System e-doręczeń od 1 kwietnia 2025 r. stał się obowiązkowy dla spółek zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sadowym. Wcześniej, bo 1 stycznia 2025 r., zaczęły z niego obligatoryjnie korzystać urzędy oraz przedstawiciele prawniczych zawodów zaufania publicznego. Poczta Polska podsumowała pierwszy kwartał działania systemu.

Przy podejmowaniu uchwały w sprawie kandydatury na wolne miejsce w Sądzie Okręgowym w Słupsku obecnych było jedynie 11 członków Krajowej Rady Sądownictwa. Nie można więc było uznać, że przy podjęciu uchwały zachowane było kworum. Uchwała okazała się nieważna. Została uchylona przez Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN, a sprawa przekazana KRS do ponownego rozpatrzenia.

Od wtorku, 1 kwietnia, adres do e-doręczeń muszą mieć wszystkie podmioty figurujące w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, a więc przede wszystkim spółki prawa handlowego. Wczoraj przed południem aktywowało go mniej niż 1 na 10 obowiązanych. Za niedochowanie terminu nie ma sankcji, ale prawnicy uważają, że założenie skrzynki jest opłacalne. Pewne trudności może sprawić znajomość skrótów: ADE, BAE, KDU, PUH, PURDE i… KURDE.

Postępowania dotyczące przestępstw motywowanych uprzedzeniami mają być prowadzone przez wyznaczonych, odpowiednio przygotowanych prokuratorów, a czynności z udziałem pokrzywdzonych dokonywane z najwyższą starannością w zakresie poszanowania ich godności, w sposób zapobiegający wtórnej wiktymizacji – takie m.in. zasady określił prokurator generalny w wytycznych w sprawie prowadzenia postępowań o przestępstwa motywowane uprzedzeniami.

Rusza czterodniowy maraton egzaminacyjny dla kandydatów na przyszłych adwokatów i radców prawnych. Zdający rozwiązywać będą zadania z zakresu prawa karnego, cywilnego lub rodzinnego, gospodarczego, administracyjnego, a także zasad wykonywania zawodu i zasad etyki. W tym roku do egzaminu adwokackiego zgłosiło się 1568 osób, do radcowskiego - 2079. Swój egzamin zaczynają też chętni do zawodu komornika - przez trzy dni zdawać go będzie 90 aplikantów.

Minister sprawiedliwości Adam Bodnar wezwał osiem podmiotów, w tym m.in. Fundację Profeto czy Stowarzyszenie Fidei Defensor, do zwrotu środków, które w ocenie resortu zostały nienależnie pobrane w ramach dotacji z Funduszu Sprawiedliwości. Ministerstwo podkreśla, że nastąpiło to bez spełnienia wymaganych kryteriów lub na cele odmienne od tych, które finansować miał fundusz. Wystąpienie o zwrot dotacji jest efektem kontroli, która odbyła się w resorcie.

W każdym sądzie, niezależnie od szczebla, będzie kolegium wybierane spośród sędziów, a w mniejszych sądach rejonowych tę rolę będą pełnić zgromadzenia sędziów. Zastąpią one obecne kolegia w sądach okręgowych i apelacyjnych, składające się z prezesów podległych im sądów rejonowych i okręgowych. Te samorządne kolegia będą miały decydujący wpływ na decyzje kadrowe w ich sądach.

Zarówno w Sejmie, jak i w rządzie, trwają prace nad zmianami w zakresie aresztów. Prawnicy podkreślają, że ten problem systemowy trzeba rozwiązać jak najszybciej. Prokuratorzy uważają jednak, że potrzebna jest przy tym rozwaga, bo same przepisy nie wystarczą. Zwracają też uwagę na inne bolączki wymiaru sprawiedliwości, które pogarszają sytuację - takie jak długie oczekiwanie na opinie biegłych czy zapaść w policji.

Wobec głębokiego kryzysu konstytucyjnego, priorytetem powinno być szybkie, ale jednocześnie rozważne rozwiązanie problemu tzw. neo-sędziów. Konieczne jest przecięcie „węzła gordyjskiego”, ale nawet taka potrzeba nie zwalnia od konieczności poszanowania w największym możliwym stopniu standardów konstytucyjnych i międzynarodowych - twierdzi Włodzimierz Chróścik, prezes Krajowej Rady Radców Prawnych.

Sprawca był funkcjonariuszem Służby Więziennej. Przebywał na kilkudniowym urlopie. Wiemy, że posługiwał się bronią prywatną. Matka dziecka również jest funkcjonariuszką SW – powiedziała w sobotę Maria Ejchart, wiceminister sprawiedliwości, odnosząc się do wydarzeń w Prusicach. 51-letni mężczyzna oddał strzały w kierunku rodziny; zginęły jego 71-letnia teściowa i 5-letnia córeczka.

Obecnie całkowitej ochronie podlegają minimalne wynagrodzenia za pracę. Tymczasem minimalna pensja jest stale podwyższana. Takie rozwiązanie jest krzywdzące nie tylko dla wierzycieli, ale i dla tych dłużników, którzy również utrzymują minimalną pensję a dobrowolnie spłacają swoje zadłużenie. Potrzeba zmian w prawie - mówi Tomasz Wejman, komornik sądowy, działający przy Sądzie Rejonowym w Jarocinie.

Od kilku lat trwają dyskusje nad tym, jak uregulować rynek świadczenia pomocy prawnej. Samorządy adwokackie postulują, by zajmowali się tym wykwalifikowani prawnicy, a pierwszym krokiem mają być zmiany w Prawie o adwokaturze. Swoje propozycje przygotowują też radcy prawni. Z kolei firmy odszkodowawcze stoją na stanowisku, że takie podejście doprowadzi do monopolu adwokacko-radcowskiego - niekoniecznie w interesie konsumenta.

Orzecznictwo europejskich trybunałów nie kwestionuje statusu sędziów powołanych po 2017 roku, wymaga on jedynie uregulowania, a nie usuwania tych osób z urzędów - to najważniejszy przekaz płynący z zorganizowanej w piątek w Łodzi konferencji. Jednak większość jej uczestników uznawała stwierdzoną przez te trybunały wadliwość ukształtowania obecnej KRS i podkreślała, że wszystkie orzeczenia ETPC i TSUE w sprawie praworządności w Polsce powinny być niezwłocznie wykonane.

W Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym nie jest zatrudniony lekarz POZ, a skierowania wystawiane przez innych pracujących tam lekarzy są traktowane jako komercyjne, co oznacza ponoszenie przez ośrodek kosztów usługi. Służba Więzienna z kolei odmawia niekiedy przyjęć pacjentów KOZZD do szpitali przywięziennych, bo nie są oni skazani ani aresztowani. Rzecznik praw obywatelskich wskazuje na naruszenia prawa do właściwej opieki medycznej.

Nowelizacja Prawa o Adwokaturze wymaga zmian m.in. umożliwiających samorządowi sprawne działanie. Proponujemy również doprecyzowanie, czym jest świadczenie pomocy prawnej, wzorując się na rozwiązaniach zastosowanych w innych zawodach, choćby u doradców podatkowych czy restrukturyzacyjnych. Kończymy też z pewną fikcją, kiedy adwokat jest już wydalony z zawodu, ale nadal nie jest skreślony z listy adwokatów - mówi Przemysław Rosati, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej.

Nie wyczerpuje znamion zniesławienia zachowanie polegające na wyrażaniu opinii w ramach wykonywania uprawnień i obowiązków przez sędziego. Z wyjątkiem sytuacji, gdy są one świadomie nieprawdziwe, a formułujący je działa w zamiarze ugodzenia w dobre imię lub poderwania zaufania do osoby opiniowanej – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej.

Ochrona sygnalisty przed działaniami odwetowymi to nie to samo, co szczególna ochrona przewidziana w art. 755(5) k.p.c. – uważają pracodawcy i prawnicy. Ci ostatni twierdzą wręcz, że przywracanie do pracy zwolnionego pracownika do czasu prawomocnego zakończenia postępowania na mocy zabezpieczenia, budzi wiele wątpliwości. Wskazują na wady przepisu i niejednoznaczne orzecznictwo. Dlatego ich zdaniem, ten wadliwy przepis trzeba albo usunąć z porządku prawnego, albo go poprawić.

Choć liczby dotyczące produkcji prawa w Polsce wyglądają znacznie lepiej niż na przestrzeni ostatnich lat, część problemów w procesie stanowienia prawa nadal pozostaje w praktykach ustawodawcy. Przykładem jest choćby skracanie vacatio legis ustaw, które powinno być wyjątkiem - tymczasem w ubiegłym roku było 20 aktów prawnych, które miały taką samą datę publikacji i wejścia w życie. Wcześniejszą niż data publikacji - aż 39.

Samorząd adwokacki postanowił wziąć sprawy w swoje ręce i w projekcie nowelizacji Prawa o adwokaturze proponuje doprecyzowanie kwestii związanych ze świadczeniem pomocy prawnej. Konkretnie chce do katalogu czynności zawodowych adwokata dodać m.in. pośrednictwo w zawieraniu umów, ale też zorganizowane dochodzenie roszczeń od osób trzecich - czyli np. sprawy frankowe i odszkodowawcze.

To dobrze, że po wielu latach zabiegów zostanie wprowadzony w Polsce europejski standard wymagający obecności obrońcy już od pierwszego przesłuchania podejrzanego. Jednak zaproponowany projekt zawiera całkiem szerokie wyjątki od wymogu zapewnienia kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym przed pierwszym przesłuchaniem w sprawie, co w praktyce może prowadzić do obchodzenia tej zasady – mówi adwokat Marcin Wolny, prawnik Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

Ministerstwo Sprawiedliwości chce zniesienia przepisów zobowiązujących sędziów do składania pisemnych oświadczeń o członkostwie w zrzeszeniu, w tym w stowarzyszeniu, o funkcji pełnionej w organie fundacji nieprowadzącej działalności gospodarczej, o członkostwie w partii politycznej oraz uchylenia regulacji przewidujących odpowiedzialność dyscyplinarną z tytułu m.in. odmowy wykonywania wymiaru sprawiedliwości - takie zmiany zaproponowano w projekcie nowelizacji Prawa o ustroju sądów powszechnych, który jest aktualnie w opiniowaniu.

Senat nie wniósł poprawek do nowelizacji Prawa o ustroju sądów powszechnych, której celem ma być ucywilizowanie delegacji sędziowskich. Wcześniej po uwagach Ministerstwa Finansów zrezygnowano z wstępnego pomysłu wprowadzenia na stałe dodatku z tytułu delegowania - będzie za to przepis epizodyczny, ustalający taki dodatek i obowiązujący przez 24 miesiące od dnia wejścia w życie ustawy. Z kolei minister ma analizować obciążenie pracą sędziów i asesorów danego sądu, do którego miałoby nastąpić delegowanie.

W sądach i prokuraturze wciąż za małe znaczenie mają „miękkie” formy komunikacji, redukujące naturalny stres uczestników postępowań - twierdzi prof. Piotr Girdwoyń, dyrektor Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. Mówi, że jest to w programie kierowanej przez niego placówki, ale przyznaje, że za mało i chce to zmienić. - Będziemy w tym kierunku modyfikować program szkoleń i aplikacji - deklaruje.

Prawo do ściągnięcia zasądzonych kosztów postępowania karnego przedawnia się z upływem trzech lat od dnia, kiedy należało je uiścić - to zasada obowiązująca od lat. Dlatego dodatkowych należności obrońcy z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez adwokata lub radcę prawnego można dochodzić od Skarbu Państwa tylko w tym terminie. Należy go liczyć od daty uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie - orzekła Izba Karna Sądu Najwyższego.

Senat będzie pracować nad zmianami umożliwiającymi referendarzom, ze zdanym egzaminem adwokackim, radcowskim lub notarialnym, i określonym stażem pracy udział w konkursach na stanowisko sędziego sądu rejonowego. To efekt petycji skierowanej do Senatu, ale też postulat samych referendarzy. Od ubiegłego roku referendarze, żeby brać udział w konkursie na stanowisko sędziego muszą przejść uzupełniającą aplikację sędziowską zakończoną egzaminem sędziowskim.

Sąd nałożył na Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej grzywnę z powodu nieprzekazania w terminie sądowi akt sprawy, która dotyczyła wydalenia adwokata z Palestry. Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że brak jest podstaw do podważania zasadności wymiaru nałożonej grzywny i umorzenia postępowania, mimo realizacji obowiązku.

Warszawski sąd okręgowy 31 marca br. zajmie się wnioskiem o zastosowanie aresztu wobec byłego ministra sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobro. Wniosek w tej sprawie skierowała komisja śledcza do spraw Pegasusa, na którą nie stawił się trzy razy bez usprawiedliwienia, chodzi o areszt na 30 dni.

Rok 2024 przyniósł w końcu spadki w produkcji prawa w Polsce. W polskiej legislacji wciąż jednak wiele jest do poprawy. Wśród przykładów można wskazać choćby nieżyciowe przepisy w sprawach cywilnych dla pełnomocników z urzędu, specustawę drogową, która stała się regułą, zamiast wyjątkiem, czy martwe przepisy dotyczące egzekwowania zakazu posiadania zwierząt. Punktujemy je w raporcie "Poprawmy prawo".

Sędzia Sądu Najwyższego Adam Roch nie zostanie wyłączony ze sprawy korupcyjnej byłego wójta. Na przeszkodzie stoi przepis ustawy o Sądzie Najwyższym, zakazujący podważenia orzeczenia wydanego z udziałem sędziego Sądu Najwyższego lub kwestionowania jego niezawisłości i bezstronności wyłącznie z powodu okoliczności towarzyszących powołaniu tego sędziego.

Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje uchylenie przepisu Prawa o ustroju sądów powszechnych, w myśl którego asesorzy nie mogą orzekać w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczych, spraw dotyczących demoralizacji i czynów karalnych nieletnich, leczenia osób uzależnionych od alkoholu oraz od środków odurzających i psychotropowych. Asesor, który będzie chciał trafić do wydziału rodzinnego i nieletnich, będzie mógł ubiegać się w okresie roku od dnia wejścia w życie ustawy.