Newsletter
 
 
Prawo.pl
  1. Prawnicy i sądy
  2. opinie
Grzegorz Miśta: Readaptacja społeczna skazanych w Polsce nadal wyzwaniem

Grzegorz Miśta: Readaptacja społeczna skazanych w Polsce nadal wyzwaniem

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Skuteczna readaptacja ma znaczenie nie tylko dla osób, które były skazane, umożliwiając im powrót do społeczeństwa. Stanowi też gwarancję bezpieczeństwa dla wszystkich obywateli. Dobrze przeprowadzona zmniejsza ryzyko recydywy. W Polsce w tym obszarze jest jednak jeszcze dużo do zrobienia, począwszy od edukacji, poprzez przepisy karne, stworzenie odpowiednich warunków pracy np. kuratorów sądowych, po kwestie związane ze współpracą służb i organizacji pozarządowych — mówi Grzegorz Miśta, dyplomowany kurator specjalista.

20.09.2025
Sędzia Matras: Projekt nowej ustawy o SN jeszcze we wrześniu

Sędzia Matras: Projekt nowej ustawy o SN jeszcze we wrześniu

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Zespół Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury ds. ustawy o Sądzie Najwyższym praktycznie zakończył już prace nad projektem. Jeśli wszystko się ułoży, to będzie przedstawiony całej Komisji 23 września. Proponujemy m.in. wprowadzenie dodatkowego wymogu pięcioletniego stażu pracy w zawodzie prawniczym dla tzw. akademików kandydujących do SN i czteroletnią karencję dla prawników którzy sprawowali m.in. funkcje rządowe czy byli posłami. Obecnie łatwiej się dostać do SN, niż do sądu okręgowego - mówi dr Jarosław Matras, sędzia SN, przewodniczący zespołu.

15.09.2025
Prof. Łętowska: Asesor może orzekać w szerszym zakresie, ale uwaga na konstytucyjne ograniczenia

Prof. Łętowska: Asesor może orzekać w szerszym zakresie, ale uwaga na konstytucyjne ograniczenia

Wymiar sprawiedliwości

Asesorzy, którzy po dyskwalifikującym wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2007 r. zniknęli z sądów, wrócili tam po 2016 r. na zasadach już zgodnych z Konstytucją, ale do proponowanego obecnie poszerzania zakresu ich orzekania trzeba podchodzić z ostrożnością – twierdzi prof. Ewa Łętowska, współsprawozdawca w sprawie, która doprowadziła do zniesienia instytucji asesora sądowego. I martwi się, że przygotowywanej zmiany nie będzie mógł ocenić prawidłowo funkcjonujący sąd konstytucyjny.

12.09.2025
Prokurator Kosmaty: Rejestr agresywnych pacjentów zwiększy bezpieczeństwo ratowników medycznych

Prokurator Kosmaty: Rejestr agresywnych pacjentów zwiększy bezpieczeństwo ratowników medycznych

Wymiar sprawiedliwości Zawody medyczne RODO

Wytyczne prokuratora generalnego w sprawie prowadzenia postępowań o przestępstwa popełniane na szkodę m.in. lekarzy i ratowników medycznych ponownie wywołały dyskusje dotyczące rejestru agresywnych pacjentów. W mojej ocenie jednym z filarów bezpieczeństwa tych osób powinien być system analizy ryzyka ich pracy. To narzędzie pozwoliłoby na odpowiednie przygotowanie się na różnego rodzaju zagrożenia, nawet w zakresie kamizelek nożoodpornych czy wsparcia policji - pisze dr Piotr Kosmaty, prokurator Prokuratury Regionalnej w Krakowie, Fundacja SPRZYMIERZENI z GROM.

10.09.2025
Sędzia Laskowski: Wyroki wadliwie powołanych sędziów mogą być pomijane

Sędzia Laskowski: Wyroki wadliwie powołanych sędziów mogą być pomijane

Wymiar sprawiedliwości

Najnowszy wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej powinien już zamknąć dyskusję, czy Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych jest sądem – twierdzi dr Michał Laskowski, sędzia Sądu Najwyższego, były prezes kierujący Izbą Karną. I wyraża nadzieję, że sądy będą zgodnie z tym orzeczeniem traktować jej wyroki jako niebyłe. Dodaje, że to wyrok dotyczący także wszystkich sędziów powołanych od 2018 r.

08.09.2025
Prof. Romańska: I prezes, a nie SN, krytykuje zmiany w przekazywaniu dzieci w ramach Konwencji haskiej

Prof. Romańska: I prezes, a nie SN, krytykuje zmiany w przekazywaniu dzieci w ramach Konwencji haskiej

Wymiar sprawiedliwości

Opinia przedstawiana jako stanowisko Sądu Najwyższego do projektu zmian w stosowaniu Konwencji haskiej o przekazywaniu dzieci za granicę, do miejsca, z którego je uprowadzono, została przygotowana bez udziału i bez uwzględnienia poglądów znacznej części sędziów SN – twierdzi prof. Marta Romańska, sędzia Sądu Najwyższego. I dodaje, że kierownictwo SN nie zbiera takich opinii, a publikowane stanowiska są raczej opiniami pierwszej prezes i nieujawnionych pracowników Biura Studiów i Analiz.

06.09.2025
Prof. Zajadło: Prezydent ma kompetencje, nie prerogatywy. Ograniczone kompetencje

Prof. Zajadło: Prezydent ma kompetencje, nie prerogatywy. Ograniczone kompetencje

Wymiar sprawiedliwości Administracja publiczna

Zgodnie z Konstytucją prezydent posiada pewne wyłączne kompetencje, ale nie można ich nazywać prerogatywami. Nie mają one nic wspólnego z królewskimi prerogatywami np. w Wielkiej Brytanii, gdzie zresztą dysponuje nimi rząd, ani z prerogatywami prezydenta z konstytucji kwietniowej, bo przecież mamy dziś w Polsce zupełnie inny ustrój – twierdzi prof. Jerzy Zajadło z Uniwersytetu Gdańskiego. I podkreśla, że używanie takiej narracji to często próba uzurpacji nienależnej władzy.

28.08.2025
Ustanowienie kuratora w postępowaniu cywilnym – podstawy i procedura

Ustanowienie kuratora w postępowaniu cywilnym – podstawy i procedura

Prawo cywilne

Kurator jest podmiotem uczestniczącym w postępowaniu cywilnym, którego główną rolą jest umożliwienie zainicjowania lub dalszego rozpoznawania sprawy cywilnej, pomimo wystąpienia po jednej ze stron przeszkód, które bez udziału kuratora uniemożliwiłyby procedowanie sprawy - piszą Konrad Staniszewski, radca prawny oraz Jakub Chmiel z kancelarii BWHS Wojciechowski Springer i Wspólnicy.

25.08.2025
Dr Klonowski: Gospodarka pojechała do przodu, prawu karnemu uciekł peron

Dr Klonowski: Gospodarka pojechała do przodu, prawu karnemu uciekł peron

Prawo karne

Prawo karne zdaje się od 15 lat udawać, że wartość pieniądza stoi w miejscu. Definicje mienia znacznej wartości (powyżej 200 tys. zł) i mienia wielkiej wartości (powyżej 1 mln zł) pozostają zamrożone od 2010 roku. Tymczasem gospodarka i płace mkną do przodu, rodząc fundamentalne pytanie: czy milion złotych z 2010 r. to wciąż ten sam milion w 2025 r. – i czy prawo nadąża za tą zmianą? - pisze dr Marcin Klonowski, adwokat, młodszy partner w Kancelarii Chmielniak Adwokaci.

23.08.2025
Prof. Jasiński: Nielegalne dowody powinny być zabronione, gdy godzą w rzetelność postępowania

Prof. Jasiński: Nielegalne dowody powinny być zabronione, gdy godzą w rzetelność postępowania

Wymiar sprawiedliwości

Konieczne jest ograniczenie możliwości wykorzystywania w postępowaniu karnym dowodów uzyskanych z naruszeniem prawa, ponieważ obecnie obowiązujące zasady są z perspektywy standardów konstytucyjnych i prawnomiędzynarodowych nie do zaakceptowania – twierdzi prof. Wojciech Jasiński z Uniwersytetu Wrocławskiego. Zastrzega jednak, że zakaz powinien dotyczyć naruszeń godzących w prawidłowość przebiegu procesu, czyli ochronę praw jego uczestników i ogólną rzetelność postępowania.

22.08.2025
Prof. Zubik: Minister może przywracać praworządność bez ustaw wyjątkowo

Prof. Zubik: Minister może przywracać praworządność bez ustaw wyjątkowo

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

W demokratycznym państwie Konstytucja jest aktem normatywnym, a więc zarówno sądy, jak i organy administracji mogą i powinny ją stosować wprost wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, bez pośrednictwa ustaw – twierdzi prof. Marek Zubik, konstytucjonalista z Uniwersytetu Warszawskiego, sędzia w stanie spoczynku TK i były zastępca rzecznika praw obywatelskich. Zachęca jednak do rozwagi w tym zakresie, by chronić bezpieczeństwo prawne obywateli.

21.08.2025
Dr Klonowski: Areszt elektroniczny – lekarstwo gorsze od choroby?

Dr Klonowski: Areszt elektroniczny – lekarstwo gorsze od choroby?

Wymiar sprawiedliwości

Okres powyborczy jest czasem powrotu do dużych projektów zmian w procesie karnym. Jednym z ciekawszych jest ten dotyczący wprowadzenia aresztu elektronicznego. Czy nowy środek zapobiegawczy może wyleczyć polski proces karny z systemowego nadużywania aresztu? Jak zawsze przy zmianach prawnych, diabeł tkwi w szczegółach - pisze dr Marcin Klonowski, adwokat w Kancelarii Chmielniak Adwokaci.

21.08.2025
Mec. Kulpa: Mediacja w Polsce - mniej przepisów, więcej sądowej psychologii!

Mec. Kulpa: Mediacja w Polsce - mniej przepisów, więcej sądowej psychologii!

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Jak pisałem już na łamach Prawo.pl, w USA funkcja mediacji sytuuje się dokładnie w punkcie największej gotowości do dialogu. Wtedy, gdy każda ze stron wie już, ile kosztuje konflikt, jak silne są dowody i jakie jest ryzyko przegranej. To nie przypadek. Dopiero konfrontacja z realnym ryzykiem przegranej, z dodatkowymi kosztami prowadzenia sprawy i niepewnością rozstrzygnięcia pozwala na mediację „na serio” - pisze Dawid Kulpa, radca prawny, partner w Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

19.08.2025
Prof. Zagrodnik: Przesłanka surowej kary do usunięcia przy aresztowaniu

Prof. Zagrodnik: Przesłanka surowej kary do usunięcia przy aresztowaniu

Prawo karne Prawnicy

Wyeliminowanie stosowania tymczasowego aresztowania w sprawach o drobne przestępstwa, ograniczenie możliwości powoływania się na zagrożenie surową karą czy uzależnianie przedłużania aresztu od postępów w śledztwie, mogą prowadzić do ograniczenia stosowania tego najsurowszego środka zapobiegawczego - twierdzi prof. Jarosław Zagrodnik z Uniwersytetu Śląskiego, radca prawny specjalizujący się w sprawach karnych. Uważa jednak, że najbardziej kontrowersyjna przesłanka, jaką jest zagrożenie surową karą, powinna być z kodeksu usunięta.

09.08.2025
Dawid Kulpa: Wykładnia prokonstytucyjna? Tak, ale dla obywatela, a nie dla władzy!

Dawid Kulpa: Wykładnia prokonstytucyjna? Tak, ale dla obywatela, a nie dla władzy!

Wymiar sprawiedliwości

- Nie mamy domniemania zgodności ustawy z Konstytucją, a zatem musimy stosować wprost Konstytucję - zapowiedział publicznie nowy minister sprawiedliwości Waldemar Żurek, i ta idea jest godna uwagi i odważna. Ale może zastosujmy ją, zmieniając nieco perspektywę? Zamiast patrzeć z perspektywy organów władzy, czy to sądowniczej, czy wykonawczej, spójrzmy na konieczność wykładni prokonstytucyjnej z perspektywy suwerena - obywateli RP. Istotę tej perspektywy oddaje art. 45 ust. 1 oraz 2 Konstytucji RP, który podkreśla rangę publicznej rozprawy sądowej - pisze Dawid Kulpa, radca prawny, partner w Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

07.08.2025
Prok. Skała: Projektowane zmiany w procedurze mogą utrudnić ściganie przestępców

Prok. Skała: Projektowane zmiany w procedurze mogą utrudnić ściganie przestępców

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Najważniejsze rozwiązania projektu nowelizacji procedury karnej należy ocenić negatywnie, a niektóre z nich stanowią wręcz zagrożenie dla efektywnej pracy dochodzeniowo-śledczej w zakresie ścigania przestępstw – twierdzi prokurator Jacek Skała, przewodniczący Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników Prokuratury. Za najgroźniejsze rozwiązanie uznaje propozycję dotyczącą momentu uznania osoby za podejrzanego.

05.08.2025
Mec. Dębska: Samotny jak adwokat - potrzeba wsparcia psychologicznego i superwizji

Mec. Dębska: Samotny jak adwokat - potrzeba wsparcia psychologicznego i superwizji

Prawnicy

Już aplikanci powinni być szkoleni w zakresie m.in. tego, jak radzić sobie ze stresem, presją klienta czy przegranymi sprawami. Adwokaci to też ludzie, więc potrzebują wsparcia psychologicznego, a dobrym rozwiązaniem mogłyby być superwizje - mówi adwokatka Marcjanna Dębska, sędzia Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie. Jak dodaje, to zadania, które stoją przed samorządem i wymagają pilnego działania, bo od nich zależy, jak adwokaci będą sobie radzić w praktyce, ale też na rynku usług prawnych.

05.08.2025
Prof. Tarapata: Sędzia może odwołać się do Konstytucji i Konwencji, ale niewielu to robi

Prof. Tarapata: Sędzia może odwołać się do Konstytucji i Konwencji, ale niewielu to robi

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Sąd w demokratycznym państwie prawnym, w którym obowiązuje hierarchia źródeł prawa, czyli są akty stojące wyżej niż ustawy, a więc Konstytucja i ratyfikowane umowy międzynarodowe, w sytuacji gdy ustawy są sprzeczne z tymi aktami wyższego rzędu, powinien pominąć przepisy ustawy. Jeśli tego nie robi, to dokonuje „samokastracji” interpretacyjnej – twierdzi prof. Szymon Tarapata, karnista z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

04.08.2025
Dr Wasilewski: Ławnik z doświadczeniem biznesowym pomoże sędziemu

Dr Wasilewski: Ławnik z doświadczeniem biznesowym pomoże sędziemu

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Pomysł, by postępowania w sprawach gospodarczych uwzględniały wiedzę i doświadczenie wynikające z aktywnego uczestniczenia w obrocie gospodarczym, a więc by w orzekaniu w tych sprawach uczestniczyli ławnicy z takimi kwalifikacjami, zasługuje na docenienie i rozwinięcie – twierdzi dr Rafał R. Wasilewski, radca prawny prowadzący kancelarię w Szczecinie. Przypomina jednak, że obecne przepisy proceduralne nie pozwalają na opieranie się przez sąd na własnej wiedzy specjalistycznej z innych dziedzin niż prawo.

02.08.2025
Prof. Wróbel: Liczę na podpis nowego prezydenta pod ustawą poprawiającą prawo karne

Prof. Wróbel: Liczę na podpis nowego prezydenta pod ustawą poprawiającą prawo karne

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Nie wyobrażam sobie, że prezydent odmówi podpisania zmian w kodeksie karnym, które mają usunąć przepisy sprzeczne z Konstytucją i wprowadzają wiele rozwiązań usprawniających postępowania sądowe tylko dlatego, że te złe prawa zostały wprowadzone przez polityków, z którymi być może sympatyzuje – mówi prof. Włodzimierz Wróbel, sędzia Sądu Najwyższego, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego.

31.07.2025