Małżonkowie nieposiadający wspólnych małoletnich dzieci i z co najmniej rocznym stażem będą mogli rozwieść się przed kierownikiem dowolnego urzędu stanu cywilnego lub polskim konsulem. Potrzebne będzie też w pełni zgodne stanowisko małżonków odnośnie istnienia przesłanek rozwodu oraz co do woli rozwiązania związku małżeńskiego - to założenie projektu zmian m.in. w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, który trafił właśnie do wykazu prac legislacyjnych rządu.
Patrycja Rojek-Socha
30.04.2025
Prawo cywilne Prawo rodzinne
Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia wydało właśnie stanowisko, w którym wyraża zaniepokojenie tempem zachodzących przemian w prokuraturze. Jak wskazuje, są one zdecydowanie niewystarczające, a sytuacja jest w znacznej mierze "spowodowana brakiem odpowiednich inicjatyw i działań legislacyjnych po stronie ministra sprawiedliwości – prokuratora generalnego".
Patrycja Rojek-Socha
30.04.2025
Prokuratura
We wtorek ok. godz. 10:30 nożem został zaatakowany lekarz-ortopeda pracujący w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie. Jak poinformowała za pośrednictwem platformy X ministra zdrowia Izabela Leszczyna, mimo wysiłków lekarzy nie udało się go uratować. 35-letni napastnik był funkcjonariuszem służby więziennej. Prokuratura poinformowała o postawieniu mu zarzutów.
Inga Stawicka Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
30.04.2025
Nie ma potrzeby tworzenia odrębnego organu do rozpoznawania spraw wyborczych, publicznych czy dyscyplinarnych. Likwidacja dwóch Izb Sądu Najwyższego, która znalazła się w projekcie rządowym, to rozwiązanie racjonalne także z perspektywy wydatkowania środków budżetowych. Przekazanie spraw „wrażliwych dla państwa ”do jednostki od podstaw ustanowionej w nowej, wadliwej procedurze, doprowadziło do pozbawienia jednostek prawa do sądu - uważają sędziowie orzekający w „starych” Izbach SN.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
30.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Problem starzejącego się społeczeństwa nie omija więzień. Skazani zapadają na przewlekłe choroby, w tym neurodegeneracyjne - bywa, że chory nie pamięta za co siedzi w więzieniu, ani nie kojarzy nawet, że w nim przebywa. W takim wypadku dalsze odbywanie kary mija się z celem. Resort sprawiedliwości chce stworzyć specjalny ośrodek, do którego trafią ciężko chorzy skazani. Prawnicy obawiają się, że będzie to kolejne miejsce na bakier z konstytucją.
Monika Sewastianowicz Patrycja Rojek-Socha
30.04.2025
Każdy pełnomocnik doświadczył przygotowania korespondencji sądowej w postaci ton papieru, czasu poświęconego na wykonywanie kserokopii, odpisów, poświadczania dokumentów za zgodność z oryginałem, stania w kolejce na poczcie, etc. Sądy powszechne w większości postępowań cywilnych nie przyjmują korespondencji w formie elektronicznej oraz nie dopuszczają kwalifikowanych podpisów elektronicznych, co znacznie wydłuża obieg tej korespondencji oraz koszty postępowań - pisze Maria Młotkowska, radczyni prawna i mediatorka.
Maria Młotkowska
30.04.2025
Wymiar sprawiedliwości Prawo AI Nowe Technologie
Projekt, który dotyczy statusu sędziów powołanych od 2018 r., czyli przy udziale wadliwie ukształtowanej KRS, w naszej ocenie realizuje to, co wynika z ubiegłorocznej opinii Komisji Weneckiej. Regulacja nie będzie działać wstecz, co zakwestionowała Komisja, wprowadziliśmy też rozwiązania osłonowe w zależności od tego, do jakiej grupy taki sędzia będzie zakwalifikowany. Orzeczenia wydane przez nieprawidłowo powołanych sędziów, co do zasady, pozostaną w mocy dla zachowania stabilności obrotu prawnego - mówi Dariusz Mazur, wiceminister sprawiedliwości.
Patrycja Rojek-Socha
30.04.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Prokurator prowadził samochód, będąc nietrzeźwym w stopniu znacznym, stwarzając tym samym potencjalne zagrożenie dla innych uczestników dróg. Niewątpliwie naruszono ważne dobro chronione prawem, jakim jest bezpieczeństwo w komunikacji. Czyn ten jest szkodliwy społecznie w stopniu znacznym - stwierdził Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej i uchylił prokuratorowi immunitet.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
30.04.2025
Prawo karne Prawnicy
Adwokatura apeluje do władz publicznych o pilne podjęcie konkretnych działań, które rzeczywiście zwiększą ochronę prawną osób wykonujących zawody zaufania publicznego. Potrzebne są rozwiązania, które nie tylko zapewnią bezpieczeństwo tym, którzy służą społeczeństwu, ale również przyczynią się do budowania społecznego szacunku i zrozumienia dla ich roli w demokratycznym państwie prawnym. To reakcja na atak nożownika, który zabił lekarza w szpitalu.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
29.04.2025
Prawnicy Bezpieczeństwo publiczne

Zgubionym awizo zainteresował się RPO

Domowe finanse Administracja publiczna
Awizo, które nie trafia do skrzynki pocztowej adresata, może być dla niego źródłem poważnych kłopotów, gdy nadawcą przesyłki jest sąd albo urząd. Na skargi na zaniedbania Poczty Polskiej zareagował rzecznik praw obywatelskich, który dostrzega wagę i konsekwencje niedopełniania obowiązków przez tę spółkę Skarbu Państwa.
Regina Skibińska
29.04.2025
Domowe finanse Administracja publiczna
Nie można automatycznie wyłączyć wadliwie wybranego sędziego. Sam udział organu niedającego gwarancji niezawisłości w jego nominacji nie uzasadnia konieczności wyłączenia go z rozpoznania sprawy - ocenił rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości UE. Sprawa dotyczy statusu sędzi wybranej przy udziale Krajowej Rady Sądownictwa, ukształtowanej po noweli z grudnia 2017 r. Pytanie zadał poznański sąd.
Patrycja Rojek-Socha
29.04.2025
Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie
Podstawowymi problemami wymiaru sprawiedliwości są obecnie tzw. neo-sędziowie i skutki działań neo-KRS. I to powinien być priorytet dla Ministerstwa Sprawiedliwości. Nie ma już miejsca na metodę małych kroków. Ważne, by w pierwszym dniu urzędowania nowego prezydenta została podpisana stosowna ustawa, która umożliwi jak najszybsze wyjście z sądowego chaosu - mówi w rozmowie z Prawo.pl Bartłomiej Przymusiński, nowy prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia.
Patrycja Rojek-Socha
29.04.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Z kodeksu postępowania cywilnego usunięty ma być przepis pozwalający na publikację w Monitorze Sądowym i Gospodarczym przeprosin, gdy zobowiązany nie zrobi tego w medium, w którym dokonał szkody. Gdy tę zmianę uchwalano w 2023 r. opozycja sugerowała, że chodzi o uchronienie prezesa Prawa i Sprawiedliwości od ogromnych kosztów publikacji ogłoszenia z przeprosinami Radosława Sikorskiego. Ministerstwo Sprawiedliwości negowało taki motyw.
Krzysztof Sobczak
29.04.2025
Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości
Małgorzata Manowska, I prezes Sądu Najwyższego w poniedziałek oceniła, że decyzja szefa Ministerstwa Sprawiedliwości w sprawie odwołania Piotra Schaba, rzecznika dyscyplinarnego, „nie usiłuje udawać, że została podjęta na podstawie i w granicach prawa”. Jej zdaniem minister potwierdził, że lekceważy zasady praworządności.
Grażyna J. Leśniak
28.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Samorząd farmaceutyczny odmówił kancelarii adwokackiej udzielenia informacji o cofnięciu pozwolenia na prowadzenie aptek. Naczelny Sąd Administracyjny ocenił, że jest to informacja publiczna i powinna zostać udzielona. I nie ma znaczenia ocena charakteru interesu w uzyskaniu informacji publicznej przez wnioskodawcę, który jest podmiotem publicznego prawa podmiotowego dostępu do informacji publicznej.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
28.04.2025
Począwszy od 1 października br., przez miesiąc, będzie można wzruszać orzeczenia wydane przez sędziów powołanych lub awansowanych przy udziale Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej nowelizacją z grudnia 2017 r. Dotyczyć to ma jednak tylko sytuacji, w których strona w czasie procesu składała wniosek o wyłączenie sędziego, podnosząc zarzuty co do prawidłowości składu lub wątpliwości co do niezawisłości czy bezstronności sędziego, a następnie opierała na tym np. apelację - zakłada projekt Ministerstwa Sprawiedliwości.
Patrycja Rojek-Socha
28.04.2025
Wymiar sprawiedliwości

Ulga podatkowa i wyłączenie sędziego w TSUE

Prawnicy Podatki i opłaty lokalne
W najbliższy wtorek, 29 kwietnia 2025 r., Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zajmie się dwoma polskimi sprawami. Pytania prejudycjalne zadane przez Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w Poznaniu dotyczą prawa jednostek do skutecznego środka prawnego, a pytania Naczelnego Sądu Administracyjnego mają na celu wyjaśnienie problemu ulgi podatkowej w zakresie nieruchomości wchodzących w skład infrastruktury kolejowej.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
27.04.2025
Prawnicy Podatki i opłaty lokalne
Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje w nowej ustawie zniesienie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego oraz przekazanie spraw, w których jest ona właściwa, do rozpoznania w innych izbach według ich właściwości rzeczowej. A zatem - skargi nadzwyczajne miałyby rozpatrywać pozostałe Izby SN - odpowiednio Karna, Cywilna i Pracy - w składach sędziowskich, bez udziału ławników.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
27.04.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Jest to pierwszy znany przypadek zatrzymania sędziego od czasu powrotu prezydenta USA Donalda Trumpa do władzy. Według oświadczeń złożonych w sądzie przez FBI sędzia Hannah Dugan miała wyprosić agentów z budynku sądu, po czym pozwolić mężczyźnie uciec przez drzwi wyjściowe używane przez ławników. Od kilkunastu tygodni sędziowie w różnych częściach kraju krytykowali praktyki polegające na zatrzymywaniu imigrantów w budynkach sądowych.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska PAP
26.04.2025
Prawo karne
Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa stwierdza, iż decyzja ministra Adama Bodnara o odwołaniu sędziego Piotra Schaba z funkcji rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych jest działaniem bezprawnym i bezskutecznym, a sędzia Schab (na zdjęciu) nadal jest obowiązany do wykonywania swoich uprawnień i zadań. Minister wyjaśnia, że rzecznik musi być poza jakimikolwiek zastrzeżeniami, a w tym przypadku nagromadzenie postępowań dyscyplinarnych osiągnęło już wielką skalę.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
26.04.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
W 2023 roku do kodeksu postępowania cywilnego wprowadzono art. 128[1], który nakłada na profesjonalnych pełnomocników szereg obowiązków przy redagowaniu pism procesowych, m.in. wnioski dowodowe muszą być w pozwie wyraźnie wyodrębnione. Prawnicy od dłuższego czasu alarmowali, że coś, co miało usprawnić postępowanie, w praktyce wymusza przygotowywanie rozbudowanych pism i dublowanie niektórych treści. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego proponuje więc usunięcie przepisu.
Patrycja Rojek-Socha
26.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Likwidacja postępowania odrębnego w sprawach z udziałem konsumentów to jeden z postulatów zmian w kodeksie postępowania cywilnego, jaki znalazł się w projekcie Komisji Kodyfikacyjnej. Pomysł jest słuszny - uważa większość prawników. Pojawiają się jednak głosy, że przepisy wcale nie są złe, zawodzi natomiast praktyka ich stosowania.  
Tomasz Ciechoński
26.04.2025
Prawo cywilne Rynek i konsument

Czasem rodzic walczy o kontakt z dzieckiem, czasem go unika

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne
Okresy świąteczne i zbliżający się weekend majowy to, jak zwykle, czas batalii o kontakty z dziećmi. Zdarza się jednak, że były partner lub partnerka, którzy z dziećmi nie mieszkają, wcale się do tego nie kwapią. Co gorsza, miesiącami, a nawet latami, unikają spotykania z własnymi dziećmi, a wymówką staje się praca lub zbyt długie i kosztowne dojazdy. To z kolei stawia drugą stronę przed nie lada dylematem, czy do takich kontaktów zmuszać sądownie, czy też odpuścić.
Patrycja Rojek-Socha Aleksandra Partyk
26.04.2025
Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne
Sędzia Piotr Schab, mimo trwającej kadencji, został odwołany przez ministra sprawiedliwości z funkcji rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych. Poinformowało o tym samo ministerstwo, uzasadniając, że decyzja ta to efekt zarzutów dotyczących zarówno działalności zawodowej sędziego jako prezesa sądów, jak i jego roli jako rzecznika dyscyplinarnego. Ponownie też wskazało na lukę w przepisach, nad którą obecnie pracuje.
Patrycja Rojek-Socha
25.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Przepisy dotyczące zwrotu przejętych przez państwo nieruchomości kościelnych należących do Kościoła Katolickiego różnią się od przepisów regulujących przejęte mienie Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego – orzekł Sąd Najwyższy. To nierówność praw, która może być sprzeczna z Konstytucją. Ale gdyby nawet sąd dokonał rozproszonej kontroli konstytucyjnej, to nie można z tego faktu wykreować roszczenia o przyznanie odszkodowania – dodał.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
25.04.2025
Prawo cywilne
Za posługiwanie się nienależnym tytułem naukowym przez sędziego sąd dyscyplinarny nie wymierzył kary. Uznał, że to czyn mniejszej wagi. Dalsze zmiany w ustawach o szkolnictwie wyższym i uchwałach nie wpływają na ocenę sądu i nie zmieniają sytuacji, bo to było przewinienie dyscyplinarne – orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
25.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Kredytobiorcy frankowi coraz częściej zastanawiają się nad zawarciem ugody z bankiem. To pokłosie tego, że propozycje bankowców są na tyle atrakcyjne, że wizja długotrwałego procesu skutecznie do nich zachęca. Warto jednak przed przystaniem na ugodę przeliczyć, co można w przyszłości zyskać. Kredytobiorca powinien też pamiętać, że choć podejście banków do ugód z frankowiczami zmienia się pozytywnie, to nadal loterią jest to, ile można ugrać w trakcie negocjacji.
Regina Skibińska
25.04.2025
Prawo cywilne Domowe finanse Banki Kredyty frankowe
Samorząd adwokacki powinien być przede wszystkim wsparciem dla adwokatów i adwokatek, niezależnie od tego, jaką praktykę prowadzą. Chodzi m.in. współpracę z sądami czy prokuraturami, czy też pomoc w tak trudnych sytuacjach, jak próba zwolnienia z tajemnicy adwokackiej. Zakaz zatrudnienia w naszym zawodzie na umowę o pracę, to anachronizm - mówi dr Katarzyna Gajowniczek-Pruszyńska, kandydująca na stanowisko dziekana ORA w Warszawie.
Patrycja Rojek-Socha
25.04.2025
Prawnicy
Ministerstwo Sprawiedliwości wybrało szybszy sposób uregulowania statusu sędziów powołanych od 2018 r. Ci, którzy awansowali po ocenie przez obecną KRS, na mocy ustawy (ex lege), zostaną cofnięci na poprzednie stanowiska. Równocześnie pozostaną jednak w dwuletniej delegacji na obecnych stanowiskach, by - jak uzasadniono - nie sparaliżować sądów, w których pracują. Ci, którzy przyszli spoza zawodu, będą mogli zostać referendarzami lub wrócić do swoich zawodów. Ustawa, co do zasady, miałaby obowiązywać od 15 października 2025 r.
Patrycja Rojek-Socha
24.04.2025
Wymiar sprawiedliwości
Sędziowie Sądu Najwyższego skazujący w PRL opozycjonistów na kary pozbawienia wolności za rozprowadzanie ulotek czy pisanie na murach antyrządowych haseł, takich jak „Precz z czerwoną zarazą”, zachowają immunitet. Izba Odpowiedzialności Zawodowej uznała, że dwóch sędziów SN rażąco nie złamało prawa i nie dążyło w sposób celowy do wydania nieprawidłowego wyroku.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
24.04.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości