Sędzia Kinga Grzegorczyk: Wybór prezesa sądu niby po nowemu, a nadal ryzyko upolitycznienia

Wymiar sprawiedliwości

Projekt nowelizacji ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych zakłada m.in. zmianę przepisów o organach sądu, w szczególności dotyczących prezesa i kolegium sądu. Plus to ujednolicenie przepisów o funkcjonowaniu tych organów niezależnie od szczebla sądownictwa. Problem jednak w tym, że zaproponowana zmiana dotycząca powoływania prezesa, wprowadzana pod hasłem odpolitycznienia procedury, niekoniecznie spełni swoją funkcję. Minister będzie miał bowiem nadal możliwość wybrania tego, kto bardziej jemu, a nie sędziom odpowiada – mówi sędzia Kinga Grzegorczyk z Sądu Okręgowego w Łodzi, III Wydziału Cywilnego Odwoławczego, członek zarządu stowarzyszenia Ogólnopolskie Zrzeszenie Sędziów „AEQUITAS”.

09.04.2025

Frankowicz nie płaci, proces się toczy, bank łatwo umowy nie wypowie

Prawo cywilne Restrukturyzacja

Wypowiedzenie umowy kredytu lub pożyczki przez bank nie jest takie proste - kredytobiorca może się bronić na wiele sposobów, także wtedy gdy proces się toczy, a sąd nie zdecydował o wstrzymaniu spłaty rat kredytu. Banki w przypadku braku terminowego regulowania zobowiązań, wynikających z umów kredytów lub pożyczek, decydują się na windykację, która ma kilka etapów - pisze Weronika Karasińska, prawniczka z WN Legal Wątrobiński Nartowski, reprezentująca klientów w sporach z instytucjami finansowymi.

08.04.2025

Prof. Krawiec: Rozstrzygnięcia o skuteczności doręczeń nie mogą wprowadzać zamieszania w stosowaniu prawa

Wymiar sprawiedliwości

Czy organ powinien za każdym razem weryfikować „życzeniowy” adres strony, nawet wbrew danym wynikającym z akt postępowania? Niepotwierdzone twierdzenia strony nie powinny mieć znaczenia przy ocenie skuteczności doręczeń. Wydane w ostatnim czasie orzeczenie NSA może krytycznie wpłynąć na praktykę, wprowadza bowiem zamęt w praktyce stosowania prawa - pisze prof. Grzegorz Krawiec z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.

05.04.2025

Polak: Jeszcze w 2025 roku cyfrowy Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Wymiar sprawiedliwości e-Doręczenia LegalTech Nowe Technologie

Chcemy, by kluczowa faza cyfryzacji polskich sądów zakończyła się do 2029 roku. Biorąc jednak pod uwagę obciążenie sprawami i tonami papierowych akt, musi to przebiegać stopniowo, poprzez ewolucyjną zmianę w oparciu o pilotaże. Rewolucja w tym zakresie doprowadziłaby jedynie do chaosu i zatorów - mówi Grzegorz Polak, dyrektor Departament Informatyzacji i Rejestrów Sądowych Ministerstwa Sprawiedliwości. Jak dodaje, jeszcze w 2025 roku będzie realizowany pilotaż całkowitej cyfryzacji Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

04.04.2025

Chróścik: Popieramy szybszą weryfikację tzw. neo-sędziów, ale zgodną z Konstytucją

Wymiar sprawiedliwości

Wobec głębokiego kryzysu konstytucyjnego, priorytetem powinno być szybkie, ale jednocześnie rozważne rozwiązanie problemu tzw. neo-sędziów. Konieczne jest przecięcie „węzła gordyjskiego”, ale nawet taka potrzeba nie zwalnia od konieczności poszanowania w największym możliwym stopniu standardów konstytucyjnych i międzynarodowych - twierdzi Włodzimierz Chróścik, prezes Krajowej Rady Radców Prawnych.

31.03.2025

Tomasz Wejman: "Immunitet egzekucyjny" dla pracowników z minimalną pensją niesprawiedliwy

Wymiar sprawiedliwości

Obecnie całkowitej ochronie podlegają minimalne wynagrodzenia za pracę. Tymczasem minimalna pensja jest stale podwyższana. Takie rozwiązanie jest krzywdzące nie tylko dla wierzycieli, ale i dla tych dłużników, którzy również utrzymują minimalną pensję a dobrowolnie spłacają swoje zadłużenie. Potrzeba zmian w prawie - mówi Tomasz Wejman, komornik sądowy, działający przy Sądzie Rejonowym w Jarocinie.

29.03.2025

Prezes Rosati: Prawo o adwokaturze ma precyzować, kto świadczy pomoc prawną

Prawnicy

Nowelizacja Prawa o Adwokaturze wymaga zmian m.in. umożliwiających samorządowi sprawne działanie. Proponujemy również doprecyzowanie, czym jest świadczenie pomocy prawnej, wzorując się na rozwiązaniach zastosowanych w innych zawodach, choćby u doradców podatkowych czy restrukturyzacyjnych. Kończymy też z pewną fikcją, kiedy adwokat jest już wydalony z zawodu, ale nadal nie jest skreślony z listy adwokatów - mówi Przemysław Rosati, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej.

28.03.2025

Mec. Wolny: Pierwsze przesłuchanie z obrońcą albo nagrywane

Wymiar sprawiedliwości

To dobrze, że po wielu latach zabiegów zostanie wprowadzony w Polsce europejski standard wymagający obecności obrońcy już od pierwszego przesłuchania podejrzanego. Jednak zaproponowany projekt zawiera całkiem szerokie wyjątki od wymogu zapewnienia kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym przed pierwszym przesłuchaniem w sprawie, co w praktyce może prowadzić do obchodzenia tej zasady – mówi adwokat Marcin Wolny, prawnik Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

27.03.2025

Prof. Girdwoyń: Sędzia nie tylko orzeczeniem komunikuje się ze światem

Prawnicy Strefa aplikanta

W sądach i prokuraturze wciąż za małe znaczenie mają „miękkie” formy komunikacji, redukujące naturalny stres uczestników postępowań - twierdzi prof. Piotr Girdwoyń, dyrektor Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. Mówi, że jest to w programie kierowanej przez niego placówki, ale przyznaje, że za mało i chce to zmienić. - Będziemy w tym kierunku modyfikować program szkoleń i aplikacji - deklaruje.

26.03.2025

Teksty prawne pisane przez AI czy to już teraźniejszość?

Prawnicy Prawo AI

Już dziś wyzwaniem jest określenie roli prawnika w świecie wyposażonym w instrumenty AI. Narzędzia AI nastawione na automatyzację zwiększają efektywność pracy, modelując też wachlarz niezbędnych kompetencji prawnych. Asystenci AI usprawniający proces pisania, to nie tylko melodia przyszłości, ale i raczkująca teraźniejszość. Czy pisanie maili, treści marketingowych, a może pism procesowych i opinii prawnych, to już otaczająca nas rzeczywistość?

22.03.2025

Dr Tatara: Pełnomocnik potrzebny, aby nie składać samodenuncjacji

Prawo karne Prawnicy

Pełnomocnik przypilnuje, aby osoba występująca w charakterze świadka nie dokonała samodenuncjacji, czyli złożenia zeznań, w których świadek obciążyłby sam siebie. W polskim procesie karnym świadkowie nie mają tego obowiązku i mogą odmówić odpowiedzi na pytania, które mogłyby narazić ich i osoby dla nich najbliższe na odpowiedzialność - mówi dr Andrzejem Tatarą z Instytutu Nauk Prawnych Uniwersytetu Zielonogórskiego, adwokat, partner w Sak, Tatara, Tuński i Partnerzy s.p. w Opolu.

21.03.2025

Prof. Tuleja: W powoływaniu sędziów ustawa nie może zastąpić Konstytucji

Wymiar sprawiedliwości

Jeżeli po 2017 roku sędziów powoływano na podstawie ustawy, która była niezgodna z Konstytucją, zasada nadrzędności Konstytucji wymaga i umożliwia uregulowanie ich statusu także w drodze ustawy. Należy jednak zadbać o to, aby nie zrelatywizować hierarchii źródeł prawa. W Polsce sąd musi być ustanowiony zgodnie z Konstytucją - twierdzi prof. Piotr Tuleja, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku oraz kierownik Katedry Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Jagiellońskiego.

19.03.2025

Prof. Piotrowski: Przywracanie praworządności tylko zgodnie z Konstytucją

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Zwycięstwo w wyborach daje nowej ekipie wyłącznie prawo do działania przy pomocy środków prawnych, a nie do tego, żeby prawo łamać. Wygraliście wybory, to zmieniajcie prawa, ale nie łamcie ich. Możecie przeprowadzać zmiany, ale zgodnie z Konstytucją. Nie sposobem, nie chytrością, tylko zgodnie z procedurami – mówi prof. Ryszard Piotrowski, konstytucjonalista z Uniwersytetu Warszawskiego.

11.03.2025

Sędzia i prokurator musieli podpisać apelację przeciwko korzystnemu dla siebie orzeczeniu

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Wprowadzone w ustawach okołobudżetowych zasady obniżenia wynagrodzenia sędziów i prokuratorów nie przechodzą weryfikacji spełnienia wymogów określonych zarówno przez prawo europejskie, jak i naszą Konstytucję. W szczególności trzy z pięciu podstawowych wymogów nie zostały spełnione - uważa adwokat Piotr Mikołajczyk.

06.03.2025

Haczkowska: Lepsza indywidualna niż ustawowa weryfikacja neosędziów

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Adwokatura z uznaniem przyjęła dwa warianty projektu ustawy mającej uregulować status sędziów powoływanych po 2018 roku. Jesteśmy jednak za większym zakresem indywidualnej weryfikacji w tej procedurze oraz szerszym prawem do wnioskowania o wznawianie spraw, w których orzekali sędziowie powołani z udziałem KRS ukształtowanej na mocy noweli z 8 grudnia 2017 - mówi dr hab. Monika Haczkowska, adwokat, współautorka opinii.

05.03.2025

Sędzia Kozielewicz: Potrzebne kryteria stosowania wyroków nieistniejących

Wymiar sprawiedliwości

Za wyrok nieistniejący, co do zasady, uznaje się takie orzeczenie sądu, które prawnie nie istnieje, gdyż brak mu elementów i warunków, pozwalających, według ustawy procesowej, na nadanie charakteru i skutków wyroku sądu. Konstrukcja wyroku nieistniejącego, znana od dziesięcioleci w teorii prawa, w praktyce była bardzo rzadko stosowana. Zmieniło się to po roku 2015. Od tego czasu jest wybiórczo wykorzystywana zarówno przez władzę wykonawczą, jak i wymiar sprawiedliwości - mówi sędzia Wiesław Kozielewicz, prezes Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego.

28.02.2025

Prof. Kmieciak: Sądy administracyjne też muszą rozwiązać problem wadliwie powołanych sędziów

Wymiar sprawiedliwości

Niezrozumiałe i nie do przyjęcia jest rzekomo utrwalone orzecznictwo sądów administracyjnych, które nie widzi problemu statusu sędziów powołanych po 2017 roku z wadą prawną – twierdzi prof. Zbigniew Kmieciak z Uniwersytetu Łódzkiego, sędzia NSA w stanie spoczynku. Jego zdaniem, gdy wejdzie w życie ustawa regulująca status tzw. neo-sędziów, sądy administracyjne będą musiały „zobaczyć” ten problem i go rozwiązać.

26.02.2025

Prof. Kardas: Wyrok nieistniejący wymaga systemowego uporządkowania

Wymiar sprawiedliwości

Posługiwanie się pojęciem orzeczenia nieistniejącego traktować można jako metaforę, wskazującą na potrzebę systemowego uporządkowania. Nie uzasadnia go też odwołanie się do wyroków TSUE i ETPCz w tzw. sprawach polskich związanych z naruszeniami praworządności. Jakkolwiek wskazują one, że w rozumieniu Konwencji Praw Człowieka i Prawa UE Izba Kontroli Nadzwyczajnej oraz Izba Dyscyplinarna SN nie spełniają cech sądu, to jednak z tego nie wynika wprost i w sposób konieczny, że mają status wyroków nieistniejących - uważa prof. dr hab. Piotr Kardas, adwokat, Uniwersytet Jagielloński.

25.02.2025

Prof. Łętowska: Problem sędziów ustawowych można rozwiązać prościej

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Ustawodawca ma wobec „sędziów ustawowych” znaczne możliwości regulacyjne. Może przekształcać lub wygaszać trwające skutki wynikające z wadliwych konkursów, nie jest też konieczne ani unieważnianie dawnych uchwał KRS, ani wznawianie postępowania konkursowego – twierdzi prof. Ewa Łętowska. I dodaje, że takie podejście usprawniłoby proces porządkowania statusu tzw. neosędziów.

25.02.2025