Jak co roku, 1 listopada wspominamy prawników, którzy odeszli w ostatnim czasie. Wśród nich jest
Dariusz Śniegocki – dziekan Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie w latach 1996–2010, zmarł 10 stycznia. Przez dziesięciolecia działał na rzecz budowania samorządu radców prawnych i wzmacniania jego pozycji. Był wychowawcą wielu pokoleń aplikantów, sprawnym organizatorem, współtwórcą warszawskiego środowiska prawniczego. Dla wielu radców z warszawskiej Izby był też po prostu serdecznym i życzliwym kolegą.
Artur Kosmala – wiceprezes Sądu Okręgowego we Wrocławiu, gdzie orzekał od 10 lat, zmarł nagle 6 marca w wieku 49 lat. Wydał wyroki w wielu głośnych sprawach karnych – takich jak przemyty narkotyków, ale także dotyczących klubów go-go, afery w Południowo-Zachodnim SKOK we Wrocławiu czy szajki lichwiarzy zabierającej za bezcen ludziom nieruchomości. Prawnicy wrocławscy zapamiętali go jako wyjątkowo pogodnego i życzliwego człowieka.
Prof. dr hab. Małgorzata Materniak-Pawłowska – zmarła w apogeum naukowych i życiowych możliwości 19 maja, w wieku 52 lat. Profesor zwyczajny na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, prodziekan ds. studenckich w latach 2016-2020, kierowała studiami na kierunku prawo w latach 2016-2020, była też w latach 2014-2022 redaktor naczelną "Czasopisma Prawno-Historycznego", kierowniczką Zakładu Badań nad Ustrojem Państwa, specjalizującą się w historii ustroju Polski, w szczególności wymiaru sprawiedliwości II Rzeczypospolitej.
Stopień doktorski uzyskała w 2001 na podstawie pracy pt. Ustrój sądownictwa powszechnego w II Rzeczypospolitej . Po doktoracie otrzymała stanowisko adiunkta na macierzystym wydziale. Habilitowała się w 2010 na podstawie oceny dorobku naukowego i rozprawy Adwokatura II Rzeczypospolitej. Zagadnienia prawno-ustrojowe. Wykładała historię: prawa publicznego, ustroju sądownictwa powszechnego w Polsce oraz ustroju adwokatury. Zajęcia prowadziła także w Collegium Polonicum w Słubicach.
Była uczoną, mądrą, pełną pasji kobietą, życzliwą światu i ludziom, człowiekiem o wielkim sercu. Studenci mówili o niej: dobry prodziekan i profesor, bardzo przyjacielska, pro-studencka i przy okazji niezwykle oczytana.
Józef Kazimierz Hendzel – adwokat, odszedł 9 czerwca, miał 82 lata. Występował też jako tłumacz migowy w TVP. Absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, od 1970 r. członek Izby Adwokackiej w Lublinie, w latach 1970-1971 wykonywał zawód w Zespole Adwokackim nr 1 w Opolu Lubelskim, a następnie - w Zespole Adwokackim nr 1 w Janowie Lubelskim. Od 1979 r. był członkiem Izby Adwokackiej w Warszawie. W roku 1975 został wybrany przez Zarząd Główny Polskiego Związku Głuchych na stanowisko sekretarza generalnego Związku.
Prof. dr hab. Bogusław Gawlik - emerytowany profesor Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, zmarł 15 lipca. W latach 1981–1984 prodziekan Wydziału Prawa i Administracji UJ. Kierownik Katedry Prawa Cywilnego i Zakładu Prawa Dóbr Niematerialnych UJ. Sędzia Sądu Apelacyjnego w Krakowie w stanie spoczynku, gdzie w latach 1990–2007 orzekał w Wydziale Cywilnym.
Wybitny specjalista z zakresu ochrony dóbr osobistych, prawa zobowiązań, praw na dobrach niematerialnych. Autor wielu prac naukowych, takich jak „Wybrane systemy prawa wynalazczego państw kapitalistycznych: Francja, Republika Federalna Niemiec, Stany Zjednoczone Ameryki, Wielka Brytania", "Doksy i paradoksy Sądu Najwyższego, czyli jak uwzględnić kasację, a zarazem uznać ją za niedopuszczalną", współautor Systemu Prawa Cywilnego.
Adwokat Jerzy Zięba – zmarł 20 lipca, dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Kielcach, był twórcą i redaktorem naczelnym kwartalnika „Palestra Świętokrzyska”, wydawanego od roku 2007 przez Świętokrzyską Izbę Adwokacką. Należał także do Kolegium Redakcyjnego czasopisma Adwokatury Polskiej „Palestra”. Był cenionym adwokatem, bardzo zaangażowanym w życie samorządu adwokackiego – od 2004 roku był wybierany jako delegat na Krajowe Zjazdy Adwokatury, w NRA pełnił funkcję członka Prezydium NRA.
Był absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego (studiował w latach 1972-1976), w latach 1976–1979 odbył aplikację sądową w Sądzie Wojewódzkim w Kielcach, następnie w latach 1980–1982 - aplikację adwokacką w Izbie Adwokackiej w Kielcach. W 1982 r. uzyskał wpis na listę adwokatów Izby Adwokackiej w Kielcach.
Był znany z miłości do sportu, propagator sportowej integracji w Adwokaturze.
Prof. dr hab. Jan Szreniawski - zmarł 1 sierpnia 2023 r. , wieloletni pracownik Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego w Radomiu oraz Rektor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Absolwent Wydziału Prawa UMCS i Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego.
Z UMCS w Lublinie związany zawodowo od 1953 r., gdzie przeszedł wszystkie etapy kariery akademickiej - od zastępcy asystenta, do profesora zwyczajnego. Stopień doktora i doktora habilitowanego uzyskał na UMCS. Tytuł profesora otrzymał w 1978 roku.
Autor około 150 publikacji naukowych, w tym książek i podręczników z zakresu prawa administracyjnego i nauki administracji. Jego dorobek obejmuje prace dotyczące teorii prawa administracyjnego, nauki administracji i teorii władzy.
Profesor był cenionym dydaktykiem i wychowawcą wielu pokoleń prawników i administratywistów. Jego praca naukowa, organizacyjna i społeczna, została doceniona przyznaniem m.in. Krzyża Kawalerskiego, Krzyża Oficerskiego i Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski.
Był członkiem: Komitetu Nauk Prawnych PAN, Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów, Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułu Naukowego. Należał m.in. do Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych, Stowarzyszenia Edukacji Administracji Publicznej oraz Towarzystwa Naukowego Organizacji i Kierownictwa.
Prof. dr hab. Andrzej Całus – zmarł 23 sierpnia w wieku 93 lat. Radca prawny, doktor Uniwersytetu Saarbrücken i Uniwersytetu Warszawskiego, profesor Szkoły Głównej Handlowej, wieloletni kierownik Katedry Prawa Międzynarodowego SGH, w latach 1981-1987 prorektor Szkoły Głównej Planowania i Statystyki. Odegrał niepowtarzalną i niezwykle ważną rolę w ponad 70-letniej historii Wydziału Handlu Zagranicznego SGPiS.
Wieloletni członek Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów RP, a w latach 1994 - 1998 zastępca Przewodniczącego Rady Legislacyjnej, korespondent Międzynarodowego Instytutu Ujednolicania Prawa Prywatnego w Rzymie (UNIDROIT) członek grupy roboczej, która przygotowała "Guide to International Master Franchise Agreements" ( Przewodnik po międzynarodowej ramowej umowie franczyzowej) , członek Komisji do spraw reformy prawa cywilnego przy Ministrze Sprawiedliwości, a także Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego (1996-2001). Przez wiele lat ekspert do spraw dostosowywania prawa polskiego do prawa Unii Europejskiej przy Pełnomocniku Rządu do Spraw Integracji Europejskiej oraz Pomocy Zagranicznej, arbiter Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej.
Adwokat Grzegorz Jurkiewicz - zmarł 14 września w wieku 82 lat. Po studiach prawniczych pracował najpierw w gostyńskiej prokuraturze, potem w zespole adwokackim w Lesznie, a następnie rozpoczął prace we własnej kancelarii. Praktykę adwokacką prowadził do 70. roku życia. - Był adwokatem w prawdziwym tego słowa znaczeniu. Myślę, że długo nie powtórzy się taki człowiek na rynku usług adwokackich w Lesznie, a być może w Wielkopolsce. Niezwykle pracowity, tytan pracy, do tego człowiek z wielką skromnością. Działał w samorządzie adwokackim, w Zrzeszeniu Prawników Polskich, a także w sporcie. Jego oczkiem w głowie był tenis. Człowiek wszechstronnych zdolności i zainteresowań, przede wszystkim jednak doskonały adwokat – mówią o nim koledzy. Mec. Jurkiewicz był odznaczony medalem "Adwokatura - Zasłużonym". Wydał też zbiór 505 sentencji, porzekadeł i przysłów prawniczych.
Dr Aneta Szymczak – zmarła 16 września, znakomita prawniczka, wieloletnia asystentka sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Adiunkt w Zakładzie Prawa Daninowego i Budżetowego Katedry Prawa Finansowego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Współautorka wielu publikacji z zakresu prawa podatkowego oraz finansów jednostek samorządu terytorialnego, m.in. Komentarza do ustawy ”Utrzymanie porządku i czystości w gminach”, czy „Regulacje prawa finansów publicznych i prawa podatkowego. Podsumowanie stanu obecnego i dynamika zmian".
Prof. dr hab. Janusz Jankowski - zmarł 5 października, emerytowany profesor Uniwersytetu Łódzkiego, wieloletni kierownik Katedry Postępowania Cywilnego I na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Studia prawnicze na ukończył na tym wydziale w 1970 r. W tym samym roku rozpoczął pracę jako pracownik naukowy w Katedrze Postępowania Cywilnego.
W 1992 na podstawie dorobku naukowego oraz rozprawy pt. Uczestnicy sądowego postępowania egzekucyjnego, uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk prawnych w zakresie prawa, specjalność: prawo cywilne. W 1999 r. prezydent RP Aleksander Kwaśniewski nadał mu tytuł naukowy profesora nauk prawnych.
Ceniony badacz, nauczyciel akademicki i wychowawca młodzieży. Uczestniczył w pracach i kongresach Międzynarodowego Instytutu Nauk Administracyjnych.
Jan Wasilewski - sędzia Sądu Najwyższego, zmarł 6 października 2023 r., w wieku 92 lat. Został powołany na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego w 1972 roku. Od 1 lipca 1990 r. pełnił funkcję Prezesa Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego. Przeszedł w stan spoczynku 14 maja 2001 roku.
Ostatnia uchwała pod jego przewodnictwem zapadła 8 stycznia 2001 r. w składzie siedmioosobowym. Dotyczyła odwołania ukaranego studenta - czy może się on odwołać do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Odpowiedź brzmiała: nie, tylko do sądu powszechnego.
Dr Zbigniew Szczurek - wieloletni kierownik Katedry Postępowania Cywilnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego, dwukrotnie wybrany na prezesa Sądu Wojewódzkiego w Gdańsku. Pierwszy raz na krótko, bo zgromadzenie ogólne sędziów okręgu gdańskiego wybrało go na prezesa w przeddzień stanu wojennego, 12 grudnia 1981 roku. Drugi raz objął to stanowisku już po Okrągłym Stole i pełnił je w latach 1990-1998. Zmarł 11 października w wieku 91 lat. Harcerz i prawnik, który ujawnił akta "Inki". Był ojcem Wojciecha Szczurka, prezydenta Gdyni.
Został aresztowany w wieku 16 lat, w 1948 roku - po donosie kolegi i jednego z profesorów. Był podejrzany o przynależność do organizacji „Orlęta”. Nie przyznał się do "winy", wyszedł na wolność po czterech miesiącach, w marcu 1949 r. Uhonorowany Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz licznymi wyróżnieniami Uniwersytetu Łódzkiego.
Grzegorz Jankowski - sędzia NSA, zmarł 26 października. Urodził się 9 lutego 1955 r. W 1978 r. ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę jako aplikant w Prokuraturze Wojewódzkiej w Szczecinie. W 1981 r. odszedł z Prokuratury i w 1982 r. po zdaniu egzaminu radcowskiego został wpisany na listę radców prawnych. Od 1 kwietnia 1990 r. do dnia 31 grudnia 1991 r. był delegatem Pełnomocnika Rządu ds. Reformy Samorządu Terytorialnego w woj. szczecińskim.
W latach 1992 - 1997 prowadził własne Biuro Prawne. Od stycznia 1998 r. do stycznia 2002 r. pełnił funkcję I wicewojewody zachodniopomorskiego. W czerwcu 2002 r. został powołany do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego w Ośrodku Zamiejscowym w Szczecinie. Pełnił funkcję prezesa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie przez dwie kadencje od marca 2013 r. Z dniem 1 lipca 2023 r. został przeniesiony do orzekania w Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Orzekał w Wydziale III Izby Ogólno-administracyjnej.
