Ruszyła już specjalna sekcja wyłoniona w Sądzie Okręgowym w Warszawie. Ma w niej orzekać w sprawach karnych 10 tzw. neo-sędziów, a kierować będzie tym zespołem sędzia Piotr Gąciarek, który był represjonowany przez rzeczników dyscyplinarnych przez ostatnie osiem lat. I Prezes Sądu Najwyższego oceniła tę decyzję jako akt przymusowej segregacji. Sędziowie będą pozbawieni możliwości orzekania w najistotniejszych kategoriach spraw, np. wniosków o tymczasowe aresztowanie.

Sędzia Dariusz Dończyk z Izby Cywilnej Sądu Najwyższego został wyłączony od orzekania z mocy ustawy, bo orzekał we własnej sprawie - stwierdził trzyosobowy skład sędziów powołanych po 2018 r. Rozstrzygnięcie dotyczyło żądania wyłączenia, oddalonego prawomocnym postanowieniem Sądu Najwyższego. Za nieważną uznano uchwałę trzech Izb z 2020 r., a także orzeczenia Trybunału Praw Człowieka oraz zasugerowano podjęcie kroków dyscyplinarnych wobec sędziego Dończyka.

Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia z niedowierzaniem przyjęło informacje medialne dotyczące ostatniej działalności zastępcy prokuratora generalnego – prokuratora Michała Ostrowskiego, a w szczególności jego decyzji o przyjęciu do prowadzenia nierejestrowanego zawiadomienia oraz wszczęciu postępowania w sprawie tzw. „zamachu stanu”. To poważne zagrożenie dla praworządności oraz przykład instrumentalnego wykorzystywania stanowiska.

Stowarzyszenie Stop Bankowemu Bezprawiu chce, żeby Komisja Europejska przyjrzała się dwóm wyrokom Sądu Najwyższego dotyczącym kredytów frankowych. Według Trybunału Sprawiedliwości UE sąd krajowy nie może usuwać jedynie części warunku umownego uznanego za nieuczciwy ani zmieniać jego treści – takie działanie jest sprzeczne z przepisami dyrektywy 93/13/EWG. Tymczasem w przypadku dwóch wyroków SN nie zastosowano tej wykładni.

Nawet jeśli sąd wzywa radcę prawnego jako świadka, to może on odmówić składania zeznań, powołując się na tajemnicę zawodową. Tajemnica ta buduje zaufanie klientów i może być uchylona tylko w wyjątkowych wypadkach. Tym razem radca prawny została ukarana przez sąd dyscyplinarny naganą, gdyż nie znaleziono argumentów usprawiedliwiających.

Nie proponujemy całkowitego zniesienia karalności zniesławienia, ponieważ np. hejt w mediach społecznościowych w postaci pomówień i stawiania poniżających zarzutów dotykających osób prywatnych, wymaga ochrony karnej – mówi prof. Włodzimierz Wróbel, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego. I zaznacza, że nie byłoby sankcji karnych za zniesławienie w dobrej wierze polityka czy instytucji.

W piosence „Dziwny jest ten świat” Czesław Niemen śpiewał, że słowem zabija się tak jak nożem. Nie uważam, by – jak chcą tego niektórzy – należało w ogóle wyeliminować odpowiedzialność karną za słowo. Nie jest prawdą, jak to czasem pada w debacie, że w związku z obowiązywaniem art. 212 k.k. czyni się z ludzi przestępców za słowo. Bywa natomiast tak, że ludzie sami się nimi stają przez wypowiedzi niedopuszczalne i takie, które – czy to wskutek celowego działania, czy nonszalancji - mogą narazić innych na utratę zaufania koniecznego do wykonywania działalności czy zajmowania stanowiska - pisze Mikołaj Kozak, adwokat.

Kierowcy, skazani za niestosowanie się do orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów, nie będą mogli być kierowcami dożywotnio – wynika z założeń do projektu nowelizacji niektórych ustaw w związku z poprawą bezpieczeństwa ruchu drogowego - resort sprawiedliwości pracuje nad zmianami w przepisach. To pomysł na poradzenie sobie z nagminnym naruszaniem czasowych zakazów.

Sąd będzie mógł przesłuchać świadka poza salą sądową pomimo złożenia sprzeciwu. Co więcej - strona będzie mogła być przesłuchana przez złożenie zeznań na piśmie. W takim przypadku sąd doręczy listę pytań wraz z pouczeniem - tak wynika z opublikowanego w czwartek projektu nowelizacji przepisów związanych ze sprawami dotyczącymi kredytów frankowych. Dotyczy on tylko tych kwestii, w których stroną jest konsument – a zatem nie obejmuje pozwów wnoszonych przez nabywców wierzytelności, którymi są zwykle wyspecjalizowane fundusze.

Kurator ustanowiony w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika nie był uprawniony do złożenia w jego imieniu oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Taka regulacja obowiązywała do 15 marca 2018 r. Sąd Okręgowy w Krakowie przedstawił Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego zagadnienie a Izba Cywilna 6 lutego br. podjęła uchwałę.

Sejm pracuje nad projektem nowelizacji ordynacji podatkowej. Przy okazji dodaje „wrzutkę” - w sprawie terminów procesowych do kodeksu postępowania cywilnego. Jeśli zmiany wejdą w życie, skutki złożenia w sądzie będzie miało oddanie pisma w placówce dowolnego podmiotu wpisanego do rejestru operatorów pocztowych. - To pokusa manipulowania i antydatowania pism – uważają prawnicy.

Według danych resortu sprawiedliwości za trzy kwartały 2023 r., prokuratura złożyła w sądach rejonowych 17 478 wniosków o zastosowanie tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym. W analogicznym okresie 2024 r. liczba ta spadła do 14 960, co stanowi spadek o 14,41 procent. Resort planuje dalszą poprawę sytuacji, m.in. poprzez wejście w życie nowych przepisów o tymczasowym aresztowaniu.

Dla licznych przedsiębiorców początek roku przynosi legislacyjny zawrót głowy. Wielu z nich musi przygotować się do wdrożenia nowych obowiązków w zakresie cyberbezpieczeństwa i dokonać reorganizacji w związku z włączeniem w krajowy system cyberbezpieczeństwa. Jak więc przebrnąć przez ten legislacyjny escape room i nie stracić z pola widzenia celów biznesowych - zastanawiają się adwokaci dr hab. Justyna Kurek-Sobieraj oraz Jan Rysiński z kancelarii Łaszczuk i Wspólnicy.

W sądach w niewielkich ośrodkach uzyskanie zabezpieczenia w sprawach frankowych trwa niekiedy zaledwie kilka dni, w dużych miastach wygląda to zdecydowanie gorzej. W tzw. wydziale frankowym warszawskiego Sądu Okręgowego rekordziści czekają nawet ponad rok. Problemem bywa też czas oczekiwania na rozpoznanie zażalenia.

Strona ma mieć miesiąc na złożenie bezpłatnego wniosku o uchylenie orzeczenia sędziego powołanego po 2018 r. Co istotne, nie wystarczy jednak sam skład. Zgodnie z propozycjami Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury, będzie to możliwe tylko wtedy, gdy strona już w trakcie postępowania składała wnioski o wyłączenie sędziego czy o test bezstronności, a następnie podnosiła takie zarzuty np. w apelacji. Tak samo ma być z orzeczeniami tych, którzy przyszli spoza zawodu, choć w tym zakresie część prawników ma wątpliwości, bo - jak podkreślają - skoro sędzia nie jest sędzią, to jak mogą być skuteczne.

Bogdan Święczkowski, prezes Trybunału Konstytucyjnego, poinformował w środę, że zastępca prokuratora generalnego prok. Michał Ostrowski po jego zawiadomieniu wszczął śledztwo ws. podejrzenia popełnienia zamachu stanu przez m.in. premiera Donalda Tuska, marszałków Sejmu i Senatu, szefa Rządowego Centrum Legislacji oraz niektórych sędziów i prokuratorów.

Adam Szłapka, minister ds. Unii Europejskiej zapowiedział, że Polska odwoła się od wyroku Sądu UE, który w środę podtrzymał potrącenie Polsce kar przez Komisję Europejską w związku z działaniem Izby Dyscyplinarnej. Podkreślił jednak, że sytuacja, która kosztowała nasz kraj 500 mln euro, to wyłączna odpowiedzialność PiS.

Przeprowadzenie dwóch referendów w sprawie ewentualnego wyjścia Polski z Unii Europejskiej zakłada projekt posłów PSL-TD i Polska2050-TD, który wpłynął w środę do Sejmu. Dotyczy szczegółowego uregulowania trybu wyjścia Polski z UE poprzez zmianę ustawy o umowach międzynarodowych, wyłącznie w drodze referendum ogólnokrajowego.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej potwierdził w środę, 5 lutego, że polski rząd musi zapłacić łącznie ok. 320 mln 200 tys. euro tytułem okresowej kary pieniężnej z powodu złamania zobowiązań państwa członkowskiego. Komisja Europejska zgodnie z prawem przystąpiła do wyegzekwowania okresowej kary pieniężnej za okres od 15 lipca 2022 r. do 4 czerwca 2023 r.

Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego, działająca przy Ministerstwie Sprawiedliwości, przygotowała projekt nowelizacji przepisów kodeksu postępowania karnego, który przewiduje wprowadzenie nowego środka zapobiegawczego: aresztu elektronicznego. Ma być on alternatywą dla tradycyjnego tymczasowego aresztowania w zakładzie karnym lub areszcie śledczym. Zgodnie z propozycją osoby objęte AE będą przebywać we własnym miejscu zamieszkania, z założoną elektroniczną bransoletą.

Przepisy kodeksu postępowania karnego, jak również ustawy Prawo o adwokaturze czy ustawy o radcach prawnych nie przewidują możliwości wypłaty przez Skarb Państwa wynagrodzenia dla adwokata i radcy prawnego za gotowość do udzielenia pomocy prawnej - wyjaśnia wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha w odpowiedzi na petycję, która trafiła do Sejmu.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze zagubiło akta sprawy administracyjnej. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że nie ma podstaw do odtwarzania przez sąd akt tej sprawy, nawet jeżeli zaginęły razem z aktami sądowymi. Procedurą odtworzenia akt objęte mogą być wyłącznie akta własne sądu - dodał sąd II instancji.

Adam Bodnar, działając jako prokurator generalny, skierował do Sejmu wniosek o uchylenie immunitetu posłowi Zbigniewowi Ziobrze w zakresie kary porządkowej 30 dni aresztu. Karę tę nałożyła na byłego ministra sprawiedliwości sejmowa komisja śledcza ds. Pegasusa. Jeśli immunitet zostanie uchylony, wniosek w sprawie aresztowania trafia do sądu, który podejmuje decyzję.

Prokurator Generalny Adam Bodnar przekazał dzisiaj, 4 lutego br., do Marszałka Sejmu Szymona Hołowni wniosek o wyrażenie przez Sejm zgody na pociągnięcie posła na Sejm RP Marcina R. do odpowiedzialności karnej. Ponadto prokurator skierował do Sądu Okręgowego w Warszawie akt oskarżenia przeciwko sześciu osobom, którym zarzucono łącznie popełnienie 15 czynów, w związku ze śledztwem dotyczącym nieprawidłowości w Funduszu Sprawiedliwości.

Do konsultacji wewnątrzresortowych trafiły dwa projekty Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury. Choć różnią się w zakresie sposobu rozwiązania kwestii statusu sędziów powołanych po 2018 r., w taki sam sposób podchodzą do tych, którzy przyszli spoza zawodu. Założenie jest takie, że nie są oni sędziami, a to z kolei oznacza, że mogą co najwyżej ubiegać się o stanowisko referendarza albo próbować wrócić do poprzednio wykonywanego zawodu. Byli adwokaci i radcy, którzy jako sędziowie przeszli w stan spoczynku, takie uprawnienie utracą.

Czy obok wydziałów frankowych w sądach pojawią się wydziały kredytów gotówkowych? Rośnie liczba spraw dotyczących sankcji kredytu darmowego (SKD). Prawomocnych orzeczeń nie ma jednak wiele. Polskie sądy czekają bowiem na wyroki TSUE - pierwszy będzie w przyszłym tygodniu. Trwają też prace nad nową ustawą o kredycie konsumenckim, regulującą SKD. Ma ona m.in. ograniczyć liczbę uchybień, w wypadku których można zastosować tę instytucję.

Z faktu zastępowania komornika przez asesora komorniczego nie wynika, że uzyskuje status czy wstępuje w ogół praw i obowiązków związanych ze statusem zawodowym komornika sądowego. Zatem 12 lat pracy asesora nie oznacza trzech lat doświadczenia zawodowego jako komornika. Dlatego Naczelny Sąd Administracyjny utrzymał w mocy decyzję ministra sprawiedliwości, który odmówił wpisu na listę adwokatów.

Dwa projekty regulujące status sędziów powołanych po 2018 r. a przygotowane przez Komisję Kodyfikacyjną Ustroju Sądownictwa i Prokuratury trafiły 3 lutego do konsultacji wewnątrzresortowych. Jeden zakłada rozwiązanie tej kwestii ustawą - ma ona potwierdzić, że akty powołania tych sędziów, ze względu na udział w procesie tzw. neo-KRS, są nieskuteczne, drugi - poprzez weryfikację przed nową KRS, w skład której wejdą sędziowie powołani przez sędziów, nie przez Sejm. W pierwszej wersji ma to potrwać do 2027 r., w drugiej do 2029 r.

W ocenie Ogólnopolskiego Zrzeszenia Sędziów „AEQUITAS” propozycje projektów Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury dotyczące statusu sędziów powołanych od 2018 r. są niekonstytucyjne i w kolizji z opinią Komisji Weneckiej. Co więcej, fakt, że mają one dotyczyć tylko sędziów, którzy awansowali lub przyszli do sądów z innych zawodów prawniczych, jednoznacznie wskazuje na chęć zwolnienia etatów w sądach wyższych instancji w celu obsadzenia ich tymi sędziami, którzy nie zdecydowali się na udział w konkursach.

Zawieszenie w czynnościach służbowych prokuratorów odbywa się szybko. I trwa dwa, a nawet trzy lata. Jednoczesne obniżenie im wynagrodzenia nie jest łatwe z powodu niejasnego przepisu Prawa o prokuraturze. A sąd dyscyplinarny nie czekał do tej pory na uprawomocnienie się orzeczeń o zawieszeniu. Do tego doszły perturbacje z odmową orzekania wylosowanych sędziów SN do Izby Odpowiedzialności Zawodowej.