Powód wytoczył proces o zapłatę przeciwko aresztowi śledczemu. Następnie pisemnie cofnął pozew. Sąd okręgowy umorzył więc postępowanie w sprawie. Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej następnie złożyła wniosek o uzupełnienie postanowienia sądu o orzeczenie o kosztach procesu. We wniosku domagała się przyznania na jej rzecz 5400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Uwzględniony wniosek

Sąd okręgowy uznał wniosek o uzupełnienie postanowienia o umorzeniu postępowania za zasadny. W związku z tym sąd uzupełnił to orzeczenie w ten sposób, że zasądził od powoda na rzecz pozwanego Skarbu Państwa - Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kwotę 5400 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Sąd okręgowy wyjaśnił, że jeśli powód cofa pozew, to co do zasady jest on stroną przegrywającą proces. Zatem stronie pozwanej należało się przyznanie od powoda zwrotu kosztów postępowania.

Zażalenie powoda

Powód nie zgodził się z postanowieniem sądu i wniósł zażalenie. Skarżący domagał się jego zmiany poprzez nieobciążanie go kosztami procesu. Powód podkreślił, że zasądzona kwota jest dla niego nieosiągalna. Dodał, że wniósł o cofnięcie pozwu jeszcze przed wyznaczeniem rozprawy. Tymczasem pozwana złożyła w toku sprawy jedynie odpowiedź na pozew i nie poniosła - zdaniem powoda - znacznych kosztów zastępstwa procesowego.

Prokuratoria Generalna RP wniosła o oddalenie zażalenia.

Zmienione postanowienie

Sąd apelacyjny zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, że uzupełnił postanowienie sądu okręgowego w ten sposób, że oddalił wniosek Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej o zasądzenie kosztów procesu. Sąd odwoławczy wyjaśnił, że zażalenie należało uwzględnić, choć z innych przyczyn niż wynikających z zarzutów podniesionych przez powoda.

Sąd podkreślił, że pozew był skierowany przeciwko aresztowi śledczemu. Odpis pozwu wraz z załącznikami został zaś przesłany przez sąd do Prokuratorii Generalnej RP. Prokuratoria Generalna RP wniosła odpowiedź na pozew, w którym domagała się odrzucenia pozwu. Wskazała, że pozew został skierowany przeciwko podmiotowi nie posiadającemu osobowości prawnej. Areszt śledczy jest bowiem państwową jednostką organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej.

Obowiązki Prokuratorii Generalnej

Zadania Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej wymienia art. 4 ust. 1 ustawy z 15.12.2016 r. o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 30.12.2016 r. poz. 2261 z późniejszymi zmianami). Podmiot ten zajmuje się:

  • wyłącznym zastępstwem Skarbu Państwa przed Sądem Najwyższym,
  • zastępstwem Skarbu Państwa przed sądami powszechnymi i polubownymi,
  • zastępstwem organów administracji rządowej przed sądami powszechnymi i Sądem Najwyższym,
  • zastępstwem Skarbu Państwa, państwowych jednostek organizacyjnych i organów administracji rządowej przed sądami administracyjnymi,
  • zastępstwem Rzeczypospolitej Polskiej przed sądami, trybunałami i innymi organami orzekającymi w stosunkach międzynarodowych,
  • zastępstwem państwowych osób prawnych i osób prawnych z udziałem Skarbu Państwa lub z udziałem państwowych osób prawnych przed sądami powszechnymi, polubownymi i Sądem Najwyższym.

Niemożliwa reprezentacja

Sąd apelacyjny uznał więc, że Prokuratoria Generalna RP nie była uprawniona do reprezentowania aresztu śledczego w sprawie. Podmiot ten, jako państwowa jednostka organizacyjna, nie podlega reprezentacji przez Prokuratorię Generalną przed sądami powszechnymi. Prokuratoria Generalna RP nie mogła więc domagać się przyznania na jej rzecz kosztów procesu, skoro nie mogła ona reprezentować strony pozwanej - aresztu. Stąd, należało zmienić zaskarżone postanowienie o uzupełnieniu orzeczenia i oddalić złożony wniosek.

Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 18.06.2018 r., I ACz 757/18, LEX nr 2523973.