Coraz starsi podejrzani, coraz mniej przestępstw

Wymiar sprawiedliwości

Liczba przestępstw w Polsce jest niemal dwukrotnie mniejsza niż 20 lat temu. Przeciętny podejrzany jest znacznie starszy niż był wtedy. Podejrzanych cudzoziemców w liczbach bezwzględnych jest dużo jak nigdy wcześniej, ale odsetek łamiących prawo obywateli innych państw jest mniejszy niż odsetek łamiących prawo Polaków. To wnioski z wydanej przez Instytut Wymiaru Sprawiedliwości kolejnej edycji "Atlasu przestępczości w Polsce".

10.07.2025

E-apelacja w sprawie karnej przez portal sądowy - Sejm uchwalił nowelę

Wymiar sprawiedliwości

Coraz bliższa jest możliwość wnoszenia środków odwoławczych i wniosków o uzasadnienie, a także np. odpowiedzi na apelację za pośrednictwem konta na portalu informacyjnym sądów. Sejm przyjął właśnie nowelę wprowadzającą taką możliwość w sprawach karnych. Na początkowym etapie mogliby z tego korzystać obrońcy, prokurator, pełnomocnik będący adwokatem lub radcą prawnym oraz Prokuratoria Generalna RP. W Sejmie trwają też pracę na dwustronną komunikacją w sprawach cywilnych.

10.07.2025

Włodzimierz Albin z Odznaką Honorową za Zasługi dla Wymiaru Sprawiedliwości

Wymiar sprawiedliwości

Włodzimierz Albin, dotychczasowy prezes i współtwórca Wolters Kluwer Polska, został uhonorowany przez ministra sprawiedliwości Adama Bodnara Odznaką Honorową za Zasługi dla Wymiaru Sprawiedliwości. W laudacji wskazano, że publikacje i cała infrastruktura prawnicza stworzona przez Wolters Kluwer to „integralna część polskiej tożsamości prawniczej, towarzysząca każdemu z prawników od początków drogi zawodowej".

09.07.2025

KRK, KRS, księgi wieczyste, rejestr zadłużonych - nie działają. Awaria systemów MS

Wymiar sprawiedliwości

W środę, 9 lipca, nie działają systemy Ministerstwa Sprawiedliwości. Na stronach m.in. Krajowego Rejestru Karnego, Krajowego Rejestru Sądowego, Krajowego Rejestru Zadłużonych oraz Elektronicznych Ksiąg Wieczystych pojawia się informacja o przerwie technicznej. MS wyjaśnia, że to efekt awarii u dostawcy infrastruktury.

09.07.2025

Polizei na polskim pograniczu - to zgodne z prawem

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości Policja Bezpieczeństwo publiczne

Po wschodniej stronie Odry Niemcy mogą prowadzić czynności operacyjne, chodzić na wspólne patrole wraz z Polakami i prowadzić transgraniczne pościgi. Mają status funkcjonariusza publicznego, tak jak nasi policjanci. Tylko w ograniczonym zakresie wolno im łapać podejrzanych, ale nie powinien nas dziwić widok niemieckich mundurów i radiowozów. Pozwala na to tzw. umowa zgorzelecka z 2014 roku.

09.07.2025

Projekty „sprzątania” w kodeksach gotowe, ale podpisy prezydenta niepewne

Wymiar sprawiedliwości

W oczekiwaniu na objęcie urzędu prezydenta przez Karola Nawrockiego trwają spekulacje, które ustawy podpisze, a których nie. O ile nisko oceniane są szanse ustaw dotyczących sądów i statusu sędziów, to większą zagadką jest sprawa podpisu pod nowelizacjami procedury cywilnej, karnej czy rodzinnej. Niby tematyka politycznie neutralna, ale część zmian ma być „sprzątaniem po PiS”. Zresztą tarcia są i w samej koalicji. Do ponownych konsultacji trafiło m.in. bezwzględne dożywocie, a los rozwodu pozasądowego jest niepewny.

09.07.2025

Asystent prokuratora może liczyć na zwrot kosztów związanych z aplikacją uzupełniającą

Wymiar sprawiedliwości

Szkolenie w ramach aplikacji uzupełniającej prokuratorskiej prowadzonej w KSSiP można uznać za podnoszenie kwalifikacji zawodowych asystenta prokuratora. A to oznacza, że może on liczyć na płatny urlop szkoleniowy, zwolnienie z całości lub części dnia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia czy przyznanie świadczenia na pokrycie opłat za kształcenie - wynika z opinii przesłanej przez prokuratora krajowego do prokuratorów regionalnych i okręgowych. Jest jednak zastrzeżenie - prokuratury muszą równocześnie trzymać się zasad wydatkowania środków publicznych.

08.07.2025

Kandydaci na asesorów zamiast w sądach, siedzą w domu - stanowisko MS

Wymiar sprawiedliwości

Ten rok zaczął się od pogromu na egzaminie sędziowskim, który przeszło tylko 177 z 258 aplikantów. W kwietniu wybrali swoje miejsca w sądach, w maju po raz ostatni wypłacono im stypendium. Nadal jednak nie wręczono aktów mianowania, co skutkuje tym, że nie mogą rozpocząć pracy na stanowiskach asesorów. Upominają się o to i w kancelarii prezydenta, i u premiera. Odpowiedzi nie ma, podobnie jak wynagrodzenia. Z końcem czerwca stracili też prawo do ubezpieczenia zdrowotnego. MS zapewnia, że podjęło w tej sprawie niezbędne działania.

08.07.2025

NIK zbadała aferę GetBack i przekazała sprawę prokuraturze

Wymiar sprawiedliwości Finanse

Marian Banaś, prezes Najwyższej Izby Kontroli, przekazał prokuratorowi generalnemu zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstw w związku z tzw. aferą GetBack. Jak mówił dziennikarzom, dotyczy ono „poważnych urzędników państwowych, którzy są odpowiedzialni za tę aferę”.

08.07.2025

Areszt elektroniczny coraz bliżej - założenia w wykazie prac rządu

Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości chce wprowadzić do polskiego porządku prawnego nowy środek zapobiegawczy w postaci aresztu elektronicznego. Cel to rozwiązanie problemu zbyt częstych i długotrwałych aresztów - założenia znalazły się już w wykazie prac legislacyjnych rządu. Przyjęcie projektu planowane jest na IV kwartał 2025 r. Co istotne, zarówno sąd, jak i prokurator, będą zobligowani do wyjaśnienia, dlaczego wybrali zwykły areszt, a nie elektroniczny.

07.07.2025

Minimum 5 tys. zł - MS po miesiącu zmienia rozporządzenie dotyczące płac w sądach

Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości po miesiącu zmienia rozporządzenie dotyczące wynagrodzeń pracowników sądów i prokuratorów - podnosi wskazane w nim minimum z 4550 zł do 5000 zł brutto. Obiecywało to w lutym br., jednak na ostatniej prostej projekt - obowiązującego od początku czerwca rozporządzenia - zostało to zmienione. Ministerstwo zapewniało wówczas, że sprawę uregulowano zaleceniami m.in. dla sądów, związkowcy podnieśli larum, że zalecenia to nie prawo, a brak uregulowań w rozporządzeniu odbije się na nowych pracownikach.

07.07.2025

Nastolatek za SMS-y o treści erotycznej nie trafi do rejestru pedofilów

Wymiar sprawiedliwości

Wiadomość dotycząca seksu, link do filmu pornograficznego, erotyczny wiersz, „nagie” zdjęcie – nastolatkom coraz częściej się to zdarza, a konsekwencje są poważniejsze niż stawienie się przed sądem rodzinnym. Dane nastoletniego sprawcy trafiają bowiem z mocy prawa do tzw. rejestru pedofilów i są w nim znacznie dłużej niż dane dorosłych sprawców. RPO i RPD wielokrotnie występowali z interwencjami, prosząc o pilną zmianę przepisów. Teraz Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało założenia nowelizacji, która ma to zmienić.

07.07.2025

Już wkrótce przyjaciel sądu w postępowaniach sądowoadministracyjnych

Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości wprowadza instytucję „przyjaciela sądu” (amicus curiae) do postępowań sądowoadministracyjnych. Cel to - jak uzasadnia - podniesienie jakości orzecznictwa oraz umożliwienie organizacjom społecznym aktywnego i eksperckiego udziału w postępowaniach dotyczących spraw o dużym znaczeniu społecznym. Poszerzenie zakresu amicus curiae przewiduje projekt nowelizacji ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, przyjęty przez Radę Ministrów.

04.07.2025

Prezes UODO chce uregulowania likwidacji niepodjętych depozytów w aresztach

Wymiar sprawiedliwości

Prezes UODO zwrócił się do ministra sprawiedliwości Adama Bodnara z wnioskiem o podjęcie prac legislacyjnych, mających na celu wprowadzenie regulacji prawnych dotyczących likwidacji niepodjętych depozytów należących do osób osadzonych w aresztach śledczych oraz w zakładach karnych. Chodzi o ochronę danych osobowych w sytuacji, gdy depozyt nie jest odebrany - obowiązujące przepisy, w ocenie UODO, mogą prowadzić do wiktymizacji i dyskryminacji osadzonych.

04.07.2025

SN: Wyrok wydany przez sędziego w stanie spoczynku trzeba uchylić

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Sędzia wydal wyrok po osiągnięciu stanu spoczynku. Przeszedł w stan spoczynku z mocy prawa, gdyż nie wyraził w nieprzywracalnym terminie woli dalszego zajmowania stanowiska. Nie ma znaczenia, że 30 stycznia 2025 r. minister sprawiedliwości zawiadomił sędziego, iż z dniem 20 czerwca 2024 r. osiągnął taki stan - orzekła Izba Karna Sądu Najwyższego.

04.07.2025

Prokuratury do spłaszczenia, sądy niekoniecznie?

Wymiar sprawiedliwości

W Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury trwają prace m.in. nad nową ustawą o Prokuraturze. Jedną z rozważanych kwestii jest spłaszczenie jej struktury. Co ciekawe, takie prace nie są prowadzone w tym momencie w zakresie sądów. I nie wiadomo czy w ogóle będą, bo przewodniczący Komisji, sędzia prof. Krystian Markiewicz, miał wątpliwości, gdy ten pomysł był forsowany za czasów Zjednoczonej Prawicy. Z kolei środowisko prokuratorskie boi się, że inne rozwiązania w sądach, niż w prokuraturze, doprowadzą do zachwiania zasady równości wynagrodzeń.

04.07.2025

Pytanie o czas przewlekłości dla uzyskania odszkodowania

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości

Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego przedstawiła do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów Sądu Najwyższego następujące zagadnienie prawne: Czy określony w ustawie o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki - sposób stwierdzenia przewlekłości - wymaga, by sąd uwzględnił z mocy prawa łączny dotychczasowy czas postępowania objętego skargą?

03.07.2025

Matras: Teraz trzeba wyprowadzić sądy z chaosu, potem jednolity status

Wymiar sprawiedliwości

W tym momencie najważniejszą rzeczą jest naprawa sytuacji w Sądzie Najwyższym, w tym likwidacja Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, bo do tego zobowiązują Polskę wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Nie ma co zakładać, że prezydent ustaw nie podpisze - trzeba mu je przedstawić. Dopiero potem przyjdzie czas na rozważenie kwestii jednolitego statusu sędziów czy ewentualnie spłaszczenia struktury sądów - mówi dr Jarosław Matras, sędzia SN, przewodniczący zespołu Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury ds. ustawy o Sądzie Najwyższym.

03.07.2025

Sędzia Pawłowicz odchodzi w stan spoczynku

Wymiar sprawiedliwości

Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego podjęło uchwałę o przeniesieniu w stan spoczynku sędzi Krystyny Pawłowicz z dniem 5 grudnia br. Z nieoficjalnych informacji uzyskanych przez PAP wynika, że uchwała zapadła już 5 czerwca br., a jej powodem jest stwierdzenie przez lekarza orzecznika ZUS niezdolności do pełnienia obowiązków przez panią sędzię.

02.07.2025

Neosędziowie już sami siebie wyłączają - nie mogą orzekać we własnej sprawie

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Prof. Widło, wyznaczony do orzekania w Sądzie Najwyższym po 2018 roku, wyłącza od orzekania prof. Wojciechowskiego, który ma ten sam status. Powodem jest orzecznictwo trybunałów europejskich, które stwierdziły, że Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych została powołana z naruszeniem podstawowych przepisów krajowych, regulujących procedurę powoływania sędziów.

02.07.2025