Wzrośnie płaca minimalna, przedłużono zamrożenie cen energii, a gminy ponownie zajmą się wypłatą dodatku osłonowego dla najuboższych. Więcej osób będzie mogło skorzystać z emerytur pomostowych, wraca podatek minimalny, a właściciele nowo kupionych pojazdów będą musieli je przerejestrować. Dzieciom nie będzie wolno sprzedawać energetyków, a szpitale muszą przygotować się na nowe zasady akredytacji. To tylko niektóre zmiany, jakie czekają nas od 1 stycznia 2024 r.

Nie ma prawnego zakazu nagrywania rozmów - nawet gdy nagrywana strona o tym nie wie. Takich nagrań nie można jednak udostępniać publicznie, a to, czy ewentualnie można użyć ich jako dowodu w sprawie, rozstrzygnie każdorazowo sąd. Oczywiście, w sytuacjach spornych może z tego skorzystać i rodzic, i nauczyciel.

Sejmowe Komisje Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej pozytywnie zaopiniowały w czwartek projekt budżetu państwa na rok 2024 w zakresie środków na oświatę, w tym wysokości planowanej na przyszły rok subwencji oświatowej. Wydatki na oświatę i wychowanie oraz edukacyjną opiekę wychowawczą mają wynieść ponad 97,6 mld zł, a subwencja oświatowa - prawie 88 mld zł.

Od 1 stycznia 2024 r. zakazana jest sprzedaż napojów energetycznych dzieciom i młodzieży do 18 roku życia. W ustawie zdefiniowano, że jest to napój będący środkiem spożywczym, ujęty w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, w którego "składzie znajduje się kofeina w proporcji przewyższającej 150 mg/l lub tauryna, z wyłączeniem substancji występujących w nich naturalnie".

Wychowanie przedszkolne może być realizowane w publicznych i niepublicznych przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz w innych formach wychowania przedszkolnego: zespołach wychowania przedszkolnego i punktach przedszkolnych. Warunki tworzenia innych form wychowania przedszkolnego określa rozporządzenie.

W sobotę wieczorem prezydent podjął decyzję o zawetowaniu ustawy okołobudżetowej na rok 2024, w której znalazły się 3 mld zł na media publiczne. Zamiast tego zdecydował się na wniesienie własnej ustawy - do Sejmu trafił projekt zawierający regulacje o podwyżkach dla nauczycieli, ale bez pieniędzy na TVP.

Szkoły niepubliczne, w których realizowany jest obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, utrzymują się ze środków rodziców uczniów opłacających czesne oraz dotacji udzielanych im przez jednostki samorządu terytorialnego. Jej wysokość równa jest kwocie przewidzianej na takiego ucznia w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego.

Senat przyjął w piątek bez poprawek ustawę okołobudżetową na rok 2024 r., która wprowadza m.in. regulacje podnoszące dotacje dla samorządów. Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta. Przepisy zakładają, że od 1 stycznia 2024 r. wynagrodzenia nauczycieli wzrosną o 30 proc., a nauczycieli początkujących o 33 proc.

Po powołaniu nowego rządu na pierwszym celowniku zmian znaleźli się wojewodowie, jako reprezentanci administracji rządowej w terenie. Kolejny krok, jak zapowiedział premier Donald Tusk, to zmiany w kuratoriach oświaty. Przegląd kadr odbędzie się też w organach podległych wojewodom oraz poszczególnym resortom. W terenie pracy może być niepewna nawet tysięczna rzesza urzędników, o ile miotła kadrowa sięgnie tak głęboko.

Nowy rząd planuje podniesienie maksymalnego limitu wydatków z budżetu państwa na 2024 rok, przeznaczonych na dofinansowanie jednostek samorządu terytorialnego (JST) w zakresie wychowania przedszkolnego. Zaproponowano również uwzględnienie w budżecie środków na planowany wzrost wynagrodzeń nauczycieli przedszkoli o 30 proc. od 1 stycznia 2024 roku.

Odwołanie z funkcji dyrektora szkoły w trybie nagłym jest następstwem stwierdzenia rażących uchybień w zarządzaniu placówką albo stosunku dyrektora do zajmowanego stanowiska. Za kradzież, mobbing czy nadużycia finansowe dyrektora można odwołać, ale nie za samowolną zmianę organizacji pracy placówki. Potwierdził to niedawno Naczelny Sąd Administracyjny.

Od 1 stycznia 2024 r. obecne Ministerstwo Edukacji i Nauki zostanie podzielone na Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego wynika z opublikowanych w Dzienniku Ustaw rozporządzeń Rady Ministrów.

Minister edukacji odwołała słynącą z kontrowersyjnych wypowiedzi kurator Barbarę Nowak - mimo wielu wniosków o pozbawienie jej tej funkcji, przez ostatnie lata nie było na to szans. Średniowiecze właśnie się skończyło. Cieszę się, że tu w Krakowie mamy przyjemność zakończyć ten czarny czas w oświacie — tak zmiany zapowiedziała nowa ministra edukacji. Obowiązki kuratora będzie pełniła Gabriela Olszowska - powiedziała minister edukacji Barbara Nowacka.

Każda szkoła będzie musiała stworzyć standardy ochrony małoletnich. Obejmą one nie tylko kwestię szybszego reagowania w przypadku podejrzenia, że dziecko mogło paść ofiarą przemocy w domu. Jednym z elementów będą zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem placówki oraz pomiędzy samymi uczniami. Ma to pomóc wyrugować ze szkoły przemocowe zachowania.

Mniejsza liczba godzin religii, odchudzenie programów nauczania, a także 30 proc. podwyżki dla nauczycieli - zapowiedziała szefowa resortu edukacji Barbara Nowacka. Nie wyobraża sobie również funkcjonowania przedmiotu historia i teraźniejszość w obecnej formule. W skład kierownictwa jej reosrtu wejdą Henryk Kiepura, Joanna Mucha, Paulina Piechna-Więckiewicz i Izabela Ziętka.

Barbara Nowacka została nowym ministrem edukacji w rządzie Donalda Tuska, zastąpi na tym stanowisku Krzysztofa Szczuckiego, który przez dwa tygodnie pełnił tę funkcję w rządzie Mateusza Morawieckiego. Nowa minister została powołana w środę, 13 grudnia 2023. W wyborach w 2023 startowała z list Koalicji Obywatelskiej.

Nauczyciel uczący algorytmiki i programowania, w zaawansowanym stopniu znający języki programowania sztucznej inteligencji - w tę stronę ma iść program podnoszenia kompetencji pedagogów, co zakłada Polityka Cyfrowej Transformacji Edukacji. Dokument przekazano do prekonsultacji społecznych. W opinii do strategii, Związek Nauczycielstwa Polskiego wskazał, że konieczne jest skonsultowanie z nauczycielami, jak ma wyglądać ich rozwój zawodowy.

Ponad jedna trzecia dyrektorów, uczestniczących w badaniu „Barometr Edukacji Niepublicznej” uważa, że sytuacja w oświacie w najbliższych miesiącach się poprawi. Źródłem nadziei są dla nich m.in. zmiany zapowiadane przez partie, które stworzą nowy rząd. Uzasadniając swój optymizm, badani wskazali na zmianę kierownictwa resortu edukacji, zapowiedzi podwyżek dla nauczycieli i „odchudzenia” podstawy programowej oraz spodziewane zwiększenie autonomii szkół.

Okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych zaliczany jest do stażu pracy wymaganego do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych - w tym dodatku za wysługę lat lub prawa do nagrody jubileuszowej. Nie bierze się natomiast pod uwagę okresu zarejestrowania jako bezrobotny bez prawa do zasiłku.

Niepełnosprawność sprzężona ma złożony charakter. Polega na występowaniu u dziecka co najmniej dwóch niepełnosprawności. Jest ona przesłanką do wydania przez zespół poradni psychologiczno-pedagogicznej orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Jeśli wnioskodawca nie zgadza się z treścią rozstrzygnięcia, może wnieść odwołanie do kuratora oświaty.

Zgodnie z algorytmem jej podziału w roku 2024 szacuje się, że finansowy standard A wyniesie około 7866 zł. W stosunku do roku 2023, w którym standard ten wynosił 6899 zł, wzrośnie on o około 14 proc., tj. o około 967 zł. wiązek Nauczycielstwa Polskiego wskazuje, że kwota subwencji nie pozwala na zabezpieczenie prawidłowego wykonywania zadań oświatowych i apeluje, by podwyższyć ją do 102 mld zł, czyli 3 proc. PKB.

Rząd rzutem na taśmę chce zmienić rozporządzenie w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania, by uzupełnić przepisy o wprowadzone do systemu oświaty nowego rodzaju placówki, tj. branżowego centrum umiejętności (BCU), do którego pracodawca będzie mógł kierować młodocianych zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego.

We wrześniu 2022 r. resort edukacji zmienił przepisy dotyczące awansu zawodowego nauczycieli - jednym z pomysłów było ściślejsze powiązanie wyższego stopnia z oceną pracy pedagoga lub dyrektora szkoły. Od początku jednak istniały w tym zakresie spore wątpliwości, dotyczące zwłaszcza sytuacji, gdy starający się o awans pedagog przez dłuższy czas był nieobecny. Tych luk nie naprawiły kolejne nowelizacje ustawy.

W dniach 6-8 grudnia odbędą się próbne egzaminy maturalne organizowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Będą to egzaminy w nowej formule - tzw. Formule 2023. Absolwenci liceów ogólnokształcących po raz pierwszy maturę w nowej formule zdawali wiosną 2023 r. Natomiast wiosną 2024 r. do matury w tej formule przystąpi pierwszy rocznik absolwentów 5-letniego technikum.

W przepisach nie został określony okres przechowywania dzienników lekcyjnych, okres ich przechowywania w danej szkole powinien wynikać z opracowanego i zatwierdzonego przez archiwum państwowe jednolitego rzeczowego wykazu akt. Najczęściej dziennik będzie przechowywany przez 5 lat.

Na terenie szkoły może dojść do wypadków i innych nieszczęśliwych zdarzeń, dlatego pracownicy szkoły i placówek powinni być przeszkoleni w zakresie udzielania pierwszej pomocy. Szkoły powinny natomiast być odpowiednio wyposażone w apteczki szkolne, by w razie konieczności można było sięgnąć po przydatne środki.

Znowelizowane w zeszłym roku przepisy dotyczące awansu zawodowego nauczycieli nie są precyzyjne - różnicują sytuację początkujących nauczycieli. Pedagodzy zatrudnieni na zastępstwo nie rozpoczną przygotowania zawodowego, co oznacza, że nie wkroczą na ścieżkę awansu zawodowego, mimo uzupełnienia obowiązku przygotowania pedagogicznego i posiadania tych samych kwalifikacji, co inni pedagodzy zatrudnieni w szkole.

Podwyższenie subwencji oświatowej do 3 proc. PKB. Przyznanie samorządom udziału w PIT ryczałtowym i podwyższenie udziałów gmin, powiatów i województw w podatku dochodowym od osób fizycznych. Zmiany w systemie Janosikowym. Zdaniem Komisji Skarbników Unii Metropolii Polskich to niezbędne, pilne działania, aby uzdrowić system finansów samorządowych.

Celem nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego jest zapewnienie nauczycielom środków utrzymania do czasu uzyskania przez nich pełnych uprawnień emerytalnych. W związku z przejściem na to świadczenie, należy im się odprawa. Uzyskanie do niej prawa zostało uzależnione od wymiaru zatrudnienia. Natomiast jej wysokość została powiązana ze stażem pracy w szkole.

Przepisy pozwalają dyrektorowi ustalić dodatkowe dni wolne od zajęć dydaktyczno-wychowawczych - ich wymiar w danym roku szkolnym zależy od typu szkoły. Co istotne takie dni nie są dla nauczycieli dniami wolnymi od pracy, bo szkoła musi zapewnić opiekę uczniom, którzy do niej przyjmą. Problematyczna od lat jest natomiast kwestia wynagrodzenia nauczycieli za godziny ponadwymiarowe, których przecież w tym dniu nie realizują.