Sędzia Przemysław Radzik, zastępca rzecznika dyscyplinarnego sędziów, został odwołany z funkcji przez Adama Bodnara, ministra sprawiedliwości. Powód to m.in. doprowadzenie do wydłużenia postępowań w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie, bezpodstawne zawieszenia sędziów, a także podpisanie list poparcia kandydatom do wadliwie ukształtowanej KRS. Jego kadencja kończyła się w 2026 r. MS uzasadnia jednak, że w przepisach jest luka, a minister ma podstawy do jej przerwania.

Zarzut stawiany dwóm prokuratorom o nadużycie uprawnień okazał się nieudokumentowany. Spółka, podejrzana o pranie brudnych pieniędzy, przez pięć lat miała zablokowane środki finansowe na rachunku bankowym jako dowód rzeczowy. Jej pełnomocnik dopatrzył się w tym czynu zabronionego. Jednak Izba Odpowiedzialności Zawodowej nie zgodziła się na uchylenie immunitetu prokuratorom.

Prokurator krajowy wycofał wniosek o uchylenie immunitetu sędziemu Sądu Najwyższego Markowi Pietruszyńskiemu. W tej sytuacji Izba Odpowiedzialności Zawodowej uchyliła uchwałę Izby Dyscyplinarnej, zezwalającą na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego, z września 2021 r. i pozostawiła wniosek prokuratora bez rozpoznania. Orzeczenie zapadło przy jednym głosie odrębnym.

Chcemy, by kluczowa faza cyfryzacji polskich sądów zakończyła się do 2029 roku. Biorąc jednak pod uwagę obciążenie sprawami i tonami papierowych akt, musi to przebiegać stopniowo, poprzez ewolucyjną zmianę w oparciu o pilotaże. Rewolucja w tym zakresie doprowadziłaby jedynie do chaosu i zatorów - mówi Grzegorz Polak, dyrektor Departament Informatyzacji i Rejestrów Sądowych Ministerstwa Sprawiedliwości. Jak dodaje, jeszcze w 2025 roku będzie realizowany pilotaż całkowitej cyfryzacji Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Tylko 177 osób zdało w tym roku egzamin sędziowski, tymczasem zgodnie z zarządzeniem ministra sprawiedliwości czeka na nich w sądach około 300 miejsc. To, co dobre dla przyszłych asesorów, spędza sen z powiek prezesom sądów. Ci, którzy liczyli na asesorskie wsparcie, mogą się mocno rozczarować. Kandydaci analizują te sądy i te wydziały, w których będzie im najlepiej pod względem obciążenia i przyszłej kariery. MS zapewnia, że to, co zostanie, przekształci w etaty sędziowskie - tyle że nie wiadomo, kiedy ruszą konkursy.

Rozwiązanie problemu obecnych rzeczników dyscyplinarnych sądów powszechnych, zakończenie jakiejkolwiek współpracy z KRS ukształtowaną po 2017 r., wnoszenie powództw o odszkodowanie od tzw. neo-sędziów orzekających w Sądzie Najwyższym "za umyślne szkody" wyrządzone państwu, skierowanie do Sądu Apelacyjnego w Warszawie co najmniej 10 prawidłowo powołanych sędziów na stałą delegację - to tylko część z 20. postulatów Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia do realizacji do 2026 roku.

Prawo Unii wymaga od państwa członkowskiego uznania małżeństwa osób tej samej płci zawartego w innym państwie członkowskim, a nie dokonania transkrypcji aktu małżeństwa do rejestru stanu cywilnego. Inaczej jest jednak, gdy transkrypcja okazuje się jedynym sposobem uznania małżeństwa osób tej samej płci w państwie członkowskim, które takiego małżeństwa nie przewiduje - uznał w czwartek w polskiej sprawie rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości UE.

Każda osoba, która wchodzi do polityki z zawodu prawniczego - adwokata, radcy prawnego czy sędziego, musi pamiętać, że nadal obowiązują ją zasady etyki zawodowej. Także w życiu prywatnym i w dyskusjach prowadzonych na forach internetowych. Adwokat, który złamał tę regułę, poniósł karę finansową i musi przeprosić prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Pełną parą ruszył wydział frankowy w warszawskim Sądzie Apelacyjnym, dzięki temu wielu kredytobiorców może liczyć na szybkie zakończenie spraw, choć jeszcze nie wszyscy sędziowie ruszyli z wokandami. Dziennie do wydziału wpływa średnio 80 spraw. Obecnie orzeka 16 sędziów, ale docelowo sędziów w wydziale frankowym ma być 20.

Ochrona wierzytelności stanowi kluczowy element stabilności finansowej zarówno przedsiębiorstw, jak i osób fizycznych. Skuteczne zabezpieczenie swoich praw jako wierzyciela jest zatem niezwykle istotne. W relacjach biznesowych, a także prywatnych, zdarzają się bowiem sytuacje, gdy dłużnik unika jednoznacznego przyznania się do długu. Nie oznacza to jednak, że wierzyciel pozostaje bezbronny - pisze Martyna Jędraszka-Stankiewicz, adwokat w BWHS Wojciechowski Springer i Wspólnicy.

Proponowana przez rząd nowelizacja aż 10 ustaw, której celem ma być walka z niebezpiecznymi kierowcami, w tym z organizatorami i uczestnikami ulicznych wyścigów, przewiduje też wprowadzenie nawiązek od takich osób na rzecz kierowców i pasażerów, którzy ponieśli straty na skutek tych działań. Zdaniem ekspertów od praw człowieka ten przepis mógłby być wykorzystywany wobec organizatorów i uczestników protestów na drogach.

W związku z wyborami prezydenta RP w 2025 r., Sąd Najwyższy wydał komunikat z informacjami dotyczącymi skargi na uchwałę Państwowej Komisji Wyborczej o odmowie rejestracji kandydata. Przypomina m.in., że wymagana jest forma pisemna, zaś niedopuszczalne jest wnoszenie skargi przez ePUAP. Błędne skargi będą odrzucane bez wzywania ich autorów do uzupełnienia braków formalnych.

Minister sprawiedliwości Adam Bodnar zdecydował o powołaniu Rady do spraw ławników. Na jej czele stanął prof. UAM, dr hab. Piotr Władysław Juchacz, kierownik Centrum Transdyscyplinarnych Badań nad Sędziami Społecznymi i Sądami. W skład rady powołano w sumie dziewięć osób. Jej celem jest m.in. opracowanie rekomendacji zmian w projektach legislacyjnych dotyczących pracy i statusu ławników.

Trybunał Konstytucyjny na rozprawie w pełnym składzie odroczył do 16 kwietnia br. rozpoznanie konstytucyjności dwóch ustaw reformujących TK. Prezydent Andrzej Duda w październiku 2024 r. zdecydował, że ich nie podpisze i skierował je do TK. Uzasadniał, że godzą w bezpieczeństwo prawne obywateli i mogą pozbawiać ich wielu praw nabytych w następstwie dotychczasowego orzecznictwa Trybunału.

Trwa wymiana pism pomiędzy związkowcami a prokuratorem krajowym w sprawie podwyżek wynagrodzeń pracowników prokuratury. Prokuratura Krajowa swoje propozycje w tym zakresie przedstawiła już na początku lutego. W międzyczasie związki zawodowe podpisały porozumienie z Ministerstwem Sprawiedliwości, dotyczące wynagrodzeń w sądach. Są już nawet projekty stosownych rozporządzeń, np. dotyczące pensji asystentów sędziów. Związkowcy chcieliby podwyżek w prokuraturze jeszcze przed Wielkanocą.

2 kwietnia 2025 r., w 28. rocznicę uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, otworzona została wystawa plenerowa na ogrodzeniu gmachu Ministerstwa Sprawiedliwości przy al. Ujazdowskich 11 w Warszawie. Składają się na nią plansze edukacyjne na temat poszczególnych artykułów Konstytucji RP. Same grafiki powstały w ramach projektu społecznego „12 lekcji o Konstytucji”.

Osoby, które otrzymały nominacje sędziowskie po 2017 roku, nie są sędziami w rozumieniu konstytucyjnym, a więc ich status musi być zweryfikowany – uważają autorzy i zwolennicy projektu ustawy, która ma przywrócić ład konstytucyjny w wymiarze sprawiedliwości. Sami zainteresowani, a także wspierający ich prawnicy, uważają się za takich samych sędziów, jak ci powołani wcześniej i oczekują usankcjonowania ich statusu.

Kancelarie prawnicze odkryły już możliwości sztucznej inteligencji, a przeciążone sądy AI coraz bardziej kusi. Ministerstwo Sprawiedliwości m.in. w niej widzi szanse na usprawnienia rozpatrywania spraw. Eksperci ostrzegają jednak, że poza zaletami, AI ma nadal wiele wad i bez kontroli może sprowadzić prawnika na manowce. Już teraz przykładowo sędziowie muszą oceniać, czy dany dowód jest prawdą, czy deepfake'iem. Kluczem jest świadomość ryzyka, czyli edukacja i dobre przepisy, których nadal brakuje.

Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano poprawioną wersja projektu zakładającego likwidację instytucji ubezwłasnowolnienia i zastąpienie jej modelem wspieranego podejmowania decyzji. Chodzi o kwestie pozbawienia praw wyborczych, co w przypadku osób ubezwłasnowolnionych reguluje Konstytucja. Ministerstwo Sprawiedliwości chce, by decydował o tym każdorazowo sąd, ustanawiając kuratora reprezentującego.

System e-doręczeń od 1 kwietnia 2025 r. stał się obowiązkowy dla spółek zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sadowym. Wcześniej, bo 1 stycznia 2025 r., zaczęły z niego obligatoryjnie korzystać urzędy oraz przedstawiciele prawniczych zawodów zaufania publicznego. Poczta Polska podsumowała pierwszy kwartał działania systemu.

Rusza czterodniowy maraton egzaminacyjny dla kandydatów na przyszłych adwokatów i radców prawnych. Zdający rozwiązywać będą zadania z zakresu prawa karnego, cywilnego lub rodzinnego, gospodarczego, administracyjnego, a także zasad wykonywania zawodu i zasad etyki. W tym roku do egzaminu adwokackiego zgłosiło się 1568 osób, do radcowskiego - 2079. Swój egzamin zaczynają też chętni do zawodu komornika - przez trzy dni zdawać go będzie 90 aplikantów.

Postępowania dotyczące przestępstw motywowanych uprzedzeniami mają być prowadzone przez wyznaczonych, odpowiednio przygotowanych prokuratorów, a czynności z udziałem pokrzywdzonych dokonywane z najwyższą starannością w zakresie poszanowania ich godności, w sposób zapobiegający wtórnej wiktymizacji – takie m.in. zasady określił prokurator generalny w wytycznych w sprawie prowadzenia postępowań o przestępstwa motywowane uprzedzeniami.

Od wtorku, 1 kwietnia, adres do e-doręczeń muszą mieć wszystkie podmioty figurujące w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, a więc przede wszystkim spółki prawa handlowego. Wczoraj przed południem aktywowało go mniej niż 1 na 10 obowiązanych. Za niedochowanie terminu nie ma sankcji, ale prawnicy uważają, że założenie skrzynki jest opłacalne. Pewne trudności może sprawić znajomość skrótów: ADE, BAE, KDU, PUH, PURDE i… KURDE.

Przy podejmowaniu uchwały w sprawie kandydatury na wolne miejsce w Sądzie Okręgowym w Słupsku obecnych było jedynie 11 członków Krajowej Rady Sądownictwa. Nie można więc było uznać, że przy podjęciu uchwały zachowane było kworum. Uchwała okazała się nieważna. Została uchylona przez Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN, a sprawa przekazana KRS do ponownego rozpatrzenia.

Minister sprawiedliwości Adam Bodnar wezwał osiem podmiotów, w tym m.in. Fundację Profeto czy Stowarzyszenie Fidei Defensor, do zwrotu środków, które w ocenie resortu zostały nienależnie pobrane w ramach dotacji z Funduszu Sprawiedliwości. Ministerstwo podkreśla, że nastąpiło to bez spełnienia wymaganych kryteriów lub na cele odmienne od tych, które finansować miał fundusz. Wystąpienie o zwrot dotacji jest efektem kontroli, która odbyła się w resorcie.

W każdym sądzie, niezależnie od szczebla, będzie kolegium wybierane spośród sędziów, a w mniejszych sądach rejonowych tę rolę będą pełnić zgromadzenia sędziów. Zastąpią one obecne kolegia w sądach okręgowych i apelacyjnych, składające się z prezesów podległych im sądów rejonowych i okręgowych. Te samorządne kolegia będą miały decydujący wpływ na decyzje kadrowe w ich sądach.

Zarówno w Sejmie, jak i w rządzie, trwają prace nad zmianami w zakresie aresztów. Prawnicy podkreślają, że ten problem systemowy trzeba rozwiązać jak najszybciej. Prokuratorzy uważają jednak, że potrzebna jest przy tym rozwaga, bo same przepisy nie wystarczą. Zwracają też uwagę na inne bolączki wymiaru sprawiedliwości, które pogarszają sytuację - takie jak długie oczekiwanie na opinie biegłych czy zapaść w policji.

Wobec głębokiego kryzysu konstytucyjnego, priorytetem powinno być szybkie, ale jednocześnie rozważne rozwiązanie problemu tzw. neo-sędziów. Konieczne jest przecięcie „węzła gordyjskiego”, ale nawet taka potrzeba nie zwalnia od konieczności poszanowania w największym możliwym stopniu standardów konstytucyjnych i międzynarodowych - twierdzi Włodzimierz Chróścik, prezes Krajowej Rady Radców Prawnych.

Sprawca był funkcjonariuszem Służby Więziennej. Przebywał na kilkudniowym urlopie. Wiemy, że posługiwał się bronią prywatną. Matka dziecka również jest funkcjonariuszką SW – powiedziała w sobotę Maria Ejchart, wiceminister sprawiedliwości, odnosząc się do wydarzeń w Prusicach. 51-letni mężczyzna oddał strzały w kierunku rodziny; zginęły jego 71-letnia teściowa i 5-letnia córeczka.

Obecnie całkowitej ochronie podlegają minimalne wynagrodzenia za pracę. Tymczasem minimalna pensja jest stale podwyższana. Takie rozwiązanie jest krzywdzące nie tylko dla wierzycieli, ale i dla tych dłużników, którzy również utrzymują minimalną pensję a dobrowolnie spłacają swoje zadłużenie. Potrzeba zmian w prawie - mówi Tomasz Wejman, komornik sądowy, działający przy Sądzie Rejonowym w Jarocinie.