Trybunał Konstytucyjny bada pytanie w sprawie Getin Noble Bank. Zadał je sędzia komisarz, który prowadzi postępowanie w sprawie upadłości tego banku. Sędzia ma wątpliwości co do zgodności z Konstytucją przepisu dotyczącego kolejności zaspokajania roszczeń upadłego banku - na pierwszym miejscu jest tam Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Teraz swój udział w postępowaniu zgłosił rzecznik praw obywatelskich
Renata Krupa-Dąbrowska
14.02.2025
Wymiar sprawiedliwości Banki Kredyty Upadłość
Rzecznik praw obywatelskich zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego uchwały samorządu adwokackiego odmawiające zwolnienia z opłaty szkoleniowej za aplikację adwokacką oraz składek. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 12 grudnia 2024 r. uwzględnił skargę aplikantki. Uchylił uchwałę Prezydium NRA, stwierdzając, że naruszyła ona w sposób oczywisty Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
14.02.2025
Prawnicy Strefa aplikanta
Z operacyjnego punktu widzenia „cofka” kadrowa w wymiarze sprawiedliwości na pewno nie przyspieszy rozpoznawania spraw przez sądy, a wywoła organizacyjny chaos w rozregulowanym wymiarze sprawiedliwości. Dotyczy to zarówno „wariantu Pendolino”, jak i „wariantu pociągu osobowego”. Tu sędziowie będą musieli się zajmować samymi sobą – uważa prof. dr hab. Rafał Adamus, radca prawny, wykładowca w Katedrze Prawa Gospodarczego i Finansowego Uniwersytetu Opolskiego.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
14.02.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Na przyjęcie przez rząd czeka projekt tzw. ustawy separacyjnej, która ma oddzielić prokuraturę od urzędu ministra sprawiedliwości. Ona może wejść w życie jeszcze w tym roku. Natomiast trochę dłużej potrwa praca w Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury, której celem jest stworzenie prokuratury w pełni niezależnej od bieżącej polityki.
Krzysztof Sobczak
14.02.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Sąd Apelacyjny w Warszawie 13 lutego uchylił wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga, który wcześniej skazał aktywistkę Aborcyjnego Dream Teamu Justynę Wydrzyńską na 30 godzin prac społecznych, za udzielenie pomocy kobiecie w przerwaniu ciąży. Teraz Sąd Okręgowy musi rozstrzygnąć problem karygodności czynu w świetle społeczno-politycznym. Władza publiczna musi udzielać wsparcia kobiecie w ciąży. Ale tam gdzie nie działa - uaktywnia się samopomoc obywatelska - dodał sąd II instancji.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
14.02.2025
Były Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, sędzia Adam Strzembosz został laureatem nagrody Fundacji Służby Rzeczpospolitej. Nagrodę otrzymał podczas odbywającej się w czwartek w Sejmie dorocznej gali fundacji. Sędzia Adam Strzembosz w latach 1989-1990 był wiceministrem sprawiedliwości w rządzie Tadeusza Mazowieckiego. Pierwszym Prezesem Sądu Najwyższego został w 1990 r. i pełnił tę funkcję do 1998 r. W latach 1994-1998 piastował funkcję przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
13.02.2025
Prawnicy
Ministerstwo Sprawiedliwości podejmuje działania na rzecz modyfikacji funkcjonalności systemu Krajowego Rejestru Zadłużonych w niezbędnym zakresie usprawnienia procesu upadłościowego oraz ochrony danych osobowych. A ponadto - wspiera rozwój narzędzi prawnych, które umożliwią konsumentom efektywniejsze dochodzenie swoich praw w przypadku upadłości banku.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
13.02.2025
Prawo cywilne Upadłość

Ważne orzeczenie TSUE: Bank może zostać pozbawiony prawa do odsetek

Wymiar sprawiedliwości Banki Kredyty Prawo europejskie
W razie niewykonania obowiązku informacyjnego bank może zostać pozbawiony prawa do odsetek. Może tak być nawet wtedy, gdy indywidualna waga naruszenia tego obowiązku i jego konsekwencje dla konsumenta będą się różnić w zależności od przypadku - orzekł w czwartek Trybunał Sprawiedliwości UE. To pierwszy wyrok TSUE w polskiej sprawie dotyczącej sankcji kredytu darmowego.
Renata Krupa-Dąbrowska Regina Skibińska
13.02.2025
Wymiar sprawiedliwości Banki Kredyty Prawo europejskie
Pierwszy raz przedstawiciele polskiego rządu stanęli przed Wielką Izbą Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu oskarżeni o pushbacki na granicy polsko-białoruskiej. Rząd uważa, że padł ofiarą "instrumentalizacji imigracji. Sprawa dotyczy grupy Afgańczyków i Afganek, którzy w sierpniu 2021 r. byli przetrzymywani przez Straż Graniczną w Usnarzu Górnym. Będzie to dopiero 11. skarga przeciwko Polsce rozpoznawana przez Wielką Izbę ETPCz od 1993 r.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
13.02.2025
Prawo karne Wymiar sprawiedliwości
W przepisach pojawi się legalna definicja nielegalnego wyścigu samochodowego. Karani mają być nie tylko organizatorzy wyścigów, kierujący i ich pasażerowie, ale także pod pewnymi warunkami również widzowie. Projekt przewiduje zaostrzenie kar i rozszerzenie sankcji za inne przestępstwa i wykroczenia związane z brawurową jazdą. Prawnicy mają wątpliwości, czy niektóre z przepisów zaproponowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości da się wyegzekwować.
Robert Horbaczewski
13.02.2025
Prawo karne Policja
W czwartek, 13 lutego, Trybunał Sprawiedliwości UE wyda pierwszy wyrok w sprawie sankcji kredytu darmowego. Nikt nie ma wątpliwości, że orzeczenie będzie prognostykiem, w którym kierunku pójdzie orzecznictwo TSUE. W kolejce czeka jeszcze bowiem kilkanaście polskich pytań dotyczących SKD. Prawnicy kredytobiorców spodziewają się prokonsumenckiego rozstrzygnięcia, zaś prawnicy bankowi uważają, że wcale tak nie będzie.
Renata Krupa-Dąbrowska
13.02.2025
Wymiar sprawiedliwości Banki Kredyty Prawo europejskie
Wykorzystywanie sztucznej inteligencji w niektórych obszarach, jakkolwiek może przynieść wiele korzyści, to obarczone jest ryzykiem naruszenia praw, które wymagają szczególnej ochrony. AI ACT wskazał takie obszary i uznał, że wykorzystywane w ramach nich narzędzia AI będą stanowiły systemy wysokiego ryzyka. Z kwalifikacją taką wiąże się obowiązek spełnienia szczegółowych wymagań regulacyjnych z AI ACT - pisze Rafał Rozwadowski, adwokat.
Rafał Rozwadowski
13.02.2025
Prawo AI Wybory Nowe Technologie
Senat przyjął w środę bez poprawek tzw. ustawę incydentalną. Na jej podstawie o ważności wyboru prezydenta w 2025 r. ma orzekać 15 sędziów najstarszych stażem w Sądzie Najwyższym, a nie - jak dotychczas - Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN. Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.
kk/pap Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
12.02.2025
Wymiar sprawiedliwości
W środę Senat przyjął bez poprawek nowelizację ustawy o Służbie Więziennej. Przepisy mają w założeniu pozwolić na zatrudnianie w niej na stanowiskach kierowniczych pracowników cywilnych. Niektóre z funkcji nadal pozostaną jednak zarezerwowane dla funkcjonariuszy SW. Za przyjęciem nowelizacji zagłosowało 53 senatorów, przeciwko zagłosowało 31, nikt nie wstrzymał się od głosu. Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.
kk/pap
12.02.2025
Wymiar sprawiedliwości
Sytuacja prawna asesora sądowego nie może być lepsza od sytuacji prawnej sędziego. Takie rozwiązanie ustawowe w sposób oczywisty wprowadza nierówność wobec prawa w zakresie skutków prawnych wydanych z naruszeniem Konstytucji uchwał neo-KRS. Instytut Legislacji i Prac Parlamentarnych Naczelnej Rady Adwokackiej przedstawił opinię do projektu ustawy o uregulowaniu skutków uchwał KRS podjętych w latach 2018-2023.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
12.02.2025
Wymiar sprawiedliwości
Rzecznik Prokuratury Krajowej prok. Przemysław Nowak poinformował, że szefowa zespołu badającego działania prokuratury w latach 2016-2023 nie rezygnowała ze stanowiska. Po spotkaniu prok. Kwiatkowskiej z prokuratorem krajowym Dariuszem Kornelukiem skład zespołu nie uległ zmianie. Nowak potwierdził, że w związku z tym prok. Kwiatkowska nadal jest przewodniczącą zespołu prokuratorów analizujących naruszenia poprzedniej prokuratury.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
12.02.2025
Prawo karne Prawnicy
Klientka kancelarii upoważniała radców prawnych do odbioru pieniędzy uzyskanych w wyniku wygranego procesu, ale też wyraziła wolę przekazania ich w znacznej części na rzecz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Sąd Okręgowy w Lublinie orzekł winę trójki radców prawnych przywłaszczenia ok. 2,9 mln zł w szkodę swoich klientów. Zostali oni wszyscy skazani na grzywnę, karę pozbawienia wolności i zakaz wykonywaniu zawodu.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
12.02.2025
Prawnicy
Utrata stanowiska przez tzw. neo-sędziów w Sądzie Najwyższym czy Naczelnym Sądzie Administracyjnym nie będzie oznaczać automatycznego powrotu tam, skąd przyszli. Pierwsza prezes Sądu Najwyższego może nie mieć świadomości, że nie ma powrotu do sądu apelacyjnego, w którym wcześniej pracowała. Gdyby tego chciała, musiałaby startować w konkursie na wolne stanowisko i uzyskać nowe powołanie.
Krzysztof Sobczak
12.02.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Rzecznik dyscyplinarny oskarżył sędziego apelacji łódzkiej, że brał udział w zgromadzeniu sędziów opiniujących kandydatury na stanowiska w sądzie wyższej instancji, gdy wśród ubiegających się o awans była jego żona. Sąd Najwyższy uniewinnił obwinionego sędziego, mimo, że ten w czasie procesu zmarł. Izba Odpowiedzialności Zawodowej uznała, że nie może umorzyć sprawy, bo sąd I instancji popełnił błąd: mając wątpliwości, orzekł na niekorzyść.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
12.02.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Polska znowu spadła w rankingu korupcji Transparency International

Samorząd terytorialny Administracja publiczna Compliance Sygnaliści
Pogłębia się postrzeganie Polski jako państwa skażonego korupcją. Polska zanotowała w 2024 roku najgorszy od 12 lat wynik w corocznym raporcie Transparency International. Pozycja naszego kraju pogarsza się z roku na rok systematycznie od 2015 roku. Badanie wykazało, że problem ma większość krajów europejskich.
Robert Horbaczewski
11.02.2025
Samorząd terytorialny Administracja publiczna Compliance Sygnaliści
Na sześć miesięcy prokurator generalny zawiesił w czynnościach służbowych swego zastępcę prok. Michała Ostrowskiego - poinformowała Prokuratura Krajowa. Prok. Ostrowski wszczął prywatne śledztwo w sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa zamachu stanu przez m.in. premiera Donalda Tuska, marszałka Sejmu i Senatu czy szefa Rządowego Centrum Legislacji na wniosek prezesa Trybunału Konstytucyjnego Bogdana Święczkowskiego.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
11.02.2025
Wymiar sprawiedliwości
Osobom poszkodowanym niewątpliwie niesłusznym zarzutem i oskarżeniem należy przyznać prawo do dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia - uważa rzecznik praw obywatelskich. Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawi wystąpienie prof. Wiącka do zaopiniowania przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Karnego. A w projekcie zmian w kodeksie zaproponowano wydłużenie do trzech lat terminu przedawnienia roszczenia.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
11.02.2025
Prawo karne
Trudniej będzie się odwołać od pozwolenia na budowę niechcianej inwestycji w sąsiedztwie. Ministerstwo Rozwoju i Technologii chce zmienić przepisy. W odwołaniu obowiązkowo trzeba będzie precyzyjnie wskazać, co budzi sprzeciw, z jakich powodów oraz przedstawić dowody. Dziś wystarczy samo krótkie zakwestionowanie decyzji („nie, bo nie”), by sprawa trafiła do sądu, niezależnie od tego, czy składający odwołanie ma ku temu uzasadnione podstawy. Zdaniem prawników zmiana ta niczego jednak nie przyśpieszy, co najwyżej utrudni wnoszenie odwołań - "ukróci" zaś zapędy pieniaczy.
Renata Krupa-Dąbrowska
11.02.2025
Wymiar sprawiedliwości Budownictwo
Prokurator udowodnić musi, że zachowanie osób pomagającym imigrantom na granicy narusza w sposób nieakceptowalny reguły prawne, deontologiczne, moralne funkcjonujące w naszym społeczeństwie. Tymczasem prawidłowa wykładnia normy prawnej wyklucza możliwość uznania, że pomaganie w pobycie cudzoziemcowi nosi cechy kierowania się przez sprawcę chęcią uzyskania korzyści osobistej dla kogo innego, jeśli jest nim cudzoziemiec – uważa adwokat Radosław Baszuk.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
11.02.2025
Prawo karne
We wtorek, 11 lutego, o godz. 16:00 w Senacie odbędzie się wysłuchanie publiczne kandydatów na szefa Krajowego Biura Wyborczego. Wysłuchanie wspólnie organizują Kancelarie Prezydenta RP, Sejmu i Senatu. Siedmioletnia kadencja obecnej szefowej Magdaleny Pietrzak kończy się 3 marca 2025 r.
Robert Horbaczewski
10.02.2025
Administracja publiczna Wybory
Negatywnie oceniam postawę ustawodawcy wobec fundacji rodzinnych. Zmiana reguł gry nastąpiła już październiku 2023 r., kiedy zlikwidowano preferencje dotyczące nieruchomości rolnych. Apogeum „braku rozsądku” było stanowisko Ministerstwa Finansów, zgodnie z którym celem powołania części fundacji była wyłącznie „optymalizacja podatkowa”, w konsekwencji czego należy dokonać „uszczelniających” zmian, zwłaszcza w przepisach podatkowych. Finalnie nie weszły one jednak w życie - pisze Piotr Aleksiejuk, radca prawny.
Piotr Aleksiejuk
10.02.2025
Fundacja rodzinna
Częstsze wyznaczanie terminów rozprawy głównej niż raz na miesiąc lub podobnie i koncentrowanie przeprowadzanych dowodów skraca okres rozpoznawania sprawy nie tylko z pożytkiem dla stron, ale i dla sądu, który ma wówczas możliwość skupienia uwagi na mniejszej liczbie spraw – tak orzekł sąd odwoławczy. Z tezą zgadza się adwokat Mikołaj Kozak z Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.
Mikołaj Kozak
10.02.2025
Wymiar sprawiedliwości
Przeoczenie sędziego wynikające z nadmiaru pracy w czasie pandemii Covid-19 to przypadek mniejszej wagi, a jego szkodliwość społeczna jest znikoma, mimo że sędzia popełnił błąd. Mężczyzna oskarżony o zabójstwo przez krótki czas przesiedział w areszcie bez podstawy prawnej, potem zwolniony przebywał miesiąc na wolności. W końcu jednak sprawca zbrodni został skazany na dożywotnie więzienie.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
10.02.2025
Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Rozliczenia po wyroku bywają kłopotliwe

Domowe finanse Banki Kredyty Kredyty frankowe
Po wyroku unieważniającym umowę kredytu frankowego banki albo proponują zawieranie porozumień kompensacyjnych, albo kredytobiorcy rozliczają się w formie złożonego oświadczenia o potrąceniu. Dla wszystkich lepsze jest dogadanie się, ale stronom nie zawsze się to udaje. Czasem kancelarie obsługujące bank piszą wprost, że rozliczenie wyroku nie jest już ich zadaniem. Bank z kolei potrafi nie odpisywać tygodniami na wiadomości, pobiera jednak nadal raty.
Regina Skibińska
10.02.2025
Domowe finanse Banki Kredyty Kredyty frankowe

Kandydat na sędziego pokazuje akta z prywatnymi danymi

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości RODO
Ubiegając się o urząd sędziego, prawnicy przedkładają akta prowadzonych spraw, gdzie m.in. są informacje objęte tajemnicą zawodową. Nie są one anonimizowane, a kandydaci zwykle nie konsultują z dawnymi klientami wykorzystania dokumentów dotyczących ich prywatnych spraw. W efekcie informacje te są udostępniane m.in. prezesowi sądu, wizytatorom i członkom Krajowej Rady Sądownictwa, sędziom, posłom, senatorom, ministrowi sprawiedliwości. RPO zabiega o uregulowanie tej sprawy, a MS zgadza się tylko na częściowe ograniczenia.
Krzysztof Sobczak
08.02.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości RODO