Polskie rozwody nadal wiążą się z dużymi emocjami, trwają czasem latami, a byli partnerzy potrafią zaciekle walczyć o zestaw sztućców. A to, jak duży jest konflikt, czy strony domagają się orzeczenia o winie, czy potrafią podzielić wspólny majątek lub porozumieć się co do kontaktów z dziećmi i alimentów, wpływa na to, ile zapłacą swoim prawnikom. Stawki na rynku są mocno zróżnicowane - od kilku do nawet 50 tysięcy złotych.

Z sejmowych obrad nad kształtem nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym wynika, że argumenty natury prawnej i konstytucyjnej nie będą miały wpływu na jej uchwalenie. Paraliż sądów, wzajemne testy niezawisłości i bezstronności sędziów, a wreszcie brak kompetencji i właściwego finansowania Naczelnego Sądu Administracyjnego, który będzie znacząco i nielegalnie obciążony - to główne zarzuty prezesów najważniejszych sądów w Polsce.

Środowisko adwokackie chce liberalizacji przepisów o reklamie ale uważa, że pewne ograniczenia w kodeksie etyki powinny pozostać - np. zakaz reklamy porównawczej - wynika z badań przeprowadzonych w czasie prac nad propozycjami zmian. Będzie im poświęcone rozpoczynające się posiedzenie plenarne NRA. Prezes Przemysław Rosati liczy, że uda się je przyjąć jeszcze w maju, a wprowadzić w pierwszej połowie roku.

Senat przyjął poprawki do ustawy budżetowej na 2023 r. Chce by o 6,5 mld złotych zwiększony został budżet Narodowego Funduszu Zdrowia. Nie zgłosił natomiast poprawek do noweli zwiększającej dotację budżetową dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Z kolei jeśli chodzi o ustawę o Fundacji rodzinnej zaproponował zmianę, obligującą do sprawdzenia po trzech latach działania przepisów.

O 6,5 mld złotych ma zwiększyć się budżet Narodowego Funduszu Zdrowia - to jedna z poprawek zgłoszonych w czwartek przez Senat. Senatorowie opowiedzieli się również za wykreśleniem zapisu zgodnie z którym publiczna radiofonia i telewizja miałyby otrzymać 2,7 mld zł w obligacjach jako rekompensatę za utracone wpływy z abonamentu.

Orientacja seksualna nie może być podstawą odmowy zawarcia umowy z osobą prowadzącą działalność na własny rachunek – orzekł w czwartek Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I przypomniał, że dyrektywa o równym traktowaniu w zakresie zatrudnienia i pracy, obejmująca szeroki wachlarz działalności zawodowych, ustanawia ogólne ramy walki z dyskryminacją ze względu między innymi na orientację seksualną.

Ponad trzy lata trwało postępowanie w sprawie wykroczenia drogowego prokuratora w stanie spoczynku, który przyznał się do niepopełnionego czynu. Źle zaparkował samochód jego syn, nie on sam. Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego uznała, że takie przeciąganie sprawy, która warta była 100 zł mandatu, i fałszywe zeznania, uchybiają godności urzędu i ukarała prokuratora karą upomnienia.

Kancelaria odszkodowawcza pozyskiwała dane osobowe potencjalnych klientów, w tym dane o stanie zdrowia, bez podstawy prawnej, w szczególności bez uzyskania ich zgody na przetwarzanie danych osobowych. Urząd Ochrony Danych Osobowych nałożył na wspólników kancelarii karę administracyjną w wysokości 45 tys. zł.

Jeśli sprawa dotyczy nieletniego sprawcy, celowe jest, aby dbać o udzielenie mu wsparcia i zapewnienie mu resocjalizacji. Tymczasem nowe przepisy nie są optymalne do realizacji tych celów. Jako praktyk uważam, że szczególnie problematyczna jest ograniczona uznaniowość sędziego przy wymierzaniu środka poprawczego - wskazuje adwokat dr Aleksandra Kluczewska.

Rozwiązania zaproponowane w projekcie nowelizacji Kodeksu Wyborczego niepokoją organizacje samorządowe. Wytykają, że nawet 5-7 osób będzie mogło wnioskować o utworzenie obwodu wyborczego, a na barki gmin spadnie obowiązek bezpłatnego dowozu do lokali wyborczych. Zastrzeżeń mają wiele. Uważają, że projekt w niewielkim stopniu podniesie frekwencję wyborczą, a nic nie mówi o kosztach.

Uniewinniona została sędzia, która popełniła błąd w orzekaniu. Niesłusznie i przedwcześnie zastosowała areszt tymczasowy, ponieważ źle zinterpretowała przepisy proceduralne. Jednak to uchybienie było do naprawienia na drodze kontroli instancyjnej. Ukaranie sędziego byłoby możliwe tylko w razie, gdyby błąd był rażący i oczywisty oraz popełniony świadomie lub złośliwie - wskazała Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego.

Choćby Pani Prezes żądała wszczęcia tysiąca postępowań dyscyplinarnych, nie uciszy Pani tych tysięcy sędziów, którzy wiernie i z poświęceniem stoją na straży praw RP. Wolnych ludzi nie da się zastraszyć. Wolni ludzie pięknie śpiewają, szczególnie w chórze. Metody polityków, 'kij i marchewka' w sądownictwie się nie sprawdzają. Są zbyt toporne - takie słowa skierował prezes Piotr Prusinowski do prof. Manowskiej.

W Sejmie trwają pracę nad nowelizacją ustawy o Sadzie Najwyższym, która ma przekazać Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu sędziowskie "dyscyplinarki". Tymczasem prezes Naczelnej Rady Adwokackiej Przemysław Rosati w piśmie do premiera Mateusza Morawieckiego apeluje o zmiany w zakresie wyboru piętnastu sędziów – członków Krajowej Rady Sądownictwa.

Sędzia Sądu Rejonowego w Warszawie Marta Pilśnik została uniewinniona przez Izbę Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego. Zastosowała interpretację związaną ze statusem sędziów do sprawy prokuratora, któremu Izba Dyscyplinarna SN uchyliła immunitet. Powołała się na orzeczenie TSUE z 14 lipca 2021 r. w sprawie sędziów. I miała do tego prawo, gdyż orzekanie nie jest i nigdy nie było deliktem.

Od 1 stycznia 2023 r. we wszystkich nowych zanonimizowanych sprawach dotyczących sporów między osobami fizycznymi, których imiona i nazwiska zastępuje się od 1 lipca 2018 r. inicjałami ze względu na ochronę danych osobowych, lub między osobami fizycznymi a osobami prawnymi, których nazwy nie mają charakteru odróżniającego, w Trybunale Sprawiedliwości UE nadawane będą fikcyjne nazwy za pomocą komputerowego automatycznego generatora.

W całej Polsce wydano już co najmniej kilka nakazów zapłaty dotyczących wynagrodzeń sędziów, a część spraw - m.in. dotyczących prokuratorów jest na etapie odpowiedzi na pozew i zgłaszania wniosków dowodowych. Na razie chodzi o 2022 r. Sędziowie liczą, że ich spraw nie wstrzymają skargi prezesów SN i NSA do Trybunału Konstytucyjnego, a prokuratorzy, że akcja kierowania pozwów stanie się masowa.

Nie do końca jednoznaczne przepisy powodują, że sporną pozostaje kwestia, kto ma zapłacić wynagrodzenie dla kuratora osoby częściowo ubezwłasnowolnionej ustanowionego z urzędu, gdy poddany kurateli nie ma majątku ani dochodów. Ministerstwo Sprawiedliwości uważa, że luki w prawie nie ma, odrębne stanowisko zajmuje resort rodziny, a gminy zostają z problemem same.

Biegli są istotnym elementem wymiaru sprawiedliwości, ale też - jak podkreślają prawnicy - jedną z głównych jego bolączek. Do prac nad ustawą o biegłych podchodzono wielokrotnie, ale po propozycji z przełomu 2018/2019 r., w której pierwsze skrzypce miał grać krakowski Instytutu Ekspertyz Sądowych, temat ucichł. Teraz wraca m.in. dlatego, że w tym roku ma ruszyć Krajowy Rejestr Mediatorów, a zdaniem biegłych takie rozwiązania sprawdziłoby się także dla nich.

Zaangażowanie polityczne wybranych do Sądu Najwyższego ławników przez Senat nie stanowi podstawy do odmowy przyjęcia od nich ślubowania. Oznacza jedynie próbę niedopuszczenia ich do orzekania i wpływanie na obsadę składów sędziowskich. Jedyną drogą odwołania jest postawienie im zarzutów dyscyplinarnych i orzeczenie przez sąd, że dopuścili się działań nieetycznych. Tak uważają prawnicy i sami ławnicy.

O policji znowu stało się głośno, tym razem w związku z wypadkiem policyjnego radiowozu, a dokładnie z tym, że znajdowały się w nim dwie dziewczyny - 17-latka i 19-latka, które nie były zatrzymane. Sprawę wyjaśnia prokuratura, trwa postępowanie dyscyplinarne. Przepisy w tym zakresie są jednak jasne - radiowóz policyjny nie może służyć do przewożenia osób postronnych, a jeśli w nim się znajdą dyżurny powinien o tym wiedzieć.

Od poniedziałku - 9 stycznia, adwokaci i aplikanci adwokaccy mogę korzystać z mLegitymacji w ramach aplikacji mobilnej mObywatel. Prezes NRA Przemysław Rosati jeszcze w grudniu ub.r. poinformował o nowym narzędziu m.in. prezesów Sądów Apelacyjnych, szefów Prokuratur Regionalnych, Sąd Najwyższy i Najwyższe Sąd Administracyjny. mLegitymacja, na równi z klasyczną legitymacją, potwierdza adwokackie uprawnienia do wykonywania zawodu.

Wyroki wstępne mają przyspieszać postępowania, ale sądy decydują się na nie dość rzadko. Bywa też, że odmawiają wydania takiego wyroku, a po kilkunastomiesięcznej batalii o wysokość szkody, wydają wyrok oddalający - wynika z jednego ze zgłoszeń do akcji Poprawmy prawo. W ocenie jego autora warto by wprowadzić zmiany - np. obowiązek wydania takiego wyroku, gdy wnioskuje o to strona.

Sędzia sądu rejonowego prowadził, i to korzystnie, sprawy osoby, od której pożyczył pieniądze. Nie uznał też za stosowne złożenie wniosku o wyłączenie. A co więcej, pożyczając pieniądze od oskarżonego w sposób jaskrawy naruszył zasady etyki zawodowej. Za to przewinienie został złożony z urzędu. Izba Odpowiedzialności Zawodowej SN uznała wyrok sądu I instancji za słuszny.

Nowy projekt ustawy o sądownictwie, złożony przez polski rząd w grudniu 2022 roku, jest obiecującym krokiem naprzód w celu osiągnięcia zgodności z tymi zobowiązaniami w ramach polskiego KPO - stwierdził komisarz Unii Europejskiej do spraw sprawiedliwości Didier Reynders. Według ministra ds. europejskich Szymona Szynkowskiego vel Sęka to dowód, że taka jest umowa z KE.

Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich weszła w życie pierwszego września 2022 r. Część rozwiązań była i jest chwalona, część budzi wątpliwości. Prawnicy wskazują m.in. na przepisy, zgodnie z którymi sędziowie w pewnych sytuacjach muszą zastosować poprawczak. Jest furtka, możliwość warunkowego zawieszenia umieszczenia go w poprawczaku, ale musi być bardzo dobrze uzasadniona.

Rozwód w Polsce orzec może wyłącznie sąd okręgowy – i to nawet w przypadku, gdy sprawa jest banalna, nie ma dzieci, majątku do podziału, a małżonkowie po prostu nie widzą szans na dalsze, wspólne życie. Rodzi to pytanie o sensowność takiego rozwiązania, szczególnie, że kiedyś rozwody orzekały sądy rejonowe. Według ekspertów warto pomyśleć o liberalizacji przepisów.

Po raz pierwszy w wypadkach drogowych zginęło mniej niż 2 tys. osób rocznie. Mniej było też rannych, zatrzymano mniej pijanych kierowców i piratów drogowych – wynika ze wstępnych danych Komendy Głównej Policji za 2022 rok. Czy to tylko efekt zaostrzenia w ubiegłym roku przepisów dotyczących wykroczeń drogowych? Eksperci twierdzą, że przyjęcie takiej oceny byłoby uproszczeniem.

Pozycja pokrzywdzonego w przepisach ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich uległa pewnym zmianom względem poprzedniego stanu prawnego. Przepisy wymagają jednak modyfikacji, a ponadto organy stosujące prawo powinny zwracać uwagę na osobę pokrzywdzonego - wskazuje dr Paweł Czarnecki z Uniwersytetu Jagiellońskiego, społeczny kurator sądowy w sprawach nieletnich.

Postanowienie zabezpieczające Prezesa UODO pozwalające na wstrzymanie wykonania wyroku sądu dotyczyło tylko danych osobowych sędziów. Ale nic nie stało na przeszkodzie w rozpoznaniu wniosku o udostępnienie informacji dotyczącej osób niebędących sędziami - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie wniosku o ujawnienie załączników w postaci list poparcia do KRS. To kolejna już odsłona batalii o praworządność.

Ministerstwo Sprawiedliwości potwierdziło, w piśmie przesłanym Stowarzyszeniu Referendarzy Sądowych LEX IUSTA, że począwszy od października do końca grudnia minionego roku, były problemy z działaniem Krajowego Rejestru Sądowego. Zapewniło jednak, że dokłada wszelkich starań, by "usuwanie niedogodności i utrudnień" przebiegało jak najsprawniej, a tłumaczy je m.in. kwestiami wydajności i "zakleszczeniem" danych.