Rzecznik dyscyplinarny oskarżył sędziego apelacji łódzkiej, że brał udział w zgromadzeniu sędziów opiniujących kandydatury na stanowiska w sądzie wyższej instancji, gdy wśród ubiegających się o awans była jego żona. Sąd Najwyższy uniewinnił obwinionego sędziego, mimo, że ten w czasie procesu zmarł. Izba Odpowiedzialności Zawodowej uznała, że nie może umorzyć sprawy, bo sąd I instancji popełnił błąd: mając wątpliwości, orzekł na niekorzyść.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
12.02.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Polska znowu spadła w rankingu korupcji Transparency International

Samorząd terytorialny Administracja publiczna Compliance Sygnaliści
Pogłębia się postrzeganie Polski jako państwa skażonego korupcją. Polska zanotowała w 2024 roku najgorszy od 12 lat wynik w corocznym raporcie Transparency International. Pozycja naszego kraju pogarsza się z roku na rok systematycznie od 2015 roku. Badanie wykazało, że problem ma większość krajów europejskich.
Robert Horbaczewski
11.02.2025
Samorząd terytorialny Administracja publiczna Compliance Sygnaliści
Na sześć miesięcy prokurator generalny zawiesił w czynnościach służbowych swego zastępcę prok. Michała Ostrowskiego - poinformowała Prokuratura Krajowa. Prok. Ostrowski wszczął prywatne śledztwo w sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa zamachu stanu przez m.in. premiera Donalda Tuska, marszałka Sejmu i Senatu czy szefa Rządowego Centrum Legislacji na wniosek prezesa Trybunału Konstytucyjnego Bogdana Święczkowskiego.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
11.02.2025
Wymiar sprawiedliwości
Osobom poszkodowanym niewątpliwie niesłusznym zarzutem i oskarżeniem należy przyznać prawo do dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia - uważa rzecznik praw obywatelskich. Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawi wystąpienie prof. Wiącka do zaopiniowania przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Karnego. A w projekcie zmian w kodeksie zaproponowano wydłużenie do trzech lat terminu przedawnienia roszczenia.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
11.02.2025
Prawo karne
Trudniej będzie się odwołać od pozwolenia na budowę niechcianej inwestycji w sąsiedztwie. Ministerstwo Rozwoju i Technologii chce zmienić przepisy. W odwołaniu obowiązkowo trzeba będzie precyzyjnie wskazać, co budzi sprzeciw, z jakich powodów oraz przedstawić dowody. Dziś wystarczy samo krótkie zakwestionowanie decyzji („nie, bo nie”), by sprawa trafiła do sądu, niezależnie od tego, czy składający odwołanie ma ku temu uzasadnione podstawy. Zdaniem prawników zmiana ta niczego jednak nie przyśpieszy, co najwyżej utrudni wnoszenie odwołań - "ukróci" zaś zapędy pieniaczy.
Renata Krupa-Dąbrowska
11.02.2025
Wymiar sprawiedliwości Budownictwo
Prokurator udowodnić musi, że zachowanie osób pomagającym imigrantom na granicy narusza w sposób nieakceptowalny reguły prawne, deontologiczne, moralne funkcjonujące w naszym społeczeństwie. Tymczasem prawidłowa wykładnia normy prawnej wyklucza możliwość uznania, że pomaganie w pobycie cudzoziemcowi nosi cechy kierowania się przez sprawcę chęcią uzyskania korzyści osobistej dla kogo innego, jeśli jest nim cudzoziemiec – uważa adwokat Radosław Baszuk.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
11.02.2025
Prawo karne
We wtorek, 11 lutego, o godz. 16:00 w Senacie odbędzie się wysłuchanie publiczne kandydatów na szefa Krajowego Biura Wyborczego. Wysłuchanie wspólnie organizują Kancelarie Prezydenta RP, Sejmu i Senatu. Siedmioletnia kadencja obecnej szefowej Magdaleny Pietrzak kończy się 3 marca 2025 r.
Robert Horbaczewski
10.02.2025
Administracja publiczna Wybory
Negatywnie oceniam postawę ustawodawcy wobec fundacji rodzinnych. Zmiana reguł gry nastąpiła już październiku 2023 r., kiedy zlikwidowano preferencje dotyczące nieruchomości rolnych. Apogeum „braku rozsądku” było stanowisko Ministerstwa Finansów, zgodnie z którym celem powołania części fundacji była wyłącznie „optymalizacja podatkowa”, w konsekwencji czego należy dokonać „uszczelniających” zmian, zwłaszcza w przepisach podatkowych. Finalnie nie weszły one jednak w życie - pisze Piotr Aleksiejuk, radca prawny.
Piotr Aleksiejuk
10.02.2025
Fundacja rodzinna
Częstsze wyznaczanie terminów rozprawy głównej niż raz na miesiąc lub podobnie i koncentrowanie przeprowadzanych dowodów skraca okres rozpoznawania sprawy nie tylko z pożytkiem dla stron, ale i dla sądu, który ma wówczas możliwość skupienia uwagi na mniejszej liczbie spraw – tak orzekł sąd odwoławczy. Z tezą zgadza się adwokat Mikołaj Kozak z Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.
Mikołaj Kozak
10.02.2025
Wymiar sprawiedliwości

Rozliczenia po wyroku bywają kłopotliwe

Domowe finanse Banki Kredyty Kredyty frankowe
Po wyroku unieważniającym umowę kredytu frankowego banki albo proponują zawieranie porozumień kompensacyjnych, albo kredytobiorcy rozliczają się w formie złożonego oświadczenia o potrąceniu. Dla wszystkich lepsze jest dogadanie się, ale stronom nie zawsze się to udaje. Czasem kancelarie obsługujące bank piszą wprost, że rozliczenie wyroku nie jest już ich zadaniem. Bank z kolei potrafi nie odpisywać tygodniami na wiadomości, pobiera jednak nadal raty.
Regina Skibińska
10.02.2025
Domowe finanse Banki Kredyty Kredyty frankowe
Przeoczenie sędziego wynikające z nadmiaru pracy w czasie pandemii Covid-19 to przypadek mniejszej wagi, a jego szkodliwość społeczna jest znikoma, mimo że sędzia popełnił błąd. Mężczyzna oskarżony o zabójstwo przez krótki czas przesiedział w areszcie bez podstawy prawnej, potem zwolniony przebywał miesiąc na wolności. W końcu jednak sprawca zbrodni został skazany na dożywotnie więzienie.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
10.02.2025
Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Kandydat na sędziego pokazuje akta z prywatnymi danymi

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości RODO
Ubiegając się o urząd sędziego, prawnicy przedkładają akta prowadzonych spraw, gdzie m.in. są informacje objęte tajemnicą zawodową. Nie są one anonimizowane, a kandydaci zwykle nie konsultują z dawnymi klientami wykorzystania dokumentów dotyczących ich prywatnych spraw. W efekcie informacje te są udostępniane m.in. prezesowi sądu, wizytatorom i członkom Krajowej Rady Sądownictwa, sędziom, posłom, senatorom, ministrowi sprawiedliwości. RPO zabiega o uregulowanie tej sprawy, a MS zgadza się tylko na częściowe ograniczenia.
Krzysztof Sobczak
08.02.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości RODO
Ruszyła już specjalna sekcja wyłoniona w Sądzie Okręgowym w Warszawie. Ma w niej orzekać w sprawach karnych 10 tzw. neo-sędziów, a kierować będzie tym zespołem sędzia Piotr Gąciarek, który był represjonowany przez rzeczników dyscyplinarnych przez ostatnie osiem lat. I Prezes Sądu Najwyższego oceniła tę decyzję jako akt przymusowej segregacji. Sędziowie będą pozbawieni możliwości orzekania w najistotniejszych kategoriach spraw, np. wniosków o tymczasowe aresztowanie.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
07.02.2025
Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Sędzia Dariusz Dończyk z Izby Cywilnej Sądu Najwyższego został wyłączony od orzekania z mocy ustawy, bo orzekał we własnej sprawie - stwierdził trzyosobowy skład sędziów powołanych po 2018 r. Rozstrzygnięcie dotyczyło żądania wyłączenia, oddalonego prawomocnym postanowieniem Sądu Najwyższego. Za nieważną uznano uchwałę trzech Izb z 2020 r., a także orzeczenia Trybunału Praw Człowieka oraz zasugerowano podjęcie kroków dyscyplinarnych wobec sędziego Dończyka.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
07.02.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Prokuratorzy zaniepokojeni decyzją w sprawie tzw. „zamachu stanu”

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Prokuratura
Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia z niedowierzaniem przyjęło informacje medialne dotyczące ostatniej działalności zastępcy prokuratora generalnego – prokuratora Michała Ostrowskiego, a w szczególności jego decyzji o przyjęciu do prowadzenia nierejestrowanego zawiadomienia oraz wszczęciu postępowania w sprawie tzw. „zamachu stanu”. To poważne zagrożenie dla praworządności oraz przykład instrumentalnego wykorzystywania stanowiska.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
07.02.2025
Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Frankowicze chcą, by Komisja Europejska przyjrzała się dwóm wyrokom Sądu Najwyższego

Wymiar sprawiedliwości Banki Prawo europejskie Kredyty frankowe
Stowarzyszenie Stop Bankowemu Bezprawiu chce, żeby Komisja Europejska przyjrzała się dwóm wyrokom Sądu Najwyższego dotyczącym kredytów frankowych. Według Trybunału Sprawiedliwości UE sąd krajowy nie może usuwać jedynie części warunku umownego uznanego za nieuczciwy ani zmieniać jego treści – takie działanie jest sprzeczne z przepisami dyrektywy 93/13/EWG. Tymczasem w przypadku dwóch wyroków SN nie zastosowano tej wykładni.
Regina Skibińska
07.02.2025
Wymiar sprawiedliwości Banki Prawo europejskie Kredyty frankowe
Nawet jeśli sąd wzywa radcę prawnego jako świadka, to może on odmówić składania zeznań, powołując się na tajemnicę zawodową. Tajemnica ta buduje zaufanie klientów i może być uchylona tylko w wyjątkowych wypadkach. Tym razem radca prawny została ukarana przez sąd dyscyplinarny naganą, gdyż nie znaleziono argumentów usprawiedliwiających.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
07.02.2025
Prawo karne
W piosence „Dziwny jest ten świat” Czesław Niemen śpiewał, że słowem zabija się tak jak nożem. Nie uważam, by – jak chcą tego niektórzy – należało w ogóle wyeliminować odpowiedzialność karną za słowo. Nie jest prawdą, jak to czasem pada w debacie, że w związku z obowiązywaniem art. 212 k.k. czyni się z ludzi przestępców za słowo. Bywa natomiast tak, że ludzie sami się nimi stają przez wypowiedzi niedopuszczalne i takie, które – czy to wskutek celowego działania, czy nonszalancji - mogą narazić innych na utratę zaufania koniecznego do wykonywania działalności czy zajmowania stanowiska - pisze Mikołaj Kozak, adwokat.
Mikołaj Kozak
07.02.2025
Prawo karne
Nie proponujemy całkowitego zniesienia karalności zniesławienia, ponieważ np. hejt w mediach społecznościowych w postaci pomówień i stawiania poniżających zarzutów dotykających osób prywatnych, wymaga ochrony karnej – mówi prof. Włodzimierz Wróbel, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego. I zaznacza, że nie byłoby sankcji karnych za zniesławienie w dobrej wierze polityka czy instytucji.
Krzysztof Sobczak
07.02.2025
Prawo karne Prawnicy
Kierowcy, skazani za niestosowanie się do orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów, nie będą mogli być kierowcami dożywotnio – wynika z założeń do projektu nowelizacji niektórych ustaw w związku z poprawą bezpieczeństwa ruchu drogowego - resort sprawiedliwości pracuje nad zmianami w przepisach. To pomysł na poradzenie sobie z nagminnym naruszaniem czasowych zakazów.
Monika Sewastianowicz
06.02.2025
Prawo karne
Sąd będzie mógł przesłuchać świadka poza salą sądową pomimo złożenia sprzeciwu. Co więcej - strona będzie mogła być przesłuchana przez złożenie zeznań na piśmie. W takim przypadku sąd doręczy listę pytań wraz z pouczeniem - tak wynika z opublikowanego w czwartek projektu nowelizacji przepisów związanych ze sprawami dotyczącymi kredytów frankowych. Dotyczy on tylko tych kwestii, w których stroną jest konsument – a zatem nie obejmuje pozwów wnoszonych przez nabywców wierzytelności, którymi są zwykle wyspecjalizowane fundusze.
Patrycja Rojek-Socha Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
06.02.2025
Wymiar sprawiedliwości Kredyty frankowe
Kurator ustanowiony w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika nie był uprawniony do złożenia w jego imieniu oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Taka regulacja obowiązywała do 15 marca 2018 r. Sąd Okręgowy w Krakowie przedstawił Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego zagadnienie a Izba Cywilna 6 lutego br. podjęła uchwałę.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
06.02.2025
Prawo cywilne Prawnicy
Sejm pracuje nad projektem nowelizacji ordynacji podatkowej. Przy okazji dodaje „wrzutkę” - w sprawie terminów procesowych do kodeksu postępowania cywilnego. Jeśli zmiany wejdą w życie, skutki złożenia w sądzie będzie miało oddanie pisma w placówce dowolnego podmiotu wpisanego do rejestru operatorów pocztowych. - To pokusa manipulowania i antydatowania pism – uważają prawnicy.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
06.02.2025
Prawo cywilne Prawnicy Ordynacja
Według danych resortu sprawiedliwości za trzy kwartały 2023 r., prokuratura złożyła w sądach rejonowych 17 478 wniosków o zastosowanie tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym. W analogicznym okresie 2024 r. liczba ta spadła do 14 960, co stanowi spadek o 14,41 procent. Resort planuje dalszą poprawę sytuacji, m.in. poprzez wejście w życie nowych przepisów o tymczasowym aresztowaniu.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
06.02.2025
Prawo karne
Dla licznych przedsiębiorców początek roku przynosi legislacyjny zawrót głowy. Wielu z nich musi przygotować się do wdrożenia nowych obowiązków w zakresie cyberbezpieczeństwa i dokonać reorganizacji w związku z włączeniem w krajowy system cyberbezpieczeństwa. Jak więc przebrnąć przez ten legislacyjny escape room i nie stracić z pola widzenia celów biznesowych - zastanawiają się adwokaci dr hab. Justyna Kurek-Sobieraj oraz Jan Rysiński z kancelarii Łaszczuk i Wspólnicy.
Justyna Kurek-Sobieraj Jan Rysiński
06.02.2025
Prawo gospodarcze Prawo europejskie
Strona ma mieć miesiąc na złożenie bezpłatnego wniosku o uchylenie orzeczenia sędziego powołanego po 2018 r. Co istotne, nie wystarczy jednak sam skład. Zgodnie z propozycjami Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury, będzie to możliwe tylko wtedy, gdy strona już w trakcie postępowania składała wnioski o wyłączenie sędziego czy o test bezstronności, a następnie podnosiła takie zarzuty np. w apelacji. Tak samo ma być z orzeczeniami tych, którzy przyszli spoza zawodu, choć w tym zakresie część prawników ma wątpliwości, bo - jak podkreślają - skoro sędzia nie jest sędzią, to jak mogą być skuteczne.
Patrycja Rojek-Socha Krzysztof Sobczak
06.02.2025
Wymiar sprawiedliwości
W sądach w niewielkich ośrodkach uzyskanie zabezpieczenia w sprawach frankowych trwa niekiedy zaledwie kilka dni, w dużych miastach wygląda to zdecydowanie gorzej. W tzw. wydziale frankowym warszawskiego Sądu Okręgowego rekordziści czekają nawet ponad rok. Problemem bywa też czas oczekiwania na rozpoznanie zażalenia.
Regina Skibińska
06.02.2025
Wymiar sprawiedliwości
Bogdan Święczkowski, prezes Trybunału Konstytucyjnego, poinformował w środę, że zastępca prokuratora generalnego prok. Michał Ostrowski po jego zawiadomieniu wszczął śledztwo ws. podejrzenia popełnienia zamachu stanu przez m.in. premiera Donalda Tuska, marszałków Sejmu i Senatu, szefa Rządowego Centrum Legislacji oraz niektórych sędziów i prokuratorów.
Grażyna J. Leśniak
05.02.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Polska odwoła się od wyroku Sądu UE w sprawie Izby Dyscyplinarnej

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie
Adam Szłapka, minister ds. Unii Europejskiej zapowiedział, że Polska odwoła się od wyroku Sądu UE, który w środę podtrzymał potrącenie Polsce kar przez Komisję Europejską w związku z działaniem Izby Dyscyplinarnej. Podkreślił jednak, że sytuacja, która kosztowała nasz kraj 500 mln euro, to wyłączna odpowiedzialność PiS.
Grażyna J. Leśniak
05.02.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie
Przeprowadzenie dwóch referendów w sprawie ewentualnego wyjścia Polski z Unii Europejskiej zakłada projekt posłów PSL-TD i Polska2050-TD, który wpłynął w środę do Sejmu. Dotyczy szczegółowego uregulowania trybu wyjścia Polski z UE poprzez zmianę ustawy o umowach międzynarodowych, wyłącznie w drodze referendum ogólnokrajowego.
Grażyna J. Leśniak
05.02.2025
Prawo europejskie