Opinie na temat istotnych dla prawników i sędziów zmian w prawie - strona 2 - Prawnicy i sądy

Elektroniczny dostęp do akt postępowań sądowoadministracyjnych wymaga poprawy

Prawnicy Sędziowie

Postępowanie elektroniczne przed sądami administracyjnymi, choć od lat zapowiadane jako istotny krok w kierunku cyfryzacji sądownictwa, w praktyce funkcjonuje w sposób dalece odbiegający od ustawowych założeń. Problem nie wynika jednak wyłącznie z braku sprawności organizacyjnej poszczególnych sądów wojewódzkich, lecz z niedostatecznego nadzoru instytucjonalnego – pisze dr Bartosz Bacia, radca prawny.

25.10.2025

Mec. Stachura: Panie ministrze, po co ta farsa?

Wymiar sprawiedliwości

Skoro ze 100 proc. pewnością możemy dziś przewidzieć, że projekt dotyczący statusu tzw. neo-sędziów trafi do prezydenckiej niszczarki, to po co "marnotrawić" na niego czas i zasoby? Czy nie ma innych zagadnień, którymi mogliby się zająć specjaliści - tak przyziemnych jak informatyzacja wymiaru sprawiedliwości, kwesta wynagrodzeń za czynności z urzędu, spraw frankowych, a może za chwilę i WIBOR-owych? Po co nam ta farsa - pisze adwokat Norbert Stachura.

23.10.2025

Prof. Olaś: Likwidacja uzasadnień wyroków - usprawnienie postępowania, czy degradacja prawa do sądu?

Prawo cywilne

Rezygnacja z samego obowiązku uzasadniania to droga donikąd. W demokratycznym państwie prawnym zasadniczo nie ma miejsca na rozstrzygnięcia sądowe pozbawione możliwości poznania ich motywów. Takie rozwiązanie podważa fundamenty zaufania do sądów, otwiera drogę do arbitralności i – w ostatecznym rozrachunku – niszczy sens istnienia sądowego wymiaru sprawiedliwości – pisze dr hab. Andrzej Olaś, prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego, adwokat, niezależny arbiter.

16.10.2025

Sędzia Gawłowska-Sobusiak: Polubownie rozwiązywanie sporów przynosi same korzyści

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Mediacja jest obecna w Polsce od 20 lat, ale ciągle jesteśmy w fazie eksperymentu. Ta faza zakończy się, gdy strony co do zasady będą korzystały z mediacji, a do sądu udadzą się dopiero w ostateczności. Obecnie jednak tylko czasami idzie się do mediatora. Tymczasem, stosowanie alternatywnych metod rozwiązywania sporów daje ogromne korzyści. Warto edukować strony, pełnomocników i sędziów w tym przedmiocie - wskazuje sędzia Agata Gawłowska-Sobusiak, Prezes Sądu Rejonowego w Brzesku.

15.10.2025

Sędzia Czaja: Jednolity status sędziego po solidnej analizie skutków

Wymiar sprawiedliwości

Nie ma obecnie uzasadnienia dla prac nad projektem jednolitego statusu sędziów, bo to koncepcja bardzo kontrowersyjna, a priorytetem teraz jest usunięcie skutków pseudoreform wprowadzonych przez poprzednią ekipę rządzącą – mówi Jacek Czaja, sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, w latach 2007 – 2011 wiceminister sprawiedliwości. Jego zdaniem do pomysłu można wrócić po solidnej analizie wpływu takiego rozwiązania na sprawność sądu, pracę sędziów i ocenę sądów przez społeczeństwo.

14.10.2025

Prof. Markiewicz: Jednolity status sędziego po uporządkowaniu sytuacji w sądach

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Zamierzamy przygotować projekt ustawy wprowadzającej jednolity status sędziego, w miejsce dotychczasowego podziału na sędziów sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych. Ale jej głównym celem nie jest rozwiązywanie problemu tzw. neosedziów – mówi prof. Krystian Markiewicz, sędzia Sądu Okręgowego w Katowicach, przewodniczący Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury. I podkreśla, że byłoby to wprowadzenie stanu zgodnego z Konstytucją, która nie przewiduje takiego podziału.

13.10.2025

Sędzia Drzewiecka: Sędziowie chętniej patrzą na mediacje, ale nadal sporo wyzwań

Wymiar sprawiedliwości

1,6 procent skierowań spraw do mediacji to nie jest wynik, który cieszy. Sędziowie nadal nie są do mediacji w pełni przekonani. To, co cieszy, to duża liczba projektów, programów pilotażowych, które mają ich do takich rozwiązań zachęcać. I są pierwsze tego efekty – choćby kierowanie spraw frankowych czy okołorozwodowych, np. dotyczących kontaktów z dzieckiem, na mediacyjne spotkania informacyjne – mówi sędzia Ewa Drzewiecka z Sądu Rejonowego w Częstochowie, wykładowca Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie.

11.10.2025

Sędzia Terlecki: Intencje być może dobre, ale wyszło jak zawsze

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Wyniki wyborów prezydenckich, które przynajmniej dla dużej części opinii publicznej były niespodzianką, wyznaczają nam ramy aktualnej dyskusji o praworządności czy raczej o stabilności systemu prawnego Rzeczypospolitej. Mamy do czynienia z pewną polityczną równowagą, być może chwiejną, ale jednak równowagą. Wiemy jednocześnie, co powinno być poprawione i czego obywatele oczekują od wymiaru sprawiedliwości - pisze sędzia Rafał Terlecki, członek stowarzyszenia Ogólnopolskie Zrzeszenie Sędziów „Aequitas".

10.10.2025

Prof. Olaś: Dobre intencje ministra sprawiedliwości nie uświęcają środków

Sędziowie

Nie można w demokratycznym państwie prawnym, praworządnym, a więc opartym na rządach prawa, przyjmować założenia, że słuszny cel uświęca pozaprawne środki. Organy władzy publicznej są zobowiązane do działania w granicach i na podstawie prawa - pisze prof. Andrzej Olaś z Zakładu Postępowania Cywilnego UJ, odnosząc się do zmiany Regulamin urzędowania sądów powszechnych, w którym wprowadzono możliwość wyznaczania dwóch sędziów do składu trójkowego, przez przewodniczącego wydziału.

09.10.2025

AI w tłumaczeniach sądowych – między technologicznym optymizmem a rzeczywistością praktyki

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Prawo AI LegalTech Sędziowie

AI może wspierać pracę tłumaczy, ale nie może ich zastąpić. W wymiarze sprawiedliwości, gdzie błędy w tłumaczeniu mogą mieć wpływ na niesłuszne skazanie, utratę praw rodzicielskich, prawo do azylu lub istotne interesy majątkowe, nie ma miejsca na technologiczny optymizm pozbawiony empirycznego uzasadnienia - pisze Wojciech Wołoszyk, prawnik lingwista.

04.10.2025

Czy brak odebrania wezwania przez podejrzanego oznacza poszukiwanie?

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie

Zgodnie z przepisami kodeksu postępowania karnego pismo doręcza się adresatowi osobiście. W razie chwilowej nieobecności adresata w jego mieszkaniu pismo doręcza się dorosłemu domownikowi. W razie nieobecności domownika - administracji domu, dozorcy lub sołtysowi, jeżeli podejmą się oddać pismo adresatowi. Powstaje pytanie: jeżeli wskazane powyżej osoby podejmą się przekazać pismo adresatowi, w jaki sposób sprawdzić, czy rzeczywiście to wykonały? Czy ma to dla organów procesowych znaczenie? - pisze dr Paweł Gołębiewski, radca prawny.

04.10.2025

Prof. Markiewicz: Chcemy, by projekt ustawy o SN do końca roku trafił do ministra

Wymiar sprawiedliwości

W tym momencie Komisja Kodyfikacyjna Ustroju Sądownictwa i Prokuratury domyka prace nad dwoma obszernymi projektami. Jeden z nich to nowa ustawa o Sądzie Najwyższym – chcemy, by znalazła się na biurku ministra jeszcze w tym roku. Drugi projekt to Prawo o prokuraturze, nad którym kończy pracę zespół powołany w ramach komisji. Zapewne cała komisja pochyli się nad nim w listopadzie – mówi prof. Krystian Markiewicz, przewodniczący Komisji. Jak dodaje, trwają też prace nad projektem dotyczącym statusu sędziów.

03.10.2025

Adw. Rosati: Będziemy w Sejmie walczyć o zrównanie tajemnicy adwokackiej z obrończą

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Pojawienie się podczas pierwszego czytania projektu nowelizacji procedury karnej wniosku o dodanie do niego przepisów zrównujących tajemnicę adwokacką, od której są wyjątki, z bezwzględną tajemnicą obrończą, to konieczny kierunek z punktu widzenia interesu obywateli – mówi Przemysław Rosati, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej. I zapowiada zabiegi o dodanie podczas prac w sejmowych komisjach odpowiednich poprawek do projektu.

30.09.2025

Prof. Kocot: Kandydatów do SN powinny obowiązywać najwyższe standardy

Wymiar sprawiedliwości

Konieczne jest przywrócenie podwyższonych standardów zawodowych i etycznych stawianych kandydatom ubiegającym się o urząd sędziego Sądu Najwyższego. Wskazane byłoby ponowne dopuszczenie sędziów tego sądu do udziału w procesie ich oceny – mówi prof. Wojciech Kocot, który przed laty przeszedł tę trudną procedurę, ale prezydent odmówił mu powołania. Jego zdaniem od połowy 2018 roku stanowiska w SN przydzielano nie tylko niezgodnie z konstytucją, lecz także trafiały one do przypadkowych osób, niegodnych tego statusu.

26.09.2025

Prof. Kardas: Sędziemu SN sama wiedza teoretyczna nie wystarczy

Wymiar sprawiedliwości

Biorąc pod uwagę doświadczenia ostatnich lat, uważam, że w nowej ustawie o SN powinny znaleźć się klarownie ujęte przesłanki dotyczące kandydatów na sędziego SN: wybitne osiągnięcia w zakresie prawoznawstwa lub praktyki jego stosowania, wymóg niezawisłości, bezstronności i niezależności oraz apolityczności traktowany ultra serio i wymóg doświadczenia praktycznego w przypadku akademików. Co więcej, powinny być badane dokładnie z taką samą wnikliwością i drobiazgowością - pisze prof. dr hab. Piotr Kardas, adwokat, Uniwersytet Jagielloński.

22.09.2025

Grzegorz Miśta: Readaptacja społeczna skazanych w Polsce nadal wyzwaniem

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Skuteczna readaptacja ma znaczenie nie tylko dla osób, które były skazane, umożliwiając im powrót do społeczeństwa. Stanowi też gwarancję bezpieczeństwa dla wszystkich obywateli. Dobrze przeprowadzona zmniejsza ryzyko recydywy. W Polsce w tym obszarze jest jednak jeszcze dużo do zrobienia, począwszy od edukacji, poprzez przepisy karne, stworzenie odpowiednich warunków pracy np. kuratorów sądowych, po kwestie związane ze współpracą służb i organizacji pozarządowych — mówi Grzegorz Miśta, dyplomowany kurator specjalista.

20.09.2025

Sędzia Matras: Projekt nowej ustawy o SN jeszcze we wrześniu

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Zespół Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury ds. ustawy o Sądzie Najwyższym praktycznie zakończył już prace nad projektem. Jeśli wszystko się ułoży, to będzie przedstawiony całej Komisji 23 września. Proponujemy m.in. wprowadzenie dodatkowego wymogu pięcioletniego stażu pracy w zawodzie prawniczym dla tzw. akademików kandydujących do SN i czteroletnią karencję dla prawników którzy sprawowali m.in. funkcje rządowe czy byli posłami. Obecnie łatwiej się dostać do SN, niż do sądu okręgowego - mówi dr Jarosław Matras, sędzia SN, przewodniczący zespołu.

15.09.2025

Prof. Łętowska: Asesor może orzekać w szerszym zakresie, ale uwaga na konstytucyjne ograniczenia

Wymiar sprawiedliwości

Asesorzy, którzy po dyskwalifikującym wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2007 r. zniknęli z sądów, wrócili tam po 2016 r. na zasadach już zgodnych z Konstytucją, ale do proponowanego obecnie poszerzania zakresu ich orzekania trzeba podchodzić z ostrożnością – twierdzi prof. Ewa Łętowska, współsprawozdawca w sprawie, która doprowadziła do zniesienia instytucji asesora sądowego. I martwi się, że przygotowywanej zmiany nie będzie mógł ocenić prawidłowo funkcjonujący sąd konstytucyjny.

12.09.2025

Prokurator Kosmaty: Rejestr agresywnych pacjentów zwiększy bezpieczeństwo ratowników medycznych

Wymiar sprawiedliwości Zawody medyczne RODO

Wytyczne prokuratora generalnego w sprawie prowadzenia postępowań o przestępstwa popełniane na szkodę m.in. lekarzy i ratowników medycznych ponownie wywołały dyskusje dotyczące rejestru agresywnych pacjentów. W mojej ocenie jednym z filarów bezpieczeństwa tych osób powinien być system analizy ryzyka ich pracy. To narzędzie pozwoliłoby na odpowiednie przygotowanie się na różnego rodzaju zagrożenia, nawet w zakresie kamizelek nożoodpornych czy wsparcia policji - pisze dr Piotr Kosmaty, prokurator Prokuratury Regionalnej w Krakowie, Fundacja SPRZYMIERZENI z GROM.

10.09.2025

Sędzia Laskowski: Wyroki wadliwie powołanych sędziów mogą być pomijane

Wymiar sprawiedliwości

Najnowszy wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej powinien już zamknąć dyskusję, czy Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych jest sądem – twierdzi dr Michał Laskowski, sędzia Sądu Najwyższego, były prezes kierujący Izbą Karną. I wyraża nadzieję, że sądy będą zgodnie z tym orzeczeniem traktować jej wyroki jako niebyłe. Dodaje, że to wyrok dotyczący także wszystkich sędziów powołanych od 2018 r.

08.09.2025