Wśród zadań organów nadzoru pedagogicznego w roku 2024/2025 znalazło się skontrolowanie podstawówek, w których uczniowie uzyskują słabsze wyniki egzaminu ósmoklasisty. Ciekawe jest przy tym kryterium, według którego weryfikowane będą te szkoły - kuratoria sprawdzą, czy pracujący w nich nauczyciele się doskonalą. Budzi to pewne wątpliwości i pytania, czy uwzględnione zostaną także inne czynniki.

Minister Edukacji Barbara Nowacka z dniem 9 sierpnia 2024 r. odwołała ze stanowiska dyrektora Centralnej Komisji Edukacyjnej, Marcina Smolika. Pełnienie obowiązku dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej zostało powierzone Horacemu Dębowskiemu dotychczasowemu wicedyrektorowi CKE, który w latach 2010-2017 był ekspertem w Instytucie Badań Edukacyjnych.

Jest coraz mniej uczniów i zapaść demograficzna jest w szkołach bardzo widoczna - mówiła wiceminister edukacji Joanna Mucha. Wskazała jednak, że nie ma obaw o masowe zamykanie szkół. Myślę, że raczej będzie dochodziło do sytuacji, w których do tej małej szkoły zostanie dołączony oddział przedszkolny, być może żłobkowy - tłumaczyła.

Polskie Stronnictwo Ludowe chce wprowadzenia do szkoły nowego przedmiotu - wychowania patriotycznego. Zwolenniczką tego pomysłu nie jest natomiast minister Barbara Nowacka - poinformowała, że na razie nie ma w planach dodania nowej lekcji. Przypomniała, że wychowanie obywatelskie i wychowanie patriotyczne znalazło się wśród priorytetów polityki oświatowej państwa.

Bardzo chętnie porozmawiam o wakatach, kiedy nauczyciele i nauczycielki oraz dyrektorzy szkół podejmą decyzję, kto w jakiej szkole, w jakim wymiarze uczy. Te ruchy kadrowe właśnie teraz się dzieją. Porozmawiajmy o wakatach, kiedy będzie początek roku szkolnego, bo wtedy wyraźnie będzie widać, jakie są braki - mówiła w czwartek Barbara Nowacka pytana o wakaty w szkołach.

W szkole, która zatrudnia przynajmniej trzech nauczycieli, działa rada pedagogiczna - jej zadaniem jest planowanie i analizowanie pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkoły. Organ sam - w drodze uchwały - opracowuje i zatwierdza regulamin swojej działalności. Rada ma szerokie kompetencje - wpływa zarówno na ocenianie i promocję uczniów, jak i na zatrudnianie nauczycieli.

Rozpoczynam prace legislacyjne dotyczące jednej godziny lekcji religii i planuję wprowadzenie tego w życie 1 września 2025 r. - wskazała minister edukacji Barbara Nowacka. Dodała, że lekcje religii powinny być organizowane na pierwszej lub ostatniej lekcji, ale nie ma możliwości zorganizowania takiego modelu, szczególnie w dużych szkołach, kiedy lekcje religii są dwie.

Resort edukacji zamierza dodać do programu więcej treści prozdrowotnych - uczniowie będą uczyć się pierwszej pomocy, dowiedzą się, jak dbać o swój organizm i komfort psychiczny. Kluczowe zmiany w tym zakresie mają obowiązywać od 2026 r. Wcześniej kwestie te poruszane będą przede wszystkim na lekcjach z wychowawcą.

Resort edukacji przekazał do konsultacji społecznych projekt rozporządzenia w sprawie akredytacji na kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych. Placówki lub inne podmioty prowadzące kształcenia ustawiczne w formie pozaszkolnej ubiegające się o akredytację na kształcenie ustawiczne prowadzone w danej formie pozaszkolnej będą obowiązane wykazać fakt prowadzenia w sposób nieprzerwany kształcenia w formie lub formach pozaszkolnych przez okres co najmniej ostatnich trzech lat.

1 września 2024 r. zmieniają się przepisy dotyczące nauczania dzieci z Ukrainy - jeżeli nie będą realizować obowiązku szkolnego w Polsce, ich rodzice nie otrzymają świadczenia 800+ i pieniędzy na wyprawkę szkolną. Aby pomóc uczniom w przystosowaniu się, szkoły będą mogły zatrudniać asystentów międzykulturowych, ale to, czy jest taka potrzeba, oceni dyrektor szkoły.

Minister nauki podpisał nowelę rozporządzenia dotyczącą elementów koniecznych na świadectwie ukończenia studiów podyplomowych - ma to umożliwić większą kontrolę nad jakością studiów. Ale ma to się odbyć z korzyścią również dla samych absolwentów, resort zakłada, że zmiany umożliwią legitymowanie się świadectwem wskazującym istotne dla pracodawcy informacje dotyczące odbytego kształcenia.

Ministerstwo Edukacji Narodowej nie planuje uchylenia przepisu ustawy covidowej z 2020 r., który wstrzymanie biegu przedawnienia karalności przewinień dyscyplinarnych nauczycieli uzależnia od decyzji Ministra Zdrowia. Apelował o to Rzecznik Praw Obywatelskich, do którego napływały skargi, że uzależnienie terminu wstrzymania biegu przedawnienia karalności jedynie od decyzji Ministra Zdrowia zniwelowało jedyny sztywny wyznacznik zakreślający granice, w których powinno się zamknąć postępowanie dyscyplinarne.

Minister edukacji ogłosiła wyniki otwartego naboru do prac w Zespole MEN ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi - wyłoniono 30 organizacji pozarządowych, które będą uczestniczyć w pracach zespołu. Szefowa MEN poinformowała, że pierwsze spotkanie Zespołu będzie już na początku września.

Skomplikowana, nieczytelna i nieprzemyślana - tak mówiono o reformie, którą w zasadach awansu i oceniania nauczycieli wprowadziło Prawo i Sprawiedliwość. Fala krytyki spadła zwłaszcza na kryteria, od których zależy nota, jaką uzyska nauczyciel. Problematyczne są też luki w przepisach, które pozostawiła po sobie poprzednia ekipa.

Repetytoria z zadaniami stricte egzaminacyjnymi znikną z listy oficjalnych podręczników. W pozostałych książkach wydawcy będą musieli wyraźnie zaznaczyć, które informacje... wykraczają poza zakres podstawy programowej - to zmiany, które zostaną wprowadzone razem z nowelą dotyczącą matur i egzaminów ośmioklasisty. Ma to pomóc we wdrażaniu zmian związanych ze skróceniem podstawy programowej.

Placówki oświatowe będą mogły dostać dotację na utworzenie miejsca opieki dla najmłodszych dzieci w wieku do lat trzech. To element programu „Aktywny Maluch – Pierwszy dzienny opiekun w gminie 2024”. Jego celem jest dofinansowanie gmin, w których nie ma żadnej instytucji opieki nad dziećmi do lat trzech, w tworzeniu i funkcjonowaniu miejsc opieki w ramach dziennego opiekuna.

Minister edukacji ogłosiła konkurs na stanowisko nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej w Szkole Europejskiej w Luksemburgu. Dokumenty aplikacyjne można przesyłać do 19 sierpnia 2024 r. na adres Ministerstwa Edukacji Narodowej. Szkoły Europejskie są oficjalnymi instytucjami edukacyjnymi kontrolowanymi wspólnie przez rządy państw członkowskich Unii Europejskiej. Obecnie funkcjonuje 13 Szkół Europejskich.

Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekt nowelizacji ustawy o systemie oświaty i niektórych innych ustaw. Dokument przewiduje m.in. wprowadzenie zmian dotyczących przede wszystkim przeprowadzania egzaminów zewnętrznych: egzaminu maturalnego oraz egzaminu zawodowego. Proponuje się wprowadzenie funkcji egzaminatora-weryfikatora i operatora pracowni informatycznej, jako osób biorących udział w przeprowadzaniu egzaminów zewnętrznych.

Resort zdrowia i Ministerstwo Finansów wspólnie podejmują działania zmierzające do ograniczenia dostępu do wyrobów tytoniowych. Od przyszłego roku podwyższeniu i rozszerzeniu ma ulec m.in. stawka akcyzy. A problem, zwłaszcza związany z jednorazowymi e-papierosami, jest ogromny - badania wskazują, że sięgają po nie nawet dzieci poniżej 13. roku życia. O zmiany w przepisach i stworzenie polityki antynikotynowej państwa apeluje też Rzecznik Praw Obywatelskich.

Nie ma planów, żeby lekcja religii zniknęła z planu zajęć - zapewniła w piątek wiceministra edukacji Joanna Mucha. Wiceszefowa MEN przypomniała w w Radiu Zet, że w resorcie trwają rozmowy, żeby wprowadzić jedną lekcję religii tygodniowo w szkołach. Jej zdaniem ewentualne decyzje o usunięciu lekcji religii w szkole powinna podejmować społeczność szkolna, a nie Kościół.

Naukowcy z Politechniki Lubelskiej stworzyli aplikację, której zadaniem jest uczenie najmłodszych pacjentów, jak wygląda życie z cukrzycą typu 1. Model wspomaga edukację poprzez kształtowanie poprawnych nawyków żywieniowych. Korzystając z aplikacji, młody pacjent uczy się komponować odpowiednie posiłki i spożywać je we właściwych porach.

Program "Edukacja z wojskiem" jest wspólnym przedsięwzięciem Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Obrony Narodowej. Pilotaż, do którego zgłosiło się ponad 3 tys. szkół, przeprowadzono od 6 maja do 20 czerwca - teraz minister edukacji zapowiada, że program będzie kontynuowany. Podkreśla, że wychowanie patriotyczne to jeden z kierunków oświatowych państwa.

Szkoły muszą zwiększyć liczbę zatrudnianych psychologów. Choć nowela weszła w życie w 2022 roku, do tej pory obowiązywały przepisy przejściowe, przewidujące łagodniejsze wymogi w tej materii. W przyszłym roku szkolnym na jednego ucznia w szkołach ma przypadać większa liczba specjalistów, co bywa problematyczne ze względu na ich dostępność.

Obywatele Ukrainy mieli 41 tysięcy zezwoleń na pobyt w Polsce, a do czerwca 2024 roku liczba ta znacząco przekroczyła milion. Resort edukacji rekomenduje, by tworzyć oddział przygotowawczy, gdy do szkoły dołącza nowa grupa uczniów z obcego systemu, bo jest to forma edukacji przygotowująca do wejścia do tzw. regularnej klasy.

Barbara Nowacka zapowiedziała dodatkowe środki na sfinansowanie programu "Podróże z klasą", skierowanego do szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Poprzednia pula rozeszła się w 12 min., nowa w zaledwie cztery - zarejestrowano 752 nowe wnioski. Łącznie resort przekaże na program w tej edycji 80 mln zł.

Pacjenci nie znają podstawowych różnic między poszczególnymi rodzajami placówek medycznych i nie wiedzą, gdzie udać się po pomoc. Często trafiają na oddział ratunkowy, gdzie czekają w długiej kolejce, bo lekarze nie są w stanie przyjąć tylu osób, ile zazwyczaj zgłasza się do szpitala. Wiedza o systemie ma być jednym z elementów nowego przedmiotu - edukacji zdrowotnej, która będzie nauczana w szkołach od 2025 roku. Podstawa programowa ma być wkrótce konsultowana.

Zajęcia organizuje się dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, posiadających orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych wydane przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych. To orzeczenie decyduje, czy zajęcia będą zespołowe, czy indywidualne.

Od 13 lipca 2024 r. szkoły będą mogły wydawać uczniom legitymacje szkolne tylko w formie plastikowej karty. Rzeczywisty sprawdzian gotowości jednak przypadnie na wrzesień. Samorządy zapewniają, że pierwszoklasiści dostaną dokumenty na czas. Wydane do tej pory papierowe dokumenty zachowują ważność do czasu zakończenia nauki przez ucznia w danej szkole.

Rzecznik Praw Obywatelskich wskazuje, że Polska jest krajem z dużym problemem ubóstwa menstruacyjnego. Środków higieny osobistej nie ma nawet w szpitalach i przychodniach. Chaos prawny powoduje, że nie wiadomo, jaki obowiązek pod tym względem mają jednostki ochrony zdrowia. RPO prosi o ujednolicenie przepisów. Zmiany zapowiada na razie tylko Ministerstwo Edukacji Narodowej.

Ministerstwo edukacji przygotowało projekt rozporządzenia określającego minimalną liczbę godzin kształcenia na branżowym szkoleniu zawodowym dla studentów. Będzie to 15 godzin. Ma to w założeniu zwiększyć efektywność kształcenia ustawicznego prowadzonego w formie branżowych szkoleń zawodowych, umożliwiając zwiększenie liczby osób je kończących.