Były wiceminister sprawiedliwości dr Marcin Romanowski miał w poniedziałek stawić się w prokuraturze, w związku z planowanym przedstawieniem mu zarzutów po uchyleniu immunitetu przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy. Tak jednak się nie stało, jego obrońca, adwokat Bartosz Lewandowski poinformował o "obszernym piśmie, w którym wskazano na szereg przeszkód formalnych", a prokuratura, że niestawiennictwo jest usprawiedliwione dłuższym wyjazdem zagranicznym.

Wyrok nakazowy można zaskarżyć, złożyć wnioski dowodowe i przedstawić swoje racje, jednak tę instytucję trawi wiele uproszczeń, dróg na skróty i rozstrzygnięć przedwczesnych, a na pewno nieprzemyślanych. Mówi się, że niezbadane są wyroki boskie i to jeszcze można zrozumieć. Trudniej jest zrozumieć niezbadane wyroki nakazowe. A jest ich naprawdę wiele - pisze Mikołaj Kozak, adwokat, Kancelaria Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

Prawo gamingowe, hazardowe, medyczne, bioetyka, AI, nowe technologie, prawa człowieka, prawa mam, ochrona dóbr osobistych, wolność mediów, spory gospodarcze czy wdrażanie polityk antydyskryminacyjnych - to tylko niektóre dziedziny, w których specjalizuje się tegoroczna grupa 35 prawników i prawniczek nominowanych w konkursie Rising Stars 2024 r. Łączy ich ogromna wiedza, talent, pracowitość i działalność pro bono.

W ocenie adwokata Jacka Dubois, w toku postępowania karnego prowadzonego przeciwko Januszowi Palikotowi miało miejsce naruszenie tajemnicy obrończej. Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej Przemysław Rosati zwrócił się do ministra sprawiedliwości Adama Bodnara o wyjaśnienia w tej sprawie. Jak podkreśla prezes NRA, sytuacja taka budzi sprzeciw, a jednocześnie wymaga pilnego i wszechstronnego wyjaśnienia.

Adwokat nie może powierzyć osobie trzeciej powiadomienia sądu o wygaśnięciu pełnomocnictwa – orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego. Ma to istotne znaczenie proceduralne, gdyż jeszcze przez dwa tygodnie adwokat ten jest obowiązany pełnić swe obowiązki, jeśli nie wyznaczono jego następcy. Wyrok II instancji uchylono jednak z powodu naruszenia zasady domniemania niewinności.

W czasie posiedzenia Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego 3 października br. prokuratorzy z wydziału spraw wewnętrznych Prokuratury Krajowej wycofali wnioski o uchylenie immunitetu prof. Włodzimierzowi Wróblowi, sędziemu Izby Karej SN. Wnosili o umorzenie postępowania. Rzecznik dyscyplinarny tego sądu uznał, że zarzuty stawiane profesorowi od początku były absurdalne.

Możliwość unieważnienia całości bądź części umów kredytowych z powodu niezgodności z prawem klauzul dotyczących wskaźnika WIBOR, to temat trudny i kontrowersyjny. Jednak zakładanie z góry jakiegokolwiek rozstrzygnięcia wydaje się błędem. Wszystko zależy od okoliczności konkretnego przypadku.

Przy realizacji ekstradycji lub Europejskiego Nakazu Aresztowania przesłanka wskazująca na możliwość łamania praw człowieka jest obligatoryjnym elementem wskazującym na niedopuszczalność wydania osoby. Istota tego rozwiązania wskazuje, że możliwość naruszenia praw człowieka w państwie, które wnioskuje o ekstradycję, to automatycznie negatywna przesłanka do realizacji wydania ściganej osoby - pisze radca prawny Paweł Gołębiowski, szef Praktyki Przestępczości Międzynarodowej i Obsługi Klienta Zagranicznego Kancelarii Kopeć Zaborowski.

Były wiceminister sprawiedliwości, dr Marcin Romanowski został już wezwany do prokuratury w charakterze podejrzanego i wyznaczono mu dwa terminy przesłuchania - poinformował o tym sam prokurator krajowy Dariusz Korneluk. Jeden z tym terminów to 7 października. Ma to związek z tym, że Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy zdecydowało o uchyleniu politykowi immunitetu.

Prokurator krajowy przekonuje, że zabiega, by podwyżki dla pracowników prokuratury wyniosły 15 proc., a nie 5 proc. Odpowiadając Związkowi Zawodowemu Prokuratorów i Pracowników Prokuratury zapewnia, że zarówno on, jak i prokurator generalny są zaniepokojeni zjawiskiem "nieopłacalności zatrudniania pracowników prokuratury" i w pełni popierają inicjatywy zmierzające do zmiany w tym zakresie.

Prezes Sądu Okręgowego w Płocku wystąpił do tamtejszego prokuratora okręgowego o informacje, którzy prokuratorzy zostali powołani na stanowiska prokuratora okręgowego, rejonowego, ich zastępców oraz w których mianowaniach asesorów brali udział prokuratorzy Dariusz Barski, Jacek Bilewicz i Dariusz Korneluk. To pokłosie uchwały Izby Karnej Sądu Najwyższego, z której wynika, że prokurator Barski został prawidłowo przywrócony ze stanu spoczynku i powołany na stanowisko prokuratora krajowego.

Chcemy, by projekt nowej ustawy ustrojowej prokuratury był gotowy w pierwszej połowie przyszłego roku. Dyskusja trwa m.in. nad spłaszczeniem struktury prokuratury poprzez likwidację prokuratur regionalnych i wprowadzeniem jednolitego statusu prokuratura. Chcemy też wzmocnić niezależność prokuratora, opracować model awansu, a równocześnie zmniejszyć dysproporcje finansowe wśród prokuratorów - mówi w rozmowie z Prawo.pl dr Michał Gabriel-Węglowski, prokurator Prokuratury Regionalnej w Gdańsku, członek Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury.

Najwyższa Izba Kontroli przeanalizowała, jak służby, głównie policja, radzą sobie z poszukiwaniem osób ukrywających się przed organami ścigania lub wymiarem sprawiedliwości. Punktuje problemy kadrowe w formacji, problemy prawne i organizacyjne. Jak wynika z raportu, skuteczność policji pogorszyła się w 2023 roku, kiedy to weszła w życie zmiana, zgodnie z którą sąd już nie wyznacza terminu, w jakim skazany ma się stawić w celu odbycia kary, jest doprowadzany przez policję.

W czwartek, 3 października br., Izba Odpowiedzialności Zawodowej SN potwierdziła, że wydalenie ze służby sędziego Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu Roberta W. przez zlikwidowaną już Izbę Dyscyplinarna było słuszne - mimo że zdanie odrębne złożyła sędzia Barbara Skoczkowska, która uważa, że nieistniejąca Izba nie byłą sądem. W ten sposób zakończyła się słynna sprawa dyscyplinarna, trwająca od 2018 roku.

Wiosną przyszłego roku ma być gotowy projekt ustawy Prawo o ustroju Prokuratury Rzeczpospolitej Polskiej, autorstwa Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury. Rozważane są propozycje spłaszczenia struktury prokuratury poprzez likwidację jednostek regionalnych i wprowadzenie jednolitego statusu prokuratora. Ma przy tym zostać zachowana zależność pomiędzy wynagrodzeniami prokuratorów i sędziów. W ocenie rozmówców Prawo.pl, takie rozwiązanie może zadziałać pod warunkiem, że obejmie też sądy.

Obecnie w naszym kraju nie funkcjonuje żaden system, w którym sędzia mógłby sprawdzić, jakie postępowania toczą się równolegle przeciwko danej osobie. Posiłkuje się więc informacjami zawartymi w Krajowym Rejestrze Karnym, w który są tylko i wyłącznie te o prawomocnych wyrokach skazujących. To trzeba zmienić – uważa Artur Dubelt, prawnik z Kancelarii Filipiak Babicz Legal.

Wiosną 2020 r. weszła w życie tzw. ustawa kagańcowa, na mocy której sędziowie i prokuratorzy mają składać oświadczenia o członkostwie m.in. w stowarzyszeniach. Przepisy były krytykowane - prof. Adam Bodnar jako ówczesny Rzecznik Praw Obywatelskich alarmował, że taka regulacja zagraża prawu do prywatności i jest sprzeczna z prawem do ochrony danych osobowych. W projekcie nowelizacji Prawa o Prokuraturze przepis został jednak utrzymany, na co zwrócił uwagę prokurator Jacek Bilewicz, zastępca Prokuratora Generalnego.

Ogólnopolskie Zrzeszenie Sędziów „Sędziowie RP” przygotowało petycję, która wyraża stanowczy sprzeciw w związku z pojawiającymi się w przestrzeni publicznej oraz medialnej postulatami uznania za nieważne powołań sędziów, powołanych do pełnienia urzędu po 2018 roku. Wskazano w niej, że wszystkie propozycje dotyczące wymiaru sprawiedliwości muszą respektować zasady konstytucyjne i szanować prerogatywy prezydenta.

Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy zdecydowało o uchyleniu immunitetu posła na Sejm i byłego wiceministra sprawiedliwości Marcina Romanowskiego. Immunitet delegata uniemożliwiał aresztowanie polityka w ramach toczącego się śledztwa dotyczącego Funduszu Sprawiedliwości. Wniosek w tej sprawie skierował w niedzielę prokurator generalny Adam Bodnar.

Rzecznik Dyscyplinarny Ministra Sprawiedliwości sędzia Włodzimierz Brazewicz cofnął wniosek rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych o rozpoznanie przez Sąd Najwyższy sprawy dyscyplinarnej przeciwko Pawłowi Juszczyszynowi. Zarzuty dotyczyły m.in. informowania mediów i sprawdzenia list poparcia dla kandydatów do KRS. W tej sytuacji Izba Odpowiedzialności Zawodowej 1 października br. umorzyła postępowanie prowadzone od przeszło czterech lat.

Na przestrzeni ostatniej dekady sądownictwo powszechne funkcjonowało w warunkach permanentnych zmian, które nie rozwiązały żadnego z jego istotnych problemów. Ingerencja w tak wrażliwy obszar funkcjonowania państwa wymagała szczególnej ostrożności i precyzji w formułowaniu środków zaradczych oraz transparentności działania - w ocenie NIK tak się jednak nie stało, a konsekwencja to największy od 1989 r. kryzys, który może wywierać negatywny wpływ na prawa obywateli w kolejnych latach.

Do sądów trafiła pierwsza fala wniosków o odwieszenie spraw frankowczów z Getin Noble Bank oraz pozwy. Kredytobiorcy liczą na wygraną. Hurraoptymizm nie bierze się znikąd. To efekt najnowszej uchwały Sądu Najwyższego korzystnej dla frankowiczów z tego banku. Syndyk GNB studzi jednak emocje - także niektórzy prawnicy uważają, że wcale tak różowo nie będzie. 

Przerwanie transmisji rozprawy online nie pozbawiło uczestnika postępowania o dział spadku prawa do sądu. Mimo chwilowej przerwy w komunikacji z sądem drugiej instancji podczas rozprawy apelacyjnej, dostrzeżonej i odnotowanej przez ten sąd, skarżący miał możliwość ponownego przysłuchania się stanowisku uczestniczki postępowania oraz jej pełnomocnika – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej.

To prawda, że zakwestionowanie uchwały trzech neo-sędziów Sądu Najwyższego w sprawie prokuratora Dariusza Barskiego to poważny problem w kontekście uznawania innych, „niepolitycznych” orzeczeń tych sędziów – mówi dr Michał Laskowski, sędzia Sądu Najwyższego, były prezes SN kierujący Izbą Karną. I przyznaje, że będzie to podstawowy dylemat w trakcie przywracania ładu konstytucyjnego w wymiarze sprawiedliwości.

Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy (ZPRE) wybrało polską prawniczkę Annę Adamską-Gallant na sędzię Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPCz) w Strasburgu. Została wyłoniona już w pierwszej rundzie. Prawniczka przez 17 lat pełniła urząd sędziego w Polsce i na Bałkanach, orzekając przede wszystkim w sprawach karnych. W latach 2013-2018 jako sędzia międzynarodowy w ramach misji praworządności UE w Kosowie rozstrzygała m.in. sprawy o zbrodnie wojenne popełnione w trakcie konfliktów zbrojnych na terenie byłej Jugosławii.

1 października doszło do awarii systemów informatycznych Ministerstwa Sprawiedliwości. Jak poinformował w krótkim komunikacie resort nie działa e-KRK, e-KRS i elektroniczne księgi wieczyste. Nie podano, co jest przyczyną problemów - jedynie, że chodzi o awarię infrastruktury IT i że trwają prace nad przywróceniem dostępu.

Wznowienie postępowania z urzędu na niekorzyść lustrowanego jest obwarowane terminem – i nie można tego uczynić po upływie roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia. Jednak wznowić postępowanie na korzyść – można – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Karnej, dodając, że przyczyną jest brak podpisu sędziego pod orzeczeniem wydanym przez Sąd Okręgowy w Lublinie.

Wynalazcy są zaskakiwani wygaśnięciem ochrony swojego patentu. Problemów przysparza bowiem terminowe wnoszenie opłat za kolejne lata ochrony. Parlamentarzyści w swojej interpelacji twierdzą, że urząd, wydając decyzję patentową, w pouczeniu wskazuje w mało czytelny sposób termin wniesienia opłat za ochronę w okresie od czwartego do dwudziestego roku funkcjonowania patentu. Bardzo łatwo termin przeoczyć. Resort rozwoju im odpowiada, że wszystko jest zgodne z prawem. Zapowiada jednak zmiany.

Ministerstwo Sprawiedliwości wraca do tematu kancelarii odszkodowawczych. Pomysł na zmiany w tym zakresie ma być gotowy jeszcze w tym roku. Za zmianami mocno obstają adwokaci, bo jak podkreślają - kancelarie odszkodowawcze, nawet współpracując z profesjonalnymi prawnikami, nie chronią wystarczająco interesów klienta. Z kolei przedstawiciele kancelarii odszkodowawczych mówią, że taka narracja nie przystaje do obecnego stanu ich branży i jest "tematem zastępczym".

Dla przypisania znamion konkretnego przestępstwa sąd nie musi powtarzać wyrażeń zastosowanych w przepisie karnym. Zasadnicze znaczenie ma natomiast użycie takich określeń zachowania sprawcy czynu zabronionego, które jednoznacznie wypełniają treść elementów składających się na jego ustawową postać – orzekł Sąd Najwyższy, uznając, że uniewinnienie prezesa zarządu spółki było błędem.