Na początku grudnia Sejm - co wywołało spore zaskoczenie - odrzucił w całości przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt noweli ustawy o notariacie, zgodnie z którym notariusze mieli mieć możliwość wpisywania hipotek do ksiąg wieczystych i wydawania notarialnych nakazów zapłaty. Projekt ma wrócić, ale jako poselski, a zapowiedzi wiceszefa MS Marcina Warchoła wynika, że Sejm miałby się nim zająć już w styczniu.

Ministerstwo Sprawiedliwości chce odebrać prezesom sądów możliwość samodzielnego kształtowania katalogu pism, które można doręczać bez podpisu. Tłumaczy to tym, że takie rozwiązanie jest niedozwoloną subdelegacją i to w obszarze dotyczącym praw stron i uczestników postępowań. Problem jednak w tym, że zarządzenia prezesów pomagały, gdy sądy nie wiedziały, jak stosować e-doręczenia, a rozporządzenia w tym zakresie, jak nie było, tak nie ma.

Od 1 stycznia o możliwości odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego będzie mogła decydować także, poza sądem penitencjarnym, komisja penitencjarna w zakładzie karnym, w którym skazany przebywa. SDE będzie mógł być stosowany także w przypadku skazanego na karę pozbawienia wolności do 3 lat, ale któremu do jej końca pozostało maksymalnie 6 miesięcy. W obu przypadkach przesłanką wykluczającą będzie recydywa.

Czy prawnik powinien podejmować się wszystkich zleceń, jakie przynosi mu rynek? Zasady etyczne adwokatów i radców prawnych wykluczają prowadzenie spraw, w których mogłoby dojść do konfliktu interesów. Jednak w praktyce podjęcie się lub odmowa prowadzenia spraw konkretnego klienta zależy też od innych czynników: spodziewanego zarobku, zyskania renomy albo działalności pro bono.

Do rozstrzygnięcia przed bankami i kredytobiorcami jest jeszcze niewyjaśniony problem wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Ocena, czy się ono należy, powinna uwzględniać to, że kredyty odwołujące się do franka szwajcarskiego, jako waluty waloryzacji świadczenia, nie były zaciągane na nabycie dóbr konsumpcyjnych, lecz na cele mieszkaniowe. A zatem z perspektywy kredytobiorcy - na cele inwestycyjne - mówi Marta Romańska, sędzia SN.

Gdy sąd prowadzi postępowanie dotyczące dziecka, może chcieć spotkać się z nim osobiście i je wysłuchać. Wysłuchanie ma pozwolić na ustalenie spostrzeżeń dziecka, jego życzeń. Przykładowo, czy chce wyjechać z jednym z rodziców na wiele miesięcy z kraju, czy chce brać udział w zajęciach dodatkowych, do której szkoły chce uczęszczać. Czyli w kwestiach co do których jego rodzice, często skonfliktowani, nie potrafią się porozumieć.

Podważanie konstytucyjnej zasady wzajemnej niezależności państwa oraz Kościołów i innych związków wyznaniowych, różnicowanie ich ochrony, ryzyko eskalowania wrogości i napięcia między grupami społecznymi - to zdaniem Fundacji im. Stefana Batorego wnioski płynące z analizy przepisów projektu zmian w Kodeksie karnym, obejmujących m.in. dodanie specjalnego kontratypu – wyłączającego bezprawność głoszenia ocen i opinii związanych z religią.

Opinie specjalistów z opiniodawczych zespołów sądowych są dla sędziów wsparciem w wielu sprawach, m.in. dotyczących rozwodów, separacji, władzy rodzicielskiej, o ustalenie kontaktów, o ustalenie miejsca pobytu dziecka. A, że budzą one spore emocje, strony chciałyby mieć wgląd w proces diagnostyczny. Ministerstwo Sprawiedliwości wskazuje jednak, że nie ma takiej możliwości, bo chodzi o czynności objęte tajemnicą zawodową.

Prawnicy zwracają uwagę, że nadal ten głos zwierząt jest słabo słyszalny, także w sądach. Mimo wzrostu świadomości społecznej, dość rzadko zapadają surowe wyroki w sprawach dotyczących okrutnego traktowania lub zabijania zwierząt. Brakuje też przepisów, i to mimo obietnic rządzących, a te, które są - jak np. zakaz posiadania zwierzęcia - nie zawsze są egzekwowane.

Sądy dwóch instancji nie dały wiary w istnienie testamentu ustnego zmarłego. Dlatego że w dniu jego sporządzenia nie zachodziła przesłanka obawy rychłej śmierci, gdyż nie miało miejsca wyraźnie odczuwalne pogorszenie stanu zdrowia spadkodawcy. A co więcej, wątpliwości sądu wzbudziły podpisy trzech świadków, wielokrotnie skazanych prawomocnymi wyrokami sądów za popełnione przestępstwa o dużej wadze.

Utrudnianie kontaktów z dzieckiem jest nadal w Polsce realnym problemem i nie jest to margines. Co gorsze, nadal nie ma skutecznego sposobu, by to zjawisko ograniczyć. Być może warto więc sięgnąć po rozwiązania innych krajów, np. Szwecji i traktować takie zachowanie jak przestępstwo, podobnie jak niealimentację – mówi Prawo.pl Joanna Hetman-Krajewska, radca prawny w Kancelarii Prawniczej PATRIMONIUM.

Informacje o świadkach zbrodni na Ukrainie i dokumenty tych zdarzeń to łakomy kąsek dla ludzi Kremla. Wszelkie takie dowody i świadkowie są dla nich niewygodne. Dlatego prawnicy z inicjatywy Sunflowers ogłosili społeczną zbiórkę pieniędzy na oprogramowanie i sprzęt najwyższej klasy, które ma chronić zgromadzone dane o tych zbrodniach.

Ekstradycja obywatela Unii do państwa trzeciego w celu odbycia tam kary może być uzasadniona zapobieganiem ryzyku bezkarności - uznał Trybunał Sprawiedliwości UE. I dodał, że jest tak zwłaszcza w przypadku, gdy zgodnie z prawem międzynarodowym wezwane państwo jest zobowiązane do dokonania ekstradycji, a państwo trzecie, które wniosło o ekstradycję, nie wyraża zgody na to, aby kara została wykonana na terytorium wezwanego państwa.

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych odmówił wszczęcia postępowania w sprawie upublicznienia wizerunku osoby wykorzystywanej i poniżanej przez patostreamerów. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich błędem jest przyjęcie przez PUODO, że może on prowadzić postępowanie wyłącznie na wniosek osoby, której dane dotyczą, a na wniosek RPO już nie. Dlatego RPO skarży to postanowienie do WSA.

Izba Karna Sądu Najwyższego wstrzymała wykonanie kary pozbawienia wolności do czasu rozpoznania kasacji. Powodem zastosowania tego nadzwyczajnego środka było niewyjaśnienie czym kierował się sąd odwoławczy wydając wyrok oraz dlaczego zarzuty i wnioski apelacji sąd uznał za niezasadne, co jest rażącym naruszeniem kodeksu postępowania karnego.

Sąd Rejonowy dla Krakowa-Nowej Huty w Krakowie przywrócił do pracy pracownika IKEI zwolnionego za wpis o społeczności LGBT. Wyrok jest nieprawomocny. Na początku grudnia Sąd Okręgowy w Krakowie, w postępowaniu apelacyjnym podtrzymał wyrok sądu rejonowego, uniewinniając prawomocnie kierowniczkę z sieci IKEA od zarzutu dyskryminacji wyznaniowej, której miała się dopuścić, zwalniając pracownika.

Pierwsza prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzata Manowska zaskarżyła do Trybunału Konstytucyjnego ustawę okołobudżetową na 2023 rok. Podobny ruch wykonał Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego prof. Jacek Chlebny. Według tych skarg przepisy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji budżetu na rok 2023 są sprzeczne z konstytucyjnym zapewnieniem sędziom wynagrodzenia odpowiadającym ich godności.

Swobodne i niczym nieograniczone delegowanie sędziów do orzekania w sądach wyższej instancji narusza m.in. wyłączne konstytucyjne kompetencje Prezydenta RP do powoływania sędziów - uważa rzecznik praw obywatelskich, który przyłączył się do skargi konstytucyjnej obywatela. Podważa on możliwość orzekania przez sędziego sądu rejonowego w sądzie wyższej instancji na podstawie delegacji Ministra Sprawiedliwości.

Wydane zostały już pierwsze nakazy zapłaty w postępowaniach upominawczych dotyczących wynagrodzeń sędziów - na razie w 2022 r. W jednym z takich rozstrzygnięć sąd nakazał wypłacenie sędziemu prawie 12 tys. zł brutto tytułem waloryzacji wynagrodzenia wraz z odsetkami. Pozwy sędziów to odpowiedź na kolejną ustawę okołobudżetową, w której ustanowiono podstawę wyliczania ich wynagrodzeń z pominięciem Prawa o ustroju sądów powszechnych.

Jest najnowsza wersja projektu ustawy o sygnalistach. Ustawa ma zapewnić ochronę osobom zgłaszającym lub ujawniającym publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą. I nie tylko pracownikom, ale - co postulowano - także funkcjonariuszom służb mundurowych i żołnierzom zawodowym. Zrezygnowano z RPO jako podmiotu właściwego do zgłoszeń zewnętrznych na rzecz PIP.

Wyłączenie odpowiedzialności karnej za udział obywateli polskich w wojnie po stronie Ukrainy bez wymaganej zgody przewiduje projekt ustawy. Skierowany do prac legislacyjnych projekt popierany jest przez posłów większości klubów reprezentowanych w Sejmie. - Przyjęcie przez obywatela polskiego służby w Siłach Zbrojnych Ukrainy nie rodzi odpowiedzialności - napisano w projekcie.

Nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa przewiduje również utworzenie nowego funduszu operacyjnego dla Policji i Straży Granicznej. Zasilające go środki mają pochodzić m.in. z Unii Europejskiej, a celem jest np. zwalczanie przestępczości zorganizowanej, w tym handlu ludźmi i przemytu.

Arbitralne oddalenie przez sąd krajowy wniosku strony postępowania o skierowanie pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości stanowi naruszenie prawa do rzetelnego procesu - stwierdził Europejski Trybunał Praw Człowieka. I przypomniał, że art. 6 ust. 1 Konwencji nakłada na sąd krajowy obowiązek uzasadnienia odmowy wywiedzenia w sprawie pytania.

W ostatnim czasie Krajowy Rejestr Sądowy aż 10 razy miał poważne przerwy w działaniu. Pracownicy sądów i referendarze podkreślają, że problemy zaczęły się na przełomie września i października, i mimo sygnalizowania tego Ministerstwu Sprawiedliwości, powtarzają się nadal. Godzinami nie można w systemie nic robić, co zwiększa zaległości. Z kolei pełnomocnicy mają problem ze składaniem wniosków i uzyskiwaniem odpisów.

Kadencja Julii Przyłębskiej na stanowisku prezesa Trybunału Konstytucyjnego zakończyła się 20 grudnia 2022 r. i nie ma ona możliwości ponownego ubiegania się o tę funkcję - uważają prawnicy. Może zaś pełnić obowiązki prezesa i kierować tymczasowo Trybunałem. Innego zdania są prawnicy Biura TK, według których kadencja Przyłębskiej na stanowisku prezesa upłynie z końcem jej kadencji sędziowskiej.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości dotyczące stawek dla adwokatów z urzędu za sprawy karne i o wykroczenia, w zakresie w jakim są one niższe od stawek w tych samych sprawach dla obrońców "z wyboru", są niezgodne z Konstytucją. Na rozpatrzenie czeka też kolejna sprawa, dotycząca tej samej kwestii, ale w zakresie stawek zależnych od wartości przedmiotu sporu.

Senat uznał, że zasadna jest propozycja Naczelnej Rady Adwokackiej, by podjąć inicjatywę ustawodawczą dotyczącą zapewnienia zatrzymanemu prawa do skorzystania z pomocy prawnej z urzędu w przypadku wykonywania czynności procesowych lub dowodowych już na etapie zatrzymania. Do przygotowanego projektu Rzecznik Praw Obywatelskich postuluje pewne zmiany - np. gwarancje poufności kontaktów z prawnikiem.

Oskarżony, który celowo doprowadził do czołowego zderzenia z nadjeżdżającym z naprzeciwka samochodem, postąpił tak dla realizacji własnych egoistycznych celów, bez liczenia się z życiem i zdrowiem innych, obcych sobie ludzi - orzekł Sąd Apelacyjny i podniósł kierowcy wysokość kary z 11 lat do 15 lat pozbawienia wolności z uwagi na znaczną demoralizację sprawcy.

Od 1 stycznia skazany na karę pozbawienia wolności zostanie zatrzymany przez policję i doprowadzony do aresztu śledczego. Jeśli nie będzie wiadomo, gdzie jest - sąd zastosuje list gończy, a zaledwie 14 dni wystarczy do tego, by uznał, że doszło do bezprawnego utrudniania wykonania kary. A to wpłynie na ewentualne warunkowe zwolnienie. Zmiany te mają ograniczyć sytuacje, w których skazani próbują uchylić się od kary.

Przywrócić legalność powołanych sędziów, wyłączyć judex suspectus, rozpocząć prace nad zmianą ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Projekt o Sądzie Najwyższym posłowie zgłosili dla pozoru - wskazywali dyskutanci w Katedrze Prawa Karnego UJ. Projekt jest niekonstytucyjny, i mimo że go wycofano, nadal należy rozwiązać problem KRS oraz rozważyć rozszerzenie kompetencji Naczelnego Sądu Administracyjnego.