Przypomnijmy, że obecnie za rok aplikacji aplikant płaci 5850 zł. – Biorąc pod uwagę systematyczny wzrost kosztów szkolenia aplikantów w ostatnich latach, a w szczególności wysokość poniesionych kosztów za szkolenie w 2024 r. oraz średni koszt szkolenia aplikantów, a także dynamiczny wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę i wysokość inflacji w kolejnych latach, konieczne jest podniesienie opłaty rocznej za aplikację – uzasadniło Ministerstwo Sprawiedliwości w każdym z przygotowanych projektów.

Czytaj: Egzamin na aplikacje 2025: co będzie w testach i kto ma największe szanse?>>

Samorządy na minusie

Resort wyliczył w uzasadnieniu  koszty aplikacji w każdym z samorządów. I tak, jak wskazał, średni koszt szkolenia jednego aplikanta notarialnego w 2024 r. – na pierwszym, drugim i trzecim roku aplikacji – kształtował się na poziomie 6530,13 zł, natomiast średni koszt szkolenia jednego aplikanta czwartego roku aplikacji wyniósł 6649,24 zł.

– W 2024 roku wpływy z tytułu opłat rocznych za szkolenie aplikantów notarialnych wyniosły 5 912 420,47 zł, podczas gdy łączne wydatki poniesione na ten cel osiągnęły poziom 7 330 444,43 zł. Oznacza to deficyt w wysokości 1 418 023,96 zł – wskazało MS.
Z kolei jeśli chodzi o radców prawnych, to z wyliczeń resortu wynika, że średni koszt szkolenia jednego aplikanta radcowskiego w 2024 r. wyniósł 6522,15 zł. Wpływy z tytułu opłaty rocznej za 2024 r. za szkolenie aplikantów radcowskich wyniosły 26 247 385,97 zł. Łączne wydatki na szkolenie aplikantów wyniosły 30 119 311,77 zł, czyli niedobór to 3 871 925,80 zł.

W przypadku adwokatów średni koszt szkolenia jednego aplikanta adwokackiego w 2024 r. wyniósł 5935,45 zł. Wpływy z tytułu opłaty rocznej za 2024 r. za szkolenie aplikantów adwokackich wyniosły 20 788 606,85 zł, a łączne wydatki na szkolenie aplikantów – jak podano – 21 201 412,44 zł. Czyli samorząd „dopłacił" 412 805,59 złotych.

MS zwraca uwagę, że w latach 2021–2025 minimalne wynagrodzenie za pracę wzrosło z 2800 zł do 4666 zł, co stanowi wzrost o około 67 proc. – Wzrost kosztów pracy wpływa bezpośrednio na zwiększenie wydatków związanych ze szkoleniem aplikantów, co może pogłębiać nierównowagę finansową systemu aplikacyjnego. Biorąc pod uwagę systematyczny wzrost kosztów szkolenia aplikantów w ostatnich latach, a w szczególności wysokość poniesionych kosztów za szkolenie w 2024 r. oraz średni koszt szkolenia aplikantów, a także dynamiczny wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę i wysokość inflacji w kolejnych latach, konieczne jest podniesienie opłaty rocznej – uzasadniono.

 

Samorządy na „tak", ale potrzebny dalszy wzrost

Krajowa Rada Radców Prawnych w swojej opinii do projektu wskazała, że kwota 6500 zł, choć wyższa niż dotychczasowa, nie odzwierciedla w pełni rzeczywistych kosztów organizacji i prowadzenia aplikacji. – Obowiązująca wysokość opłaty pozostawała niezmienna od blisko dziewięciu lat, co – w zestawieniu z rosnącymi kosztami pracy, kosztami ogólnymi oraz inflacją – istotnie wpływa na sytuację finansową izb. Z tego względu dostrzegamy potrzebę dalszego, stopniowego dostosowywania wysokości opłaty rocznej – podniesienie jej o około 15 proc. pozwoliłoby zbliżyć się do poziomu pokrywającego rzeczywiste wydatki izb, a tym samym utrzymać wysoki standard szkolenia – wskazano. W opinii wyrażono też nadzieję, że w kolejnych latach samorząd radcowski będzie mógł kontynuować konstruktywny dialog z ministerstwem, tak aby stałe monitorowanie kosztów szkolenia sprzyjało temu, by ewentualne zmiany wysokości opłaty stawały się naturalnym i przewidywalnym elementem legislacyjnym.

Naczelna Rada Adwokacka do swojej opinii załączyła uchwałę, w której również wskazuje, że opłata na obecnym poziomie jest niezmienna od blisko sześciu lat. – W tym okresie sukcesywnie wzrastały zewnętrzne koszty składające się na wydatki poszczególnych izb adwokackich związane z procesem szkolenia aplikantów. Zaznaczyć należy, że wzrost tych wydatków jest czynnikiem obiektywnym, niezależnym od organów samorządu adwokackiego – podkreślono. Dodano, że rozporządzenie zakłada wzrost o około 12 proc. w stosunku do opłaty dotychczasowej. – NRA nie wnosi uwag do przedstawionego projektu z tym zastrzeżeniem, by w kolejnym roku rozważyć powiązanie wysokości opłaty za aplikację z określoną krotnością minimalnego wynagrodzenia za pracę – tak jak odbywało się to do 2019 r. – dodano.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.