Prawo.pl

Precedensowa uchwała SN w sprawie prezesa Nawackiego

Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Konflikt między prawem europejskim a krajowym prezes Maciej Nawacki rozstrzygnął według orzeczenia polskiego Trybunału Konstytucyjnego. Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego odmówiła podjęcia uchwały uchylającej immunitet prezesowi Sądu Rejonowego w Olsztynie. Został on oskarżony przez sędziego Pawła Juszczyszyna o przekroczenie uprawnień, nadużycie obowiązków oraz złośliwe i uporczywe naruszanie prawa pracownika.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
14.11.2023
Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Blisko cztery tygodnie mija od momentu, gdy Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie Krajowego Planu Przeciwdziałania Przestępczości Przeciwko Wolności Seksualnej i Obyczajności na Szkodę Osób Małoletnich na lata 2023–2026. Prace nad nim trwały wiele miesięcy, podstawa do niego znalazła się w tzw. ustawie Kamilka. Nadal próżno go jednak szukać w Monitorze Polskim. Jak poinformowało nas CIR, zostanie ogłoszony najpóźniej 22 listopada br.
Patrycja Rojek-Socha
14.11.2023
Prawo karne Prawo cywilne Prawo rodzinne

Próba odwołania ławników Sądu Najwyższego

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
W Sądzie Najwyższym wdrożono procedurę usunięcia z funkcji 15 ławników Sądu Najwyższego, w tym pięciu członków Rady Ławniczej - za rzekome niewypełnianie obowiązków na wniosek I Prezes. We wtorek, 14 października, odbędą się przesłuchania ławników, którzy odmówili orzekania z sędziami wadliwie powołanymi do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Izby Odpowiedzialności Zawodowej.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
14.11.2023
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Koalicyjny Klub Lewicy złożył w Sejmie projekt ustawy o bezpiecznym przerywaniu ciąży. - Osoba w ciąży ma prawo do świadczenia opieki zdrowotnej w postaci przerwania ciąży do końca 12. tygodnia jej trwania - czytamy w projekcie. Aborcja po 12. tygodniu ciąży byłaby możliwa w trzech sytuacjach: zagrożenia zdrowia lub życia osoby w ciąży, nieprawidłowości rozwojowych lub genetycznych płodu oraz podejrzenia, że ciąża jest następstwem czynu zabronionego.
Katarzyna Nocuń
14.11.2023
Pacjent
Nie zakończyły się jeszcze problemy osób, które kilka lat temu zainwestowały w niekorzystne polisy z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (UFK) i zrezygnowały z inwestycji, po czym straciły większość oszczędności, gdyż ubezpieczyciel pobrał opłatę likwidacyjną. Towarzystwa nie chcą zwracać tych opłat, a sprawy sądowe mają różny finał. Rzecznik finansowy wniósł skargi nadzwyczajne od wyroków w takich sprawach.
Regina Skibińska
14.11.2023
Rynek i konsument Finanse

E-Doręczenia, czyli nowe obowiązki przedsiębiorców

Prawo gospodarcze Finanse E-doręczenia
Proces likwidacji tradycyjnej, papierowej korespondencji w polskiej administracji wkracza w kluczową fazę. Już od 10 grudnia 2023 r. pierwsza grupa przedsiębiorców zostanie objęta obowiązkiem posiadania adresu do doręczeń elektronicznych, który służyć będzie do komunikacji z urzędami. W kolejnych etapach e-Doręczenia obejmą stopniowo wszystkie podmioty wpisane do KRS i CEIDG. O nowych obowiązkach dla biznesu i praktycznych problemach piszą Aleksandra Mazur-Zych i Piotr Solka z Deloitte Legal.
Aleksandra Mazur-Zych Piotr Solka
14.11.2023
Prawo gospodarcze Finanse E-doręczenia
W postpandemicznym świecie prawniczym coraz większy nacisk kładziony jest na specjalizację, w tym bardzo wąską. Wiedza i unikalne umiejętności stają się równie ważne jak zawodowe doświadczenia. Co więcej - ostatnia V edycja raportu Future Ready Lawyer 2023 - pokazuje, że rekrutacja obok zarządzania talentami będzie jednym z głównych wyzwań dla kancelarii i działów prawnych na kolejne trzy lata.
Patrycja Rojek-Socha Monika Sewastianowicz
14.11.2023
Prawnicy
Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnął w składzie siedmiu sędziów (sygn. II GPS 2/22) kwestię wstrzymania wykonania decyzji wydanej przez organ pierwszej instancji. Zgodnie z uchwałą, w postępowaniu sądowo-administracyjnym, zainicjowanym skargą na postanowienie m.in. stwierdzające uchybienie terminu do wniesienia odwołania, nie jest dopuszczalne wstrzymanie wykonania decyzji wydanej przez organ pierwszej instancji.
Monika Pogroszewska
14.11.2023
Prawnicy
Sąd Najwyższy nie może wkraczać w ustawowe kompetencje Krajowej Rady Sądownictwa i oceniać, czy odwołujący się sędzia, który ukończył 65 rok życia ma nadal sprawować swoją funkcję, lecz jedynie bada, czy decyzja Rady nie jest arbitralna lub podjęta przy użyciu niedozwolonych kryteriów. Nie ma tu znaczenia efektywność pracy sędziego ani to, jak wypada na tle innych sędziów, albo ile urlopu wykorzystał – orzekła Izba Kontroli Nadzwyczajnej SN.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
14.11.2023
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Sąd Apelacyjny w Warszawie uniewinnił 13 października br. złodzieja samochodów Igora M. pseudonim Patyk z zarzutu zabójstwa byłego szefa polskiej Policji Marka Papały. Zbrodnia sprzed 25 lat nadal pozostaje niewyjaśniona. Sąd II instancji nie dał wiary zeznaniom świadka koronnego. W sprawie zachodzą poważne wątpliwości i te wątpliwości nie mogą doprowadzić do wyroku innego, niż uniewinnienie – podkreślił sąd odwoławczy.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
13.11.2023
Prawo karne
14 grudnia br. wygasa kadencja obecnego Rzecznika Praw Dziecka. Sejm już niebawem będzie decydować, kto obejmie ten urząd na kolejne pięć lat. Organizacje społeczne wskazały swojego kandydata - dra Grzegorza Wronę, certyfikowanego specjalistę i superwizora z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, członka Rady Programowej Fundacji Pomocy Ofiarom Przestępstw.
Patrycja Rojek-Socha
13.11.2023
Prawo rodzinne
Doręczenia elektroniczne to ogromne zmiany, również dla przedsiębiorców. Nie wszyscy mają jednak świadomość, że problem związany z rozproszeniem korespondencji 10 grudnia wcale nie zniknie. Do systemu e-doręczeń dołączy bowiem większość instytucji państwowych, ale sądy i komornicy znajdą się w nim dopiero za sześć lat. Przedsiębiorców czeka zatem kilkuletni okres przejściowy, w którym wciąż będą musieli korzystać z kilku platform.
Inga Stawicka
13.11.2023
Nowe technologie Prawo gospodarcze E-doręczenia
Przepisy, które weszły w życie 15 listopada rozszerzają katalog przyczyn prowadzących do niegodności dziedziczenia. Objęte mają zostać nim osoby, które uporczywie uchylają się wobec spadkodawcy od obowiązku alimentacyjnego oraz od wykonywania obowiązku pieczy. Co ważne, stwierdzić musi to sąd, a podstawą będą choćby skazania za niealimentację. Trzeba będzie też sprawdzić, czy nie było przebaczenia.
Aleksandra Partyk
13.11.2023
Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości
Coraz więcej frankowiczów, którzy zawarli ugodę z bankiem, zastanawia się nad jej podważeniem. Kolejne wyroki polskich sądów, ale i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dają bowiem szanse na unieważnienie umowy kredytowej. A same ugody - jak mówią prawnicy - w praktyce wcale nie są tak korzystne, jak banki zapewniają. I właśnie sposób informowania o skutkach może pomóc się z nich wyplątać. Problem może się jednak pojawić, jeśli kredytobiorcę reprezentuje pełnomocnik.
Regina Skibińska Patrycja Rojek-Socha
13.11.2023
Prawo cywilne Banki Kredyty frankowe
Nie wiadomo, którym obiektom ważnym dla bezpieczeństwa państwa nie będzie można robić zdjęć. Jednak dopóki obiekty te nie zostaną odpowiednio oznakowane, zakaz ich fotografowania i filmowania nie obowiązuje. Problemów z interpretacją nowych przepisów jest jednak sporo. Mieszkańcy przygranicznych terenów i turyści powinni szczególnie uważać.
Regina Skibińska
13.11.2023
Prawo karne Wojsko
Jak w praktyce wygląda zrzeczenia się dziedziczenia oraz kwestia zachowka po nowelizacji kodeksu cywilnego dotyczącej fundacji rodzinnej, jakie są zasady dokumentowania otwarcia i ogłoszenia testamentu przez notariusza poświadczającego dziedziczenie - te i inne kwestie związane z ostatnimi zmianami w prawie zostaną omówione podczas zbliżającej się konferencji "Prawo spadkowe - notariusz wobec wyzwań współczesności".
Patrycja Rojek-Socha
11.11.2023
Wymiar sprawiedliwości
Sądy mają być wolne od nacisków politycznych, prokuratura niezależna i apolityczna. Zapewniona ma być też legalność funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości i sądownictwa konstytucyjnego - wynika z podpisanej w piątek umowy koalicyjnej. Zadeklarowano też m.in. podwyżki dla pracowników sądów i prokuratury. Związkowcy już przypominają, że mowa była o 20 proc. - czego w umowie koalicyjnej nie ma.
Patrycja Rojek-Socha
10.11.2023
Wymiar sprawiedliwości Wybory
Sędzia nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego, ani prowadzić działalności publicznej, niedającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów - wskazała w uchwale z 10 listopada Krajowa Rada Sądownictwa. Jej stanowisko dotyczyło prowadzenia działalności publicznej sędziów w okresie kampanii wyborczej.
Patrycja Rojek-Socha
10.11.2023
Wymiar sprawiedliwości
Zawieszenie w czynnościach prokuratora musi mieć ważną i uzasadnioną przyczynę, gdyż jest daleko idącą ingerencją w prawa pracownicze i prawa do wykonywania służby – stwierdził Sąd Najwyższy. Izba Odpowiedzialności Zawodowej odmówiła więc dalszego zawieszenia w obowiązkach służbowych prokurator Małgorzaty Mróz z Prokuratury Rejonowej Warszawa-Żoliborz.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
10.11.2023
Prawo karne Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Dotychczas ani AI Act, ani żadne krajowe akty prawne, nie rozstrzygają, w jaki sposób podchodzić do rezultatów tworzonych “we współpracy” ze sztuczną inteligencją. Przy okazji zastosowania strategii "wyjścia naprzeciw" obawom użytkowników przez Microsoft, warto przyjrzeć się wszystkim prawnym aspektom ze szczególną ostrożnością i zastanowić się, przed jakimi ryzykami warto się lepiej ochronić - pisze Barbara Stefanowicz, radca prawny w DSK Kancelaria.
Barbara Stefanowicz
10.11.2023
Nowe technologie
Naczelny Sąd Administracyjny zapyta Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej o to, czy wobec treści dyrektywy gwarantującej obywatelom UE i ich rodzinom swobodę przemieszczania się, polskie władze mogą odmawiać uznania i przeniesienia w drodze transkrypcji aktu małżeństwa osób tej samej płci, ograniczając w ten sposób tę swobodę.
Monika Sewastianowicz
10.11.2023
Prawo unijne
Część radców prawnych i adwokatów już przetestowało, a nawet zarejestrowało, skrzynkę lub skrzynki do e-doręczeń. Tę "zawodową" będą musieli mieć od 10 grudnia br., który przypada w... niedzielę. By dopełnić obowiązku, trzeba przejść dwa etapy - najpierw wypełnić i przesłać wniosek, uzyskać akceptację - co już trwa co najmniej kilka dni, a następnie "kliknąć" aktywację. Ci, którzy jeszcze czekają, obawiają się m.in. tego, jak będą liczone terminy doręczenia.
Patrycja Rojek-Socha
10.11.2023
Prawnicy E-doręczenia
Poszkodowani w szpitalach pacjenci mogą składać wnioski o odszkodowanie na pozasądowej ścieżce, czyli z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych. Rzecznik Praw Pacjenta wnioski, co prawda, rozpatruje, ale odszkodowania nie może przyznać, bo minister zdrowia nie podpisał rozporządzenia wykonawczego do ustawy, które określa możliwe do uzyskania kwoty. W dodatku początkowy projekt trafił do kosza, a resort zdrowia pracuje nad jego nową wersją.
Katarzyna Nocuń
10.11.2023
Pacjent Opieka zdrowotna
Ministerstwo Sprawiedliwości uruchomiło procedurę wyłonienia członków Zespołu do Spraw Ochrony Małoletnich. Ich kadencja to cztery lata a jednym z pierwszych zadań będzie wypracowanie standardów ochrony małoletnich, które już od 15 lutego 2024 r. mają obowiązywać m.in. we wszystkich szkołach, ale także placówkach zajmujących się opieką nad dziećmi. To wynika z tzw. ustawy Kamilka, która ma zwiększyć ochronę dzieci pokrzywdzonych przemocą.
Patrycja Rojek-Socha
09.11.2023
Wymiar sprawiedliwości
Po wdrożeniu systemu teleinformatycznego Krajowego Rejestru Zadłużonych obowiązuje jawność informacji o wszczęciu postępowania upadłościowego, o czym uczestnicy obrotu gospodarczego dowiadują się za pomocą obwieszczeń. I choć miały dotyczyć one jedynie wniosków dłużnika, to można spotkać się również z obwieszczeniami o złożeniu wniosku przez wierzyciela. Taka praktyka nie ma podstaw prawnych, choć ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym przewiduje wyjątki - pisze dr Paweł Janda, adwokat.
Paweł Janda
09.11.2023
Nowe technologie
Szpital może odmówić wykonania procedury medycznej, jeśli pacjent całkowicie ubezwłasnowolniony wyraźnie się jej sprzeciwia. W takiej sytuacji zgoda przedstawiciela ustawowego nie wystarczy i musi ją wydać sąd opiekuńczy. Bez zgody sądu lekarze obawiają się konsekwencji prawnych i odmawiają wykonania zabiegu, co może prowadzić do powikłań zdrowotnych zagrażających życiu i zdrowiu pacjenta ubezwłasnowolnionego.
Beata Dązbłaż
09.11.2023
Pacjent
Pracownik jest zatrudniany w sądzie nie po to, aby mieć efekty, ale by starannie dążył do wykonywania tych efektów – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Trzeba wprowadzić wzorzec ocenny, tak, aby statystyka spraw uchylonych nie rzutowała na negatywną ocenę referendarza, chyba że udałoby się wykazać, że w konkretnych, powtarzalnych sprawach referendarz rażąco naruszył prawo – dodał sąd.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
09.11.2023
Prawnicy
Przyszły rok w kancelariach i działach prawnych ma upłynąć m.in. pod hasłem wprowadzania ułatwień związanych ze sztuczną inteligencją. Jak wynika z najnowszego raportu Future Ready Lawyer 2023, spodziewa się tego aż 73 proc. badanych prawników. 87 proc. potencjał widzi natomiast w nowych technologiach, które mają służyć m.in. zwiększaniu wydajności. W tym zestawieniu wysoko plasuje się też sam pracownik - z kompetencjami i talentami.
Patrycja Rojek-Socha
08.11.2023
Prawnicy
Określenie ustawą okołobudżetową na 2023 r. podstawy wynagrodzenia sędziów narusza gwarancje niezawisłości sędziowskiej i godności sprawowania urzędu - orzekł Trybunał Konstytucyjny. Na wyrok czekali i sędziowie, i prokuratorzy. Rząd bowiem "okołobudżetówką" ustala od kilku lat podstawę wynagrodzeń sędziów, prokuratorów i m.in. referendarzy - mimo że kwestie te uregulowane są w ustawach ustrojowych. Prawnicy oceniają, że ten wyrok może oznaczać kolejną falę pozwów.
Patrycja Rojek-Socha Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
08.11.2023
Wymiar sprawiedliwości
W przypadku braku przelicznika w umowie - niezależnie od tego, czy nie było go od początku, czy też okazał się nieważny - stosuje się przelicznik wynikający ze zwyczajów i zasad współżycia społecznego – orzekli trzej sędziowie Izby Cywilnej. Sędziowie wadliwie powołani do Sądu Najwyższego ignorują prawo europejskie, ustaloną linię orzeczniczą SN i wiążące wyroki Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska Renata Krupa-Dąbrowska
08.11.2023
Prawo cywilne Kredyty frankowe