. Mając jednak na uwadze sprzeciw wielu środowisk w zakresie proponowanej nowelizacji, o czym szerzej m.in. w artykule https://www.prawo.pl/podatki/radcowie-prawni-wskazuja-na-mankamenty-w-nowelizacji-opodatkowania-fundacji-rodzinnej,535607.html, należy czekać na stanowisko prezydenta. Niewątpliwie w listopadzie br. wszystko się wyjaśni. Należy liczyć, że pozytywnie – zwłaszcza dla polskich firm rodzinnych.
Autor: Piotr Aleksiejuk, radca prawny, wspólnik kancelarii Wojarska Aleksiejuk & Wspólnicy
Czytaj również: Radcowie prawni wskazują na mankamenty w nowelizacji opodatkowania fundacji rodzinnych
