Wiosną 2025 r. ministerstwo i prokuratura krajowa wypracowały porozumienie ze związkami dotyczące wzrostu wynagrodzeń w sądach i prokuraturach. Zapowiedziano wówczas prace nad kolejnym etapem podwyżek. Latem weszło w życie rozporządzenie, które ukształtowało wynagrodzenie na stanowiskach samodzielnych w sądach i prokuraturach na poziomie od 5500 zł brutto (wcześniej od 4650 zł) do 18 900 zł, na stanowiskach wspomagających od 5500 zł (było od 4650 zł) do 12 600 zł, dla stażystów od 5000 zł (było 4550 zł) do 6850 zł i na stanowiskach pomocniczych, obsługi technicznej i gospodarczej od 5000 zł (wcześniej 4550 zł) do 7900 zł. W sierpniu prokurator krajowy Dariusz Korneluk poinformował Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury, że środków na kolejne podwyżki szuka, ale sytuacja finansowa podległej mu instytucji jest trudna i że budżet prokuratury w 2026 r., w porównaniu do tegorocznego, ma zostać pomniejszony o ponad 95,5 mln zł. Zdecydował też o przekazaniu środków finansowych w wysokości 5 tys. zł brutto na etat do wszystkich jednostek organizacyjnych prokuratury „celem jednorazowej ich wypłaty jako rekompensaty braku systemowych rozwiązań w ramach drugiego kroku". W listopadzie, podczas spotkania z przedstawicielami związków zawodowych, przedstawiciele PK przedstawili prezentację obrazującą m.in. różnice w wynagrodzeniach pomiędzy poszczególnymi jednostkami prokuratury.
Czytaj: 5 tys. zł na etat pracownika prokuratury, by osłodzić brak kolejnych podwyżek>>
Sejmowa komisja tnie środki na wynagrodzenia pracowników sądów - o ponad 94 mln zł>>
Konferencja o mediacji, a pracownicy sądów w komentarzach sprzeciwiają się cięciom w budżecie>>
Różnice od kilkuset do ponad 2 tys. zł
Różnice w wynagrodzeniach pracowników prokuratury zależą od stanowiska, które zajmują i miejscowości, regionu, w którym pracują. Zwiększają je m.in. dodatki funkcyjne i stażowe. Przykładowo różnica w przeciętnych wynagrodzeniach zasadniczych (bez dodatków, premii itp.) urzędników zatrudnionych w prokuraturach regionalnych wynosi 864 zł. Ale już w przeciętnych wynagrodzeniach ogółem w tej grupie, i w prokuraturach regionalnych – 2433 zł. Od 11 632 zł w Prokuraturze Regionalnej w Gdańsku po 9199 zł w Prokuraturze Regionalnej w Rzeszowie.
W przypadku prokuratur okręgowych różnica w przeciętnych wynagrodzeniach zasadniczych urzędników sięga 1314 zł, a w przeciętnych wynagrodzeniach ogółem – 1675 zł (najwyższe – 8875 zł w Prokuraturze Okręgowej w Bielsku-Białej, najniższe w Prokuraturze Okręgowej w Kielcach: 7200 zł). Różnica w przeciętnych wynagrodzeniach zasadniczych innych pracowników zatrudnionych w prokuraturach regionalnych wynosi 892 zł, a różnica w przeciętnych wynagrodzeniach ogółem tej grupy pracowników w prokuraturach regionalnych sięga 1510 zł. W przypadku prokuratur okręgowych różnica w przeciętnych wynagrodzeniach zasadniczych pracowników sięga 2202 zł, a jeśli weźmiemy pod uwagę przeciętne wynagrodzenia ogółem – 2439 zł. Średnie wynagrodzenie zasadnicze w tej grupie wynosi 7109 zł.
Z kolei jeśli chodzi o asystentów prokuratorów, którzy walczą obecnie o zrównanie ich wynagrodzeń z wynagrodzeniami asystentów sędziów, to w przypadku prokuratur regionalnych różnica w ich przeciętnych wynagrodzeniach zasadniczych wynosi 830 zł, a w przypadku przeciętnych wynagrodzeń ogółem – 1998 zł. Z kolei na poziomie prokuratur okręgowych różnica w przeciętnych wynagrodzeniach zasadniczych asystentów to 604 zł, a w przypadku przeciętnych wynagrodzeń ogółem – 1386 zł.
Konieczne powiązanie wynagrodzeń pracowników z prokuratorskimi
W sprawie wynagrodzeń pracowników prokuratury wydał stanowisko zespół ds. urzędników i innych pracowników prokuratury przy Radzie Głównej Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP. Wskazano w nim, że konsekwencją obowiązującego systemu jest rotacja i frustracja doświadczonej kadry, co stanowi bezpośrednie zagrożenie dla efektywności i terminowości polskiego wymiaru sprawiedliwości.
– Wzywamy do pilnego wdrożenia rozwiązań, które trwale zwiążą nasze wynagrodzenie z bazowym wynagrodzeniem prokuratorów i wprowadzą system obligatoryjnych stawek awansowych. Tylko tak kompleksowe i systemowe podejście, doceniające realny zakres odpowiedzialności, pozwoli na stabilizację kadr, wzrost motywacji i zachowanie ciągłości oraz efektywności działania organu prokuratury – zaznaczono.
Cena promocyjna: 99 zł
|Cena regularna: 99 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 69.3 zł
Dodatkowe składniki płac pogłębiają dysproporcje
Agnieszka Nowaczyk, wiceprzewodnicząca ZZPiPP RP, zwraca uwagę, że analiza danych dotyczących przeciętnych wynagrodzeń pracowników (urzędników, innych pracowników oraz asystentów prokuratora) w powszechnych jednostkach organizacyjnych prokuratury na obszarach prokuratur wskazuje na istotne dysproporcje regionalne, które pogłębiają się w przypadku uwzględnienia wszystkich składników pensji.
– Kluczowym ustaleniem jest fakt, że regionalne różnice w wynagrodzeniach są w znacznie większym stopniu generowane przez dodatkowe składniki wynagrodzenia (premie, godziny nadliczbowe, dodatki funkcyjne, stażowe itp.) niż przez samo wynagrodzenie zasadnicze. Znaczące, regionalne i hierarchiczne różnice w wynagrodzeniach, zwłaszcza w składnikach ruchomych, prowadzą z kolei do obniżenia morale i poczucia niesprawiedliwości wśród pracowników, którzy wykonują porównywalną pracę – mówi.
Dodaje równocześnie, że niższe wynagrodzenia, szczególnie w jednostkach rejonowych, utrudniają utrzymanie doświadczonych, wyszkolonych pracowników. – Należy podjąć pilne działania systemowe, aby zapewnić bardziej sprawiedliwy i wyrównany dostęp do środków finansowych na składniki pozazasadnicze, tak aby jednostki niższego szczebla (rejony) miały realne narzędzia do motywowania i utrzymywania swoich kluczowych pracowników – dodaje.
Różnice terytorialne i stanowiskowe
Prokurator Jacek Skała, przewodniczący związku, dodaje, że zjawisko dyskryminacji płacowej w prokuraturze ma dwa wymiary – terytorialny i stanowiskowy. – Co interesujące, problem stosunkowo niskich płac występuje w dużych ośrodkach, takich jak Kraków czy Wrocław, pomimo że koszty życia w takich aglomeracjach są relatywnie najwyższe. Dysproporcje terytorialne poddaliśmy analizie w 2017 roku i tak naprawdę od tego czasu nic się nie zmieniło, albowiem podwyżki, jeżeli miały miejsce, to miały charakter kwotowy, jak w 2019 r., kiedy to wywalczyliśmy kwotę 1100 zł dla każdego pracownika, lub procentowy, jak w 2024 r., kiedy to w wyniku „marszu gniewu" sfery budżetowej opozycja zadeklarowała 20 proc. waloryzację, a następnie to zrealizowała. W rezultacie stan dysproporcji utrzymuje się od co najmniej 10 lat – mówi.
W jego ocenie przyczyną jest m.in. brak jednolitej polityki płacowej, która powinna być realizowana na poziomie prokuratorskiej centrali. – W międzyczasie większość polskich służb – Policji, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Służby Więziennej, nad którymi zresztą nadzór procesowy w wielu wypadkach sprawuje prokuratura, doczekały się własnych planów modernizacji, czy to w postaci ustaw, czy decyzji Rady Ministrów przyjmowanych w postaci planu. Najnowszy plan modernizacji, uchwalony niedawno przez Sejm, przewiduje zastrzyk finansowy dla tych służb na poziomie 13 miliardów złotych. Takiej modernizacji nie doczekała się natomiast dotąd prokuratura. W naszej ocenie należy powrócić do pomysłu ustawy lub planu modernizacji naszej instytucji, w ramach którego zagwarantowane zostałyby środki na zwiększenie konkurencyjności wynagrodzeń, w tym wyrównanie dyskryminacyjnych dysproporcji – podsumowuje.
Dodaje, że z informacji przekazanej przez przedstawicieli Prokuratury Krajowej wynika, że wyrównanie dysproporcji do najwyższych poziomów odnotowanych w poszczególnych jednostkach to koszt rzędu 200 milionów złotych. – Będziemy zabiegać o to, by takie środki się znalazły, zwłaszcza że cała kwota nie jest szczególnie wysoka, a pozwoliłaby naprawić nieprawidłowości sprzed wielu lat – podsumowuje Skała.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
