Do warszawskiego sądu rejonowego trafiło powództwo prof. Krzysztofa Ślebzaka przeciwko Trybunałowi Konstytucyjnemu o zapłatę uposażenia sędziego w stanie spoczynku. Profesor został wybrany na sędziego Trybunału w 2015 r. głosami ówczesnej koalicji PO-PSL, prezydent Andrzej Duda nie odebrał jednak m.in. od niego ślubowania. O sprawie poinformował rzecznik praw obywatelskich, który zgłosił swój udział w tym postępowaniu.

W trzecim kwartale 2026 r. ma być gotowy projekt nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, wprowadzający do prawa polskiego pojęcie i definicję pieczy współdzielonej. Zgodnie z założeniami, które znalazły się już w wykazie prac legislacyjnych rządu, sąd, pozostawiwszy władzę rodzicielską obojgu rodzicom, będzie powierzał im sprawowanie bieżącej pieczy nad dzieckiem naprzemiennie w powtarzających się, ale niekoniecznie w takich samych okresach. Priorytetem ma być zawsze dobro dziecka.

Nowelizacja kodeksu karnego, która została podpisana przez prezydenta, wprowadza silniejszą ochronę funkcjonariuszy publicznych – policjantów, strażaków czy ratowników medycznych – a także osób, które narażają swoje życie i zdrowie, pomagając innym: lekarze, pielęgniarki, ratownicy górscy i wodni oraz zwykli obywatele, którzy reagują na przemoc lub ratują ofiary wypadków. Kary za naruszenie nietykalności tych osób wzrosną z 3 do 5 lat.

Podwyższenie z 5 tys. zł do 30 tys. zł maksymalnej grzywny za stworzenie zagrożenia pożarowego oraz górnej kwoty mandatów z 500 zł do 5 tys. zł - przewiduje nowelizacja kodeksu wykroczeń i kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, którą podpisał prezydent. Stawki grzywny i mandatów nie były zmieniane od blisko ćwierć wieku. Ale, aby kary były skuteczne, potrzebne są też inne działania.

Zgodnie z obowiązującym Prawem o adwokaturze, ale też ustawą o radcach prawnych, referendarze, którzy zdali egzamin adwokacki lub radcowski, mają 10 lat na wpisanie się na listy adwokatów lub radców prawnych. Tymczasem referendarze z egzaminem sędziowskim lub prokuratorskim takich ograniczeń czasowych nie mają. Problem zasygnalizowany został w zgłoszeniu do naszej akcji "Poprawmy prawo", wraz z postulatem o jak najszybszą zmianę przepisów.

W sprawie o rozwód i zabezpieczenie kontaktu z synami nie stwierdzono, aby działania Sądu Apelacyjnego w Warszawie były nieprawidłowe i w rezultacie prowadziły do przewlekłości postępowania. Czynności sądu były podejmowane w rozsądnych odstępach czasu, a ich przeprowadzenie było zasadne i konieczne – orzekła Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego.

W czwartek 12 lutego Trybunał Sprawiedliwości UE ogłosi wyrok w głośnej polskiej sprawie dotyczącej kredytów wiborowiczów. Wyznaczenie terminu ogłoszenia wyroku zamyka furtkę prawną do uniknięcia odpowiedzi na polskie pytania prejudycjalne. Kilka polskich pytań prejudycjalnych do TSUE zostało w ostatnich miesiącach po cichu wycofanych przez zakończenie postępowań krajowych – albo ugodą z kredytobiorcą, albo uznaniem roszczenia przez bank, bądź cofnięciem przez kredytodawcę powództwa wobec kredytobiorcy.

Prace legislacyjne nad nowymi przepisami dotyczącymi kredytu konsumenckiego i praktyczne stosowanie sankcji kredytu darmowego mogą w najbliższym roku zdominować rynek kredytowy obok spraw frankowiczów i problemów z WIBOR-em – wynika z dyskusji podczas II Konferencji Kredytowej zorganizowanej przez rzecznika finansowego 11-12 grudnia. Patronat medialny nad konferencją objęło Prawo.pl.

Prokuratury rejonowe stanowią podstawę naszej prokuratorskiej piramidy, tam pracuje najwięcej prokuratorów. Dlatego nasz projekt ma na celu poprawić sytuację prokuratorów z tychże prokuratur. Zmian i nowości jest całkiem sporo. Po pierwsze, chyba najważniejsze, uwalniamy dla prokuratorów stawki awansowe wynagrodzenia, co oczywiście wiąże się z koncepcją jednolitego statusu prokuratora. Proponujemy też stworzenie sztywnej właściwości rzeczowej prokuratur rejonowych i okręgowych - mówi dr Michał Gabriel-Węglowski, członek zespołu problemowego ds. prokuratury Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury.

W ramach prac zmierzających do uporządkowania w Polsce zasad korzystania z różnorodnych form inwigilacji obywateli proponowane jest też wzmocnienie nadzoru sądowego nad stosowaniem kontroli operacyjnej. Przed wydaniem takiej zgody sąd miałby możliwość zapoznania się materiałami sprawy, a potem mógłby sprawdzać prowadzenie kontroli. Jednak bez zmian w wykonywaniu tego zadania przez sądy, nowe przepisy mogą pozostać martwym prawem.

Programy oparte na sztucznej inteligencji mogą skutecznie wspomóc w pracy zarówno sądy jak i prawników. By jednak tak się stało potrzebne są zarówno dedykowane dla wymiaru sprawiedliwości programy, jak i standardy oraz szkolenia. W grę wchodzi bezpieczeństwo danych obywateli i klientów ale też postępowań. Dlatego Ministerstwo Sprawiedliwości stawia obecnie mocno na cyfryzację, choć zapowiada też rekomendacja dla sędziów i pracowników sądów w zakresie AI, samorządy prawnicze - swoje standardy już wypracowały, rozważają też ewentualne zmiany w zasadach etyki.

Wiele tematów tzw. światopoglądowych nadal nie zostało uregulowanych w polskim porządku prawnym. Chodzi tu nie tylko o ustawę o związkach partnerskich, ale też np. kwestie ubezwłasnowolnienia – prace nad ustawą nadal trwają, mowę nienawiści czy represje za niesienie pomocy humanitarnej na granicy polsko-białoruskiej. A przecież ochrona prawa człowieka to też bezpieczeństwo, o czym władza nie powinna zapominać – mówi w rozmowie z Prawo.pl adwokat Jarosław Jagura, laureat I miejsca w konkursie Rising Stars Prawnicy – liderzy jutra 2025.

Ta znana postać ma zbyt mało indywidualności, trudno ją też oderwać od całości serii filmów o Jamesie Bondzie, a zwłaszcza od głównego bohatera, agenta 007 - zdecydował niemiecki Federalny Trybunał Sprawiedliwości oceniając, że filmowcy nie mogą mieć monopolu na wykorzystanie nazwy fikcyjnej postaci sekretarki.

Prezydent Karol Nawrocki podpisał nowelizację prawa o notariacie oraz ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Nowe regulacje upraszczają i przyspieszają procedury wpisów w księgach wieczystych w przypadku przejścia prawa własności nieruchomości wskutek dziedziczenia. Rząd przedstawiał te zmiany jako część pakietu deregulacyjnego.

W Izbie Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego wolne są trzy stanowiska sędziowskie. Odbyło się już losowanie sędziów, którzy mają zająć urząd po sędziach Krzysztofie Staryku i Marku Motuku, którzy przeszli w stan spoczynku. Wyłoniono sześć osób, które mają być przedstawione prezydentowi Karolowi Nawrockiemu w celu wybrania dwóch osób. Pozostaje wolne miejsce po prezesie Izby Wiesławie Kozielewiczu i już wylosowano trzech kandydatów na jego miejsce. Obecnie Izbą kieruje I Prezes Małgorzata Manowska.

Obywatel powinien być chroniony przed niskiej jakości usługami prawnymi, stąd m.in. propozycja samorządu radcowskiego, by podwyższyć kary za nieuprawnione posługiwanie się tytułem radcy prawnego. Takich spraw jest coraz więcej, bo rozwój technologiczny ułatwia wprowadzanie klientów w błąd. W mojej ocenie nadszedł też czas, by zastrzec takie określenia jak kancelaria czy kancelaria prawna - mówi Anna Sękowska, dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie.

Zespół problemowy ds. prokuratury Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury miał właśnie zakończyć pracę nad projektem ustawy Prawo o ustroju prokuratury. Szczegółów nadal nie znamy, a to, co jest przekazywane przez przewodniczącą zespołu prof. Karolinę Kremens, w zakresie choćby jednolitego statusu prokuratora i spłaszczenia struktury prokuratury, nie jest niczym nowym i niestety nie nastraja optymistycznie. Podobnie jak plan wprowadzenia ewaluacji pracy prokuratury, czyli po prostu systemu oceniania - pisze prokurator Kazimierz Orzechowski z Prokuratury Regionalnej we Wrocławiu.

Prof. Marlena Sakowska-Baryła z Uniwersytetu Łódzkiego, Katarzyna Szymielewicz z Fundacji Panoptykon oraz Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia otrzymały nagrody ministra cyfryzacji dla osób i podmiotów, które swoją pracą wyznaczają kierunki cyfrowego rozwoju Polski. Wręczono je 10 grudnia 2025 r. w Warszawie podczas konsultacji społecznych dotyczących cyfryzacji.

Podniesienie przez frankowicza zarzutu potrącenia wzajemnych roszczeń w procesie wytoczonym przez bank o zwrot kapitału kredytu nie oznacza, że konsument rezygnuje z zarzutu przedawnienia. To musi być zawsze traktowane priorytetowo, zwłaszcza gdy wcześniej sąd stwierdził nieważność frankowego kredytu hipotecznego ze względu na niedozwolone klauzule – orzekł w czwartek Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury finalizują się prace nad projektem Prawa o ustroju sądów powszechnych. Jednym z jego założeń jest wprowadzenie jednolitego statusu prokuratora. Za tym mają pójść też uregulowania dotyczące awansów – minimalny staż na stanowisku prokuratora w przypadku awansu do prokuratury okręgowej miałby wynosić sześć lat, a w przypadku Prokuratury Generalnej – 15 lat. Stanowisko młodszego prokuratora ma zastąpić stanowisko asesora.

Minął rok od zapowiedzi obecnego Ministerstwa Sprawiedliwości, że przygotowany zostanie projekt regulujący działalność tzw. kancelarii odszkodowawczych. Samorządy prawnicze próbują poradzić sobie swoimi własnymi propozycjami - w Sejmie jest m.in. projekt Prawa o Adwokaturze, wprowadzający nową definicję świadczenia pomocy prawnej i nowelizacja ustawy o radcach prawnych z wyższymi karami za podszywanie się pod tytuł radcy. W dyskusji powracają też głosy, że warto zastrzec określenie "kancelaria prawna".

Adwokat sam nie może skreślić się z listy, zwłaszcza gdy trwa postepowanie dyscyplinarne - orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego. Wniosek obwinionej o skreślenie z listy miał zapobiec ukaraniu. - Wina adwokata została udowodniona, zaś zarzut niewspółmierności kary w stosunku do wagi czynu okazał się chybiony, gdyż obwiniona, fałszując dokumenty, wystąpiła przeciwko dobru wymiaru sprawiedliwości i wizerunkowi korporacji - stwierdził SN.

Sędzia nie poniesie odpowiedzialności karnej za kolizję z hulajnogą. Sąd Najwyższy uznał, że częściową winę ponosi kierująca, która nie zachowała należytej uwagi przy przekraczaniu jezdni i przejścia dla pieszych. Po zmianie przepisów, część obowiązków, zwłaszcza zachowanie szczególnej ostrożności, ustawodawca nałożył na kierujących hulajnogami. A w tym przypadku poszkodowana nie zwróciła w ogóle uwagi na stojące na przejściu auto sędziego.

Sądy samorządowe, w tym lekarskie, powoli rozpoznają sprawy, dotyczy to także sporządzania uzasadnień orzeczeń - dlatego bardzo często karalność czynów się przedawnia. A to uniemożliwia merytoryczną kontrolę przez Sąd Najwyższy. Co więcej, 80 procent kasacji dyscyplinarnych zawiera słuszny zarzut pozbawienia obwinionych prawa do obrony. Izba Odpowiedzialności Zawodowej ostro krytykuje opieszałość sądów dyscyplinarnych. A także traktowanie obrońców tak, jak było i w tym przypadku.

Wykonujemy zawód o ogromnych kompetencjach i potężnej odpowiedzialności za los innych ludzi. Dostajemy za to całkiem już niezłe pieniądze, inaczej niż jeszcze 15-20 lat temu - czemu więc zaskoczeniem jest próba wprowadzenia wewnętrznej formuły, cyklicznej oceny pracy prokuratora? W każdej normalnie funkcjonującej instytucji czy profesji pracownik podlega pewnym formom analizy jakości jego pracy. Nie widzę powodu, by miało to omijać prokuratorów - mówi dr Michał Gabriel-Węglowski, członek zespołu problemowego ds. prokuratury Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury.

Obecnie, inaczej niż kiedyś, policjanci przyjmujący zawiadomienia o podejrzeniu przestępstwa z nienawiści nie okazują lekceważenia. Zmierzamy więc w dobrą stronę. Prawo daje wiele narzędzi chroniących przed dyskryminacją, ale problem tkwi w ich stosowaniu, choćby przez dowolność interpretacji skarżonych zachowań. Tymczasem prawo jest jedno - mówi Paula Sawicka wiceprezeska Fundacji Pomocy Ofiarom Przestępstw i przewodnicząca Rady Programowej Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita.

W kwietniu br. Trybunał Konstytucyjny orzekł niekonstytucyjność przepisów dotyczących wynagrodzenia dla kuratorów, m.in. dla osób nieznanych z miejsca pobytu. W tym momencie ich stawki stanowią 40 proc. stawek minimalnych za czynności adwokackie czy radcowskie. Ministerstwo Sprawiedliwości zapewnia, że trwają prace wewnątrzresortowe dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, w których „zamierza się" uregulować między innymi kwestie dotyczące wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w postępowaniu cywilnym.

W wykazie prac legislacyjnych jakiś czas temu opublikowany został projekt ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, który dopuszcza możliwość przystąpienia przez jej absolwentów po raz trzeci do egzaminu sędziowskiego. W uzasadnieniu tego projektu wprost wskazano, że „proponowane rozwiązanie pozwoli na poszerzenie kręgu osób uprawnionych do ubiegania się o stanowiska asesorskie w sądach, a tym samym służyć będzie poprawie sytuacji kadrowej w wymiarze sprawiedliwości i korzystnie wpłynie na dynamikę prowadzonych postępowań" – pisze Artur Skepka, starszy asystent sędziego w Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku.

Zmiany projektowane w procedurze karnej mają wprowadzić sądową kontrolę nad decyzjami prokuratorów o dopuszczeniu, bądź nie, pełnomocnika osoby niebędącej stroną (np. świadka) do udziału w postępowaniu. Krytykowana jest jednak niedostateczna precyzja proponowanych przepisów, co może prowadzić do ich omijania, np. pod hasłem „ważnego interesu śledztwa”.

Uporządkowanie najczęstszych problemów związanych z wypełnieniem przez banki/pożyczkodawców obowiązków informacyjnych, to największa zaleta prokonsumenckiego stanowiska Rzecznika Finansowego zaprezentowanego na początku grudnia. Ze stanowiska tego wynika również, że zarówno przepisy, jak i dotychczasowy dorobek orzeczniczy, już teraz umożliwiają dokonanie interpretacji przepisów o sankcji kredytu darmowego zgodnie z celami dyrektywy 2008/48/WE – uważa Anna Jackowska, radca prawny, partner w XALTUM Kancelaria Radców Prawnych Barczak Rozpara sp.k.