Wymiar sprawiedliwości - strona 22

Prof. Safjan: Gdy nie będzie ustaw, prokonstytucyjne orzecznictwo może ratować rządy prawa

Wymiar sprawiedliwości

Gdy zwalczanie skutków kryzysu rządów prawa, w który wprowadzeni zostaliśmy w latach 2015-2023, nie będzie możliwe na drodze legislacyjnej, do zastosowania będzie metoda polegająca na odkodowywaniu zasad praworządności wprost z Konstytucji – twierdzi prof. Marek Safjan, były prezes Trybunału Konstytucyjnego i były sędzia Trybunału Sprawiedliwości UE. Wskazuje, że wiodącą rolę może mieć w tym prokonstytucyjne orzecznictwo sądów, za którym będą mogły podążać organy władzy wykonawczej.

26.06.2025

Prezes NRA: Mijająca kadencja to m.in. wzmocnienie pozycji adwokatów na rynku

Wymiar sprawiedliwości

W mijającej kadencji NRA zrealizowała zadania postawione we wszystkich uchwałach, a także to, co przed poprzednimi wyborami samorządowymi było zapowiedziane. Los części projektów, jak choćby regulującego świadczenie pomocy prawnej czy zwiększającego ochronę niezależności adwokatów, zależy od polityków. Są jednak na stole; liczymy, że prace nad nimi będą kontynuowane – mówi w rozmowie z Prawo.pl Przemysław Rosati, prezes NRA.

25.06.2025

Czas na rzecznika praw adwokata? Projektem uchwały zajmie się Krajowy Zjazd Adwokatury

Wymiar sprawiedliwości

Każda okręgowa rada adwokacka oraz NRA powinny wyłonić swojego rzecznika praw adwokata, do którego zadań należałoby m.in. monitorowanie przypadków naruszeń dóbr osobistych adwokatów zarówno ze strony mediów, klientów, jak i organów państwowych, przeciwdziałanie zjawiskom hejtu, nękania oraz niedozwolonej presji psychologicznej skierowanej przeciwko adwokatom - zakłada to jeden z projektów uchwał na zbliżający się Krajowy Zjazd Adwokatury. Autorką jest Marcjanna Dębska, adwokatka, sędzia Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie.

25.06.2025

KSSiP zapłaci 100 tys. zł kary za wyciek danych sędziów i prokuratorów

Wymiar sprawiedliwości

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, która nie zgodziła się z karą 100 tys. zł nałożoną przez prezesa UODO za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych. Chodzi o sprawę z 2020 r. i głośny medialnie wyciek danych nawet tysięcy sędziów, prokuratorów, asesorów sądowych i prokuratorskich.

24.06.2025

Prezes Rosati: Urzędówki i nieodpłatna pomoc prawna wymagają systemowych zmian

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Wysokość stawek za pomoc prawną z urzędu, podobnie jak system nieodpłatnej pomocy prawnej, wymagają głębokiej refleksji ustawodawcy i kompleksowych, przemyślanych, a nie punktowych, zmian. Państwo nie może oszczędzać na nakładach finansowych przeznaczanych na tzw. prawo ubogich, bo nie leży to w interesie obywateli – mówi Przemysław Rosati, prezes NRA. Nie wyklucza ogólnopolskiego protestu w sprawie tzw. „urzędówek”.

24.06.2025

Prok. Kosmaty: Prokuratorzy będą szkoleni z zakresu stosowania środków przymusu bezpośredniego

Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Prokuratorzy potrzebują przeszkolenia m.in. w zakresie stosowania przez policję środków przymusu bezpośredniego. Takie sprawy dotyczące działania funkcjonariuszy budzą sporo emocji, muszą zostać wyjaśnione, a to wymaga także praktycznej wiedzy – mówi prokurator dr Piotr Kosmaty, pełnomocnik ministra sprawiedliwości ds. kształcenia ustawicznego prokuratorów. Jak dodaje, minister sprawiedliwości-prokurator generalny zaakceptował też plan szkolenia prokuratorów w sprawach dotyczących szpiegostwa i dywersji.

24.06.2025

RPO: Zmiana na stanowisku prokuratora krajowego budzi wątpliwości prawne

Wymiar sprawiedliwości

Rzecznik praw obywatelskich dostrzega wątpliwości prawne dotyczące przebiegu postępowania prowadzącego do zmiany prokuratora krajowego. Zastrzega równocześnie, że nie istnieje orzeczenie organu władzy sądowniczej, którego skutkiem byłoby wyeliminowanie z obrotu prawnego bądź to aktu będącego podstawą pozbawienia Dariusza Barskiego tej funkcji, bądź powołania obecnego prokuratora krajowego Dariusza Korneluka.

23.06.2025

Rząd podnosi płacę zasadniczą, by dogonić minimalną. Kolej na pracowników KRUS i sądy

Wymiar sprawiedliwości Domowe finanse Administracja publiczna Prawo pracy

Górne stawki wynagrodzenia zasadniczego we wszystkich kategoriach zaszeregowania dla pracowników zatrudnionych w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego mają wzrosnąć o około 23 proc. – zakłada projekt rozporządzenia Rady Ministrów. Celem jest podniesienie wynagrodzeń do poziomu obowiązującej w 2025 r. płacy minimalnej. Jak ustalił serwis Prawo.pl, podwyżka ponad przyjęty 5-proc. wzrost wynagrodzeń w budżetówce ma objąć pracowników sądów i prokuratury.

23.06.2025

AI puka do sądów i prokuratur – a tam na razie standardów brak

Wymiar sprawiedliwości Prawo AI Nowe Technologie

Na świecie pojawiają się już pierwsze przypadki kwestionowania przez sędziów dokumentów procesowych przygotowanych przez prawników przy udziale sztucznej inteligencji. Polskie samorządy prawnicze wolą dmuchać na zimne – są rekomendacje, szkolenia i wykłady. W sądach i prokuraturach temat dopiero się zaczyna – zaleceń i wytycznych brak, choć prowadzone są szkolenia i planowane dedykowane narzędzia AI dla wymiaru sprawiedliwości. Na razie jednak sędziowie i prokuratorzy sięgają po nią na własną odpowiedzialność.

23.06.2025

Mec. Kasica: Adwokatura potrzebuje umowy o pracę

Wymiar sprawiedliwości

Umowa o pracę jest w Adwokaturze, przy obecnej sytuacji na rynku usług prawnych, po prostu niezbędna. Chcemy być konkurencyjni i musimy mieć możliwość pracy jako in-house lawyer, w spółkach innych niż adwokackie, czy jako adwokaci zatrudniani w urzędach. Podobnie jak radcy prawni — mówi w rozmowie z Prawo.pl Patrycja Kasica, adwokatka, współautorka uchwały przyjętej przez zgromadzenie adwokackie, a dotyczącej umowy o pracę. W jej ocenie bezzasadne są również obawy o adwokacką niezależność, gdyż jest ona wpisana w zawód adwokata.

23.06.2025

Dr Machińska: Pacjenci z Gostynina czekają na przepisy zgodne z prawami człowieka

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Dobrze, że ministerstwa sprawiedliwości i zdrowia przygotowują zmiany w ustawie regulującej izolację w specjalnych ośrodkach osób, które po odbyciu kary mogą stwarzać zagrożenie, bo ucywilizowanie tej niezgodnej z prawami człowieka regulacji jest niezwykle pilne – mówi dr Hanna Machińska, była zastępczyni rzecznika praw obywatelskich. Chwali m.in. zapowiadaną weryfikację tych pacjentów i zapisanie w ustawie ich praw, ale pyta też o sprawę podstawową, czyli zasady umieszczania wolnych obywateli w tych placówkach.

21.06.2025

Mec. Kulińska: Spółka kapitałowa daje adwokatowi większe możliwości

Wymiar sprawiedliwości

Przygotowywane przez nas zmiany w prawie o adwokaturze pozwolą na wykonywanie zawodu adwokata także w formie spółek kapitałowych – zapowiada adwokat Dorota Kulińska, dyrektor Instytutu Legislacji i Prac Parlamentarnych Naczelnej Rady Adwokackiej. I dodaje, że to ma być nowy impuls, pozwalający kancelariom na bardziej dynamiczną aktywność na rynku. Ale zapewnia, że nowe możliwości biznesowe nie obniżą standardów zawodowych i etycznych w pracy adwokatów.

20.06.2025

Skarga kasacyjna nie zablokuje przekazania dziecka w ramach Konwencji Haskiej

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo europejskie

Jeśli proponowane przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego zmiany w procedurze cywilnej wejdą w życie, skarga kasacyjna nie zablokuje już procedury odebrania dziecka w przypadku tzw. uprowadzenia rodzicielskiego. Wrócić mają poprzednie zasady postępowań powrotowych, toczących się w Polsce na podstawie Konwencji Haskiej z 1980 roku, które są prostsze i sprawniejsze od tych wprowadzonych w 2018 r. przez rząd Zjednoczonej Prawicy.

20.06.2025

Sędzia na urlopie, przewodniczący rozstrzyga sprawę - jest kolejne pytanie do TSUE

Wymiar sprawiedliwości

Sędzia Przemysław Feliga z Sądu Apelacyjnego w Warszawie, po raz kolejny wystąpił z pytaniem prejudycjalnym do TSUE w sprawie wyznaczania składów w tymże sądzie. Tym razem chodzi o to, że podczas gdy przebywał na urlopie, przewodniczący wydziału miał przejąć sprawę, której dotyczyło wcześniejsze pytanie, do rozpoznania i umorzył postępowanie wskutek cofnięcia pozwu. TSUE ma ocenić, czy taki jednoosobowy skład jest "sądem niezawisłym, bezstronnym i ustanowionym uprzednio na mocy ustawy oraz zapewniającym skuteczną ochronę prawną".

20.06.2025

Wewnętrzna "policja" Służby Więziennej przechodzi do lamusa - prezydent podpisał nowelę

Wymiar sprawiedliwości

Prezydent podpisał nowelizację likwidującą Inspektorat Wewnętrzny Służby Więziennej, który został powołany w lipcu 2022 r. do rozpoznawania i wykrywania przestępstw, zapobiegania im oraz uzyskiwania i utrwalania ich dowodów, gdy popełnili je osadzeni w zakładach karnych albo aresztach śledczych, funkcjonariusze i pracownicy w związku z wykonywaniem czynności służbowych, oraz inne osoby przebywające na terenie zakładów karnych albo aresztów śledczych. Ustawa, co do zasady, zacznie obowiązywać po miesiącu od ogłoszenia.

19.06.2025

Brak PESEL powoduje nierozpoznanie protestów wyborczych

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Wybory

Kilkanaście protestów wyborczych Sąd Najwyższy pozostawił bez dalszego biegu. Powodem był fakt, że wnoszący protesty przeciwko wyborowi prezydenta RP nie podali numeru PESEL, co skutkowało przyjęciem, że wniesione do Sądu Najwyższego pismo procesowe obarczone jest nieusuwalnym brakiem formalnym. W sprawach dotyczących protestów wyborczych nie wzywa się wnoszących protest do uzupełnienia braku formalnego pisma.

18.06.2025

Przywracanie praworządności czy kompromis - co po wyborze Karola Nawrockiego?

Wymiar sprawiedliwości

Od wielu miesięcy planowane były przez rząd kroki związane m.in. z rozwiązaniem patu wokół KRS, TK, Sądu Najwyższego czy statusu sędziów powołanych od 2018 r. Wybór Karola Nawrockiego na prezydenta może je — w ocenie prawników — pokrzyżować, tym bardziej że elekt już zapowiedział własną ustawę sądową. Ci, którzy przygotowywali zmiany, są zgodni, że prace nad nimi powinny zostać zakończone, a ustawy powinny trafić na biurko nowego prezydenta. Zaczynają też pojawiać się głosy, że być może warto postawić na kompromis.

18.06.2025

Rząd za zmianami w procedurze okazania – do protokołu trafią zdjęcia

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Deregulacja

Rząd zaakceptował propozycję Ministerstwa Sprawiedliwości dotyczącą zmiany przepisów regulujących procedurę okazania. Projekt zakłada m.in. obowiązek dołączania do protokołu z okazania zdjęć osób okazywanych. Zmiany te mają zapewnić bardziej obiektywne rozpoznanie – bez sugestii i bez możliwości "wzajemnego rozpoznania się osoby przesłuchiwanej i osoby okazywanej".

17.06.2025

Przywracanie praworządności bez ustaw, ale z udziałem sądów

Wymiar sprawiedliwości

W latach 2015-2023 stworzony został w Polsce system ustrojowy oznaczający odrzucenie lub inne rozumienie obowiązujących norm konstytucyjnych – ocenili uczestnicy zorganizowanej w Warszawie konferencji. Wskazywali, że w obecnej sytuacji otwarte jest pytanie, czy uda się wrócić do porządku konstytucyjnego, czy też na wiele lat utrzyma się ten alternatywny system. Jeśli niemożliwe będą zmiany legislacyjne, zasadnicze zadanie spadnie w tej dziedzinie na sądy.

17.06.2025

Min. Bodnar o realizacji zadań w zakresie sądownictwa

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

W ciągu półtora roku Ministerstwo Sprawiedliwości opracowało lub skoordynowało blisko 50 projektów ustaw – zarówno już uchwalonych, jak i będących w toku prac legislacyjnych. Do najważniejszych należą: ustawa umożliwiająca przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej, projekt ustawy rozdzielającej funkcje ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego, zmiany w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, w tym pozasądowe rozwody.

16.06.2025