23 lipca w Senacie odbędzie się wysłuchanie kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka: Anny Adamskiej-Gallant, Małgorzaty Wąsek-Wiaderek oraz Adama Wiśniewskiego. Do udziału w posiedzeniu komisji zaproszeni zostali przedstawiciele organizacji pozarządowych, adwokaci i radcy prawni.

Europejski Trybunał Praw Człowieka w Starsburgu właśnie zakomunikował sprawę dotyczącą stosowania Pegasusa w Polsce. Trybunał zbada sprawę ze skargi: Jacka Karnowskiego, Doroty Brejzy, Krzysztofa Brejzy, Ryszarda Brejzy, Hanny Zdanowskiej, Zygmunta Frankiewicza, Małgorzaty Kidawy- Błońskiej, Barbary Nowackiej i Rafała Trzaskowskiego.

31 organizacji społecznych zaangażowanych w obronę praworządności i praw człowieka zaapelowało do Senatu o wprowadzenie zasadniczych poprawek do uchwalonej przez Sejm ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu usprawnienia działań Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Policji oraz Straży Granicznej na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Wskazują, że przyjęte przez Sejm rozwiązania naruszają Konstytucję RP oraz Konwencję o Ochronie Praw Człowieka.

Arbitraż pozwala firmom rozstrzygnąć spór o wiele szybciej niż przed sądem. Jednocześnie wyrok sądu arbitrażowego może mieć dokładnie takie samo znaczenie jak orzeczenie sądu. Jedną z najbardziej charakterystycznych cech arbitrażu jest to, że o zasadach jego przebiegu decydują przede wszystkim strony. Tego rodzaju optyka jest praktycznie zupełnie obca procedurom sądowym, które są szczegółowo – i najczęściej sztywnie – normowane przez ustawodawcę.

Uchwalony tekst noweli ustawy Kodeks karny ma inne znaczenie, niż mu przypisują posłowie i posłanki. Istnieje zatem nieadekwatność między uchwalonym tekstem a znaczeniem, jakie temu tekstowi przypisują posłowie i posłanki, a także znaczeniem, jakie mu przypisuje się w dyskursie publicznym – uważa prof. Monika Płatek z Uniwersytetu Warszawskiego w opinii sporządzonej dla Senatu.

Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że uchwała Rady Białegostoku w sprawie zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń sportowo-rekreacyjnych Białostockiego Ośrodka Sportu i Rekreacji mogła być niezgodna z prawem. Złożył w tej sprawie skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który zbada, czy doszło do naruszenia przepisów ustawy o samorządzie gminnym, określających kompetencje rady gminy do stanowienia aktów prawa miejscowego.

Pracujący w Ministerstwie Sprawiedliwości pod przewodnictwem prof. Tadeusza Tomaszewskiego zespół ekspertów przygotował założenia do projektu ustawy, która ma kompleksowo uregulować powoływanie i pracę biegłych sądowych. Wśród propozycji są m.in. stworzenie centralnej listy biegłych sądowych, powołanie niezależnego organu certyfikującego kandydatów, a także wzrost ich wynagrodzeń. Zapowiadane wcześniej wzmocnienie statusu prywatnych opinii jest jeszcze przedmiotem dyskusji.

Immunitet ma na celu przede wszystkim ochronę instytucji demokratycznej, której członkiem jest dana osoba - pisze przewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. List Theodorosa Rousopoulosa wysłany do Prokuratora Krajowego Dariusza Korneluka dotarł w piątek wieczorem. Pismo jest odpowiedzią na pytania dotyczące immunitetu Marcina Romanowskiego, któremu prokuratura usiłowała postawić 11 zarzutów, w tym te dotyczące udziału w zorganizowanej grupie przestępczej.

W przyszłym tygodniu Komisja Europejska opublikuje coroczny Raport o praworządności, który jest ważnym i potrzebnym mechanizmem monitorowania działań podejmowanych przez rządy państw członkowskich w tym obszarze. Organizacje społeczne przygotowały rekomendacje, które mają na celu usprawnienie procesu przygotowywania raportu, zwiększenie jego skuteczności i lepsze monitorowanie wdrażania zaleceń raportu przez kraje członkowskie.

Sprawa „nieudolnego aresztowania” posła Marcina Romanowskiego wywołała burzliwe dyskusje. W debacie publicznej pojawiają się wątpliwości, czy aby na pewno – abstrahując od problematyki dotyczącej immunitetu – areszt jest właściwym środkiem zapobiegawczym w stosunku do takiej osoby. A może środki zapobiegawcze, które można zastosować według kodeksu postępowania karnego, nie nadążają za światem i rzeczywistością – zastanawia się Mikołaj Kozak, partner w Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni sp.p.

Spełnienie minimalnych standardów samo w sobie nie oznacza, że kandydat na stanowisko sędziego w sądzie rejonowym z mocy prawa nabywa prawo do objęcia tego urzędu – orzekła Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego. Utrzymała więc w mocy uchwałę Krajowej Rady Sądownictwa i przedstawiła prezydentowi kandydaturę adwokatki z najdłuższym stażem pracy. Nadal więc powoływani są neo-sędziowie - mimo uchwały Sejmu.

Minister sprawiedliwości 18 lipca 2024 roku wszczął procedurę odwołania z funkcji prezesów i wiceprezesów sądów rejonowych w Lęborku i Żorach. Powodem jest powołanie ich do pełnienia funkcji w oparciu o przepisy znowelizowanej ustawy o ustroju sądów powszechnych, które wykluczały udział samorządu sędziowskiego w procesie powołania prezesów/wiceprezesów sądów oraz apele sędziów o ich odwołanie.

Zapowiedź ministra sprawiedliwości i przewodniczącego Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego o redukcji odpowiedzialności karnej na podstawie artykułu 212 kodeksu karnego to dobra wiadomość – mówi dr Piotr Kładoczny, wiceprezes zarządu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Ale zaznacza, że najlepszym rozwiązaniem byłoby jednak zniesienie kary pozbawienia wolności za zniesławienie.

Są już gotowe projekty dwóch rozporządzeń ministra sprawiedliwości w sprawie wzorów informacji o przebiegu, sposobie i warunkach przesłuchania podejrzanego i świadka, którzy nie ukończyli 18 lat. Wzory opracowano językiem prostym, tak aby przekazywane informacje były zrozumiałe dla młodych osób i zapewniały im świadome uczestnictwo w postępowaniu karnym.

Sąd Najwyższy 17 lipca 2024 r. jednoosobowo odrzucił wniosek ministra sprawiedliwości o wyłączenie sędziów Sądu Najwyższego, powołanych na urząd po 2017 r., od rozpoznania sprawy zawisłej na skutek odwołania od decyzji ministra w sprawie odmowy udzielenia płatnego urlopu dla poratowania zdrowia.

Pierwsza próba liberalizacji przepisów dotyczących przerwania ciąży zakończyła się fiaskiem - do przegłosowania projektu zabrakło trzech głosów, w tym Romana Giertycha, który przed wyborami obiecywał, że będzie przestrzegał dyscypliny partyjnej w tej sprawie. Teraz tłumaczy, że na jego decyzji zaważyły względy merytoryczne - a konkretnie fakt, że projekt był niechlujny i doprowadziłby wręcz do legalizacji pomocnictwa przy zabójstwie.

Sprzedaż działki na podstawie cofniętego pełnomocnictwa od właściciela jest przestępstwem nadużycia zaufania. Notariusz został wprowadzony w błąd podstępem. Jednak kupujący został uniewinniony przez Sąd Apelacyjny w Warszawie od zarzutu działania w zmowie z pełnomocniczką. Uchylono też obowiązek naprawienia szkody przez nabywcę i zwolniono z kosztów procesu.

Sąd odmówił tymczasowego aresztowania byłego wiceministra sprawiedliwości Marcina Romanowskiego ze względu na chroniący go immunitet jako zastępcę członka Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. Pozostaje jednak kwestia, czy powinien on być aresztowany, szczególnie gdy prokuratura jako powód podaje to, że poznał on zarzuty. - Nie do przyjęcia jest obawa matactwa, która ma wynikać z tego, że podejrzany zapozna się z materiałem dowodowym - mówią prawnicy.

Resort sprawiedliwości poinformował w środę, że minister Adam Bodnar odwołał prezes Sądu Okręgowego w Warszawie Joannę Przanowską-Tomaszek oraz czworo wiceprezesów SO. Odwołano także dziewięcioro prezesów i wiceprezesów stołecznych sądów rejonowych. Procedury wokół kwestii odwołań oraz związanymi z nimi zawieszeń w obowiązkach prezesów i wiceprezesów stołecznych sądów toczyły się od połowy czerwca.

Decyzja sądu o odmowie zastosowania tymczasowego aresztowania wobec Marcina Romanowskiego nie przekreśla śledztwa związanego z Funduszem Sprawiedliwości – stwierdził minister sprawiedliwości prof. Adam Bodnar, a prokurator krajowy Dariusz Korneluk zapewnił, że to nie była kompromitacja prokuratury. Będzie składał do sądu wniosek o uzasadnienie, a potem możliwe jest zażalenie. Korneluk zwróci się o wyjaśnienie opinii w sprawie immunitetu do przewodniczącego Rady Europy.

Do Trybunału Sprawiedliwości UE trafiły pierwsze pytania prejudycjalne dotyczące kredytów z WIBOR-em. Możliwość kwestionowania tego wskaźnika nie będzie oznaczała automatycznego usunięcia go ze wszystkich umów czy uznania ich za nieważne, natomiast istnieje duże prawdopodobieństwo, że TSUE przyzna sądom krajowym możliwość jego usuwania. Wtedy ruszy lawina pozwów, tym razem nie frankowiczów, lecz złotówkowiczów. Bankowi prawnicy studzą emocje. Ich zdaniem TSUE stanie po ich stronie.

Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa wzywa adwokata Piotra Girdwoynia do złożenia natychmiastowej rezygnacji z pełnionej funkcji, zaś ministra sprawiedliwości Adama Bodnara do odwołania wymienionego z funkcji dyrektora KSSiP po wyczerpaniu ustawowej procedury. Słowa, pomawiające ok. 3 tys. sędziów, mają stanowić bezpośrednią dyskryminację z powodów światopoglądowych.

Prokurator Generalny lub Prokurator Krajowy, a nie obrońca podejrzanego, powinien wystąpić do przewodniczącego Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, opisując realia faktyczne sprawy i ukazując rzeczywiste uwarunkowania prawne – uważa sędzia SN w stanie spoczynku Stanisław Zabłocki. Wypowiedział się w sprawie aresztowania byłego wiceministra sprawiedliwości Marcina Romanowskiego.

Poseł PiS Marcin Romanowski został w poniedziałek zatrzymany w związku ze śledztwem dot. Funduszu Sprawiedliwości, po tym jak w piątek Sejm zgodził się na uchylenie mu immunitetu i wyraził zgodę na jego zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie. Prokurator złożył taki wniosek, ale tuż przed północą we wtorek, decyzją sądu, poseł wyszedł na wolność, w związku z chroniącym go, drugim immunitetem członka Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy.

Z uznaniem i nadzieją przyjmuję zapowiedź prac Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego, zmierzających do poszerzenia możliwości stosowania kar alternatywnych do kary pozbawienia wolności. Liczę na przywrócenie niektórych możliwości, nad którymi kiedyś pracowaliśmy, a być może też stworzenie nowych – mówi prof. Andrzej Zoll, przewodniczący i członek takiej komisji w latach 2009-2016.

Coraz więcej niesprawiedliwości w orzekaniu o przewinieniach radców prawnych i adwokatów wynika z przedłużających się w nieskończoność postępowaniach. Trwają one dłużej niż pięć lat, niekiedy nawet siedem i karalność się przedawnia. Przełamanie przedawnienia może nastąpić wyłącznie w jednym kierunku, tj. na korzyść oskarżonego.

Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP na prośbę prokuratorów przygotował ogólnopolski wzór pozwu przewidującego roszczenie tytułem odsetek w związku z nieprawidłowym naliczeniem wypłat w 2023 r. Jak tłumaczą związkowcy, jest to reakcja na brak działań władzy wykonawczej w pozyskaniu środków na wypłaty zaległych świadczeń za lata 2021-2022, zgodnie z prawem i orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego.

Rząd przygotował założenia do nowelizacji ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Celem zmian jest odejście od papierowych wniosków oraz papierowych akt rejestrowych i zastąpienie fakultatywności obecnej drogi obowiązkiem składania wniosków za pośrednictwem systemu teleinformatycznego do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.

Rzecznik Praw Obywatelskich po raz kolejny sygnalizuje Ministerstwu Sprawiedliwości potrzebę przedłużenia terminu do wniesienia apelacji w zawiłych sprawach i przedstawia konkretną propozycję zmiany przepisów. Podkreśla, że analogiczne rozwiązania blisko od pięciu lat z powodzeniem funkcjonują w procedurze cywilnej.

Nie można karać tak jak w PRL – uważają karniści i mówią, że trzeba wrócić do cywilizowanego orzekania. Do artykułu w kodeksie karnym, określającego dyrektywy wymiaru kary, ma wrócić jej wychowawczy i resocjalizacyjny cel. Został on usunięty z kodeksu nowelizacją z 2022 roku, a obecny przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego nie może uwierzyć w to, „że ktoś mógł coś takiego wymyśleć”.