Odblokowanie KPO prowadzi przez legislacyjne ścieżki

Prawnicy Finanse publiczne Prawo europejskie

O ile zaliczki dla państw członkowskich, w ramach KPO, wypłacane są bezwarunkowo, reszta, czyli ok. 55 mld euro, dostępna będzie wyłącznie po spełnieniu ustalonych wcześniej warunków, nazywanych w sferze publicznej „kamieniami milowymi”. Choć wiele mówi się w tym kontekście o kwestiach związanych z niezależnością sądów, to równie duży wpływ mają zadeklarowane przez Polskę zobowiązania do zmiany zasad prowadzenia procesu legislacyjnego - pisze Gniewomir Wycichowski-Kuchta z kancelarii DZP.

23.02.2024

Kozak: Warunkowe przedterminowe zwolnienie, przepisy nie nadążają za praktyką

Wymiar sprawiedliwości

Obrońca, działając na korzyść klienta, chce by warunkowe przedterminowe zwolnienie nastąpiło w najszybszym możliwym terminie. Musi więc złożyć wniosek zanim upłynie data, w której sąd może skazanego zwolnić. Dlaczego? Bo na rozpoznanie takiego wniosku i to w I instancji, czeka się nie krócej niż 2-3 miesiące. Problem w tym, że część sędziów uznaje wówczas, że wniosek był przedwczesny - pisze Mikołaj Kozak, adwokat, Kancelaria Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

23.02.2024

Mec. Czaja: Mediacja w Polsce wymaga zdecydowanych działań

Wymiar sprawiedliwości

Mediacji obligatoryjnej nie powinniśmy się bać. To rozwiązanie działa w innych krajach europejskich i się sprawdza, a główną zaletą, poza odciążeniem sądów, jest zwiększanie świadomości obywateli. Tyle że same przepisy nie wystarczą. Do tego trzeba przygotować także sądy, profesjonalnych mediatorów i pełnomocników - mówi w rozmowie z Prawo.pl Jacek Czaja, radca prawny, dyrektor International Academy of Dispute Resolution i laureat III miejsca w konkursie Rising Stars Liderzy jutra 2023.

23.02.2024

Prof. Pisuliński: Uporządkowanie procedury cywilnej pilnie potrzebne

Prawo cywilne

Kodeks cywilny, mimo że w tym roku skończy 60 lat, może jeszcze poczekać. Pilniejszą sprawą jest uporządkowanie procedury cywilnej, która po ogromniej liczbie zmian jest już regulacją niespójną i trudną do stosowania. Takie priorytety dla nowej komisji kodyfikacyjnej wskazuje serwisowi Prawo.pl prof. Jerzy Pisuliński z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.

21.02.2024

Szewera-Nalewajek: Standardy ochrony dziecka to nie biurokracja, a kwestia szacunku

Wymiar sprawiedliwości Zarządzanie oświatą

Zaskakujące dla mnie jest to, że standardy ochrony dzieci wywołują tak dużo emocji wśród nauczycieli, dyrektorów i innych pracowników placówek zajmujących się opieką nad dziećmi. W naszych czasach powinny być przecież normą - dziecko jest człowiekiem, podobnie jak dorosły wymaga szacunku. Nie można go poniżać, nie można stosować wobec niego przemocy, trzeba uwzględniać jego wolę - mówi w rozmowie z Prawo.pl Aleksandra Szewera-Nalewajek, trenerka, pedagożka.

19.02.2024

Zamiast kandydatury na Prokuratora Krajowego

Prokuratura

Jednym z wymogów dla kandydatów na Prokuratora Krajowego jest przedstawienie własnej koncepcji prokuratury. W praktyce jednak wprowadzenie zmian w życie nie będzie łatwe, bo jedną z fundamentalnych przeszkód jest to, że prokuratura to nadal firma źle zorganizowana, zarządzana „kijem”, gdzie pozycja zawodowa i komfort pracy zależą od znajomości - piszą prokuratorzy dr Piotr Turek i dr Michał Gabriel-Węglowski.

19.02.2024

Kiedy cudzoziemiec odpowie za przestępstwo popełnione na szkodę Polaka?

Prawo karne

Bezsilność, to uczucie które na samym początku towarzyszy pokrzywdzonemu przestępstwem. Osoba ta może udać się do organów ścigania i zawiadomić o naruszeniu prawa. Powstaje pytanie, czy ta sama procedura istnieje w przypadku, gdy zdarzenie przestępcze miało miejsce poza granicami Polski, a dodatkowo popełnił je na naszą szkodę obcokrajowiec, czy wówczas możliwe są realne działania organów ścigania, czy jak prawdopodobnie uważa wiele osób, nic nie da się zrobić? - analizuje Paweł Gołębiewski, radca prawny z Kancelarii Kopeć Zaborowski.

17.02.2024

Prokurator Zapaśnik: Nie ma podstaw do kwestionowania mojego powrotu ze stanu spoczynku

Prokuratura

Gdyby celem ustawodawcy była epizodyczność słynnego art. 47 z przepisów wprowadzających ustawę - Prawo o prokuraturze, to zostałoby to uwzględnione np. w tym konkretnym przepisie. Nie mam wątpliwości, że mój powrót ze stanu spoczynku 19 maja 2016 r. nie był wadliwy. Decyzja Sądu Okręgowego w Szczecinie będzie mieć tragiczne skutki dla prowadzonych spraw, bo pewnych czynności nie da się powtórzyć, ale przede wszystkim dla pokrzywdzonych - mówi prokurator Bogusława Zapaśnik.

15.02.2024

Prof. Dziurda: Jednoosobowe składy w apelacji powodują trudności w praktyce

Wymiar sprawiedliwości

Zmiana przepisów o składach sądu w postępowaniu apelacyjnym i zażaleniowym, dokonana znienacka pod koniec poprzedniej kadencji parlamentu, spowodowała ogromne trudności w praktyce. Dotyczą one m.in. tzw. spraw uchwałowych – o uchylenie lub stwierdzenie nieważności uchwały organu stanowiącego spółki kapitałowej, spółdzielni albo wspólnoty mieszkaniowej - wskazuje prof. Marcin Dziurda z Katedry Postępowania Cywilnego Uniwersytetu Warszawskiego.

14.02.2024

SN zmienia zasady gry w sprawie niewykonalności klauzuli arbitrażowej

Wymiar sprawiedliwości

Sąd Najwyższy wydał precedensowe postanowienie dotyczące niewykonalności zapisu na sąd polubowny z powodu niemożności poniesienia kosztów postępowania arbitrażowego przez powoda. Wstrząsnęło ono środowiskiem arbitrażowym w Polsce. Może mieć daleko idące konsekwencje dla przyszłości arbitrażu krajowego, stawiając pod znakiem zapytania fundamentalne zasady dotyczące autonomii stron w wyborze metody rozstrzygania sporów - piszą Paweł Bukiel, adwokat i Vladyslav Semerynskyi, prawnik w kancelarii Squire Patton Boggs.

09.02.2024

Prof. Waltoś: Trzeba "odziobrzyć" prawo i proces karny

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Nowa komisja kodyfikacyjna stanie przed zadaniem uporządkowania prawa karnego i stworzenia nowoczesnej procedury karnej. Ale wcześniej potrzebne jest szybkie wycofanie z kodeksu drakońskich kar, wprowadzonych przez poprzedni rząd. Przywrócić też trzeba kontradyktoryjność w procesie karnym i ograniczyć w nim rolę prokuratora - twierdzi prof. Stanisław Waltoś.

07.02.2024

Stosowanie systemów szpiegujących, w tym Pegasusa - tylko wyjątkowo

Wymiar sprawiedliwości Policja

Sąd wskazał, że nie należy stosować oprogramowania szpiegującego (w tym Pegasus) do gromadzenia dowodów przez służby policyjne i specjalne. W polskich przepisach brakuje nie tylko zakazu stosowania takiego oprogramowania przez policję i ograniczenia jego stosowania przez służby specjalne, ale też realnej ochrony przed możliwością zmanipulowania komunikatu - pisze Jacek Kudła, biegły sądowy, ekspert w zakresie czynności operacyjno-rozpoznawczych.

06.02.2024

Sędziowie i neo-sędziowie – ten dualizm niszczy godność prawa oraz sądownictwa

Wymiar sprawiedliwości

Konieczność reformy wymiaru sprawiedliwości jest bezdyskusyjna – jeden zakres dotyczy usprawnienia i uproszczenia procedur, zaś druga - pilniejsza i znacznie ważniejsza kwestia, to uregulowanie statusu sędziów – tzw. neo-sędziów oraz wydanych przez nich orzeczeń. Trzeba do tego podejść pragmatycznie, inaczej czeka nas paraliż sądownictwa - pisze Ewa Pawłowska, sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie z tzw. wydziału frankowego, adwokat w latach 2010-2022.

06.02.2024

Prof. Łętowska: Trzeba "zestroić zegarki" z czasem Konstytucji

Wymiar sprawiedliwości

Gdy ustawowa droga do przywracania praworządności jest chwilowo niedostępna, uprawnienie do niezbędnych działań można wywodzić wprost z Konstytucji - twierdzi prof. Ewa Łętowska. I wskazuje, że np. ład medialny czy zakaz piastowania mandatu przez osoby skazane, to wartości konstytucyjne. Minister Sienkiewicz nie mógł wprowadzić zmian w mediach ustawowo, bo takiej ustawy nie podpisałby prezydent.

01.02.2024

Prof. Adamski: Polska skorzysta z przynależności do Prokuratury Europejskiej

Prokuratura Prawo europejskie

Przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej suwerenności naszej nie ograniczy, a na pewno dobrze wpłynie na rzeczywiste zwalczanie przestępstw. Przystąpienie do tej instytucji to naturalny ruch dla rządu chcącego rzeczywiście przeciwdziałać przestępczości - twierdzi prof. Dariusz Adamski z Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. 

31.01.2024

Prof. Kardas: Działanie kreatywne, by przywrócić państwo prawa

Prawnicy

Tam, gdzie nie ma możliwości dokonania zmiany prawa i usunięcia regulacji niepraworządnych, pozostaje albo usuwanie skutków, poprzez działania par exellance niepraworządne, albo niedziałanie. Jak wiadomo, w pewnych wypadkach przyjęto lub co najmniej zaakceptowano koncepcję działania kreatywnego, które ostatecznie może zostać uznane przez sąd za naruszające obowiązujące prawo – uważa prof. dr hab. Piotr Kardas, adwokat.

25.01.2024

Organy ścigania i sądy muszą poznać znamiona przestępstw teleinformatycznych

Wymiar sprawiedliwości

Sędziowie i prokuratorzy muszą chcieć doskonalić swój warsztat pracy w zakresie znajomości przestępczości teleinformatycznej i dociekliwego podejścia do rozpoznawanych spraw karnych. Oprócz zmierzenia się z „ustawowymi niejasnościami” niektórych znamion czynów zabronionych, procedowanie na omawianym polu wymaga dysponowania wiedzą z zakresy informatyki śledczej, statusu prawnego kryptoaktywów oraz rozumienia działania nowych technologii - pisze dr Paweł Opitek, prokurator.

24.01.2024

Prawo łaski w konflikcie z prawem pokrzywdzonych

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Prezydent, stosując akt łaski, każdorazowo musi przestrzegać zasady proporcjonalności bacząc, aby nie doszło do nadmiernej wtórnej wiktymizacji przy ocenie dopuszczalnej ingerencji w prawo pokrzywdzonego, która musi być konieczna w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej – twierdzi Piotr Starzyński, adwokat, członek Rady Programowej Fundacji Pomocy Ofiarom Przestępstw.

20.01.2024

Jakie są skutki działań Adama Bodnara w sprawie obsady stanowiska Prokuratora Krajowego?

Prokuratura

Czynności wykonywane w ramach toczących się postępowań przygotowawczych przez prokuratorów awansowanych na wniosek lub samodzielnie przez Dariusza Barskiego jako prokuratora krajowego są skuteczne i mieszczą się w kompetencjach prokuratorskich. Liczy się bowiem status prokuratora, a nie podział czynności w ramach wewnętrznej struktury instytucji prokuratury - piszą dr Michał Zacharski i Aleksandra Adamiak, adwokaci.

17.01.2024

Prof. Manowska: Wąsik i Kamiński są jeszcze posłami

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

W moim przekonaniu Maciej Wąsik i Mariusz Kamiński mają mandaty poselskie, gdyż Izba Kontroli uchyliła decyzję pana marszałka o wygaśnięciu ich mandatów - powiedziała prof. Małgorzata Manowska, I Prezes SN. Drugie orzeczenie Izby Pracy w tej sprawie dotyczy tylko posła Kamińskiego, to po pierwsze, a po drugie - zostało wydane w warunkach nieważności, gdyż ta kwestia była objęta powagą rzeczy osądzonej – ocenia prof. Manowska. Z taką argumentacją nie zgadza się m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich.

16.01.2024