Przekroczenie przez rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych swoich kompetencji oznacza zawsze naruszenie niezawisłości przysługującej innemu sędziemu. Z bezprawnym zachowaniem rzecznika mamy do czynienia w razie podejmowania ukierunkowanych na konkretnego sędziego działań dowodowych lub oskarżycielskich w sytuacji, w której w sposób oczywisty nie zachodzą podstawy do rozważania kwestii odpowiedzialności dyscyplinarnej.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
09.04.2025
Prawo karne Wymiar sprawiedliwości
Projekt nowelizacji ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych zakłada m.in. zmianę przepisów o organach sądu, w szczególności dotyczących prezesa i kolegium sądu. Plus to ujednolicenie przepisów o funkcjonowaniu tych organów niezależnie od szczebla sądownictwa. Problem jednak w tym, że zaproponowana zmiana dotycząca powoływania prezesa, wprowadzana pod hasłem odpolitycznienia procedury, niekoniecznie spełni swoją funkcję. Minister będzie miał bowiem nadal możliwość wybrania tego, kto bardziej jemu, a nie sędziom odpowiada – mówi sędzia Kinga Grzegorczyk z Sądu Okręgowego w Łodzi, III Wydziału Cywilnego Odwoławczego, członek zarządu stowarzyszenia Ogólnopolskie Zrzeszenie Sędziów „AEQUITAS”.
Kinga Grzegorczyk
09.04.2025
Wymiar sprawiedliwości

Trudny powrót do rządów prawa

Wymiar sprawiedliwości
Jaki ustrój mamy w Polsce, gdy jedna trzecia „trzeciej władzy” i ponad połowa Sądu Najwyższego to sędziowie powołani niezgodnie z Konstytucją, w Trybunale Konstytucyjnym orzekają „dublerzy”, konstytucyjna Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji ma dublera w postaci Rady Mediów Narodowych, a prezydentowi grozi odpowiedzialność za co najmniej kilkanaście deliktów konstytucyjnych?
Krzysztof Sobczak
09.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Krajowa Rada Sądownictwa zaapelowała do prezydenta Andrzeja Dudy, by nie podpisywał noweli Prawa o ustroju sądów powszechnych, która ma uregulować kwestie delegacji sędziowskich. W ocenie Rady powinna być skierowana do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o sprawdzenie jej konstytucyjności. Uzasadniła, że jedynym celem regulacji jest zastąpienie sędziów powołanych od 2018 r. sędziami delegowanym przez ministra Adama Bodnara.
Patrycja Rojek-Socha
08.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
8 kwietnia 177 aplikantów, którzy zdali egzamin sędziowski, mogło wybrać, do którego chce trafić sądu. Miejsc do wyboru było prawie dwa razy więcej i zgodnie z przewidywaniami prezesów, raczej pomijano mniejsze sądy i te najbardziej obciążone. "Zapełniona" została praktycznie cała apelacja krakowska, katowicka i duża część sądów w apelacji warszawskiej. Powodzeniem wśród przyszłych asesorów nie cieszyły się natomiast apelacje szczecińska i gdańska.
Patrycja Rojek-Socha Aleksandra Partyk
08.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Od decyzji o odwołaniu Przemysława Radzika, sędziego Sądu Apelacyjnego w Warszawie, z funkcji zastępcy rzecznika sędziów sądów powszechnych nie ma możliwości złożenia zażalenia czy pozwu do sądu. Jednak jest to decyzja nielegalna, wykorzystująca lukę prawną, wobec tego nie ma mocy prawnej – stwierdził sędzia Piotr Schab.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
08.04.2025
Prawnicy
Część szkół namawia rodziców, zwłaszcza "funkcyjnych", np. należących do trójki klasowej, do podpisania umowy o organizację szkolnej wycieczki. Powodem są nieprecyzyjne przepisy dotyczące finansowania takich imprez. Podpisywanie takiej umowy nie jest jednak szczególnie dobrym pomysłem, bo może oznaczać, że to rodzic będzie egzekwować od organizatora warunki wyjazdu i odpowiadać za ewentualną dopłatę. O ile w ogóle umowa będzie ważna.
Monika Sewastianowicz Patrycja Rojek-Socha
08.04.2025
Prawo cywilne
24 osoby, które wykładały na aplikacji prokuratorskiej w KSSiP otrzymały ostatnio informacje, że nie ma dla nich miejsca w kadrze dydaktycznej. 15 spośród nich uzyskało nawet pozytywną opinię Rady Programowej, ale sprzeciw złożył w tym zakresie minister sprawiedliwości. Ci, którzy muszą opuścić szkołę, nie kryją rozżalenia - m.in. brakiem uzasadnienia decyzji. Sam dyrektor prof. Piotr Girdwoyń zapewnia, że nie wpłynie to na działanie szkoły, bo na liście wykładowców jest ponad 1200 osób.
Patrycja Rojek-Socha
08.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
W drugiej połowie kwietnia powinny zostać upublicznione założenia do ustawy regulującej m.in. status sędziów powołanych od 2018 r. Punktem wyjścia jest projekt zakładający nastąpienie skutków z mocy prawa, ale uwzględniający opinię Komisji Weneckiej. Uzdrowienie sytuacji w wymiarze sprawiedliwości powinno nastąpić jak najszybciej, przede wszystkim w interesie obywatela - mówi w rozmowie z Prawo.pl sędzia Marta Kożuchowska-Warywoda, dyrektorka Departamentu Kadr i Organizacji Sądów Powszechnych i Wojskowych w Ministerstwie Sprawiedliwości.
Patrycja Rojek-Socha
08.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Wypowiedzenie umowy kredytu lub pożyczki przez bank nie jest takie proste - kredytobiorca może się bronić na wiele sposobów, także wtedy gdy proces się toczy, a sąd nie zdecydował o wstrzymaniu spłaty rat kredytu. Banki w przypadku braku terminowego regulowania zobowiązań, wynikających z umów kredytów lub pożyczek, decydują się na windykację, która ma kilka etapów - pisze Weronika Karasińska, prawniczka z WN Legal Wątrobiński Nartowski, reprezentująca klientów w sporach z instytucjami finansowymi.
Weronika Karasińska
08.04.2025
Prawo cywilne Restrukturyzacja
Ministerstwo Sprawiedliwości chce wprowadzić obowiązek kierowania stron do mediacji przed pierwszym posiedzeniem w sprawach w sprawach gospodarczych, wynikających z umów o roboty budowlane oraz ze ściśle związanych z procesem budowlanym umów służących wykonaniu robót budowlanych, z wyjątkiem spraw rozpoznawanych w postępowaniu upominawczym, elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz postępowaniu nakazowym. To kolejny projekt deregulacyjny.
Grażyna J. Leśniak
07.04.2025
Prawo cywilne Prawnicy Deregulacja
Z konsternacją powzięłam informację o podjętej 4 kwietnia b.r. bezprawnej próbie przerwania przez ministra sprawiedliwości Adama Bodnara czteroletniej kadencji zastępcy rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych sędziego Przemysława Radzika – oświadcza dr hab. Małgorzata Manowska, Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego i dodaje, że minister sprawiedliwości swymi decyzjami potwierdził zagrożenia płynące z praktykowania niebezpiecznej ideologii określanej mianem „demokracji walczącej".
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
07.04.2025
Prawnicy
Brak regulacji dotyczących obowiązywania immunitetu prokuratorskiego należy poczytywać za argument przemawiający za węższą wykładnią przepisów normujących immunitety. Ale osoba, która zrzekła się funkcji lub została złożona z urzędu, nie podlega sądownictwu dyscyplinarnemu dlatego, że nie posiada immunitetu - uznała Izba Karna Sądu Najwyższego.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
07.04.2025
Ocena skutków podjęcia uchwały przez Izbę Cywilną Sądu Najwyższego, w warunkach odpowiadających nieważności postępowania z racji niespełniania przez ten sąd wymagań niezależnego, bezstronnego i niezawisłego sądu ustanowionego ustawą, musi następować ad hoc w każdym przypadku, w którym uchwała taka może mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy - orzekł skład trzech sędziów.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
07.04.2025
Prawo cywilne
Związki zawodowe reprezentujące pracowników prokuratury przystały, choć z zastrzeżeniami, na propozycje prokuratora krajowego w zakresie podwyżek wynagrodzeń w prokuraturach. Wskazały jednak, że ich zgoda wynika z dramatycznej sytuacji płacowej pracowników, a skala zaproponowanych rozwiązań jest niewystarczająca. Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP zaznaczył, że pokrzywdzone będą osoby z najdłuższym stażem.
Patrycja Rojek-Socha
07.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Jeden z warszawskich sądów poinformował ostatnio pełnomocników, że w związku z brakiem środków, za urzędówki zapłaci w kolejnym miesiącu. Adwokaci uważają, że czas ukrócić takie praktyki, bo de facto oznaczają one kredytowanie przez pełnomocników sądu. W Senacie jest już petycja z propozycją zmiany przepisów - zakłada wprowadzenie odsetek za opóźnienie w takich płatnościach.
Patrycja Rojek-Socha
07.04.2025
Prawnicy
Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje, aby do Centralnej Ewidencji Pojazdów wprowadzić dane o popełnieniu przestępstw i wykroczeń związanych z nielegalnymi wyścigami samochodowymi oraz dane „o czasowym zawieszeniu dopuszczenia pojazdu do ruchu”. Nie wiadomo jednak jak to ostatnie pojęcie rozumieć. Zmianom stanowczo sprzeciwia się UODO argumentując, że resort chce zmienić rejestr z administracyjnego na quasi-karny.
Robert Horbaczewski
07.04.2025
Prawo karne RODO
Czy organ powinien za każdym razem weryfikować „życzeniowy” adres strony, nawet wbrew danym wynikającym z akt postępowania? Niepotwierdzone twierdzenia strony nie powinny mieć znaczenia przy ocenie skuteczności doręczeń. Wydane w ostatnim czasie orzeczenie NSA może krytycznie wpłynąć na praktykę, wprowadza bowiem zamęt w praktyce stosowania prawa - pisze prof. Grzegorz Krawiec z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Grzegorz Krawiec
05.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
W trakcie konsultacji jest już projekt przewidujący zniesienie zakazu badania przez sądy prawidłowości umocowania sędziego oraz umocowania sądów i trybunałów. Przepisy te miały wywoływać „efekt mrożący”, ale skutkowały też zarzutami dyscyplinarnymi wobec sędziów kwestionujących wyroki wydawane przez tzw. neo-sędziów lub odmawiających orzekania w składach z ich udziałem. Zmiana traktowana jest jako pilna.
Krzysztof Sobczak
05.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Truizmem będzie stwierdzenie, że sprawy frankowe wygenerowały tak znaczną liczbę zagadnień prawnych, że spowodowało to wzmożoną intensywność orzeczniczą Sądu Najwyższego w tematyce instytucji cywilnoprawnych. Jeśli jednak ktoś myśli, że jesteśmy na finiszu tego procesu, to jest w błędzie. Jednym z nowych problemów prawnych jest kwestia potrącenia odsetek za opóźnienie należnych frankowiczowi od banku - pisze Paweł Stalski, radca prawny.
Paweł Stalski
05.04.2025
Domowe finanse Banki Kredyty frankowe
Rzecznik dyscyplinarny Ministra Sprawiedliwości postawił zarzuty dyscyplinarne sędziom-członkom Krajowej Rady Sądownictwa, ukształtowanej po nowelizacji z grudnia 2017 r. Zostało wszczęte na skutek zawiadomienia Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”. Chodzi m.in. o przewodniczącą Dagmarę Pawełczyk-Woicką, Macieja Nawackiego, Rafała Puchalskiego. Iustitia uważa, że jako funkcjonariusze publiczni podejmowali działania sprzeczne z prawem - nadużyli władzy i złamali zasady etyki.
Patrycja Rojek-Socha
04.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Sędzia Przemysław Radzik, zastępca rzecznika dyscyplinarnego sędziów, został odwołany z funkcji przez Adama Bodnara, ministra sprawiedliwości. Powód to m.in. doprowadzenie do wydłużenia postępowań w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie, bezpodstawne zawieszenia sędziów, a także podpisanie list poparcia kandydatom do wadliwie ukształtowanej KRS. Jego kadencja kończyła się w 2026 r. MS uzasadnia jednak, że w przepisach jest luka, a minister ma podstawy do jej przerwania.
Patrycja Rojek-Socha
04.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Zarzut stawiany dwóm prokuratorom o nadużycie uprawnień okazał się nieudokumentowany. Spółka, podejrzana o pranie brudnych pieniędzy, przez pięć lat miała zablokowane środki finansowe na rachunku bankowym jako dowód rzeczowy. Jej pełnomocnik dopatrzył się w tym czynu zabronionego. Jednak Izba Odpowiedzialności Zawodowej nie zgodziła się na uchylenie immunitetu prokuratorom.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
04.04.2025
Prawo karne Prawnicy Prokuratura
Prokurator krajowy wycofał wniosek o uchylenie immunitetu sędziemu Sądu Najwyższego Markowi Pietruszyńskiemu. W tej sytuacji Izba Odpowiedzialności Zawodowej uchyliła uchwałę Izby Dyscyplinarnej, zezwalającą na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego, z września 2021 r. i pozostawiła wniosek prokuratora bez rozpoznania. Orzeczenie zapadło przy jednym głosie odrębnym.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
04.04.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Polak: Jeszcze w 2025 roku cyfrowy Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Wymiar sprawiedliwości E-doręczenia LegalTech Nowe Technologie
Chcemy, by kluczowa faza cyfryzacji polskich sądów zakończyła się do 2029 roku. Biorąc jednak pod uwagę obciążenie sprawami i tonami papierowych akt, musi to przebiegać stopniowo, poprzez ewolucyjną zmianę w oparciu o pilotaże. Rewolucja w tym zakresie doprowadziłaby jedynie do chaosu i zatorów - mówi Grzegorz Polak, dyrektor Departament Informatyzacji i Rejestrów Sądowych Ministerstwa Sprawiedliwości. Jak dodaje, jeszcze w 2025 roku będzie realizowany pilotaż całkowitej cyfryzacji Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Patrycja Rojek-Socha
04.04.2025
Wymiar sprawiedliwości E-doręczenia LegalTech Nowe Technologie
Tylko 177 osób zdało w tym roku egzamin sędziowski, tymczasem zgodnie z zarządzeniem ministra sprawiedliwości czeka na nich w sądach około 300 miejsc. To, co dobre dla przyszłych asesorów, spędza sen z powiek prezesom sądów. Ci, którzy liczyli na asesorskie wsparcie, mogą się mocno rozczarować. Kandydaci analizują te sądy i te wydziały, w których będzie im najlepiej pod względem obciążenia i przyszłej kariery. MS zapewnia, że to, co zostanie, przekształci w etaty sędziowskie - tyle że nie wiadomo, kiedy ruszą konkursy.
Patrycja Rojek-Socha Aleksandra Partyk
04.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Rozwiązanie problemu obecnych rzeczników dyscyplinarnych sądów powszechnych, zakończenie jakiejkolwiek współpracy z KRS ukształtowaną po 2017 r., wnoszenie powództw o odszkodowanie od tzw. neo-sędziów orzekających w Sądzie Najwyższym "za umyślne szkody" wyrządzone państwu, skierowanie do Sądu Apelacyjnego w Warszawie co najmniej 10 prawidłowo powołanych sędziów na stałą delegację - to tylko część z 20. postulatów Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia do realizacji do 2026 roku.
Patrycja Rojek-Socha
03.04.2025
Wymiar sprawiedliwości

Rzecznik TSUE: Małżeństwa osób tej samej płci nie mogą pozostawać w próżni prawnej

Prawo cywilne Prawo rodzinne Administracja publiczna Prawo europejskie
Prawo Unii wymaga od państwa członkowskiego uznania małżeństwa osób tej samej płci zawartego w innym państwie członkowskim, a nie dokonania transkrypcji aktu małżeństwa do rejestru stanu cywilnego. Inaczej jest jednak, gdy transkrypcja okazuje się jedynym sposobem uznania małżeństwa osób tej samej płci w państwie członkowskim, które takiego małżeństwa nie przewiduje - uznał w czwartek w polskiej sprawie rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości UE.
Krzysztof Koślicki
03.04.2025
Prawo cywilne Prawo rodzinne Administracja publiczna Prawo europejskie
Każda osoba, która wchodzi do polityki z zawodu prawniczego - adwokata, radcy prawnego czy sędziego, musi pamiętać, że nadal obowiązują ją zasady etyki zawodowej. Także w życiu prywatnym i w dyskusjach prowadzonych na forach internetowych. Adwokat, który złamał tę regułę, poniósł karę finansową i musi przeprosić prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
03.04.2025
Prawo karne Prawnicy
Proponowana przez rząd nowelizacja aż 10 ustaw, której celem ma być walka z niebezpiecznymi kierowcami, w tym z organizatorami i uczestnikami ulicznych wyścigów, przewiduje też wprowadzenie nawiązek od takich osób na rzecz kierowców i pasażerów, którzy ponieśli straty na skutek tych działań. Zdaniem ekspertów od praw człowieka ten przepis mógłby być wykorzystywany wobec organizatorów i uczestników protestów na drogach.
Krzysztof Sobczak
03.04.2025
Prawo karne