Prof. Łętowska: Polityka teraz więcej znaczy w przywracaniu praworządności niż legislacja

Wymiar sprawiedliwości Wybory

Przygotowane już projekty, zmierzające do przywracania praworządności, jak choćby ten dotyczący statusu sędziów, powinny być nadal procedowane, nawet jeśli są obawy, czy wybrany właśnie prezydent zechce je podpisać. Bo nie można mu z góry odmawiać dobrej wiary - mówi prof. Ewa Łętowska, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku, była rzecznik praw obywatelskich. I dodaje, że w warunkach czekającej nas kohabitacji, liczyć się będą nie tylko działania legislacyjne, ale też polityczne sposoby na ich wprowadzanie w życie.

03.06.2025

Dariusz Celiński: Czy obywatele powinni mieć rozwodowy wybór?

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne

Inicjatywa wprowadzenia pozasądowego rozwodu, w sytuacji gdy małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci oraz gdy nie ma między nimi sporu, co do rozwiązania małżeństwa, jest ze wszech miar słuszna. Jednak decyzja o zgodnym rozwiązaniu małżeństwa bez orzekania o winie jest najczęściej tylko jednym z elementów porozumienia rozwodzących się małżonków. Porozumienie to dotyczy przede wszystkim uregulowania kwestii majątkowych - pisze Dariusz Celiński, notariusz w Tychach.

02.06.2025

Prof. Hofmański: Ściganie zbrodniarzy międzynarodowych ma zapewnić bezpieczeństwo międzynarodowe

Wymiar sprawiedliwości

Jurysdykcja w zakresie zbrodni prawa międzynarodowego skonstruowana jest w taki sposób, że może być wykonywana niezależnie od tego, czy do popełnienia zbrodni już doszło, czy też zbrodnicza działalność trwa. Chodzi nie tylko o sprawiedliwe odpłacenie za popełnione zbrodnie, ale również o przywrócenie bezpieczeństwa na arenie międzynarodowej i ukojenie bólu ofiar. Osoby skrzywdzone czekają na osądzenie winnych - wskazuje prof. Piotr Hofmański.

31.05.2025

Prof. Grzegorczyk: Teraz niezbędne zmiany w procedurze cywilnej, a w przyszłości nowy kodeks

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Pozostawienie, a nawet rozszerzenie możliwości prowadzenia zdalnych rozpraw, doprecyzowanie zasad składania zeznań na piśmie, pozostawienie w zmodyfikowanej postaci posiedzeń przygotowawczych, przywrócenie kolegialnego orzekania w apelacji – takie m.in. zmiany w procedurze cywilnej zapowiada prof. Paweł Grzegorczyk z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, przewodniczący zespołu procesowego Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego.

30.05.2025

Prof. Safjan: Będzie wiele zmian w prawie cywilnym, ale na razie bez nowego kodeksu

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Po przedstawieniu blisko 200 pilnych zmian w procedurze cywilnej, koncentrujemy się teraz na także pilnych zmianach w prawie materialnym - mówi prof. Marek Safjan, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego. I zapowiada nowe formy testamentów, w tym w formie nagrania, zmianę ubezwłasnowolnienia na różnorodne formy wsparcia, a dla biznesu m.in. umowy inwestycyjne.

29.05.2025

Dawid Kulpa: Prokuratura gospodarcza – czas na skuteczność, nie rytuały

Węgiel

Od lat w sprawach karnych gospodarczych obserwujemy niepokojący paraliż prokuratury. Zamiast być sprawnym narzędziem ochrony ładu gospodarczego, prokuratura zbyt często działa bez jasnej strategii, wikłając się w proceduralne szczegóły, podczas gdy kluczowe działania są zaniedbywane. Skutkuje to nie tylko nieskutecznością w ściganiu przestępców, ale także realnymi stratami dla uczciwych przedsiębiorców i całego rynku – pisze Dawid Kulpa, radca prawny.

27.05.2025

Prof. Markiewicz: Wybór prezydenta nigdy nie jest pewny, zawsze potrzebny wariant „B”

Wymiar sprawiedliwości

Gdy dwaj kandydaci zmierzają do urzędu prezydenta z szansami „pół na pół”, są wątpliwości, czy przywracanie ładu konstytucyjnego w wymiarze sprawiedliwości będzie możliwe przy pomocy ustaw. Jeśli nowy prezydent nie będzie chciał ich podpisywać, trzeba będzie myśleć o wariancie rezerwowym - twierdzi prof. Krystian Markiewicz, sędzia Sądu Okręgowego w Katowicach, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury.

22.05.2025

Prof. Romańska: Skarga nadzwyczajna nie do obrony, skarga kasacyjna wystarczy

Wymiar sprawiedliwości

Dobrze, że ostatecznie minister sprawiedliwości proponuje zniesienie skargi nadzwyczajnej, bo wprowadzenie tej instytucji do systemu prawnego przyniosło niewiele korzyści i ogrom strat. Korzyści można utrzymać m.in. dzięki proponowanemu w najnowszym projekcie poszerzeniu listy podmiotów uprawnionych do wnoszenia skargi kasacyjnej oraz stworzeniu mechanizmu uchylania zdublowanych orzeczeń w sprawach stwierdzenia nabycia spadku – twierdzi prof. Marta Romańska, sędzia Sądu Najwyższego i członkini Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego.

21.05.2025

Sędzia Matras: W komisji kodyfikacyjnej jestem ekspertem, nie politykiem

Wymiar sprawiedliwości

Nie zastosuję się do uchwały Kolegium Sądu Najwyższego i nie zrezygnuję z udziału w pracach nad reformą wymiaru sprawiedliwości – mówi dr Jarosław Matras, sędzia SN, członek Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury. I podkreśla, że w Komisji czuje się ekspertem, wypowiada się tylko poprzez swoje analizy prawne. - A to, że komuś mój pogląd prawny może się nie podobać, to nie oznacza, że ja wypowiadam się po jakiejś stronie sporu politycznego - stwierdza.

16.05.2025

Adwokatura to dobro wspólne

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Maj tego roku wypełniony jest zgromadzeniami wyborczymi kilku izb adwokackich, z kolei na czerwiec zaplanowano w Bydgoszczy Krajowy Zjazd Adwokatury. Jest to moment, kiedy samorząd adwokacki decyduje o dalszych kierunkach rozwoju, a to, jaką rolę samorząd może odgrywać, jasno pokazuje okres kryzysu ustrojowego lat 2015-2023, którego skutki odczuwamy do chwili obecnej - piszą adwokaci dr Michał Bieniak i Adriana Gostępska, członkowie Izby Adwokackiej w Warszawie.

15.05.2025

Jacek Kudła: Problemu zabójstw nie rozwiążą same procedury, społeczeństwo nadal nie reaguje

Wymiar sprawiedliwości

Tragiczne zabójstwo, do którego doszło w ostatnich dniach na Uniwersytecie Warszawskim, po raz kolejny obnaża nasze problemy systemowe - począwszy od sporządzania prawidłowych profilów zabójcy, z ustaleniem motywów zbrodni, poprzez przepisy ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, po reakcję świadków. Żadne bowiem procedury nie pomogą, jeśli obywatele, widząc niebezpieczeństwo, nie powiadomią o tym odpowiednich służb - pisze Jacek Kudła, biegły sądowy specjalizujący się m.in. w czynnościach operacyjno-śledczych.

10.05.2025

Sędzia Miczek: Zachęta do mediacji potrzebna, ale ułomne zmiany jej zaszkodzą

Wymiar sprawiedliwości

Każde działanie Ministerstwa Sprawiedliwości zmierzające do wykształcenia w społeczeństwie woli do korzystania z mediacji jako alternatywy dla wyrokowania przez sądy winno zasługiwać na akceptację. Jeżeli jednak proponowane zmiany będą ułomne, jak to jest w najnowszym projekcie, to spowodują one więcej szkód niż pożytku - pisze sędzia Zbigniew Miczek z Sądu Rejonowego w Tarnowie.

08.05.2025

Prof. Safjan: Europejski kodeks cywilny może zastąpić krajowe kodeksy

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie

Pracujemy nad projektem nowego kodeksu postępowania cywilnego i przygotowujemy szereg pilnych zmian w prawie materialnym, jak choćby dotyczących umów inwestycyjnych. Natomiast nie jesteśmy jeszcze zdecydowani, czy zmierzać do stworzenia nowego kodeksu cywilnego - mówi prof. Marek Safjan, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego. Według niego, gdy prawo krajowe jest już w 60-70 proc. tożsame z prawem UE, należałoby wrócić do idei stworzenia unijnego kodeksu cywilnego.

08.05.2025

Dr Zalasiński: Należy „odtworzyć” praworządność

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Konstytucja nie może być interpretowana jako rodzaj ograniczenia czy bariery w dynamice procesu przywracania praworządności. Uprawnienia nabyte w sposób niegodziwy, sprzeczny ze standardami państwa prawnego, nie korzystają bowiem z konstytucyjnej ochrony - uważa dr Tomasz Zalasiński, konstytucjonalista, kierownik Katedry Prawa Uniwersytetu Civitas, członek Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury.

06.05.2025

Dr Smusz-Kulesza: Projekt przywracający prawo do niezależnego sądu sprzeczny z orzecznictwem TSUE i ETPCz

Wymiar sprawiedliwości

Zgodnie z systemem Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Polska ma swobodę wyboru środków, za pomocą których będzie wypełniać swoje zobowiązania wynikające z wykonywania orzeczeń ETPCz, o ile środki te są zgodne z Konwencją i ogólnymi wymogami praworządności. Mechanizmy wybrane przez Ministerstwo Sprawiedliwości w projekcie regulującym status sędziów powołanych od 2018 r. tego kryterium nie spełniają, więcej - są sprzeczne z Konstytucją - pisze dr Monika Smusz-Kulesza, sędzia Sądu Okręgowego w Łodzi.

06.05.2025

Kożuchowska-Warywoda: Delegacje tzw. neo-sędziów potrzebne na czas przywracania ładu konstytucyjnego

Wymiar sprawiedliwości

Projekt dotyczący statusu tzw. neo-sędziów zawiera bezpieczniki, które mają zagwarantować stabilność wymiaru sprawiedliwości i chronić interesy obywateli. Dajemy wszystkim tym osobom, które obejmą skutki ustawy, szansę na udział w nowych konkursach sędziowskich. Ci, którzy przyszli spoza zawodu, będą mogli poczekać na ich rozstrzygnięcie na stanowisku referendarza sądowego, a sędziowie, którzy zostali awansowani, pozostaną na swoich stanowiskach w dwuletnich delegacjach - mówi sędzia Marta Kożuchowska-Warywoda, dyrektor Departamentu Kadr i Organizacji Sądów Powszechnych i Wojskowych.

05.05.2025

Powrót do państwa prawa jest możliwy bez zmian konstytucyjnych

Prawnicy

Polska Konstytucja ma się dobrze - uważają prawnicy, konstytucjonaliści, gorzej jest z działaniem instytucji w niej zapisanych i gwarantujących obywatelom państwo prawa. Jej treść, zwłaszcza w ostatnich kadencjach parlamentu, bywała czytana wybiórczo, wspak lub w sposób co najmniej instrumentalny. Ale Konstytucja zawiera mechanizm samoobrony, który należy zrekonstruować i uruchomić.

03.05.2025

Overbooking w hotelu: Ukryta prawda, o której nie mówią biura podróży

Turystyka Domowe finanse Transport

W jednej z zakończonych przez nas spraw sądowych przeciwko znanemu touroperatorowi, rodzina z dziećmi, zamiast w zarezerwowanym hotelu z kilkunastoma basenami i rozbudowanym aquaparkiem, spędziła sześć dni w zupełnie innym obiekcie. Overbooking - bo to o nim mowa - nie jest jednak pomyłką, a celową strategią zarządzania obłożeniem hotelu, która maksymalizuje zyski kosztem ryzyka, że niektórzy goście zostaną bez pokoju - pisze Bartosz Kempa, radca prawny, specjalizujący się w prawie turystycznym i sporach niezadowolonych klientów z biurami podróży.

03.05.2025

Prof. Wróbel: Nie ma sędziów ustawowych, są powołani i niepowołani

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Ustanowienie politycznej kontroli nad Trybunałem Konstytucyjnym uniemożliwiło obalenie domniemania konstytucyjności ustawy o KRS z grudnia 2017 r., ale jest ważny wyrok z 2012 r., według którego powołane po tym czasie osoby nie są sędziami – twierdzi prof. Andrzej Wróbel, sędzia w stanie spoczynku Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego. I krytykuje w tym kontekście koncepcję tzw. sędziów ustawowych.

02.05.2025

Mazur: Projekt regulujący status tzw. neo-sędziów uwzględnia opinię Komisji Weneckiej

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Projekt, który dotyczy statusu sędziów powołanych od 2018 r., czyli przy udziale wadliwie ukształtowanej KRS, w naszej ocenie realizuje to, co wynika z ubiegłorocznej opinii Komisji Weneckiej. Regulacja nie będzie działać wstecz, co zakwestionowała Komisja, wprowadziliśmy też rozwiązania osłonowe w zależności od tego, do jakiej grupy taki sędzia będzie zakwalifikowany. Orzeczenia wydane przez nieprawidłowo powołanych sędziów, co do zasady, pozostaną w mocy dla zachowania stabilności obrotu prawnego - mówi Dariusz Mazur, wiceminister sprawiedliwości.

30.04.2025