Gwarancje niezawisłości sądów zostały ograniczone, a standard krajowy spadł poniżej wymogów Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Władza polityczna wywiera bezpośredni lub pośredni nacisk na sędziów, a dzieje się to poprzez prokuratorów, rzeczników dyscyplinarnych sądów, ministra sprawiedliwości, kierownictwa sądów i przez działania nowo nominowanych sędziów SN.

Oświadczenia woli uczestników procesu, choćby wniosek o wyłączenie ławnika, mogą być cofnięte do czasu ich załatwienia, o ile ustawa nie wprowadza ograniczenia w tej mierze lub nie występują okoliczności uniemożliwiające odwołanie czynności - orzekła Izba Odpowiedzialności Zawodowej w sprawie o zawieszenie w czynnościach sędziego sądu apelacyjnego.

W środę 9 listopada br. upłynął termin, jaki sąd egzekucyjny wyznaczył prezes Sądu Okręgowego w Warszawie na wykonanie prawomocnego orzeczenia nakazującego, pod rygorem wymierzenia grzywny, dopuszczenia do orzekania sędziego Igora Tuleyę. Ponieważ sędzia nie został dopuszczony do pracy, jego pełnomocnik wystąpił o wymierzenie Joannie Przanowskiej-Tomaszek grzywny z zamianą na areszt.

Projekt zmian w Kodeksie karnym, obejmujących m.in. dodanie specjalnego kontratypu – wyłączającego bezprawność głoszenia ocen i opinii związanych z religią niedługo trafi do pierwszego czytania. Wniesiono go do Sejmu w zeszłym miesiącu. To pomysł posłów Solidarnej Polski, ale będzie procedowana jako projekt obywatelski - zebrano pod nim 400 tys. podpisów.

Wystarczy popatrzeć na przykład największych korporacji, które osiągnęły sukces biznesowy. Właściwie trudno znaleźć przykład firmy „z najwyższej półki”, która by nie kierowała do swoich klientów stałego mailingu, zawierającego najważniejsze dla nich informacje. Nie mówiąc już o stałej obecności w mediach, zwłaszcza społecznościowych – mówi Konrad Dyda, prawnik, ekspert Legal Alert.

Wielu aplikantów radcowskich i adwokackich wykonuje podczas aplikacji zajęcia, które nie są związane z ich przyszłym zawodem. Część prawników uważa, że to uderza w istotę aplikacji, bo przyszli prawnicy nie zdobywają niezbędnych umiejętności i nie angażują się wystarczająco w zajęcia. Inni zwracają uwagę, że wynika to z konieczności ekonomicznej - bo kancelarie zbyt mało płacą współpracującym z nimi aplikantom.

Posłowie Prawa i Sprawiedliwości złożyli 9 listopada br. projekty zmiany Konstytucji RP. Mają one ograniczyć immunitet parlamentarzystów oraz sędziów. Do laski marszałkowskiej wpłynął też projekt ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Zniesiony zostanie immunitet formalny, który pozwoli prokuratorowi postawić te osoby przed sądem. Opozycja jest przeciwna tym zmianom.

Sąd w Frederiksbergu koło Kopenhagi nie podjął, wbrew zapowiedziom, w środę decyzji w sprawie ekstradycji obywatela Norwegii, podejrzanego o zabójstwo Polki i uprowadzenie dziecka. Nie podano przyczyn, ale z nieoficjalnych informacji wynika, że duński sąd chce wiedzieć, czy w Polsce sprawą tą zajmować się będzie legalny sędzia, czy też tzw. neo-sędzia. Tymczasem podejrzany zostanie w duńskim areszcie.

Zadłużony konsument, którego sytuacja finansowa uległa zmianie, może cofnąć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Musi tylko wnieść pismo procesowe do sądu wraz z oświadczeniem. Uzasadnienie nie jest obowiązkowe, ale bezpieczniej jest je wskazać. Sąd może oddalić wniosek w sytuacji zagrażającej interesom wierzycieli. Pisze o tym Łukasz Goszczyński, radca prawny i doradca restrukturyzacyjny.

Tylko dwie osoby spośród 411 mediatorów Komisji Nadzoru Finansowego ukończyły kwalifikowane kształcenie w systemie standardów European Negotiation & Mediation Academy, jednak nie uzyskały statusu "gwarancji jakości" i nie posiadają rekomendacji, więc i nie mogą korzystać z rękojmi Polskiej Izby Mediatorów, ani żadnej z organizacji zrzeszonej w Izbie. Zdaniem PIM ma miejsce psucie wizerunku mediacji.

Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów obejmuje także wykroczenia drogowe i przewinienia zawodowe. Ustawa nie ogranicza odpowiedzialności sędziego tylko do uchybienia godności urzędu sędziego. Nowa Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego wymierzyła więc sędziemu karę upomnienia za przekroczenie dozwolonej prędkości na drodze.

Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę przygotowała propozycję zmiany przepisu dotyczącego przyjaznych przesłuchań z udziałem dzieci. Projekt zakłada rozszerzenie ochronnego trybu przesłuchań na dzieci pokrzywdzone przestępstwem znęcania się lub wykorzystywania seksualnego do 18. – a nie 15., jak jest obecnie – roku życia. Petycja wkrótce ma trafić do senackiej komisji ds. petycji.

Od wyroku oddalającego skargę wydanego przez Wojewódzki Sąd Administracyjny przysługuje skarga kasacyjna do NSA. Ale trzeba pamiętać, że sama z siebie nie wstrzymuje ona wykonania danej decyzji, chyba że strona skarżąca o to zawnioskuje. Co do zasady wstrzymaniu wykonania nie podlegają wszelkie akty lub czynności odmowne.

Pierwsze pozwy prokuratorów dotyczące obliczania w ostatnich latach ich wynagrodzeń, powinny trafić do sądów jeszcze w listopadzie. Pomaga im w tym Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury, który stworzył specjalną komórkę do wyliczania roszczeń. Związkowcy mocno też liczą na poprawkę do ustawy okołobudżetowej, która sprawę - przynajmniej na przyszły rok - "wyprostuje".

Sąd krajowy musi z własnej inicjatywy zweryfikować zgodność z prawem środka detencyjnego zastosowanego wobec cudzoziemca, którego pobyt jest nielegalny lub wobec osoby ubiegającej się o azyl - stwierdził Trybunał Sprawiedliwości UE. I dodał, że zastosowanie lub utrzymanie środka detencyjnego wobec cudzoziemca, który złożył wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej, zależy od spełnienia szeregu przesłanek zgodności z prawem. 

Trzecia z rzędu próba ustalenia wynagrodzeń, tym razem na 2023 rok, dla sędziów, prokuratorów, referendarzy i asesorów niezgodnie z przepisami ich ustaw może się skończyć licznymi pozwami. Pierwsze - dotyczące jeszcze 2022 r. - już wnoszą sędziowie, przygotowują się do tego też prokuratorzy. Podkreślają przy tym, że łamanie ich praw może skończyć się deprecjonowaniem zawodów i odejściami z nich.

Gdy w państwie, do którego dziecko ma wrócić, wydane zostały orzeczenia normujące sytuację małoletniego, przedmiotem oceny sądu rozpoznającego wniosek konwencyjny o nakazanie powrotu dziecka jest wyłącznie zapewnienie ochrony dziecka. Sąd nie bada natomiast słuszności orzeczeń sądów państwa obcego - orzekł SN w jednej ze spraw o wydanie uprowadzonego dziecka.

Choć projekty spłaszczające strukturę sądów są nadal na etapie prac Rady Ministrów, budzą niezmienne duże emocje. Zastrzeżenia do nich mają również karniści. W ich ocenie wejście w życie przepisów oznaczałoby koniec marzeń o specjalizacji w wydziałach karnych i uderzy w prawa obywateli. A sam sędzia karnista będzie się zajmował wszystkim od kradzieży kur w kurniku po przestępczość zorganizowaną.

Czy doradcy restrukturyzacyjni potrzebują nowych przepisów antykorupcyjnych? Po doniesieniach medialnych o nadużyciach popełnionych przez jednego z nich w środowisku zawrzało. Wraca pomysł powołania samorządu zawodowego, do którego przynależność byłaby obowiązkowa, wprowadzenia specjalizacji, czy wzmocnienia nadzoru nad pracą syndyków. Nad swoimi projektami pracuje też Ministerstwo Sprawiedliwości.

Sam fakt toczącego się postępowania karnego w sprawie o sporządzenie niezgodnego z prawdą operatu przez rzeczoznawcę majątkowego nie stanowi powodu do zawieszenia postępowania administracyjnego. I to w przypadku, gdy organ może wydać decyzję po samodzielnych ustaleniach i ocenach - stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny uznając, że sprawa nie przedawniła się.

Kolejna próba cząstkowego uregulowania rynku usług prawnych, gdy tymczasem potrzeba całościowych rozwiązań - tak Naczelna Rada Adwokacka opiniuje rządowy projekt ustawy o działalności windykacyjnej i zawodzie windykatora. A samo środowisko windykatorów ocenia pomysł jako karkołomny, niesprawiedliwy gospodarczo i będący swoistym zamachem na małe przedsiębiorstwa windykacyjne.

Od 1 stycznia 2023 r. wysokość składki członkowskiej dla radców prawnych będzie wynosiła 111 zł, dla radców prawnych będących emerytami lub rencistami lub pobierających świadczenie przedemerytalne wykonujących zawód radcy prawnego – 60 zł, a składki członkowskiej aplikantów radcowskich – 30 zł. W praktyce oznacza to, że ci, którzy wykonują zawód zapłacą wraz z ubezpieczeniem OC - 130 zł.

Powód też człowiek może zmienić zdanie i po wytoczeniu powództwa zrezygnować z dalszego dochodzenia swych praw na drodze sądowej. Przyczyn może być wiele, choćby uregulowanie przez pozwanego należności. Co jednak w sytuacji, gdy ta decyzja była błędem? Zgodnie z obowiązującymi przepisami można odwołać i oświadczenie o cofnięciu pozwu, i zrzeczeniu się roszczenia, ale jedynie do uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania.

Jarosław Kaczyński, prezes PiS, podczas spotkania z mieszkańcami Suwałk, podkreślał że sądy nie mogą same orzekać, czy jakaś ustawa im się podoba, czy nie; muszą działać tak, by te ustawy były przestrzegane, bo inaczej podważają sam sens demokracji. Powiedział, że wierzy w dokonanie się reformy wymiaru sprawiedliwości i dodał, że sędziowie powinni być pod szerszą "społeczną kontrolą".

Ślepa uliczka, opatrzona ładną etykietką - tak w skrócie prawnicy oceniają, po kilku miesiącach od uchwalenia prezydenckiej noweli o Sądzie Najwyższym, stosowanie zaproponowanego w niej testu bezstronności sędziego. Jak podkreślają, z przepisów tych w praktyce nie da się korzystać, a próby powoływania się na nie prowadzą jedynie do przedłużania postępowań. W sprawach karnych z kolei adwokaci/ radcy alternatywnie stosują wnioski o wyłączenie.

Kwiatki, czekoladki, a może weekend w spa - sytuację, w których chcielibyśmy się komuś odwdzięczyć za szybkie załatwienie sprawy, wsparcie w trudnych chwilach, wyleczenie np. taty czy uczenie dziecka, zdarzają się dość często. Z prezentami warto jednak uważać, bo mogą czkawką się odbić nie tylko "wręczającemu", ale też obdarowanemu. Granica między "wyrazem wdzięczności" a "łapówką" bywa cienka.

Radca prawny, który jest powodem w sprawie cywilnej, reprezentowanym przez innego radcę prawnego, został wezwany przez sąd do uzupełnienia formalnych braków skargi kasacyjnej. Pismo dostał on, a nie jego pełnomocnik, a sąd uczynił to jedynie za pośrednictwem sądowego portalu informacyjnego, na którym z kolei pełnomocnik powoda nie miał konta – formalnie nie ma bowiem takiego obowiązku.

Rząd białych domków, psy biegające po wypielęgnowanych ogródkach, co najmniej dwójka dzieci i szczęśliwi "zaobrączkowani" rodzice - rząd niezmiennie pokazuje, że ten sielankowy obrazek jest mu bliższy niż pary żyjące nieformalnie. Tym razem kryterium stanu cywilnego zamierza wprowadzić przy wspieraniu bezrobotnych ze zmarginalizowanych terenów, wskazuje przy tym szczególnie na kobiety.