Dwie ważne zmiany w zakresie zamówień publicznych przewiduje najnowszy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ulepszenia środowiska prawnego i instytucjonalnego dla przedsiębiorców. Po pierwsze zmienia zasady skorzystania z przesłanki wykluczenia wykonawcy z postępowania, a po drugie ujednolica zasady udzielania pożyczek dla samorządów przez banki i  parabanki.

Projekt kompleksowych zmian prawnych dla przedsiębiorców, nad którym pracuje obecnie resort rozwoju, przewiduje m.in. ograniczenie szeregu postępowań do jednej instancji. Teoretycznie chodzi o usprawnienie procedur, jednak zdaniem prawników część propozycji jest wątpliwa i stwarza ryzyko naruszenia praw stron. Obawy budzi też samo ograniczanie możliwości odwołań od rozstrzygnięć organów i kierunek zmian.

Pracodawcy, którzy nie wdrożyli u siebie kodeksowej pracy zdalnej, zaczynają być pod coraz większą presją pracowników, którzy naciskają na jej wprowadzenie. Są gotowi zrezygnować z ryczałtu, byle tylko móc tak pracować - więcej niż 24 dni w roku kalendarzowym, jak to przewiduje przepis o pracy zdalnej okazjonalnej. Zdania prawników są podzielone. Dominuje jednak pogląd, że zwrot kosztów jest obowiązkowy.

Prowadzenie polityki handlowej względem państw spoza Unii Europejskiej należy do  wyłącznych kompetencji UE. Oznacza to, że działania jednostronne państw członkowskich w tej dziedzinie są niedopuszczalne - twierdzi prof. Aleksandra Kustra- Rogatka z UMK w Toruniu. I zwraca uwagę, że Komisja Europejska już żąda od Polski wyjaśnień w sprawie zakazu importu z Ukrainy, a potem może być procedura naruszeniowa.

Działania samorządów nie były wystarczające, aby skutecznie ograniczać zabudowę terenów zagrożonych powodzią. Potencjalni inwestorzy nie mieli więc rzetelnych informacji o zagrożeniu powodziowym w miejscu planowanej inwestycji. Samorządy zaś świadomości kosztów, jakie będą musiały ponieść z tytułu inwestycji w infrastrukturę chroniącą mieszkańców przed podtopieniami i powodziami – ocenia NIK.

W poniedziałek, 17 kwietnia, rozpoczęła się kwalifikacja wojskowa w 2023 roku. Potrwa do 21 lipca. Do powiatowych komisji lekarskich będzie musiało stawić się 230 tys. osób, nie tylko dziewiętnastolatków. Uchylnie się od stawiennictwa na komisji może zakończyć się grzywną i doprowadzeniem przez policję.

Programy asystencji osobistej miały zapewnić osobom z niepełnosprawnościami większą samodzielność i niezależność od pomocy rodziny - dać wsparcie w wykonywaniu czynności dnia codziennego, takich jak zakupy, sprawy urzędowe, czy pomoc w dotarciu do placówek. Chętnych jest wielu, ale pomoc otrzymują nieliczni - wszystko przez opóźnienia, niewykorzystanie dostępnych środków przez samorządy, a dodatkowo przez brak odpowiedniej kontroli programu ze strony ministerstwa.

Urlop opiekuńczy będzie okresem niepłatnym, ale w pełni zaliczanym do okresów, od których zależą uprawnienia pracownicze, co może mieć szczególnie istotne znacznie dla pracodawców jednostek sfery budżetowej. Pracownik będzie musiał wskazać osobę, w związku z opieką lub wsparciem której chciałby wykorzystywać ten urlop, ale nie będzie musiał przedstawiać dowodów potwierdzających sytuację zdrowotną tej osoby. Więcej piszemy o tym w Legal Alert.

Projekt nowej ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych i ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o cmentarzach i chowaniu zmarłych jest obecnie na ostatnim etapie przed rozpatrzeniem przez Radę Ministrów - poinformował Wojciech Labuda, pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów do spraw reformy regulacji administracyjnych związanych z ruchem naturalnym ludności i ochrony miejsc pamięci.

Ministerstwo Edukacji i Nauki analizuje dwa projekty ustaw reformujących Polską Akademię Nauk. W ostatnim czasie prace nad reformą w PAN nabrały tempa, zwłaszcza od momentu, gdy prof. Marek Konarzewski objął stanowisko prezesa tej instytucji. Resort zajmie stanowisko w sprawie tego projektu po analizie. Drugi projekt przygotowało samo ministerstwo.

Inwestorzy będą płacić za uchwalenie specjalnych planów, dzięki którym będą mogli zrealizować swoje przedsięwzięcie. Z projektowanych przez rząd rozwiązań nie są zadowoleni deweloperzy i gminy. Pierwsi obawiają się, że koszty ich przerosną, co sparaliżuje inwestycje. A drugie nie chcą być przymuszane do wyrażania zgody na realizację nieakceptowalnych społecznie inwestycji.

Niedawna nowelizacja Kodeksu Wyborczego nie rozwiązała problemu związanego z agitacją wyborczą i „wędrującym przecinkiem”. To oznacza, że agitacja nadal będzie możliwa poza kontrolą społeczną, bo agitować będzie mógł każdy, bez zgody komitetów wyborczych. To rodzi zagrożenie, że np. szkalujące kontrkandydata materiały mogą uciec spod trybu wyborczego i nie podlegać kontroli ani sankcjom.

Wnioski o pracę okazjonalną składane będą na dni pracy – co do zasady będą to dni oznaczone w rozkładzie czasu pracy pracownika jako te, w których ma on świadczyć pracę. Przepisy nie zawierają jednak wprost zastrzeżenia, że może to być wyłącznie dzień rozkładowej pracy. Jeżeli pracodawca zlecił pracownikowi pracę w dniu wolnym, możliwe jest złożenie i zaakceptowanie wniosku o pracę zdalną okazjonalną na ten dzień.

W gminnym regulaminie przyznawania stypendiów dla uczniów uzdolnionych nie można uzależniać ich przyznania od zgody ucznia na publikację jego wizerunku w lokalnej prasie i social mediach, a także od dobrego zachowania i posiadania e-maila. A takie zapisy często pojawiają się w regulaminach. Nie można żądać danych, które nie są konieczne do rozpatrzenia wniosku.

Założenie fotopułapki w lesie bez zgody nadleśniczego nie upoważnia Lasów Państwowych do demontażu tego urządzenia. Mało tego – taki demontaż jest bezprawny. Lasy Państwowe nie mają prawa wymagać uzyskiwania przez osoby prywatne zgody nadleśniczego do umieszczania urządzeń służących do prowadzenia monitoringu wizyjnego, a mimo tego to robią.

W wieczornym bloku głosowań 14 kwietnia Sejm przyjął ustawę o 300 zł świadczenia emerytalnego dla sołtysów, przepisy wspierające osoby, które chcą kupić pierwsze mieszkanie, zmiany w prawie o ruchu drogowym. Uchwalono także pakiet SLIM VAT 3 i nowelizację ustawy o służbie cywilnej. Odrzucono veto Senatu do ustawy deregulacyjnej, ale nie udało się posłom odrzucić veta Senatu do tzw. ustawy o jakości w służbie zdrowia.

Rząd planuje od przyszłego roku wprowadzić nowe świadczenie wspierające bezpośrednio dla osoby z niepełnosprawnością. Będzie ono obok, a nie zamiast, dotychczasowego systemu wsparcia, jak renty socjalne, rodzinne czy z tytułu niezdolności do pracy. Eksperci zauważają jednak rozbieżności w uzasadnieniu i w samym projekcie ustawy, szczególnie w kwestii ubezpieczenia opiekunów dorabiających do świadczenia pielęgnacyjnego.

Sejm przyjął w piątek większość senackich poprawek do ustawy o drogach publicznych. Były to głównie modyfikacje o charakterze technicznym i doprecyzowującym. Posłowie nie przyjęli natomiast poprawki, wykreślającej z ustawy jeden z punktów artykułu o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg, mówiący o planach funduszu na rok 2024.

Aby uczestnik pracowniczego planu kapitałowego otrzymał dopłatę roczną za 2022 rok, w 2022 roku musiał zgromadzić na swoim rachunku lub rachunkach PPK wpłaty w wysokości co najmniej 632,10 zł. Jeżeli w 2022 roku skorzystał z obniżenia swojej wpłaty podstawowej, wystarczą wpłaty w wysokości co najmniej 158,03 zł.

Większość Europejczyków w Austrii, Belgii, Finlandii, Francji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Niemczech, Polsce i Słowenii chce, aby przedsiębiorstwa działające w UE miały obowiązek redukcji emisji gazów cieplarnianych. Takie są najważniejsze wnioski z sondażu przeprowadzonego w lutym 2023 r. przez kampanię „Justice is everybody’s business".

Autobusy napędzane silnikiem diesla stanowią 79 proc. wszystkich pojazdów, które obecnie posiadają we flotach badane samorządy. Odsetek autobusów zeroemisyjnych wynosi zaledwie 6,6 proc. Ale to się zmieni. Wartość inwestycji największych samorządów w autobusy elektryczne i wodorowe to obecnie blisko 1,5 mld zł wynika z ankiet Banku Gospodarstwa Krajowego.

Coroczne loterie promocyjne związane ze świadomym rozliczaniem PIT nasuwają wiele wątpliwości związanych z ich opodatkowaniem. Organizator loterii i jednocześnie dysponent nagród zostaje zwolniony z obowiązków płatnika VAT, nawet jeśli chodzi o loterie, w których nagrodą jest mieszkanie, a deweloper staje się fundatorem nagrody głównej. Potwierdza to jedna z ostatnich interpretacji podatkowych.

W przypadku ogłoszenia klęski żywiołowej wójt, burmistrz lub prezydent miasta będzie mógł wydać polecenia kierownikom podmiotów działających na terenie gminy. Wojewoda nie będzie arbitralnie ustalał, jakie minimalne zasoby do realizacji zadań z zakresu ochrony ludności mają mieć gminy, ale będzie uzgadniał to z samorządem. Na takie m.in. zmiany w projekcie ustawy o ochronie ludności zgodziło się MSWiA.

Od 7 kwietnia 2023 r. pracownicy mogą wykonywać pracę zdalną w miejscu przez siebie wskazanym i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą. Jednym z takich miejsc może być adres zamieszkania - zdecydował ustawodawca. Problem w tym, że prawo nie zna takiego pojęcia. W prawie administracyjnym mowa jest o adresie zameldowania, a w cywilnym - o miejscu zamieszkania.

Dane o cenach działek rolnych i nazwiska nabywców w drodze przetargu są jawne – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Nie można więc "wyinterpretować" sobie trybów specjalnych z innych aktów prawnych niż ustawa o dostępie do informacji publicznej, ani też tworzyć nowych rodzajów tajemnic – dodał sąd II instancji, uchylając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie.

Krótko po wprowadzeniu pracy zdalnej i kontroli trzeźwości, przed pracownikami działów kadr i płac kolejne duże wyzwanie – nowelizacja kodeksu pracy dostosowująca polskie przepisy do unijnych dyrektyw w zakresie utrzymania równowagi praca-życie oraz zapewnienia bardziej przejrzystego i przewidywalnego zatrudnienia. Nowe przepisy to szereg dodatkowych zadań dla pracowników działów kadrowo-płacowych.

Projekt rozporządzenia resortu rodziny w sprawie ustalania poziomu potrzeby wsparcia osoby z niepełnosprawnością starającej się o świadczenie wspierające zakłada, że ocena będzie odbywać się poprzez hiszpańską skalę BVD, opartą na ICF. Eksperci zgodnie twierdzą, że konieczne jest oparcie oceny funkcjonalnej o ICF, i równie zgodnie podkreślają, że wybrana przez ministerstwo skala BVD jest najgorszą z możliwych.

Zdecydowana większość Polaków nie słyszała o tym, że w 2023 roku wejdzie w życie dyrektywa unijna o jawności wynagrodzeń, mająca na celu redukcję nierówności płac między kobietami a mężczyznami. Mimo to, jak wynika z najnowszego badania Pracuj.pl, ankietowani odbierają nowe regulacje pozytywnie. 7 na 10 osób chce wprowadzenia jawności wynagrodzeń na stanowiskach analogicznych do tych, które zajmują.

Deinstytucjonalizacja pieczy zastępczej przebiega bardzo wolno - w ciągu 9 lat udział dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej wzrósł zaledwie o 4 pp. Głównym problemem jest brak kandydatów do pełnienia tej funkcji, co wynika z niedostatecznego wsparcia państwa dla istniejących rodzin zastępczych. Potrzeba zmian, żeby sytuacja miała szansę się poprawić.

Nowelizacja ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących obowiązuje od 13 kwietnia 2023 r. Ma ona przede wszystkim kompleksowo usprawnić procesy inwestycyjne związane z budową elektrowni jądrowych i zapewnić lepszy nadzór państwa nad całą inwestycją.