Wymiar sprawiedliwości - strona 26

Nienaruszalna prerogatywa Prezydenta RP, a w tle delikt dyscyplinarny

Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

W postępowaniu karnym nie jest dopuszczalne badanie ważności lub skuteczności aktu ustrojowego powołania sędziego przez Prezydenta RP podjętego w ramach realizacji wyłącznej prerogatywy głowy państwa. Sędzia, wobec którego stwierdzono nieprawidłowości w toku procedury nominacyjnej, nie jest osobą nieuprawnioną do orzekania w rozumieniu art. 439 par. 1 pkt 1 kpk – taką uchwałę podjęło trzech sędziów Izby Karnej Sądu Najwyższego.

03.06.2024

Po ustawie naprawczej szykują się głębsze zmiany w przepisach karnych

Wymiar sprawiedliwości

Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego przygotowała już tzw. ustawę naprawczą, która ma rozwiązać problem przepisów karnych, wprowadzonych m.in. nowelizacją Kodeksu karnego z października 2023 r. Jej przewodniczący prof. Włodzimierz Wróbel nie wyklucza kolejnych projektów jeszcze w tym roku. Swoje typy mają też prawnicy, w ich ocenie warto by postawić na przyspieszenie spraw karnych przez pełną cyfryzację, ale też np. zmianę trybu ścigania części przestępstw - zamiast z urzędu, na wniosek lub z oskarżenia prywatnego.

03.06.2024

Postępowanie zażaleniowe – trzy nowelizacje w pięć lat

Wymiar sprawiedliwości

Postępowanie zażaleniowe od kilku lat stanowi przedmiot istotnych ingerencji ustawodawcy. Nowelizacja postępowania cywilnego w zakresie zażaleń miała miejsce już trzykrotnie i to tylko w ciągu ostatnich pięciu latach - w tym aż dwukrotnie w samym 2023 roku. Przed nowelizacją z 2019 roku zażalenie było w istocie prostym narzędziem nie budzącym większych wątpliwości interpretacyjnych. Przepisy zostały jednak znacząco rozbudowane, przez co stały się dużo mniej klarowne dla uczestników postępowania - pisze Agnieszka Marjańska prawniczka z Działu Postępowań Spornych Kancelarii Kopeć Zaborowski.

03.06.2024

SN: Odmowa przeniesienia sędziego w stan spoczynku

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Krajowa Rada Sądownictwa odmówiła przeniesienia sędzi Sądu Okręgowego we Wrocławiu w stan spoczynku z powodu złego stanu zdrowia. Odwołująca się wniosła o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej tą uchwałą. Stwierdziła, że w sprawie wystąpiły nowe okoliczności. Jednak Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN odwołania sędzi nie uwzględniła.

01.06.2024

NSA nie przyznał świadczenia wnuczce opiekującej się babcią

Wymiar sprawiedliwości Ubezpieczenia społeczne

Wnuczka opiekująca się na stałe niepełnosprawną babcią nie dostanie świadczenia pielęgnacyjnego. Mimo, że zrezygnowała z pracy zawodowej. A to dlatego, że żyje córka, która pozostaje w pełni sił, powinna więc świadczyć opiekę lub realizować obowiązek alimentacyjny. Sądy nie wzięły jednak pod uwagę, że córka od lat nie interesuje się swoją matką, a wnuczkę wychowywała właśnie babcia.

01.06.2024

Alimenty z tabel mogą być szybsze - problem w tym, jak je liczyć

Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości chce wrócić do pomysłu alimentów natychmiastowych, ale też tabel alimentacyjnych. W ocenie prawników kierunek jest dobry, ale problemem może być to, co się w tabelach znajdzie i w jakiej wysokości będą alimenty natychmiastowe. Wskazują, że sprawiedliwe byłoby uwzględnienie zmiennych takich jak np. wiek dziecka. Co do samej podstawy świadczeń pomysły są różne - od procentu od płacy minimalnej, po uzależnienie ich od rejestrowanego dochodu.

01.06.2024

Powodowie w sprawie o alimenty nie ponoszą kosztów sądowych

Wymiar sprawiedliwości

Czy osoba inicjująca proces o alimenty, która jest do nich uprawniona, ponosi koszty sądowe? Nie, gdyż korzysta z ustawowego zwolnienia z takich kosztów. Nie dotyczy to jednak osób zobowiązanych do alimentacji. Te mogą wnosić o zwolnienie z kosztów sądowych, muszą jednak wykazać, że nie mają możliwości ich ponoszenia.

31.05.2024

Sądy podzielone w ocenie obniżenia dodatków dla rzeczników dyscyplinarnych

Wymiar sprawiedliwości

Trwa opiniowanie projektu zmian w rozporządzeniu w sprawie funkcji oraz sposobu ustalania dodatków funkcyjnych przysługujących sędziom, który zakłada m.in. obniżenie z 0,8 na 0,1 mnożnika dodatku funkcyjnego dla rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych, podobnie dla jego zastępców. Część sądów wskazuje, że nawet jeśli intencje projektodawcy są zasadne, to propozycje te prowadzą do podważenia pewności prawa i jego instrumentalizacji. Mogą też ograniczać konstytucyjną niezależność sądów.

31.05.2024

Powództwo wzajemne możliwe, ale z ograniczeniami

Wymiar sprawiedliwości

Powództwo wzajemne jest dopuszczalne, jeżeli roszczenie wzajemne ma związek z roszczeniem powoda lub nadaje się do potrącenia. Pamiętać trzeba jednak o tym, że powództwo wzajemne można wytoczyć nie później niż w odpowiedzi na pozew, a jeżeli go nie złożono - w sprzeciwie od wyroku zaocznego albo przy rozpoczęciu pierwszego posiedzenia, o którym zawiadomiono, albo na które wezwano pozwanego.

30.05.2024

23 umowy na środki z Funduszu Sprawiedliwości do unieważnienia

Wymiar sprawiedliwości

23 umowy ze 120 umów podpisanych na środki z Funduszu Sprawiedliwości zostało objętych sankcją nieważności ze względu m.in. na to, że przy ich zawieraniu obchodzono przepisy lub działano sprzecznie z ustawą. Opiewają one na 105 mln zł, które ministerstwo chciałoby odzyskać. Szykują się też zmiany w przepisach, m.in. z rozporządzania ma zostać usunięty słynny par. 11, dający możliwość przekazywania środków z funduszu poza ogłaszanymi przez resort programami.

29.05.2024

Prof. Wróbel: Zmiany w prawie karnym - część propozycji jeszcze w tym roku

Wymiar sprawiedliwości

Sądy i prokuratury czekają fundamentalne zmiany, także organizacyjne. To nie jest dobry moment, by równocześnie wprowadzać duże kompleksowe zmiany w prawie karnym czy procesie karnym. Dlatego jako Komisja Kodyfikacyjna Prawna Karnego raczej będziemy się skupiać nad pakietowymi propozycjami dotyczącymi konkretnych obszarów, w których można łatwo zidentyfikować możliwość poprawy wymiaru sprawiedliwości - mówi prof. Włodzimierz Wróbel, przewodniczący Komisji.

29.05.2024

Ubezpieczyciel nie może ograniczyć poszkodowanemu prawa do wyboru warsztatu

Wymiar sprawiedliwości Transport Ubezpieczenia

Poszkodowany w kolizji nie musi naprawiać auta w warsztacie z sieci naprawczej ubezpieczyciela, nawet gdy ten warsztat oferuje atrakcyjne rabaty i cena naprawy jest niższa niż u innego mechanika. Ubezpieczyciel nie może obniżać odszkodowania o wysokość tych rabatów – wynika z uchwały Sądu Najwyższego z 8 maja 2024 r. Rozwiązuje to wieloletni spór, w który włączeni byli ubezpieczyciele, warsztaty i kierowcy.

29.05.2024

Ławnicy SN: Rozliczyć i ukarać neo-sędziów

Wymiar sprawiedliwości

Rozliczenie i ukaranie osób zaangażowanych w zamach na niezawisłe sądy polskie - zarówno we władzy sądowniczej, jak i poza nią, jest warunkiem koniecznym trwałego przywrócenia praworządności, która musi być od początku postawiona na trwałych fundamentach – stwierdzają w uchwale podjętej 28 maja br. członkowie Rady Ławniczej Sądu Najwyższego.

28.05.2024

TK: Uchwała Sejmu w sprawie TK niekonstytucyjna

Wymiar sprawiedliwości

Uchwała Sejmu dotycząca Trybunał Konstytucyjny jest niekonstytucyjna a uwzględnianie jej przez organy władzy może powodować odpowiedzialność konstytucyjną i karną - orzekł TK w sprawie wniosku posłów PiS. Chodzi o uchwałę z 6 marca br., w której Sejm wskazał, że sędziowie dublerzy i ich następcy nie są sędziami Trybunału, zaś Julia Przyłębska nie jest osobą uprawnioną do sprawowania funkcji prezesa. Uchwała zawiera też apel - do wszystkich sędziów Trybunału, by zrezygnowali i przyłączyli się do demokratycznych przemian.

28.05.2024

RPO apeluje o zmianę przepisu o podstawach skargi do Sądu Najwyższego

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Rzecznik Praw Obywatelskich napisał do Ministra Sprawiedliwości w sprawie braku możliwości podniesienia zarzutu naruszenia prawa procesowego w postaci art. 41 (wyłączenie sędziego) i art. 4 kodeksu postępowania karnego (zasada obiektywizmu) w skardze do Sądu Najwyższego od wyroku sądu odwoławczego uchylającego wyrok I instancji i przekazującego sprawę do ponownego rozpoznania. Sugeruje nowelizację k.p.k. w tym zakresie.

28.05.2024

Cztery miesiące, sześć pism bez odpowiedzi - NRA podlicza rząd, parlament i MS

Wymiar sprawiedliwości

Naczelna Rada Adwokacka od czasu, gdy zmieniło się kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości, postuluje szereg zmian przepisów, m.in. tych naruszających prawa człowieka i prawo do sądu. Na liście znalazły się m.in. uzasadnienia na formularzach w sprawach karnych czy prawo do obrońcy od momentu zatrzymania. Na część z kilkunastu petycji i postulatów, skierowanych do rządu i parlamentu, nadal nie uzyskała odpowiedzi. MS tłumaczy, że odpowiada tak szybko, jak może, a prawnicy wskazują, że warto zmienić przepisy o petycjach.

28.05.2024

W Krakowie o wyzwaniach międzynarodowego wymiaru sprawiedliwości

Wymiar sprawiedliwości

Rozwój krajowych mechanizmów ścigania przestępstw międzynarodowych, implementacja istotnych postanowień Statutu Rzymskiego do krajowych regulacji prawnych, w końcu zmiany, które powinny być wdrożone w mechanizmie uruchamiającym jurysdykcję Międzynarodowego Trybunału Karnego w odniesieniu do zbrodni - to tylko niektóre z tematów, którymi zajmą się uczestnicy międzynarodowej konferencji poświęconej wyzwaniom międzynarodowego wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych.

27.05.2024

Eliminacja przesłanki o zagrożeniu surową karą ograniczy tymczasowe aresztowania

Wymiar sprawiedliwości

Minister sprawiedliwości zapowiada ograniczenia w stosowaniu tymczasowego aresztowania. Prawdopodobieństwo mataczenia, albo ucieczki czy ukrywania się trzeba będzie solidnie uprawdopodobnić. Ale prawdziwą rewolucją ma być osłabienie, a może nawet wyeliminowanie zagrożenia surową karą jako przesłanki, która obecnie najczęściej decyduje o aresztowaniu.

27.05.2024

Czy Komisje Kodyfikacyjne zmienią wizerunek polskiego wymiaru sprawiedliwości?

Wymiar sprawiedliwości

W ostatnim czasie głośno jest wokół wznowienia prac Komisji Kodyfikacyjnych Prawa Cywilnego oraz Prawa Karnego. Utworzono także dwie kolejne: Prawa Rodzinnego oraz Ustroju Sądownictwa i Prokuratury. Nie umniejszając w żadnym stopniu potrzeby, jak i rangi tych wydarzeń stawiam tezę, że największe zmiany w wymiarze sprawiedliwości nie zależą od zmiany ustaw, nawet rangi kodeksowej. Dużo więcej środowisko prawnicze może zmienić samo. Jak choćby w zakresie relacji z sądami - pisze Dawid Kulpa, radca prawny, partner w Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

27.05.2024

Wynagrodzenia sędziów za 2021-2022 r. - MS pozostawia je orzeczeniom sądów

Wymiar sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości wskazuje, że ewentualne wyrównania sędziowskich wynagrodzeń za lata 2021 - 2022 powinny zostać potwierdzone wyrokami sądów. Co więcej, resort zachęca prezesów do składania sprzeciwów i apelacji. Tak wynika z pisma, do którego dotarł serwis Prawo.pl. Sam minister sprawiedliwości Adam Bodnar jeszcze w grudniu mówił, że widzi potrzebę uregulowania tej kwestii. A sędziowie, podobnie jak referendarze i prokuratorzy, nie odpuszczają i kierują pozwy do sądów.

27.05.2024