Chodzi o sędziego, który nieformalnie pełni obowiązki zastępcy przewodniczącego wydziału. W sprawie ustalenia nieważności umowy kredytu hipotecznego orzekał czy dopuszczalne jest zabezpieczenie poprzez wstrzymanie obowiązku dalszych wpłat i zobowiązanie w związku z tym do zakazu wypowiadania umowy, przekazywania informacji o zadłużeniu podmiotom zajmującym się udzielaniem informacji gospodarczych? Powstało więc pytanie czy postepowanie jest ważne.
Czytaj: Kożuchowska-Warywoda: Delegacje tzw. neo-sędziów potrzebne na czas przywracania ładu konstytucyjnego>>
Izba Karna już odpowiedziała
Sąd Okręgowy wskazał, że do Sądu Najwyższego wpłynęło zagadnienie prawne (I KZP 3/23) mające podłoże ustrojowe, które dotyczy zbliżonej sytuacji formalno-procesowej jak w tej sprawie.
Sąd Najwyższy w Izbie Karnej podjął uchwałę 13 czerwca 2023 r. I argumentował ją w ten sposób: treść pytań wprost odwołuje się do wątpliwości co do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 16 listopada 2021 r. wydanego w połączonych sprawach C-748/19 do C-754/19. W konkluzji tego wyroku stwierdzono, że akapit 2 TUE odczytywany w świetle art. 2 oraz art. 6 ust. 1 i 2 dyrektywy 2016/343 należy interpretować w ten sposób, że zgodność z prawem delegacji budzi wątpliwości.
TSUE orzekł: "stają one na przeszkodzie przepisom krajowym, zgodnie z którymi minister sprawiedliwości państwa członkowskiego może, na podstawie kryteriów, które nie zostały podane do publicznej wiadomości, delegować sędziego do sądu karnego wyższej instancji na czas określony albo na czas nieokreślony. A z drugiej strony w każdym czasie na podstawie decyzji, która nie zawiera uzasadnienia, odwołać sędziego z tego delegowania, niezależnie od tego, czy nastąpiło ono na czas określony, czy na czas nieokreślony".
Uzasadnienie tego wyroku wskazuje na konieczność zaistnienia dodatkowych okoliczności sugerujących brak spełnienia przez tego sędziego standardu niezależności i bezstronności.
Czytaj też omówienie tego orzeczenia w LEX: Delegowanie i odwoływanie sędziów przez ministra sprzeczne z prawem UE. Omówienie wyroku TS z dnia 16 listopada 2021 r., C-748/19 - C-754/19 (Postępowania karne przeciwko WB i in.) > oraz glosę: Delegowanie sędziów przez Ministra Sprawiedliwości. Glosa do wyroku TS z dnia 16 listopada 2021 r., C-748/19 - C-754/19 (Postępowanie karne przeciwko WB i in.) >
Sędzia objęty gwarancjami
Sąd cywilny zauważył, że instytucja delegowania sędziego do orzekania w innym sądzie, w tym delegowania przez ministra sprawiedliwości, pozostaje w wieloletniej tradycji prawnej polskiego systemu sądownictwa. Zdaniem Sądu Okręgowego znane są argumenty krytyczne, formułowane kiedyś na kanwie braku niezawisłości wewnętrznej sędziego, ale dlatego, że nie były znane kryteria delegowania. Ostatnio podnoszono tylko częściowe spektrum problemu, podkreślając, że brak możności zaskarżenia decyzji o odwołaniu sędziego z delegacji nie daje dostatecznych gwarancji niezawisłości. Sąd drugiej instancji uznał, że znane są argumenty za stosowaniem tej instytucji, ale nie można tracić z pola widzenia, iż delegowanie dotyczy osoby powołanej już na urząd sędziego, a więc objętej odpowiednimi gwarancjami.
Sąd Okręgowy rozważał, dlaczego przy tak wysokim progu dla wykonywania zawodu sędziego, zaufanie do niego, jako sędziego niezawisłego, ma być podważone poprzez akt delegacji, zwłaszcza że w systemach prawnych innych państw można znaleźć takie przypadki, które są związane z rotacją sędziów w związku ze zdobywaniem doświadczenia, potrzebami kadrowymi i innymi.
Sąd drugiej instancji podkreślił, że pomimo iż wątpliwości te znane są od wielu lat, nie wypracowano żadnych zmian ustrojowych. Może to wskazywać, że samo powołanie na sędziego uznano za dostateczną gwarancję dla ważności procesu sądowego.
Funkcja przewodniczącego wydziału
Drugie z przedstawionych zagadnień prawnych Sąd Okręgowy również odniósł do sprawy I KZP 3/23, gdzie wspomina się o innych elementach służbowych. Zgodnie z art. 11 par. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych funkcję przewodniczącego wydziału powierza prezes sądu, który podejmuje również decyzję o odwołaniu z funkcji przewodniczącego, a prezesa powołuje Minister Sprawiedliwości. Nieformalne, stałe zastępowanie przewodniczącego wydziału, poza powołanym zastępcą przewodniczącego wydziału, może wpisywać się w określenie „inne elementy stosunku służbowego sędziego delegowanego, nie wynikające bezpośrednio z faktu delegowania”.
Sygnatura akt III CZP 18/25
Zobacz też linię orzeczniczą: Skutek ogłoszenia orzeczenia z udziałem sędziego delegowanego, którego to ogłoszenia dokonano już po terminie wskazanym w zarządzeniu o delegowaniu >
Cena promocyjna: 143.6 zł
Cena regularna: 359 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 179.5 zł
