Projekt trafił do opiniowania na początku sierpnia, ale o sprawie jest głośno od dłuższego czasu, m.in. w związku z krytycznymi opiniami aplikantów, sędziów i Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników Prokuratury, dotyczącymi obowiązującego rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 7 czerwca 2024 r., zmieniającego rozporządzenie w sprawie stypendium aplikantów Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. Zwiększyło ono stypendium dla aplikanta pierwszego roku z 4100 do 4300 zł, a na drugim – z 4500 zł do 5100 zł. Przypomnijmy, że m.in. Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” postulowało, by ta podwyżka „była przejściowa”, a w 2025 r. podniesiono stypendium co najmniej o 40 proc. Związkowcy prokuratorscy pisali w tej sprawie do Dariusza Mazura, wiceministra sprawiedliwości. Jak wskazali, aplikacja prokuratorska w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury jest obecnie dominującą drogą dojścia do zawodu asesora prokuratury, a docelowo – prokuratora. Trwa trzy lata, a dostanie się na nią odbywa się w trybie konkursu dla absolwentów studiów prawniczych. Zaznaczono również, że w obecnie obowiązującym modelu kształcenia aplikant nie może podejmować zatrudnienia lub zajęcia, z wyjątkiem zatrudnienia na stanowisku dydaktycznym, naukowo-dydaktycznym lub naukowym oraz zajęcia o charakterze naukowym, dydaktycznym lub publicystycznym, jeżeli wykonywanie tego zatrudnienia lub zajęcia nie przeszkadza w wykonywaniu obowiązków aplikanta (art. 47 ust. 1 ustawy z 23 stycznia 2009 r. o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury).
Czytaj: Aplikant KSSiP z wyższym stypendium – 5766 zł na start>>
Zgodnie z zaproponowaną nowelą zmieniającą obowiązujące rozporządzenie, w trakcie pierwszych 12 miesięcy szkolenia stypendium aplikanta KSSiP wynosiłoby 5766 zł, a po ukończeniu roku szkolenia – 6366 zł. Przepisy miałyby mieć zastosowanie od 1 lipca 2025 r.
Podwyżka na papierze nie wystarczy
Swoje stanowisko do projektu przedstawiła Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury. Przypomina w nim, że 27 maja 2025 r. oraz 23 czerwca 2025 r. a także 1 sierpnia 2025 r. w związku z zapisem art. 55a ust. 2 i 3, kierowała wnioski do ministra sprawiedliwości z prośbą o podjęcie decyzji w zakresie dysponowania środkami nadwyżki budżetowej z roku ubiegłego i lat poprzednich w kontekście zabezpieczenia środków na wzrost wysokości kosztów stypendium, na które KSSiP od 2023 roku nie przyznano zwiększenia dotacji podmiotowej.
Powołuje się tutaj na art. 55a. Ustawy o KSSiP, zgodnie z którym działalność ustawowa Krajowej Szkoły jest finansowana z dotacji podmiotowej, waloryzowanej corocznie, co najmniej o wskaźnik planowanego w budżecie państwa wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych. Dotacja ta obejmuje wydatki budżetowe w części budżetu państwa, której dysponentem jest minister sprawiedliwości, a niewykorzystana w danym roku budżetowym pozostaje w dyspozycji Krajowej Szkoły na rok następny i może być przeznaczona wyłącznie na realizację zadań, na które została przyznana.
- Wobec braku dyspozycji ministra sprawiedliwości w tym zakresie, która w obecnym stanie prawnym stanowiłaby podstawę tymczasowego wydatkowania oszczędności, Dyrektor Krajowej Szkoły nie ma możliwości zadysponowania poniżej wskazanych środków. Nadwyżka dotacji podmiotowej przyznana na realizację zadań związanych ze szkoleniem aplikantów wynosi 43 818 683,30 zł, z czego 10 260 348,72 zł stanowi oszczędność związaną z niewykorzystaniem środków przeznaczonych na stypendia dla aplikantów (dane wynikające ze sprawozdań za lata 2020 – 2024) - wskazano.
Za krótkie vacatio legis
Rozporządzenie miałoby wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, ale w ocenie KSSiP vacatio legis jest zbyt krótkie. Jak wskazano w stanowisku "uniemożliwia rzetelne i prawidłowe dokonanie zmian wartości stypendiów w systemie kadrowo-płacowym", co będzie obciążało KSSiP odpowiedzialnością za nieterminową wypłatę stypendium w wysokości ustalonej nowelizacją rozporządzenia.
- Tym bardziej, że projekt przewiduje wyrównanie wysokości stypendium od 1 lipca 2025 r. W tym kontekście odpowiednim vacatio legis wydaje się okres co najmniej 14 dni, a z uwagi na okres urlopowy rozsądnym wydaje się okres 30 dni od opublikowania zmiany w Dzienniku Ustaw, tym bardziej, że wprowadzenie nowych kwot z datą wsteczną od 1 lipca 2025 r. gwarantuje aplikantom wypłatę stypendium z wyrównaniem, zatem nie tracą niczego w okresie przygotowania systemu do dokonywanych zmian - podsumowano.
Sprawdź też w LEX:
W jakim wymiarze przysługuje urlop szkoleniowy na przygotowanie do egzaminu prokuratorskiego? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
