Projekt stanowi wykonanie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 127 ust. 18 ustawy – Prawo oświatowe. Jego celem jest dostosowanie działania poradni do współczesnych wyzwań oraz uwzględnienie postulatów zgłaszanych przez dyrektorów poradni, szkoły, rodziców i ekspertów.

 

Poradnie dla młodzieży. Dwa systemy mają współpracować>>

 

Szybsza praca poradni

Projektowane przepisy mają usprawnić organizację pracy zespołów orzekających, zwiększyć efektywność procesów decyzyjnych i poprawić dostępność wsparcia dla dzieci i uczniów. Wszystkie publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne zyskają możliwość wydawania orzeczeń we wszystkich obszarach kształcenia specjalnego, w tym dla dzieci niesłyszących, słabosłyszących, niewidomych, słabowidzących oraz z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera. Ma to skrócić czas oczekiwania na diagnozę i ułatwić rodzicom dostęp do specjalistycznej pomocy.

 

Nowe przepisy wprowadzają także zmiany w zakresie składu zespołów orzekających – udział lekarza nie będzie już obowiązkowy, a decyzję o jego obecności podejmie przewodniczący zespołu. W posiedzeniu zespołu będzie mógł uczestniczyć także członek zespołu leczącego dziecko, asystent międzykulturowy lub osoba posługująca się językiem kraju pochodzenia ucznia. Wprowadzenie takiej elastyczności ma ułatwić pełne rozpoznanie potrzeb dziecka. Projekt zakłada także uporządkowanie i doprecyzowanie wymagań dokumentacyjnych. Wnioskodawca będzie zobowiązany do przedstawienia m.in. opinii lekarza, wyników badań i diagnoz specjalistów, a także – w przypadku braku podpisu drugiego rodzica – oświadczenia wyjaśniającego przyczynę. Nowością jest również obowiązek przekazania przez dyrektora placówki opinii o funkcjonowaniu dziecka w przedszkolu lub szkole, w terminie do siedmiu dni od dnia otrzymania wniosku. Zakres tej opinii ma być zgodny z Międzynarodową Klasyfikacją Funkcjonowania (ICF).

 

Szczegółowo uregulowano również proces oceny funkcjonowania dziecka, który ma uwzględniać czynniki poznawcze, emocjonalno-społeczne, motoryczne, zdrowotne oraz środowiskowe. Ocena będzie podstawą do wydania orzeczenia lub opinii i ma być przeprowadzana z użyciem metod opartych na dowodach naukowych. W projekcie przewidziano także możliwość wydania orzeczenia lub opinii o braku potrzeby danego wsparcia w przypadku zmiany okoliczności. Orzeczenia i opinie będą automatycznie przekazywane do szkół i przedszkoli w terminie 14 dni od ich wydania. W odpowiedzi na postulaty środowiska poradni i nadzoru pedagogicznego, wydłużono także termin rozpatrywania odwołań przez kuratora oświaty do 21 dni, a w przypadku konieczności zasięgnięcia opinii specjalistów – do 14 dni od ich otrzymania. Nowe przepisy mają wejść w życie z dniem 1 kwietnia 2026 r., z wyjątkiem niektórych regulacji przejściowych. Projekt rozporządzenia był poprzedzony szerokimi konsultacjami.