Wydział Spraw Wewnętrznych Prokuratury Krajowej wystąpił o uchylenie immunitetu prokuratorowi Mirosławowi Wachnikowi, szefowi Prokuratury Okręgowej w Radomiu. Miał on stanąć przed sądem karnym i odpowiadać za przekroczenie uprawnień w sprawie przeciwko prokuratorowi Józefowi Gackowi, który podlegał mu służbowo.
Prok. Józef Gacek z Prokuratury Okręgowej Warszawa-Praga, prowadził śledztwo w sprawie katastrofy prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem z kwietnia 2010 roku, w której zginęło 96 pasażerów, w tym Prezydent RP.
Przekroczenie uprawnień
Jednak w 2020 roku prokurator Wachnik sam usłyszał zarzuty o przekroczeniu uprawnień z art. 231 par. 1 kk. Zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przez niego przestępstwa złożył poseł Antoni Macierewicz. Chodziło m.in. o odpowiedzialność funkcjonariuszy BOR za katastrofę.
Zarzuty, jak przypomniał prezes Izby Wiesław Kozielewicz, polegały na tym, że prok. Wachnik:
- Od 14 maja 2018 r. do 20 lipca 2021 r. w siedzibie prokuratury, pełniąc funkcję Prokuratora Okręgowego w Radomiu, przekroczył uprawnienia w ten sposób , że wpływał na bieg postępowania karnego, poprzez podejmowanie podstępnych zabiegów w postaci wydawania ustnych zaleceń zakazujących przesłuchania m.in. Józefa Gacka i Huberta Podolaka
- 22 października 2022 r. wydał niezasadne postanowienie przeciwko prok. Józefowi Gackowi prowadzącemu postępowanie przygotowawcze w Prokuraturze Okręgowej Warszawa-Praga o niedopełnienie obowiązków, poprzez nierozpoznanie w całości zawiadomienia z 1 marca 2012 r. o popełnieniu przestępstwa, które to zawiadomienie złożył poseł Antoni Macierewicz. Obciążył on szefa BOR Mariana Janickiego, który miał chronić wizyty zagraniczne premiera i prezydenta, czym działał na szkodę interesu prywatnego i publicznego.. Zarzucił prok. Gackowi, że osoby poszkodowane nie mogły zaskarżyć decyzji merytorycznej w przypadku umorzenia śledztwa.
- Polecił dwóm prokuratorom Prokuratury Okręgowej przedstawienie zarzutów prok. Gackowi, czym działał na szkodę interesu prywatnego i publicznego oraz narażenie na utratę dobrego imienia.
Czytaj też w LEX: Zasady odpowiedzialności służbowej za zwrócenie uwagi >
Nie ma zgody na postawienie przed sądem
Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego w uchwale z 22 października br. nie zgodziła się na uchylenie immunitetu prokuratorowi Wachnikowi.
W uzasadnieniu prezes Izby sędzia Wiesław Kozielewicz podkreślił, że ta sprawa ma duże znaczenie dla ustalenia zakresu uprawnień i obowiązków prokuratorów, którzy prowadzą lub nadzorują postępowania przygotowawcze w ich jednostkach. Prokurator prowadzący postępowanie przygotowawcze nie ma takich gwarancji jak sędzia, bo nie jest niezawisły, działa w warunkach ograniczenia możliwości decyzyjnych. Ale to znaczy, że jeśli nie zgadza się z postanowieniem przełożonego, to ma prawo zażądać stosownych decyzji na piśmie – przypomniał sędzia sprawozdawca.
- Jest kwestią dyskusyjną, czy prokuratorowi przysługuje powołanie się na klauzulę sumienia. Klauzula sumienia nie oznacza wolności wyrażania swoich przekonań w sferze wyznaniowej. Wolność sumienia – moim zdaniem – przysługuje prokuratorowi, ma prawo odmówić wykonania normy, która gwałci jego sumienie – stwierdził sędzia Kozielewicz. – Jest też stanowisko, że jeśli przepis gwałci sumienie, to powinno się odejść ze służby - dodał sędzia.
Czytaj też w LEX: Niezależność prokuratora >
Najwyżej postępowanie dyscyplinarne
Sędzia Kozielewicz wskazał, że art. 231 kk ma charakter „bagienny”, to znaczy każdemu urzędnikowi można postawić zarzut niedopełnienia uprawnień i ten przepis w praktyce jest nadużywany, bo większość spraw jest umarzana albo oskarżony jest uniewinniany.
- Prokurator Wachnik postawił cztery lata temu ten sam zarzut prokuratorowi Gackowi z art. 231 kk, który teraz jest stosowany przeciwko niemu – nie wszczęcie postępowania karnego itd. A mógł po prostu – zwrócić uwagę prokuratorowi Gackowi. Prokurator Wachnik zaprezentował brak stylu, który jednak nadaje się najwyżej na postępowanie dyscyplinarne – dodał prezes Izby.
Czytaj też w LEX: Zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej prokuratora >
Uchwała Izby Odpowiedzialności Zawodowej SN z 22 października 2025b r., sygnatura I ZI 33/25.
Cena promocyjna: 79.2 zł
|Cena regularna: 99 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 69.3 zł
