Realizacja inwestycji infrastrukturalnych bez możliwości waloryzacji wynagrodzenia wykonawcy, jest bardzo trudna, a czasami wręcz niemożliwa. W ciągu ostatnich lat dużo się zmieniło. Obecnie trudno spotkać już umowę bez klauzuli waloryzacyjnej, choć oczywiście nie zawsze są one właściwie skonstruowane. O waloryzacji oraz innych problemach związanych z umowami o roboty budowalne rozmawiali uczestnicy konferencji naukowej “Umowa o roboty budowlane w praktyce sądów powszechnych i arbitrażowych”.

Opłata egzekucyjna obciąża dłużnika - orzekła w uchwale w czwartek, 23 listopada, br. Izba Cywilna. W przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego z mocy prawa, jeżeli postępowanie egzekucyjne zostało uprzednio zawieszone na wniosek wierzyciela w związku z zawarciem porozumienia między nim a dłużnikiem co do sposobu lub terminu spełnienia świadczenia.

Polska nie implementowała na czas upadłościowej dyrektywy, umożliwiającej zagrożonym niewypłacalnością dłużnikom naprawienie sytuacji finansowej przedsiębiorstwa i dającej im drugą szansę. Termin na wdrożenie unijnych przepisów minął 17 lipca 2022 r. Dyrektywę teraz stosuje się wprost, ale nie wszystkie sądy to respektują i dochodzi do sporów. Prawnicy apelują do polityków, by skończyli jak najszybciej prace nad projektem, który opracował resort sprawiedliwości.

Ważą się losy sędziów z obecnej KRS. Pomysły na ich usunięcie, ze względu na wadliwą procedurę powołania, są dwa - jeden to uchwała Sejmu, drugi - ustawa, np. skracająca kadencję. Jeśli wybrana zostanie szybsza droga uchwały, ważne będzie też jak wybrani zostaną następcy. I tu może pojawić się problem, bo zdaniem części z prawników, Konstytucja wprost tego nie normuje, a "nowa" ustawa regulująca tryb powołania, może nie zyskać aprobaty prezydenta.

31 grudnia br. upływa termin dla asystentów sędziowskich i referendarzy, ale tylko tych, którzy byli zatrudnieni w momencie wejścia w życie nowelizacji Prawa o ustroju sądów powszechnych z 2017 r., na przystąpienie do egzaminu sędziowskiego. Ich koledzy, którzy zaczęli pracę później, tej szansy - bez aplikacji - już nie mają. Ministerstwo Sprawiedliwości chciało to zmienić, ale stosowne przepisy znalazły się w projektach spłaszczających strukturę sądów, które utknęły w trakcie procesu legislacyjnego.

Polski rząd musi zmienić ustawę, gdyż obecny sposób powoływania sędziów Sądu Najwyższego jest problemem systemowym, wynikającym z tego, w jaki sposób została ustanowiona Krajowa Rada Sądownictwa – orzekł w czwartek, 23 listopada Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wyrok jest pilotażowy i ma wyjątkowe znaczenie, gdyż poddano krytyce skargę nadzwyczajną. Orzeczenie to zapadło w sprawie Lech Wałęsa przeciwko Polsce.

Już sama konstrukcja tego przestępstwa w praktyce tworzy ryzyko negatywnego wpływu na rynek, zniechęcając kadrę zarządzającą do proaktywnych działań. Teraz jednak dochodzi do tego powiększenie grona osób mogących inicjować ściganie. Realnym skutkiem zmian może być więc zachowawczość menedżerów, obawiających się ewentualnego procesu karnego, choćby miał on ostatecznie zakończyć się umorzeniem bądź uniewinnieniem - piszą Rafał Karbowniczek i Małgorzata Karasińska z kancelarii DZP.

Kilka dni temu media obiegła informacja o pozwie arbitrażowym, jaki Orlen chce wytoczyć spółce Venture Global z USA. Chodzi o brak realizacji kontraktu na dostawę skroplonego gazu. Dlaczego strony zgodziły się na arbitraż? Bo pozwala omijać powolne i przestarzałe sądy powszechne. Arbitraż nie jest jednak domeną wielkich korporacji. Prawo pozwala, by na takich samych zasadach korzystał z niego zarówno Orlen, jak i zwykły Kowalski. Stawia tylko jeden warunek: arbitraż trzeba wcześniej uzgodnić i zapisać go w umowie - pisze Robert Mikulski, partner zarządzający Kancelarii Brillaw by Mikulski & Partners

Radca prawny wykazała się dużą kreatywnością - docenił Sąd Najwyższy. Jednak nie udowodniła, że faktycznie pracowała na kilku umowach o pracę. Pozorność zawieranych umów miała na celu uzyskanie certyfikatu kompetencji zawodowych w transporcie drogowym, niezbędnych pracodawcom. Sąd Najwyższy w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił skargę kasacyjną płatnika składek.

Co najmniej do 30 grudnia br. przesunie się obowiązek posiadania, m.in. przez adwokatów i radców prawnych, skrzynek do e-doręczeń. To nie wszystko, bo Ministerstwo Cyfryzacji chce wyjść z inicjatywą legislacyjną przesuwającą ten termin jeszcze o rok - do 1 stycznia 2025 r. Z nieoficjalnych informacji wynika, że operatorowi zabrakło czasu - system nie jest jeszcze w pełni przygotowany. Komunikat ministra przesuwający termin planowany jest na czwartek, 23 listopada.

Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały w sprawie zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Apelacyjny w Krakowie, odnoszącego się do uchwały Izby Pracy SN z 26 kwietnia 2023 r., która ustaliła, że rozpoznanie sprawy cywilnej przez sąd drugiej instancji w składzie jednego sędziego, ukształtowane na podstawie ustawy o zwalczaniu COVID-19, ogranicza prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy.

Małżonkowie pozostający we wspólności majątkowej, gdy wygrają proces, mają prawo do większej refundacji kosztów. Wynagrodzenie zastępcy procesowego może być ustalone niezależnie od liczby reprezentowanych przez niego uczestników. Uchwała jest korzystna dla powodów domagających się zmiany lub unieważnienia umowy kredytu zaciągniętego w walucie obcej.

Banki pozywające kredytobiorców frankowych utrzymują zwykle, że umowa jest ważna, ale przezornie asekurują się, zgłaszając żądania ewentualne. Przeważnie bankom udaje się uzyskać jedynie kapitał wypłaconego kredytu pomniejszony o sumę wpłat kredytobiorcy, co często oznacza całkowitą przegraną. Dla konsumenta największym problemem wciąż może być jednak naliczanie ustawowych odsetek za opóźnienie.

Najpierw zmiany w KRS, później uporanie się z jej decyzjami w sądach powszechnych i Sądzie Najwyższym - to priorytety na przywrócenie praworządności w wymiarze sprawiedliwości. Trzeba przy tym brać pod uwagę interesy obywateli. Dlatego proponujemy by neo-sędziowie do momentu zakończenia spraw, które rozpatrują, ale też nowych konkursów, mogli być delegowani. Z kolei ci, którzy sprzeniewierzyli się przysiędze sędziowskiej i dopuścili się uchybienia godności urzędu, powinni odpowiadać dyscyplinarnie - mówi sędzia Marta Kożuchowska-Warywoda, członek Stowarzyszenia Sędziów Polskich IUSTITIA.

Po zmianach Kodeksu cywilnego, które weszły w życie wiosną 2023 r., w uzasadnionych okolicznościach, zachowek można rozłożyć na raty, odroczyć jego płatność, a nawet obniżyć wysokość. Wszystko zależy jednak od sytuacji stron. Prawnicy podkreślają jednak, że warto byłoby pójść dalej i wprowadzić zmiany choćby w zakresie wliczania do zachowka darowizn, ich zdaniem powinny się liczyć tylko te "na poczet spadku".

Sejm wybrał 21 listopada br. członków Trybunału stanu. W skład tego gremium, które jest rodzajem sądu, weszli znani prawnicy: Jacek Dubois, Przemysław Rosati, Marcin Radwan-Röhrenschef, Kamila Ferenc, a także były marszałek Sejmu - Józef Zych. Przed Trybunałem mogą stanąć ministrowie, posłowie i senatorowie, a także - prezydent, jeśli złamali Konstytucję.

Stowarzyszenie Prawa Konkurencji (SPK) we współpracy z Centrum Studiów Antymonopolowych i Regulacyjnych Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego (CARS) zapraszają na kolejny wspólny warsztat poświęcony przeglądowi orzecznictwa sądowego w sprawach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów. Udział w wydarzeniu jest bezpłatny, trzeba się jednak zarejestrować.

Radca prawny, który wygrał w sądzie odszkodowanie i zadośćuczynienie dla klientki, nie poinformował jej o tym i nie przelał natychmiast zasądzonych odszkodowań na jej konto. Pieniądze nie zostały również zdeponowane na odrębnym rachunku. Dlatego słusznie został ukarany karą pieniężną i zakazem patronatu - uznał Sąd Najwyższy.

Obowiązujące prawo zamówień publicznych nie zawiera limitu dla kar umownych. W kontrakcie można więc ustalić je nawet na poziomie wyższym niż wartość zamówienia. Prawnicy przyznają, że w praktyce zdarzają się sankcje równe wartości kontraktu. Sądy zazwyczaj stają jednak po stronie firm realizujących zamówienie i obniżają kary o co najmniej 30 proc.

Spółka twierdziła, że jest następcą prawnym strony postępowania, ponieważ zawarła z nią umowę przelewu wierzytelności, która obejmowała wszelkie prawa oraz roszczenia związane z ustaleniem środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia. Pogląd ten nie zyskał jednak aprobaty sądów administracyjnych. W wyroku drugiej instancji podkreślono, że źródłem interesu prawnego jest przepis powszechnie obowiązującego prawa, a nie wola strony wyrażona w formie umowy cywilnoprawnej.

Sądy policzyły, ile sędziowie stracili na ustaleniu ich wynagrodzenia w 2023 r. na podstawie ustawy okołobudżetowej, i zaczęły występować m.in. do Ministerstwa Sprawiedliwości o dodatkowe środki na wyrównania. Powołują się przy tym na listopadowe orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, który uznał, że pominięcie przy tegorocznych sędziowskich płacach ustawy ustrojowej było niekonstytucyjne. Prawo.pl dotarło do pisma prezesa NSA, z którego wynika, że tylko tam na wyrównania potrzeba 7,5 mln zł.

Pomiędzy kredytami frankowymi a kredytami z WIBOR-em jest sporo podobieństw i to na wielu płaszczyznach. Nie oznacza to jednak, że wszystkie takie umowy da się wzruszyć. Liczyć się będzie moment ich zawarcia, to jak kredytobiorcy byli informowani o ryzyku i ostatecznych kosztach kredytu oraz to czy bank, ustalając wskaźnik WIBOR, kierował się prawem i dobrymi obyczajami. Prawnicy wskazują, że warto próbować, bo można wiele zyskać.

Oznaczenia geograficzne produktów rzemieślniczych i przemysłowych, które posiadają określoną jakość, renomę lub inną cechę charakterystyczną związaną z miejscem produkcji, będą stanowić prawo wspólne, które będzie mogło być wykonywane przez wszystkich kwalifikujących się producentów na określonym obszarze geograficznym pragnących przestrzegać specyfikacji produktu - pisze Nina Jankowska, rzecznik patentowy, Patpol Kancelaria Patentowa.

"Samorząd terytorialny jako element kultury prawnej i wybór cywilizacyjny - konsekwencje ustrojowe i prawne" to temat wykładu, który w poniedziałek wygłosiła prof. dr hab. Irena Lipowicz z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Wydarzenie zostało zorganizowane przez czasopismo "Państwo i Prawo" oraz wydawnictwo Wolters Kluwer. Głównym tematem spotkania były zagrożenia dla samorządów i propozycje reform.

Adwokatka Monika Horna-Cieślak, specjalizująca się i zajmująca się prawami dzieci, współautorka głośnej ustawy Kamilka, czyli nowelizacji zwiększającej ochronę dziecka przed przemocą, przewodnicząca Sekcji Praw Dziecka przy warszawskim ORA, zwyciężczyni konkursu „Rising Stars – Liderzy Jutra 2019” jest kandydatką koalicji na Rzeczniczkę Praw Dziecka. Inicjatorami zgłoszenia jej kandydatury są dzieci, młodzież i osoby młode. A rekomenduje i popiera ją prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej.

Do 24 listopada można zgłaszać kandydatów na członków Zespołu do spraw analizy zdarzeń, na skutek których małoletni poniósł śmierć lub doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. O jego powołanie od wielu lat apelowała m.in. Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, a zmiany znalazły się w nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - tzw. ustawie Kamilka. Kadencja ekspertów trwa 4 lata.

Zmianę notariusza prowadzącego kancelarię należy potraktować jak zmianę właściciela przedsiębiorstwa, w której to sytuacji dyrektywa zapewnia ochronę pracowników poprzez zachowanie ich praw, pomimo tego m.in., że hiszpańscy notariusze obejmują stanowisko w kancelarii z uwagi na ich powołanie na to stanowisko przez państwo – orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE.

Sytuacja, w jakiej znaleźli się wszyscy obywatele podczas pandemii była bezprecedensowa. Nie można więc uznać, że jedynie formalne obostrzenia powstrzymały gości przed odwiedzaniem hoteli, bo mogli również sami chcieć się izolować. Taki wyrok zapadł w jednym z warszawskich sądów rejonowych, w którym przedsiębiorca wystąpił o odszkodowanie od państwa. Sprawa została rozstrzygnięta po niemal trzech latach - bez przeprowadzania rozpraw z udziałem powoda.

Wielu prawników nie chce reprezentować frankowiczów w sporach przeciwko syndykowi masy upadłości Getin Noble Bank. Moi klienci skarżyli się, że dotychczasowy pełnomocnik wypowiadał im zlecenie lub odmawiano nawiązania współpracy. Tymczasem w takim wypadku wsparcie jest wręcz konieczne. Tym bardziej, że problem jest precedensowy, a prowadzenie sprawy będzie wiązać się z wieloma trudnościami - pisze Mariusz Woźniak, radca prawny w Kancelarii Radców Prawnych Woźniak Jurkowski.

Obowiązujące przepisy pozwalają dłużnikowi skutecznie unikać egzekucji. Komornicy niewiele mogą zrobić, gdy przykładowo oficjalnie zarabia on płacę minimalną a resztę zarobków dostaje "pod stołem". Problemem jest też choćby zakładania kont rachunkowych w zagranicznych bankach czy instytucjach finansowych, do których komornicy "dostępu" nie mają - podkreślali uczestnicy konferencji Komornik Sądowy - postrzeganie społeczne a rzeczywistość prawna".