Chodzi o projekt zmian w k.p.c i m.in. Kodeksie cywilnym, wprowadzający też możliwość wnoszenia np. apelacji przez portal informacyjny sądów. W przypadku mediacji chodzi o dodanie art. 458[3a] k.p.c., który ma otrzymać brzmienie: "W sprawach, o których mowa w art. 458[2] par. 1 pkt 5, sąd, przed pierwszym posiedzeniem w sprawie, kieruje strony do mediacji, chyba że sprawa podlega rozpoznaniu w postępowaniu upominawczym, elektronicznym postępowaniu upominawczym albo postępowaniu nakazowym. Po skierowaniu stron do mediacji, sąd podejmuje czynności służące do przygotowania posiedzenia". Skutkiem zmiany jest wprowadzenie obligatoryjnej mediacji w sprawach gospodarczych, związanych z umowami o roboty budowlane oraz ściśle związanych z procesem budowlanym umowach służących wykonaniu robót budowlanych.

Czytaj: E-apelacja także w sprawach cywilnych, po roku obligatoryjnie - projekt przyjęty przez rząd>>

Strona nie będzie musiała mediować

- Obowiązek kierowania stron do mediacji w tych sprawach nie przekreśla zasady dobrowolności mediacji. Strona postępowania w projektowanym stanie prawnym zachowa możliwość sprzeciwienia się prowadzeniu mediacji nawet pierwszym piśmie procesowym, przy uwzględnieniu jednak obecnych regulacji dotyczących oczywiście nieuzasadnionej odmowy poddania się mediacji (art. 103 par. 2 k.p.c.). Wybór spraw objętych proponowanym mechanizmem wynika z charakteru sporów budowlanych – ich skali i złożoności, konieczności korzystania w toku procesu z licznych opinii biegłych celem wykazania zasady odpowiedzialności i wysokości żądania, z wysokich kosztów postępowania sądowego w tego rodzaju sprawach - czytamy w uzasadnieniu projektu. Projektodawca akcentuje przy tym, że wyłączenie obowiązku kierowania stron do mediacji w postępowaniach upominawczym, elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz nakazowym wynika ze specyfiki spraw rozpoznawanych w tych postępowaniach odrębnych.

- Sprawy rozpoznawane we wspomnianych postępowaniach odrębnych charakteryzują się uproszczoną procedurą, dotyczą w znacznej mierze roszczeń kierowanych w nieskomplikowanym stanie faktycznym, często bazują wyłącznie na dowodach z dokumentów i nie wymagają przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych. Jednocześnie przewiduje się w celu zapewnienia sprawności postępowania, że po skierowaniu stron do mediacji, sąd podejmuje czynności służące do przygotowania posiedzenia - czytamy w uzasadnieniu.

Zmiana niecelowa

Pomysł zmiany w prawie bardzo krytycznie ocenia sędzia Zbigniew Miczek z Sądu Rejonowego w Tarnowie. W niedawno opublikowanym w serwisie Prawo.pl tekście zwrócił w szczególności uwagę na to, że w przyszłości ma dojść do eliminacji z procedury cywilnej postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych, więc wprowadzenie zmiany na krótki okres jest niecelowe.

- Samo wprowadzenie do postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych kategorii spraw z umów o roboty budowlane oraz ze ściśle związanych z procesem budowlanym umów służących wykonaniu robót budowlanych, bez względu na to czy strona (strony) procesu są przedsiębiorcami było błędne i jest słusznie krytykowane. Związane jest to również z problemami wynikającymi z delimitacji spraw z umów: o roboty budowlane i o dzieło, gdzie w wielu przypadkach dopiero po przeprowadzeniu dowodów ze źródeł osobowych możliwe jest zdefiniowanie podstawy prawnej rozstrzygnięcia. Dodawanie obowiązku kierowania takich spraw do mediacji będzie tylko potęgować komplikacje w tej kategorii spraw - ocenił sędzia Miczek.

Czytaj: Sędzia Miczek: Zachęta do mediacji potrzebna, ale ułomne zmiany jej zaszkodzą>>

Jego zdaniem proponowana nowelizacja faktycznie nie będzie odnosiła się do wielu spraw, biorąc pod uwagę konstrukcję przepisów dotyczących roszczeń pieniężnych. - W sprawach gospodarczych, gdzie jedna ze stron jest osobą fizyczną, w tym nawet przedsiębiorca, może znaleźć zastosowanie art. 458[6] par. 1 k.p.c., zgodnie z którym sąd na wniosek takiej osoby rozpoznaje sprawę z pominięciem przepisów o postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych. Praktyka jest taka, że strony zazwyczaj korzystają z tej możliwości, aby uniknąć rygoryzmów procesowych wynikających z przepisów k.p.c. regulujących to postępowanie odrębne. Pominięcie przepisów o postępowaniu gospodarczym spowoduje więc automatyczne odpadnięcie obowiązku kierowania do mediacji w tych kategoriach spraw - dodał sędzia Miczek. 

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.