Jeśli skazany na okres próby dokonuje kolejnego przestępstwa, polegającego na zaborze mienia, to nawet po zakończeniu zawieszenia, należy karę wykonać – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Karnej. Co więcej, skazany nie naprawił całej szkody, jak nakazał to sąd. Od 1 października 2023 r., w wyniku nowelizacji kodeksu karnego, okres próby - z sześciu miesięcy - został wydłużony do roku.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
17.06.2025
Prawo karne
Doręczenie zarządzenia zabezpieczenia, w trybie art. 155b par. 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, w wykonaniu decyzji o zabezpieczeniu na mocy ordynacji podatkowej, powinno nastąpić do rąk pełnomocnika ustanowionego i zgłoszonego przez podatnika w postępowaniu podatkowym (kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej) - stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w poniedziałkowej uchwale (sygn. III FPS 1/25.).
Wiesława Moczydłowska
17.06.2025
Ordynacja
W latach 2015-2023 stworzony został w Polsce system ustrojowy oznaczający odrzucenie lub inne rozumienie obowiązujących norm konstytucyjnych – ocenili uczestnicy zorganizowanej w Warszawie konferencji. Wskazywali, że w obecnej sytuacji otwarte jest pytanie, czy uda się wrócić do porządku konstytucyjnego, czy też na wiele lat utrzyma się ten alternatywny system. Jeśli niemożliwe będą zmiany legislacyjne, zasadnicze zadanie spadnie w tej dziedzinie na sądy.
Krzysztof Sobczak
17.06.2025
Wymiar sprawiedliwości
Nie ma jakichkolwiek argumentów natury prawnej, jak i logicznej, aby z góry kwalifikować materiały prasowe jako wyłączone z zastosowania trybu wyborczego. O zastosowaniu tego trybu decyduje fakt, czy mamy do czynienia z wyborcą, agitacją wyborczą, treściami dającymi się ocenić w kategoriach prawdy i fałszu. Forma agitacji z samej definicji mającej charakter publiczny jest bez znaczenia, tak samo jak bez znaczenia jest, jaką profesją zajmuje się wyborca - pisze Rafał Rozwadowski, adwokat.
Rafał Rozwadowski
17.06.2025
Wybory
Do Sądu Najwyższego wpłynęło już co najmniej 3 tys. protestów wyborczych. Ponieważ rozpoznaje je kwestionowana przez część środowiska prawniczego i rząd Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, pojawiają się głosy, że problem można rozstrzygnąć na etapie zaprzysiężenia prezydenta. Obejmuje on urząd po złożeniu przysięgi przed Zgromadzeniem Narodowym. Czy marszałek Sejmu musi je zwołać, czy „wisi” nad nim termin, wreszcie - czy wysłuchanie przysięgi wymaga w Zgromadzeniu kworum.
Patrycja Rojek-Socha Monika Sewastianowicz
17.06.2025
Wybory
Rząd chce uprościć procedurę „Niebieskiej Karty”, tak aby zmniejszyć liczbę dokumentów, a tym samym zwiększyć ilość czasu członkiń i członków grup diagnostyczno-pomocowych oraz zespołów interdyscyplinarnych na udzielanie wsparcia osobom doznającym przemocy domowej, pracę z osobami stosującymi przemoc domową oraz koordynowanie działań służb. Samą procedurę będą mogli uruchamiać także pracownicy żłobków i klubów dziecięcych.
Patrycja Rojek-Socha
16.06.2025
W ciągu półtora roku Ministerstwo Sprawiedliwości opracowało lub skoordynowało blisko 50 projektów ustaw – zarówno już uchwalonych, jak i będących w toku prac legislacyjnych. Do najważniejszych należą: ustawa umożliwiająca przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej, projekt ustawy rozdzielającej funkcje ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego, zmiany w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, w tym pozasądowe rozwody.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
16.06.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Do Sejmu trafił już projekt nowelizacji ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej. Zakłada on zniesienie oświadczeń o sytuacji finansowej oraz możliwość świadczenia takiej pomocy za pomocą środków komunikacji na odległość. Naczelna Rada Adwokacka, Krajowa Izba Radców Prawnych i Związek Powiatów Polskich apelują do premiera o wstrzymanie prac nad tymi zmianami, gdyż – jak wskazują – budzą one ich głęboki sprzeciw.
Patrycja Rojek-Socha
16.06.2025
Wymiar sprawiedliwości
Rada Ławnicza Sądu Najwyższego ponownie przypomniała, że wszystkie orzeczenia i wyroki Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych są wadliwe, co odnosi się również do stwierdzenia ważności wyborów, jak i pozostałych spraw w tej izbie rozpatrywanych. - Choć nie oznacza to niemożności rozstrzygnięcia wyborów, których wyniki podaje Państwowa Komisja Wyborcza. - Trwanie obecnego, wadliwego status quo, odbiera obywatelom RP część ich konstytucyjnych praw politycznych - wskazują ławnicy.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
16.06.2025
Prawnicy Wybory
W sprawie o spowodowanie śmierci pacjentki włoski Sąd Apelacyjny nie wysłuchał biegłych sądowych, których wypowiedzi w pierwszej instancji były interpretowane w różny i niejednoznaczny sposób. Sąd II instancji niesłusznie uchylił wyrok uniewinniający lekarza i skazał go za błąd w sztuce na pobyt w więzieniu - orzekł Europejski Trybunał Praw Człowieka i stwierdził naruszenie przez włoski rząd prawa do rzetelnego procesu sądowego.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
16.06.2025
Prawo karne
Od 1 lipca br. do 1000 zł wzrośnie wysokość zryczałtowanej równowartości wydatków w sprawach z oskarżenia prywatnego. Ministerstwo Sprawiedliwości tłumaczy zmianę tym, że obecna opłata – 300 zł – jest nieadekwatna do kosztów postępowania i nie pokrywa kosztów sądowych. Co więcej – jak zaznacza resort – obowiązuje de facto od 1998 r. Rozporządzenie opublikowano w Dzienniku Ustaw.
Patrycja Rojek-Socha
16.06.2025
Wymiar sprawiedliwości

Rozwody pozasądowe nie takie pewne? W samym rządzie duże wątpliwości

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne
Rozwody pozasądowe miały przyspieszyć postępowania sądowe. Problem jednak w tym, że w samej koalicji rządzącej wzbudzają one wątpliwości. Projekt został zgłoszony w ramach pakietu deregulacyjnego, a ministerstwa, m.in. rolnictwa, obrony narodowej, rozwoju i technologii, wskazują, że takie uproszczenie może być polem do nadużyć, pogłębić kryzys demograficzny, a także nie odpowiada konstytucyjnemu znaczeniu instytucji małżeństwa.
Patrycja Rojek-Socha
16.06.2025
Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Prawo rodzinne
Wprowadzona w 2019 r. modyfikacja zarzutu potrącenia miała przyspieszyć spory z roszczeniami wzajemnymi. Jednak przyjęte wówczas uregulowanie okazało się zbyt rygorystyczne i sztywne. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego proponuje rezygnację z dotychczasowych przedmiotowych i czasowych barier, dotyczących dopuszczalności podnoszenia zarzutu potrącenia w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji. Z kolei sędziowie będą mogli wydać wyrok co do powództwa głównego, a w zakresie zarzutu potrącenia, orzec później.
Krzysztof Sobczak Patrycja Rojek-Socha
16.06.2025
Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości
Ministerstwo Sprawiedliwości wycofuje się z pomysłu likwidacji prawa organizacji społecznych do składania skargi kasacyjnej w postępowaniach przed sądami administracyjnymi. - Przychylamy się do zebranych, licznych opinii, że należy prawo do skargi kasacyjnej pozostawić bez zmian, ponieważ widzimy potencjalną kolizję z prawami podstawowymi – wyjaśnił resort.
TC/PAP
14.06.2025
Środowisko Wymiar sprawiedliwości
Resort pracy przygotował projekt ustawy, która ma zachęcać do wyboru zawodu opiekuna żłobka. Zachętami mają być nagrody, ulgi na komunikację, ale również szczególna ochrona - np. przed zniewagą. Opiekun dziecka ma być chroniony jak funkcjonariusz publiczny. Eksperci przypominają, że definicja ta nie jest z gumy i że zmiany tego typu muszą być spójne systemowo. A w tym wypadku niekoniecznie tak będzie.
Monika Sewastianowicz Patrycja Rojek-Socha
14.06.2025
Zarządzanie oświatą
Są już pierwsze sędziowskie opinie do rozporządzeń zwiększających stawki minimalne i stawki za świadczenie pomocy prawnej z urzędu dla adwokatów i radców prawnych w kolejnych 15 grupach spraw. Postulują m.in. zwiększenie ich w sprawach o odszkodowanie za niesłuszne skazanie lub ukaranie, aresztowanie lub zatrzymanie. Sędziowie podnoszą, że obecne 240 zł jest nieadekwatne do koniecznego nakładu pracy i rażąco niesprawiedliwe.
Patrycja Rojek-Socha
14.06.2025
Prawnicy
Do Sądu Najwyższego wpłynęły dotychczas 434 protesty przeciwko wyborowi prezydenta - poinformowała w piątek PAP Monika Drwal z zespołu prasowego Sądu Najwyższego. Na składanie takich protestów jest czas do poniedziałku, 16 czerwca. Po rozpoznaniu wszystkich protestów wyborczych, na podstawie sprawozdania z wyborów przedstawionego przez PKW, Sąd Najwyższy rozstrzyga o ważności wyboru prezydenta RP - musi to zrobić w ciągu 30 dni od podania wyników wyboru do publicznej wiadomości.
is/PAP
13.06.2025
Wybory
Rząd chciał rozwiązać problem ze składem Trybunału Konstytucyjnego, zakręcając w budżecie na 2025 r. kurek z wynagrodzeniami dla sędziów. Prezydent budżet podpisał, ale przesłał do kontroli następczej TK m.in. przepisy dotyczące środków na sędziowskie pensje. Następnie Trybunał uznał te przepisy za niekonstytucyjne. Prezes TK, Bogdan Święczkowski, domaga się od ministra finansów „wykonania obowiązków” wynikających z konstytucji i tegoż wyroku Trybunału.
Patrycja Rojek-Socha
13.06.2025
Wymiar sprawiedliwości
Ministerstwo Sprawiedliwości chce pozbawić organizacje społeczne prawa do sądu w drugiej instancji w postępowaniach administracyjnych, gdy biorą udział w postępowaniu sądowym w charakterze uczestnika na prawach strony. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi trafił do konsultacji publicznych dopiero, gdy zainteresowane organizacje zrobiły raban. Uwagi można zgłaszać jeszcze tylko w piątek.
Regina Skibińska
13.06.2025
Środowisko Wymiar sprawiedliwości
Sąd orzeka na podstawie przepisów prawa, a przepisy te są jednoznaczne: skład sądu dyscyplinarnego powinien być kolegialny czyli trzyosobowy. Udział ławnika jako trzeciego sędziego jest wskazany, nawet w sprawach o umorzenie postępowania czy przeliczeniu kosztów procesu. Problem powstał na tle zarzutów wobec sędziego, który zwracał świadkom za stawiennictwo w sądzie pieniądze za utracone zarobki.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
13.06.2025
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Resort zdrowia podjął prace nad tym, by przedłużyć pilotażowy program leczenia dla osób doświadczających traumy - wynika z odpowiedzi na poselską interpelację. Pierwotnie przewidywano, że, po trzech latach funkcjonowania, zakończy się on w czerwcu br. Jak podkreślono, doświadczenia z pilotażu wskazują, że terapia traumy generalnie powinna w przyszłości znaleźć się na liście świadczeń gwarantowanych.
Inga Stawicka
13.06.2025
Pacjent
Kończą się prace nad projektem zmian w kodeksie karnym wykonawczych rozszerzającym możliwość stosowania Systemu Dozoru Elektronicznego wobec większej grupy skazanych. Przyjęcie nowych przepisów planowane jest na drugą połowę 2025 roku. Katalog osób uprawnionych do SDE obejmie skazanych na karę do trzech lat, którym do jej odbycia pozostało nie więcej niż rok i sześć miesięcy.
Patrycja Rojek-Socha
13.06.2025
Wymiar sprawiedliwości
Jeśli dojdzie do nowelizacji ustawy o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób, osoby przebywające w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym poddane zostaną weryfikacji pod kątem konieczności ich dalszego pobytu w tej placówce. Łatwiejsze ma być też wydanie przez sąd orzeczenia o umieszczeniu takiej osoby w domu pomocy społecznej lub szpitalu psychiatrycznym.
Krzysztof Sobczak
13.06.2025
Prawo karne Wymiar sprawiedliwości
Kolejnego notariusza prokuratura oskarżyła o niedopełnienie obowiązków przy sporządzaniu aktu notarialnego i współudział w oszustwie na szkodę pokrzywdzonej starszej osoby sprzedającej nieruchomość. Pokrzywdzona była niezdolna do pojmowania podejmowanych działań z uwagi na zaburzenia neurologiczne. To jeden z wątków szerszej sprawy związanej z patodeweloperką w Krakowie.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
12.06.2025
Prawo karne
W drugiej turze głosowania w wyborach prezydenckich doszło do poważnych nieprawidłowości. W wielu komisjach przypisano głosy niewłaściwemu kandydatowi. Dlatego Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego postanowiła na skutek wniesionych protestów, aby sądy powszechne jeszcze raz przeliczyły karty do głosowania, bo mogło to mieć wpływ na wynik wyborów. Co nie zmienia faktu, że Karol Nawrocki odebrał już zaświadczenie o powołaniu na urząd od przewodniczącego PKW.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
12.06.2025
Prawnicy Wybory
Skazany w I instancji prosił we wrześniu 2024 r. sąd odwoławczy o odroczenie rozprawy, ponieważ – jak uzasadniał – walczy z powodzią w swoim gospodarstwie. Sąd odmówił, powołując się na stawiennictwo jego obrońcy, i prawomocnie utrzymał wyrok. Rzecznik Praw Obywatelskich uważa jednak, że w ten sposób doszło do naruszenia prawa do obrony i przypomniał, że Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach podnosił, iż sąd odwoławczy powinien rozważnie korzystać z możliwości prowadzenia rozprawy pod nieobecność oskarżonego.
Patrycja Rojek-Socha
12.06.2025
Wymiar sprawiedliwości
Z przywłaszczeniem mamy do czynienia, gdy sprawca podejmuje działania wbrew woli pozostałych współwłaścicieli. Tak też się stało, gdy po rozwodzie żona w tajemnicy przed byłym mężem wypłaciła pieniądze z rachunku bankowego. Według Sądu Apelacyjnego doszło do zadysponowania przez jednego z małżonków składnikami majątku wspólnego w zamiarze powiększenia swojego majątku osobistego, kosztem męża.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
12.06.2025
Prawo karne Prawo cywilne Domowe finanse
Prezes KRRP Włodzimierz Chróścik zwrócił się do 394 prezesów sądów powszechnych i administracyjnych oraz do stowarzyszeń sędziowskich z apelem o szersze stosowanie mechanizmu przewidzianego w par. 4 rozporządzenia ministra sprawiedliwości dotyczącego stawek za pomoc prawną świadczoną z urzędu przez radcę prawnego. Chodzi o możliwość przyznania wynagrodzenia w wysokości przekraczającej nawet 600 proc. stawki podstawowej.
Patrycja Rojek-Socha
12.06.2025
Wymiar sprawiedliwości
Jeśli zostaną udokumentowane nieprawidłowości w skali tak ogromnej, by zmienić różnicę w wyniku głosowania o 370 tysięcy głosów, to Sąd Najwyższy może podjąć uchwałę o nieważności wyboru kandydata na urząd Prezydenta RP. To oznaczałoby konieczność rozpisania ponownych wyborów. Pamiętajmy jednak, że pomyłki, do których dochodzi działają w obie strony. Raz „skorzystał” na nich jeden kandydat, kiedy indziej drugi - mówi prof. dr hab. Aleksander Stępkowski, rzecznik Sądu Najwyższego.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
12.06.2025
Prawnicy Wybory
Przewlekłość postępowań jest nadal zmorą w polskich sądach. Ministerstwo Sprawiedliwości chce poprawić sytuację, dostosowując polskie regulacje, dotyczące skargi na przewlekłość, do standardów wynikających z orzecznictwa ETPCz. Proponuje ograniczenie formalizmu, a także umożliwienie wnoszenia skarg na przewlekłość w postępowaniu wykonawczym oraz m.in. przy uchylaniu immunitetów sędziowskich. Rekompensaty mają wzrosnąć i wynosić od 3 tys. do 30 tys. zł.
Patrycja Rojek-Socha
12.06.2025
Wymiar sprawiedliwości