1 lipca wchodzi w życie nowelizacja k.p.c., która znacząco zmieni zasady zabezpieczania roszczeń w sprawach z zakresu własności intelektualnej. Przede wszystkim, przedsiębiorcy będą musieli ściśle przestrzegać półrocznego terminu na złożenie wniosku do sądu. W przeciwnym razie mogą stracić szansę na uzyskanie zabezpieczenia. Piszemy o tym również w Legal Alercie.
Obie strony powinny się wypowiedzieć
Wchodząca w życie nowelizacja zakłada, że w sprawach z zakresu własności intelektualnej (dotyczących na przykład kwestii naruszenia prawa ochronnego) sąd co do zasady będzie udzielał zabezpieczenia dopiero po wysłuchaniu obowiązanego. Wyjątkiem ma być sytuacja, w której wniosek musi być rozstrzygnięty natychmiast, bo wymaga tego charakter sprawy i naruszenia. Oznacza to, że zasadniczo w postępowaniu będą brać udział obie strony, a sam proces będzie miał charakter kontradyktoryjny.
Zobacz w LEX: Wszczęcie postępowania w sprawach własności intelektualnej - procedura krok po kroku >>
- To istotna zmiana względem dotychczasowej regulacji. W przeważającej większości spraw o udzielenie zabezpieczenia roszczeń o naruszenie praw własności intelektualnej (poza sprawami patentowymi) sądy orzekały dotychczas ex parte, a więc bez udziału obowiązanego. Pozwalało to budować strategie oparte o efekt zaskoczenia, gdyż naruszający dowiadywał się o zabezpieczeniu już po jego udzieleniu, często dopiero w momencie przystąpienia przez komornika do czynności zajęcia naruszających towarów – zwracały uwagę w opinii przygotowanej dla Prawa.pl Marta Koremba i Julia Kostrzewa, prawniczki w kancelarii Bird & Bird.
Czytaj też: Nowe zasady zabezpieczenia roszczeń w sprawach własności intelektualnej >>
Uwaga na nowy, półroczny termin
Ważną zmianą, na którą warto zwrócić uwagę, jest wprowadzenie półrocznego terminu na złożenie wniosku o zabezpieczenie. To nowość, której nie przewidywały wcześniejsze przepisy, bo obecnie konieczne jest jedynie uprawdopodobnienie roszczenia i wykazanie interesu prawnego. Wniosek o zabezpieczenie będzie trzeba złożyć w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym strona lub uczestnik postępowania powziął wiadomość o naruszeniu przysługującego mu prawa wyłącznego. Jeżeli termin zostanie przekroczony, sąd obligatoryjnie oddali wniosek.
Czytaj w LEX: Obowiązkowy udział fachowych pełnomocników w postępowaniu w sprawach własności intelektualnej >>
- Termin będzie liczony od dnia, w którym strona powzięła wiadomość o naruszeniu prawa wyłącznego, a więc m.in. prawa do znaku towarowego, wzoru przemysłowego, prawa wynikającego z patentu, jak też praw autorskich – wyjaśnia Alicja Rytel, adwokat w kancelarii Patpol Legal Piróg i Wspólnicy.
Czytaj też: Nadchodzą zmiany w zabezpieczaniu roszczeń w zakresie własności intelektualnej >>
Problem zwłaszcza dla dużych przedsiębiorców
Prawnicy generalnie raczej pozytywnie oceniają zmiany wprowadzone w zakresie postępowań w sprawach dotyczących własności intelektualnej. Anna Gołębiowska, radca prawny w GKR Legal, zaznacza, że choć wcześniejsze przepisy nie przewidywały żadnych terminów składania wniosków o zabezpieczenie, sądy już wcześniej często stosowały takie zasady w praktyce. Podkreśla jednak, że patrzenie przez pryzmat konkretnego terminu może powodować problemy interpretacyjne.
Czytaj w LEX: Postępowanie w sprawach własności intelektualnej z perspektywy systemowej >>
- Pewne wątpliwości może nastręczać, jak uprawniony ma tę okoliczność wykazać. Czy sama informacja o dacie powzięcia wiadomości o naruszeniu, tj. np. zauważenie na rynku produktu z oznaczeniem podobnym do jego znaku towarowego lub ucieleśniającego jego wzór, będzie wystarczające? Czy powinien to wykazać dokumentem, np. fakturą potwierdzającą zakup takiego produktu z datą nie wcześniejszą niż sześć miesięcy – zastanawia się prawniczka.
Czytaj w LEX: Postępowanie dowodowe w ramach postępowania odrębnego z zakresu własności intelektualnej >>
Podkreśla też, że trzeba mieć na uwadze, że termin ma charakter restrykcyjny.
- To powinno zdyscyplinować właścicieli praw. Przedsiębiorcy będą musieli dużo szybciej podejmować decyzję co do wystąpienia przeciwko naruszającemu. Będzie to wyzwanie w szczególności w przypadku dużych przedsiębiorstw, gdzie proces decyzyjny jest dłuższy, lub zagranicznych uprawnionych, którzy nierzadko dowiadują się o naruszeniu od swoich spółek-córek w Polsce, a podjęcie decyzji o skierowaniu sprawy do sądu i przygotowanie materiału dowodowego uprawdopodabniającego roszczenie wymaga koordynacji między dwoma korporacjami. Należy bowiem pamiętać, że sześć miesięcy to nie tylko czas na decyzję, ale także zebranie dowodów, bowiem we wniosku o zabezpieczenie należy uprawdopodobnić naruszenie oraz interes w otrzymaniu tymczasowej ochrony na czas procesu – mówi.
Czytaj w LEX: Zabezpieczenie środka dowodowego obowiązującego wyłącznie w sprawach własności intelektualnej >>
Korzystne skutki
Prawnicy podkreślają też jednak, że należy pamiętać o pozytywnych aspektach nowelizacji.
- Wprowadzenie tej dotychczas nieformalnej zasady do porządku prawnego będzie miało wiele korzystnych skutków. Z jednej strony ujednolici praktykę orzeczniczą i przyczyni się do zwiększenia pewności prawa. Z drugiej pozwoli właścicielowi prawa na ustalenie, jakie dokładnie środki prawne przysługują mu wobec przeciwnika. Natomiast osoby, którym zarzuca się naruszenie, będą chronione przed nadmiernym obciążeniem skutkami udzielonego zabezpieczenia – ocenia Alicja Rytel.
Zobacz też w LEX: Zmiana w przepisach dot. właściwości miejscowej sądu a roszczenia frankowiczów >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
