Trzy razy w kwietniu i maju 2021 r. obwiniony sędzia., jako przewodniczący składu Sądu Okręgowego w Rzeszowie, przyznał świadkom zwrot utraconych zarobków, wbrew kodeksowi postępowania karnego.
W konsekwencji - sędzia ten orzekł, by zwrócić świadkowi 232,05 zł. w związku ze stawiennictwem na rozprawie. Według rzecznika dyscyplinarnego sędziów działał w ten sposób na szkodę interesu publicznego. Dlatego, że należna świadkowi kwota nie mogła przekroczyć 82,31 zł. Ten czyn miał stanowić znamiona umyślnego przestępstwa ściganego z oskarżenia publicznego z art. 231 par. 1 k.k., czyli nadużycie uprawnień - czyn z art. 107 par. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych.
Na posiedzeniu 22 października 2024 r. sędzia Marek Dobrowolski z Izby Odpowiedzialności Zawodowej jednoosobowo umorzył postępowanie w sprawie wobec cofnięcia wniosku o ukaranie.
Skład jednego sędziego - umorzenie
Jak podkreślił sędzia Marek Dobrowolski, zgodnie z art. 110 par. 1 pkt 1 lit. b u.s.p. w sprawach przewinień dyscyplinarnych wyczerpujących znamiona umyślnych przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego lub umyślnych przestępstw skarbowych, lub sprawach, w których Sąd Najwyższy zwrócił się z wnioskiem o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej wraz z wytknięciem uchybienia, w pierwszej instancji, Sąd Najwyższy orzeka w składzie dwóch sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej i jednego ławnika Sądu Najwyższego.
Dlaczego więc sędzia Marek Dobrowolski orzekał jednoosobowo? A to dlatego, że uznał, iż sprawa jest incydentalna, wpadkowa, nie dotyczy meritum. „Skoro zatem ustawa prawo o ustroju sądów powszechnych nie reguluje składu Sądu Najwyższego na posiedzeniu to, w myśl przedstawionej powyżej wykładni systemowej, wówczas zastosowanie znajduje art. 30 k.p.k. w zw. z art 128 u.s.p., a tym samym obsada orzecznicza Sądu Najwyższego na posiedzeniu, winna być złożona z jednego sędziego” - napisał w uzasadnieniu postanowienia sędzia Dobrowolski.
To postanowienie spotkało się z niezadowoleniem ministra sprawiedliwości, rzecznika dyscyplinarnego powołanego ad hoc oraz Krajowej Rady Sądownictwa. Złożyli oni wszyscy odwołanie do II wydziału SN. Minister i rzecznik ad hoc sędzia Grzegorz Kasicki stwierdzili, że zachodzi bezwzględna przyczyna odwoławcza – z powodu błędnej obsady sądu.
Natomiast KRS podnosiło, że niekonstytucyjne jest powołanie przez ministra sprawiedliwości rzecznika dyscyplinarnego ad hoc.
Sędzia Kasicki zwrócił uwagę na niejednolitą wykładnię przepisów proceduralnych w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej SN. Po pierwsze, co do tego czy odwołanie od umorzenia rozpoznaje się na rozprawie czy na posiedzeniu. A po drugie – jedni sędziowie Izby orzekają o umorzeniu w składzie dwóch sędziów i ławnik, a inni – jednoosobowo.
SN: Skuteczne odwołanie ministra
W postanowieniu wydanym 12 czerwca br. Izba Odpowiedzialności Zawodowej uchyliła wadliwe postanowienie wydane w składzie jednego sędziego i umorzyła postępowanie dyscyplinarne. Orzeczenie zapadło przy zdaniu odrębnym przewodniczącego i sprawozdawcy sędziego Marka Siwka.
Sędzia Paweł Wojciechowski i ławnik Radosław Jeż przegłosowali sprawozdawcę, gdyż uznali, że obsada sądu I instancji była wadliwa, właściwy skład to dwóch sędziów i ławnik. Dlatego, że nawet przy umorzeniu sąd ocenia społeczny stopień szkodliwości czynu.
Zdanie odrębne
Natomiast sędzia Marek Siwek przekonywał, że jeden sędzia mógł orzec o umorzeniu postępowania.
- Po co w Sądzie Najwyższym ławnicy? Ustawodawca uznał, że potrzebna jest kontrola społeczna postępowań dyscyplinarnych. Jeśli tak, to czy o negatywnych przesłankach procesu lub o przedawnieniu, a więc o kwestiach pobocznych, ma orzekać ławnik? – pytał sędzia Siwek.
Zdanie odrębne skomentował rzecznik dyscyplinarny ministra sprawiedliwości sędzia Grzegorz Kasicki:
- Z wywodem sędziego Siwka dotyczącym racjonalności mogę się zgodzić. Ale to nie jest rozprawa naukowa. Sąd orzeka na podstawie przepisów prawa, a przepisy te są jednoznaczne: skład sądu winien być kolegialny (trzyosobowy). Sąd nie jest od poprawiania ustawy – podkreślił sędzia Kasicki.
Postanowienie Izby Odpowiedzialności Zawodowej SN z 12 czerwca 2025 r., sygnatura akt II ZOW 47/24.
Cena promocyjna: 67.6 zł
|Cena regularna: 169 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 67.6 zł
