Sąd Rejonowy w Legnicy wyłączył sędziego ze sprawy prokuratora. Ten wnosił o to ze względu na wątpliwość co do jego bezstronności, powoływał się przy tym na przynależność sędziego do Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia i publiczne eksponowanie poglądów politycznych. Co więcej wskazywał, że te poglądy stają w sprzeczności z dochodzonymi przez niego roszczeniami, co z kolei może się przełożyć na postawę sędziego w jego sprawie. Sąd - choć wskazał, że Iustitia jest organizacją zawodową, a nie polityczną, przychylił się do wniosku.

Rok szkolny rozpoczęty, wkrótce ruszą korepetycje, dodatkowe zajęcia czy kursy językowe. Dzieci korzystają z nich coraz częściej, a taka ich aktywność może stać się powodem niekończących się sporów rodziców. W grę wchodzą kontakty z dziećmi - przesuwane właśnie z powodu dodatkowych zajęć, ale też alimenty, bo ich koszt z roku na rok wzrasta. A sędziowie muszą ważyć co ważniejsze z punktu widzenia dobra dziecka.

Premier Donald Tusk zapowiedział podczas spotkania ze środowiskiem prawniczym projekty dotyczące trzech kwestii - tzw. neo-sędziów, Krajowej Rady Sądownictwa oraz Sądu Najwyższego. Zapewnił też, że zakres rozliczeń tych, którzy nadużyli władzy, jest największy od kilkudziesięciu lat i, że rząd będzie w tym bardzo konsekwentny.

W piątek, 6 września, organizacje pozarządowe, stojące na straży poszanowania zasad konstytucyjnych, spotykają się z premierem. Wobec tego wydały wspólne stanowisko, które przedstawią w czasie tej wizyty. Ich głębokie zaniepokojenie budzi powolny proces przywracania praworządności w Polsce. Ważny dla praw obywateli, fundamentów państwa prawa i wzmacniania wartości demokratycznych w Europie.

Czy masowe wezwania do zapłaty pod groźbą procesu karnego w celu ochrony praw autorskich były naruszeniem zasad etyki zawodowej adwokatów? Na to pytanie Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego jednak nie odpowiedział. Sprawy od 2014 roku się przedawniły. Proces toczył się długo z powodu skomplikowanych okoliczności i nielegalnej Izby Dyscyplinarnej.

Rzecznik Praw Obywatelskich wielokrotnie wskazywał, że w procedurze kandydowania adwokatów, radców prawnych, ale też notariuszy i prokuratorów na stanowisko sędziego, zagrożona jest tajemnica zawodowa. Chodzi m.in. o przedkładane przez nich dokumenty. Ministerstwo problem dostrzega - w zakresie udostępniania odpisów opinii prawnych, aktów notarialnych oraz przykładowo sygnatur spraw będących w toku. Mają być przygotowane zmiany legislacyjne w tym zakresie.

Nie ucichły echa ostatnich zarządzeń I Prezes Sądu Najwyższego Małgorzaty Manowskiej w sprawie kierowania Izbą Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, a już powstaje kwestia legalności powołania sędziego komisarza przez Prezydenta RP. A także wybór Prezesa Izby Cywilnej SN. Teraz ruch po stronie Prezydenta, który na wniosek I Prezes ma wskazać tymczasowego kandydata zarządzającego Izbą. Jednak prawnicy wskazują, że każda decyzja obecnego Prezydenta nie daje rękojmi konstytucyjności.

Ministerstwo Sprawiedliwości w różnych obszarach poszukuje rozwiązań, które poprawiłyby sytuacje w sądach. Jednym z takich punktów są też ławnicy. Mają wzrosnąć ich stawki, mają też dostać szerszy zakres spraw. Mieliby być wyłaniani podczas wyborów samorządowych. Prawnicy przyznają, że dobry ławnik może być na wagę złota, ale w konkretnych sprawach, po dobrym szkoleniu, z wiedzą i zaangażowaniem. Sami ławnicy mówią wprost: dalej tak, jak dotąd, się nie da.

Sąd Najwyższy wystąpił właśnie z pytaniami prejudycjalnymi do Trybunału Sprawiedliwości UE dotyczącymi prawidłowości składu sądu z udziałem sędziów powołanych w oczywiście nietransparentnej i pozornej procedurze nominacyjnej. Pytanie dotyczyło "starych" sędziów i wynikało z wniosku o stwierdzenie, że sędzia SN, wyznaczona do składu w sprawie przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania, nie spełnia wymogów niezawisłości i bezstronności.

Określenie trybu postępowania oraz sposobu dokumentowania przez żołnierza poniesionych przez niego kosztów pomocy prawnej, w przypadku występowania w postępowaniu karnym w charakterze pokrzywdzonego (oskarżyciela posiłkowego) lub oskarżonego w następstwie wykonywania określonych obowiązków służb – zakłada projekt rozporządzenia MON opublikowany przez Rządowe Centrum Legislacyjnym.

Sąd Najwyższy w składzie siedmiorga sędziów oddalił skargę Komitetu Wyborczego Ruch Narodowy na uchwałę Państwowej Komisji Wyborczej z listopada 2019 r. o odrzuceniu sprawozdania partii politycznej o pozyskaniu pieniędzy, w tym z kredytów bankowych. Naruszenie polegało na opłaceniu gotówką przez osobę fizyczną, z jej prywatnych środków, faktury wystawionej na rzecz tego Komitetu.

Projekt budżetu na 2025 rok krytycznie oceniają związkowcy pracowników sądów i prokuratury. Już zapowiadają protesty. Jako jeden z pierwszych swoje stanowisko przygotował Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP - sprzeciwia się pomysłowi waloryzacji wynagrodzeń w państwowej sferze publicznej w 2025 r. o wskaźnik 5 proc. Przypomina, że centrale związkowe zgodnie postulowały nie mniejszy niż 15 proc. Propozycję analizują też pozostałe związki - podkreślają, że urąga pracownikom i szukają szansy na poprawki sejmowe.

Krajowy Rejestr Karny w ostatnim czasie znalazł się w centrum z powodu kolejek osób oczekujących na zaświadczenie o niekaralności, potrzebne w związku z rozpoczęciem roku szkolnego i obowiązywaniem tzw. ustawy Kamilka. W ub. roku weszło w życie rozporządzenie zakładające nową e-usługę, polegająca na udzielaniu informacji z KRS poprzez system teleinformatyczny. Miała ona działać już od 1 marca 2024 r., ale zostało to przesunięte na październik 2024 r. Teraz MS chce ją ponownie zmienić na 30 czerwca... 2025 roku.

Jeżeli chodzi o ustawę Kamilka, to standardy dopiero są od 15 sierpnia, więc będziemy teraz obserwować, czy zostały wdrożone. Będziemy to też weryfikować, bo to jest bardzo ważne, żebyśmy byli odpowiedzialni za bezpieczeństwo dzieci – powiedziała rzeczniczka praw dziecka na konferencji prasowej w Centrum Pomocy Dzieciom w Białymstoku.

Sędzia Wojciech Sych, członek Państwowej Komisji Wyborczej, wyjaśnia, dlaczego głosował za przyjęciem sprawozdania finansowego Komitetu Wyborczego PiS. Podkreśla, że przedmiotem oceny komisji jest wyłącznie sprawozdanie finansowe złożone przez pełnomocnika finansowego komitetu, a nie np. doniesienia prasowe lub informacje pochodzące od innych podmiotów.

Prof. Małgorzata Manowska, jako I Prezes Sądu Najwyższego postanowiła, że nie będzie kierować Izbą Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Wydała też zarządzenie, w którym do czasu wskazania przez prezydenta sędziego pełniącego te obowiązki, upoważniła do wykonywania czynności związanych z organizacją i kierowaniem izbą sędziego SN dr. hab. Dawida Miąsika. Sędzia Miąsik już odpowiedział - wskazał, że objął funkcje na podstawie przepisów, a I Prezes nie miała w tym zakresie ustawowego umocowania.

Nieodprowadzanie podatków i składek przez dwa lata zostało ukarane „śmiercią zawodową”. Nie może budzić wątpliwości, że samorządy zawodowe muszą dbać o dobre imię zawodu. Dlatego najsurowsza z możliwych kar wymierzona przez sądy korporacyjne – kara pozbawienia prawa do prowadzenia kancelarii notarialnej jest zgodna z prawem – orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego.

Po prokuratorach i sędziach, do sądów ruszyli adwokaci. Złożone zostały właśnie trzy pozwy, dotyczące wyrównania stawek za urzędówki, w związku z lutowym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, który w składzie bez dublerów, wskazał na niekonstytucyjność różnicowania wynagrodzenia za pomoc prawną z urzędu i z wyboru. Zmienione rozporządzenia, zrównujące stawki, obowiązują od 5 czerwca, prawnicy chcą jednak zwrotu tego, czego nie dostali z powodu niekonstytucyjnych przepisów.

Zarząd Stowarzyszenia Sędziów Polskich IUSTITIA przyjął uchwałę, w której wyraża zaskoczenie propozycją ministra finansów, zmierzającą do zmiany sposobu wynagradzania prokuratorów. Zaznacza przy tym, że ustrój, organizacja, finansowanie prokuratury powinny być wynikiem przemyślanych i kompleksowych zmian, uzgodnionych w drodze dialogu, a nie zaskakujących decyzji polityków motywowanych doraźnymi celami budżetowymi.

Apele o dokonywanie wpłat na rzecz partii są dozwolone, niemniej mogą podlegać ocenie prawnej. Istotna jest ocena treści komunikacji używanej do nawoływania czy zachęcania do wpłaty - czy nie wprowadza ona potencjalnego wpłacającego w błąd. W przeciwnym razie i o ile zostaną spełnione pozostałe przesłanki odpowiedzialności, może dojść do przestępstwa oszustwa - pisze Rafał Rozwadowski, adwokat.

W interesie Polski i jej obywateli, władze naszego kraju powinny przyjąć ustawę i rozważyć zniesienie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego. A wszystko to w celu zapewnienia obywatelom prawa do bezstronnego sądu – uważają dwaj sędziowie tej Izby. Na razie postępowania w sprawie protestów wyborczych w wyborach do Parlamentu Europejskiego powinny być zawieszone. To odpowiedź na uchwałę o ważności tych wyborów wydaną przez kwestionowaną Izbę SN.

Prezes UODO Mirosław Wróblewski nałożył karę pieniężną w wysokości 85 tys. zł na Prokuraturę Krajową. Chodzi o jedną z konferencji poprzedniego prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobry podczas której - według UODO - ujawniono dane osobowe pokrzywdzonego. Prokuratura tłumaczyła się, że nie doszło do naruszenia danych, bo informacje te były przetwarzane w związku z realizacją ustawowych zadań prokuratury.

3 września rozpoczyna się trzydniowy egzamin notarialny. Przeprowadzi go 8 komisji egzaminacyjnych powołanych przez ministra sprawiedliwości, po jednej w Gdańsku, Katowicach, Krakowie i Wrocławiu oraz po 2 w Poznaniu i Warszawie. Wnioski o dopuszczenie do egzaminu notarialnego złożyło w tym roku 407 osób, w tym 9 z niepełnosprawnościami.

PKW odrzuciła sprawozdanie wyborcze PiS i prawdopodobnie zrobi tak samo ze sprawozdaniem finansowym partii. Partia zaskarży uchwałę do Sądu Najwyższego. Z zapowiedzi rządzących wynika, że w przypadku korzystnego dla PiS wyroku, nie uznają go, bo Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN nie jest uznawana jako sąd. Jak rozwiązać ten problem i czym może zakończyć się ten spór?

Wykroczenie polegało na nieuprawnionej regulacji poziomu wody w rzece. Karalność przypisanego obwinionemu wykroczenia ustała we wrześniu 2023 roku. Zatem Sąd Okręgowy w Białymstoku nie mógł merytorycznie orzekać 20 października 2023 r., lecz powinien był uchylić wyrok Sądu Rejonowego i umorzyć postępowanie – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Karnej. Kasacja wniesiona przez Rzecznika Praw Obywatelskich okazała się zasadna.

Skazanego za wymuszenie wierzytelności, groźby karalne i pobicie sąd nie może umieścić w zakładzie psychiatrycznym. Wobec takiego sprawcy mogą być stosowane jedynie środki zabezpieczające, takie jak elektroniczna kontrola miejsca pobytu, terapia i terapia uzależnień – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Karnej.

Rada Ławnicza Sądu Najwyższego II kadencji podjęła uchwałę, w której uznaje za pożałowania godne złożenie przez prezesa Rady Ministrów RP kontrasygnaty pod niezgodnym z Konstytucją RP postanowieniem Prezydenta RP w sprawie wyznaczenia przewodniczącego zgromadzenia sędziów Izby Cywilnej Sądu Najwyższego. Postanowienie to jest w dwójnasób niezgodne z prawem.

2 września kończy się kadencja dotychczasowego prezesa Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN, którym jest sędzia dr Piotr Prusinowski. W lutym podczas Zgromadzenia Sędziów tej izby przegłosowano wniosek o odroczenie bezterminowe kolejnego posiedzenia - konkretnie do czasu wdrożenia zmian w SN. Teraz czas na ruch prezydenta, może powierzyć obowiązki prezesa sędziemu SN, który zwoła zgromadzenie w celu dokonania wyboru, ale będzie potrzebował kontrasygnaty premiera. Sędziowie SN nieoficjalnie mówią, że nie musi to być wcale neo-sędzia.

Na rynku są podmioty, które chętnie skupują wierzytelności z kredytów frankowych. Konsumenci, którzy nie chcą procesować się z bankami, mogą wpaść w pułapkę. Cesja wierzytelności może dotyczyć zwrotu wszystkich wpłaconych rat, ale bank i tak będzie mógł zażądać od kredytobiorcy zwrotu udostępnionego kapitału. Frankowicze powinni też uważać na propozycje pokrycia kosztów procesu w zamian za udział w zysku osiągniętym po unieważnieniu umowy.

Zgodnie z projektem nowelizacji Prawa o prokuraturze na stanowisko prokuratora generalnego mogłaby zostać powołana osoba, która ma co najmniej 20-letni staż jako prokurator lub sędzia w stanie czynnym. NRA alarmuje jednak, że przy okazji pominięto adwokatów i radców prawnych, którzy przeszli do prokuratury lub sądów. Postuluje też zmianę projektu w tym zakresie, bo jak podkreśla, nieuwzględnienie tych grup narusza konstytucję.