Komisja śledcza wzywa? Powinien być pełnomocnik z urzędu

Wymiar sprawiedliwości

Osoba wezwana przez komisję śledczą ma szereg uprawnień, które mogą wymagać pomocy ze strony pełnomocnika. Nie zawsze jest też osobą zamożną, którą stać na pełnomocnika z wyboru. Senat zajmie się petycją, której celem jest taka zmiana ustawy o sejmowej komisji śledczej, by wzywanym przysługiwał również pełnomocnik z urzędu. Jej autorem jest adwokat Robert Pogorzelski, ale potrzebę taką dostrzega również Krajowa Rada Radców Prawnych.

20.12.2024

Uchwała rządu nie zastąpi ustawy, ale publikacje wyroków TK przystopuje

Wymiar sprawiedliwości

Rząd zdecydował się na podjęcie uchwały uzasadniającej niepublikowanie wyroków Trybunału Konstytucyjnego, tuż po tym, gdy Komisja Wenecka w swojej opinii wskazała, że wyroki te powinny być opublikowane, np. z adnotacją o wadliwym - dublerskim składzie. Konstytucjonaliści, choć w zakresie samej publikacji orzeczeń TK są mocno podzieleni, podkreślają, że taka uchwała wiąże jedynie organy podległe Radzie Ministrów. Nie jest natomiast źródłem prawa i nie może zastąpić działań legislacyjnych.

20.12.2024

TSUE: Dealer samochodów odpowiada za wadę w samochodzie jak producent

Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie Własność przemysłowa

Dostawcę można uznać za producenta, jeżeli jego nazwa jest zbieżna ze znakiem towarowym umieszczonym na produkcie przez producenta - orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W tym konkretnym wypadku chodziło o samochód marki Ford kupiony we Włoszech od dealera tej marki. Podczas wypadku w samochodzie nie otworzyła się poduszka powietrzna. Dealer nie chciał ponieść odpowiedzialności.

19.12.2024

Wyroki Trybunału Konstytucyjnego nie będą publikowane - jest uchwała rządu

Wymiar sprawiedliwości

Wyroki Trybunału Konstytucyjnego nie będą publikowane, Rada Ministrów uznała, że TK w aktualnym składzie jest niezdolny do wykonywania zadań określonych w art. 188 i art. 189 Konstytucji, a ogłaszanie w dziennikach urzędowych jego rozstrzygnięć mogłoby doprowadzić do utrwalenia stanu kryzysu praworządności. Uchwała w tym zakresie została już opublikowana w Monitorze Polskim i obowiązuje.

18.12.2024

Jest wniosek o Europejski Nakaz Aresztowania Romanowskiego

Wymiar sprawiedliwości

Do Sądu Okręgowego trafił już wniosek o Europejski Nakaz Aresztowania (ENA) wobec posła PiS i byłego wiceministra Marcina Romanowskiego. Zapowiedział to w środę rano prokurator krajowy Dariusz Korneluk. Zaznaczył, że prokuratorzy zwrócili się już do krajowego biura Interpolu o wydanie czerwonej noty w sprawie polityka.

18.12.2024

Sąd UE: Najpierw ocena urzędnika, a dopiero później zakazu udziału w przetargach

Zamówienia publiczne Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie

Sąd Unii Europejskiej orzekł, że, by wykluczyć spółkę z unijnych procedur udzielania zamówień publicznych i przyznawania unijnych dotacji, urzędnik zatwierdzający musi ocenić zachowanie podmiotu, któremu zarzucono uchybienie w sposób konkretny i zindywidualizowany.

18.12.2024

SN: Groźba sędziego nałożenia kary na stronę może być ukarana

Wymiar sprawiedliwości

Bardzo rzadko zdarza się, aby sąd uchylił immunitet sędziego czy prokuratora na wniosek oskarżyciela prywatnego. Immunitet chroni funkcjonariuszy wymiaru sprawiedliwości przed naciskami i presją ze strony podsądnych. Ale pierwszy raz zdarza się, żeby sąd dyscyplinarny I instancji pomylił swoje kompetencje w zakresie uchwały zezwalającej na pociągniecie sędziego do odpowiedzialności karnej w sprawie groźby karalnej na rozprawie.

18.12.2024

Ubezwłasnowolnienie do kosza, ale nie bez zmian w Konstytucji

Wymiar sprawiedliwości

Ubezwłasnowolnienie ma zniknąć z polskiego porządku prawnego, zastąpi je model stawiający na sprawczość osób z niepełnosprawnościami. Problem w tym, że ubezwłasnowolnienie to termin, który pojawia się w Konstytucji. Jego likwidacja - w ocenie konstytucjonalistów - wymaga więc jej zmiany, a dodatkowo może dojść do znacznego poszerzenia kręgu uprawnionych do głosowania. MS zapewnia, że kwestie rozważało i problemu nie ma, bo Konstytucja nie zawiera samodzielnej definicji instytucji ubezwłasnowolnienia.

18.12.2024

Kiedy e-pismo sądowe doręczone? Same sądy się gubią

Wymiar sprawiedliwości

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego datą doręczenia pisma nadanego przez portal informacyjny sądów jest dzień następujący po upływie 14 dni od dnia umieszczenia w nim pisma. Problem w tym, że zgodnie z rozporządzeniem MS - datą doręczenia jest ta, w której upłynęło 14 dni. Gubią się w tym same sądy - część trzyma się rozporządzenia, część tego, co wskazał SN.

18.12.2024

Prof. Agnieszka Grzelak: Polska prezydencja w czasie umiarkowanej praworządności

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Nie można jeszcze mówić o pełnym przywróceniu stanu praworządności. Jednak nie można jej przywracać bez przestrzegania obowiązujących procedur stanowienia prawa. Zdecydowanie łatwiej jest niszczyć niż budować na nowo, ponieważ destrukcja wymaga jedynie chwili, podczas gdy odbudowa to proces wymagający czasu. Stan praworządności w Polsce może mieć istotny wpływ na przebieg polskiej prezydencji – uważa dr hab. Agnieszka Grzelak, profesor Akademii Leona Koźmińskiego.

18.12.2024

Rewolucja instytucji biegłego niepotrzebna i niebezpieczna

Wymiar sprawiedliwości

Od wielu lat obserwuje się galopujące „ulepszanie” przepisów prawa, zbyt często wynikające z błędnych założeń o konieczności wprowadzenia nowych regulacji. Nierzadko powoduje to chaos prawny. Tymczasem zmiany powinny stanowić pokłosie wnikliwej analizy, że rzeczywiście przyniosą coś dobrego. Zamiast tego pokutuje błędne przekonanie, że najlepszą receptą na poprawę sytuacji jest nowelizacja prawa, tak jakby świetnie brzmiąca „na papierze” regulacja miała sama w sobie moc sprawczą - pisze dr Paweł Opitek, prokurator.

17.12.2024

Powstaje raport dotyczący ochrony praw człowieka w Polsce

Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości uczestniczy w konsultowaniu treści raportu o ochronie przed przemocą i dyskryminacją ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową. Projekt w marcu 2025 r. zostanie przedstawiony polskim władzom, w tym Ministerstwu Sprawiedliwości, a jego ostateczna treść będzie ogłoszona w czerwcu przyszłego roku na forum Rady Praw Człowieka ONZ.

16.12.2024

Tłumaczenia dla oskarżonych w rozszerzonej wersji

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Prawo do obrony przed sądem polskim ma każdy oskarżony, nawet nieznający naszego języka. W dużej nowelizacji kodeksu postępowania karnego znalazły się przepisy uściślające to prawo. Niepokoi to Związek Prokuratorów RP. Obawiają się oni kolosalnych wydatków Skarbu Państwa i zablokowania postępowań. Tłumacze przysięgli uważają, że ten alarm jest nadmierny. Nowe przepisy służą harmonizacji przepisów.

16.12.2024

Prof. Łętowska: Komisja Wenecka pomaga w przywróceniu ładu konstytucyjnego w Trybunale

Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie

W opublikowanej właśnie opinii Komisja Wenecka przyznaje, że polski Trybunał Konstytucyjny wymaga naprawy, ale wyznacza granice działań sanacyjnych. Odwołuje się do konstytucyjnej zasady nieodwołalności sędziów, sugeruje również doprecyzowanie zasad karencji wobec działalności politycznej przed powołaniem, granic immunitetu i odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, w tym jaśniejsze wskazanie, jakie przewinienia dyscyplinarne mogą prowadzić do usunięcia z urzędu – mówi prof. Ewa Łętowska, sędzia TK w stanie spoczynku, była rzecznik praw obywatelskich.

16.12.2024

Prof. Sibiga: Obowiązek skrzynki e-doręczeń dla prawników wątpliwy prawnie

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości e-Doręczenia

Do 1 stycznia 2025 r. wszyscy adwokaci i radcy prawni obowiązkowo muszą posiadać aktywne konto do e-doręczeń. Ich sytuacji w tym zakresie nie zmienia ostatnia nowelizacja ustawy o doręczeniach elektronicznych z 21 listopada 2024 r. W początkowym okresie użytkowania konta prawnicy mogą być jednak zawiedzeni niewielką skalą ich wykorzystania przez władze publiczne oraz ciągłym funkcjonowaniem alternatywnych sposobów obligatoryjnej komunikacji elektronicznej w poszczególnych postępowaniach - pisze prof. Grzegorz Sibiga, adwokat, partner w kancelarii Traple, Konarski, Podrecki i Wspólnicy.

16.12.2024

Prof. Załucki: Upowszechniajmy wiedzę o sporządzaniu testamentów

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Domowe finanse

W Polsce niewiele osób sporządza testamenty. Być może pewnej liczby testamentów nie udaje się odnaleźć, ale na pewno część osób ich nie sporządza z uwagi na brak znajomości przepisów prawa spadkowego. W związku z tym sądy nieczęsto mają okazję, aby zajmować się wykładnią przepisów o formie testamentów. Tymczasem praktyka może wpłynąć na uelastycznienie przepisów w tym obszarze - wskazuje prof. Mariusz Załucki, sędzia Sądu Najwyższego.

14.12.2024

Sędzia Piekarska-Drążek nadal ma kłopoty

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Zarządzenia o natychmiastowej przerwie w orzekaniu wydane przez ministra Zbigniewa Ziobro nadal są w obiegu prawnym - chociaż uznane zostały za nielegalne. Stale więc ma kłopoty sędzia, która zmierzała do zapewnienia stronie prawa do sądu w Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Rzecznik ad hoc umorzył już to postępowanie, wobec braku podstaw do złożenia wniosku o ukaranie dyscyplinarne.

13.12.2024

Prokuratura już nie zablokuje prywatnego oskarżenia

Wymiar sprawiedliwości

Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego proponuje uproszczenie procedury wnoszenia do sądu subsydiarnego aktu oskarżenia, gdy odmawia tego prokuratura. Ma być krócej i łatwiej, ale przede wszystkim zniesione ma zostać nadane w 2019 r. prokuratorowi nadrzędnemu, a nie sądowi, prawo do rozpoznania zażalenia na odmowę wszczęcia lub umorzenie postępowania przygotowawczego.

13.12.2024

Prawnik od stycznia ma mieć e-skrzynkę, ale jej brak mu raczej nie zaszkodzi

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości e-Doręczenia

Do 1 stycznia 2025 r. adwokaci i radcy prawni mają obowiązek zarejestrowania adresu do doręczeń elektronicznych i aktywowania e-skrzynki. Będą w ten sposób komunikować się m.in. z administracją publiczną. Tyle w teorii, bo podmioty publiczne dostały dodatkowy rok na uporanie się z e-doręczeniami. Prawnicza e-skrzynka może więc w tym czasie świecić pustkami. Dodatkowo - choć istnieje obowiązek posiadania, to nie przewidziano żadnych konsekwencji za jej brak.

13.12.2024