Kuratorzy od dawna walczą o poprawę swojego bezpieczeństwa. Efektem jest m.in. wprowadzenie do ustawy o kuratorach sądowych art. 17a, zgodnie z którym pracodawca zapewnia kuratorowi zawodowemu – na jego wniosek lub za jego zgodą – pomoc psychologiczną. W 2021 r. przeprowadzono badania, w których wzięło udział 506 kuratorów, z czego 46 proc. było kuratorami rodzinnymi, a 54 proc. kuratorami dla dorosłych. Wykazały one, że kuratorzy są narażeni na agresję ze strony osób z zewnątrz organizacji (klientów, podopiecznych itp.). Najczęstszą formą agresji jest agresja słowna (obrażanie, zgryźliwe uwagi, wyzywanie, krzyczenie), ale zdarza się również zastraszanie z użyciem przemocy fizycznej.
Czytaj: Kuratorzy chcą, by kurator sądowy był zawodem podwyższonego ryzyka na stres i mobbing>>
– Kuratorzy sądowi, jako funkcjonariusze publiczni, odgrywają istotną rolę w realizacji orzeczeń sądowych wydawanych w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej. Charakter naszej pracy wiąże się często z podejmowaniem działań niepopularnych, lecz niezbędnych z punktu widzenia dobra jednostki, obywateli, a szerzej – bezpieczeństwa publicznego. W związku z wykonywaną pracą, czy też sprawowaną funkcją (dot. kuratorów społecznych), kuratorzy często padają ofiarą ataków osób, wobec których prowadzą lub prowadzili czynności – wskazano w piśmie.
Prokuratura nie reaguje?
OZZKS wskazuje, że w zdecydowanej większości przypadków zawiadomienia kuratorów sądowych pozostają bez adekwatnej reakcji ze strony organów ścigania, co z kolei może sprzyjać poczuciu bezkarności sprawców oraz obniżeniu autorytetu instytucji państwowej, jaką reprezentują.
W ich ocenie problem tkwi w art. 226 par. 1 k.k., zgodnie z którym kto znieważa funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
– Obecne, naszym zdaniem wadliwe, brzmienie art. 226 par. 1 k.k. wymaga do zaistnienia przestępstwa tam stypizowanego dwóch przesłanek jednocześnie: „podczas” i „w związku” z wykonywaniem obowiązków funkcjonariusza publicznego. To powoduje, iż jeśli mamy np. do czynienia ze znieważeniem mającym związek z podjętymi wcześniej przez kuratora czynnościami wobec strony postępowania, z których subiektywnie nie jest zadowolona, kuratorzy sądowi są odsyłani do wszczynania postępowania ściganego w trybie prywatnym, a określonego w art. 216 k.k. – uzasadniono.
Związkowcy przypominają, że art. 60 k.p.k. co prawda dopuszcza możliwość wszczęcia postępowania przez oskarżyciela posiłkowego lub przystąpienia do toczącego się postępowania, jeśli „wymaga tego ochrona praworządności lub interes społeczny”. – Jakkolwiek są to przesłanki bardzo pojemne i wydaje się, iż winny mieć zastosowanie w sytuacjach opisywanych powyżej, to praktyka prokuratorska zmierza do stosowania tego przepisu jedynie w przypadkach, kiedy pokrzywdzony jest osobą nieporadną lub niedołężną. W ocenie OZZKS kuriozalnym i niejako uwłaczającym jest, aby kuratorzy sądowi wszczynali postępowania z oskarżenia prywatnego, skoro czynu skierowanego przeciwko nim dokonano w związku z wykonywaną przez nich pracą czy też pełnioną funkcją – podsumowano.
Cena promocyjna: 63 zł
|Cena regularna: 84 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 63 zł
Co powinien zrobić prokurator generalny?
W związku z powyższym OZZKS zwrócił się z apelem o:
- wydanie wytycznych dla prokuratorów dotyczących zasad wszczynania dochodzeń w sprawach z art. 216 § 1 k.k., w sytuacjach, gdy pokrzywdzonym jest kurator sądowy znieważony w związku z wykonywaniem czynności służbowych;
- podkreślenie w tych wytycznych konieczności ochrony funkcjonariuszy publicznych przed bezprawnymi atakami słownymi oraz zapewnienia im właściwej ochrony prawnej, zgodnie z przysługującym im statusem;
- wskazanie, że znieważenie kuratora sądowego w związku z wykonywaną funkcją nie powinno być traktowane jako błaha sprawa, lecz jako poważne naruszenie porządku prawnego, godzące w autorytet instytucji wymiaru sprawiedliwości i dające podstawy do wszczynania postępowania przez prokuratora z uwagi na ważny interes społeczny.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
