Opinie - strona 12

Prof. Tuleja: Jeszcze nie pora na nowych sędziów w TK

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości

Sprawą wciąż otwartą jest, czy wybierać nowych sędziów do Trybunału Konstytucyjnego i w ten sposób legitymizować tę zdeformowaną instytucję, czy też poczekać, aż możliwe będzie wybranie takiej ich liczby, by mogli zdecydować o jej działaniu – mówi prof. Piotr Tuleja, sędzia TK w stanie spoczynku, kierownik Katedry Prawa Konstytucyjnego na Uniwersytecie Jagiellońskim. Zastanawia się też, czy znaleźliby się poważni kandydaci do Trybunału w obecnym kształcie.

23.07.2025

Czy samorząd może ogłaszać się „wolnym od imigracji”?

Samorząd terytorialny

W odpowiedzi na manifestacje Ruchu Obrony Granic, część rad gmin i powiatów rozważa przyjęcie uchwał deklarujących niechęć wobec imigrantów lub ogłaszających dany samorząd jako „wolny od imigracji”. W niektórych jednostkach prace legislacyjne już trwają. Pojawia się jednak zasadnicze pytanie: czy organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego mają prawo podejmować takie uchwały, skoro przepisy prawa tego nie przewidują?

22.07.2025

Kożuchowska-Warywoda: Planujemy zmiany w aplikacji i w egzaminie sędziowskim

Wymiar sprawiedliwości

W Ministerstwie Sprawiedliwości trwają prace nad nowelizacją ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury. Naszym celem jest m.in. zreformowanie aplikacji uzupełniającej - postulujemy wyrównanie czasu jej trwania z aplikacją normalną, trzyletnią. Kolejnym rozwiązaniem, które jest planowane, jest wprowadzenie trzykrotnej możliwości podejścia do egzaminu sędziowskiego - mówi sędzia Marta Kożuchowska-Warywoda, dyrektor Departamentu Kadr i Organizacji Sądów Powszechnych i Wojskowych MS.

21.07.2025

Darowizna na konto osoby trzeciej może być zwolniona z podatku

Domowe finanse Podatek od spadków i darowizn

W praktyce często zdarza się, że darowizny pieniężnej, w imieniu darczyńców, dokonuje podmiot trzeci. I odwrotnie - bywa tak, że darowizna nie jest dokonywana na własny, imienny rachunek bankowy obdarowanego. Również w tej sytuacji spełnione zostają warunki zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Obdarowany nie może jednak pominąć konieczności złożenia zgłoszenia SD-Z2 - pisze Katarzyna Siwiec, radca prawny i doradca podatkowy.

19.07.2025

Podatkowe skutki anulowania pracowniczego programu motywacyjnego

PIT Prawo pracy Spółki

Implementacja pracowniczego programu motywacyjnego (ang. employee stock option plan – ESOP) jest popularnym sposobem na zwiększenie wydajności oraz lojalności kluczowych pracowników. Należy jednak pamiętać, że w niektórych sytuacjach może dojść do anulowania takiego programu, co wiąże się z komplikacjami podatkowymi - pisze Konrad Gańczarczyk, prawnik z kancelarii Penteris.

18.07.2025

Glosa do własnego wyroku na bakier z etyką - i naukowca, i sędziego

Szkolnictwo wyższe

Niedawno czytałem glosę do wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego. Zawierała ciekawe i rzeczowe argumenty. Zaskoczyło mnie jednak, że jej autorką była sędzia sprawozdawca tego orzeczenia. Taka sytuacja – gdy sędzia komentuje własne rozstrzygnięcie – może rodzić pytania o zgodność z zasadami bezstronności, obiektywizmu oraz standardami przyjętymi zarówno w orzecznictwie, jak i w nauce prawa - pisze prof. Grzegorz Krawiec z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.

18.07.2025

Wiele pieniędzy na OSP jest marnotrawionych

Samorząd terytorialny

Miliony środków na ochotnicze straże pożarne marnotrawi się na poziomie samorządów lokalnych. Państwo, samorządy terytorialne i branżowe, podmioty systemu ochrony przeciwpożarowej w ostatnich dwóch latach nie podejmują praktycznie żadnych działań systemowych w kierunku zapobieżenia temu zjawisku. Jednocześnie państwo nie znajduje pieniędzy na zwolnienie dodatku emerytalnego OSP z podatku, który stanowi iluzoryczne zasilenie kasy państwa - pisze dr Dariusz Kała.

18.07.2025

Demkow: W leczeniu chorób rzadkich Polska robi znaczne postępy

Pacjent Opieka zdrowotna

Szacuje się, że w Polsce od dwóch do trzech milionów osób wymaga leczenia na choroby rzadkie. Obecnie tworzony jest m.in. anonimowy rejestr takich pacjentów i cyfrowy dokument potwierdzający daną chorobę. Umożliwi to skuteczniejszą pomoc medyczną. Potrzebne są też zmiany legislacyjne, żeby mogły powstawać nowe ośrodki leczenia chorób rzadkich, wykorzystanie środków unijnych i współpraca z partnerami zagranicznymi – podkreśla prof. Urszula Demkow, wiceminister zdrowia.

17.07.2025

Dr Kosmaty: Prokuratorzy potrzebują szkoleń z zakresu zdarzeń o charakterze hybrydowym

Wymiar sprawiedliwości Prokuratura

Położenie geograficzne Polski oraz jej silna pozycja na arenie międzynarodowej spowodowały drastyczny wzrost zachowań o charakterze szpiegowskim wymierzonych przeciwko naszemu krajowi. To z kolei determinuje konieczność rozwijania i pogłębiania działalności szkoleniowej prokuratorów i asesorów w oparciu o specjalistyczną wiedzę i doświadczenie policji i innych służb - pisze dr Piotr Kosmaty, pełnomocnik ministra sprawiedliwości ds. ustawicznego szkolenia prokuratorów, Przyjaciel Fundacji SPRZYMIERZENI z GROM.

17.07.2025

WSA: Kolejne restrukturyzacje również mogą korzystać ze zwolnienia podatkowego

CIT Prawo europejskie

Polskie przepisy, ograniczające ulgi podatkowe wyłącznie do pierwszej restrukturyzacji spółek, naruszają prawo unijne – taki wniosek płynie z orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 5 czerwca 2025 r. (sygn. akt III SA/Wa 513/25). Sąd jednoznacznie stwierdził, że krajowe regulacje, które pozbawiają neutralności podatkowej kolejne procesy łączenia, podziału czy wymiany udziałów w spółkach, stoją w sprzeczności z unijną dyrektywą 2009/133/WE - pisze Sławomir Buszko, partner ID Advisory, doradca podatkowy.

17.07.2025

TSUE zajmie się podatkowymi skutkami restrukturyzacji

VAT Spółki Podatki międzynarodowe Prawo europejskie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach 2 czerwca 2025 r. (sygn. I SA/Gl 34/25) skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytanie prejudycjalne, dotyczące zgodności polskich przepisów podatkowych z tzw. „dyrektywą połączeniową” (2009/133/WE). Wydanie wyroku przed TSUE będzie miało praktyczne i doniosłe konsekwencje dla dużej liczby podmiotów, które dokonały reorganizacji po 1 stycznia 2022 r. i tych, które planują dokonać takich reorganizacji w przyszłości - piszą Sabina Sampławska i Kamil Smarzewski z KPMG w Polsce.

16.07.2025

Rozwiązywanie sporów przez sztuczną inteligencję zagrozi usługom prawnym?

Prawo AI Spółki LegalTech Nowe Technologie

Sektor małych i średnich przedsiębiorców, w tym tzw. freelancerów, od lat boryka się z problemem dochodzeniem roszczeń i zarządzaniem sporami z kontrahentami w relacjach biznesowych. Przedsiębiorcy w Europie najczęściej jednak rezygnują z dochodzenia swoich praw, szczególnie w sporach transgranicznych. Wynika to wielu barier.

16.07.2025

Dr Zalasińska: Zabytki na papierze a wokół świat cyfrowy

Prawo gospodarcze Nieruchomości

Świat się zmienił, a system ochrony zabytków stoi w miejscu. Jeśli faktycznie chcemy przyspieszyć procedury, to cyfryzacja jest warunkiem podstawowym dalszych zmian. Jeśli jeden element idzie do przodu – informatyzacja procesu budowlanego, to koniec końców zmiany w obszarze procesu inwestycyjnego nie będą efektywne, bo drugi element tego systemu – przepisy z zakresu ochrony zabytków, jest zamrożony i na innym etapie. Nowelizacja ustawy idzie w dobrym kierunku, ale nie jest całościowa - uważa dr hab. Katarzyna Zalasińska z UW.

15.07.2025

Prof. Wróbel: Polityczny kompromis w sprawie sądów nie zmieni orzecznictwa europejskich trybunałów

Wymiar sprawiedliwości

Projektowanie jakiegoś potencjalnego kompromisu, który miałby rozwiązać problemy z przywracaniem praworządności w Polsce, nie ma sensu, bo z Europejskim Trybunałem Praw Człowieka i Trybunałem Sprawiedliwości UE nie można zawrzeć politycznej ugody. One stoją na straży określonych standardów i albo się ich przestrzega, albo nie – twierdzi prof. Włodzimierz Wróbel, sędzia Sądu Najwyższego. I dodaje, że zawarte w kraju porozumienie polityczne nie będzie wiązać tych trybunałów.

14.07.2025

Czy płatność gotówką w parkometrze może być zabroniona

Podatki i opłaty lokalne

Brak możliwości dokonywania płatności gotówką w parkometrach w strefie płatnego parkowania może naruszać przepisy prawa. Takie rozwiązanie może dyskryminować osoby, które nie chcą lub nie mogą w danym momencie skorzystać z metod płatności bezgotówkowej. Ograniczenia techniczne nie uzasadniają wykluczenia płatności gotówką emitowaną przez Narodowy Bank Polski, która pozostaje prawnym środkiem płatniczym w Polsce.

12.07.2025

Wchodzi w życie "ustawa o jawności cen". Wiele pytań o obowiązki deweloperów

Rynek i konsument Budownictwo Nieruchomości

Od 11 lipca 2025 r. każdy deweloper będzie musiał prowadzić własną stronę internetową z informacjami o inwestycji. Strona musi działać już od dnia rozpoczęcia sprzedaży lokali, a w przypadku zawierania umów rezerwacyjnych – jeszcze przed zawarciem pierwszej z nich. Deweloperzy będą też zobowiązani do codziennego przekazywania danych o cenach i innych świadczeniach do ministra cyfryzacji - piszą Michał Połaniecki i Paweł Błaszczak, radcowie prawni w Kancelarii 5E Smaga i Wspólnicy.

11.07.2025

Prof. Izdebski: Najpierw derecentralizacja, potem więcej zadań dla samorządów

Samorząd terytorialny Administracja publiczna

Zapoczątkowana przed trzema dekadami reforma administracyjnego centrum nie została zakończona, a wiele z przyjętych wtedy rozwiązań, jak choćby służba cywilna, potem popsuto - twierdzi prof. Hubert Izdebski z Uniwersytetu SWPS. Wskazuje, że konieczna jest derecentralizacja zadań odebranych samorządom, a potem przekazanie im niektórych z obecnej domeny rządowej. Możliwa jest też pewna dekoncentracja zadań w ramach administracji rządowej, czyli przekazanie niektórych z nich przez rząd wojewodom.

10.07.2025

Potrzebne przepisy skutecznie chroniące wszystkich medyków przed przemocą

Podobnie jak w przypadku pielęgniarek, wybiórczo co do rodzaju czynności potraktowana jest ochrona prawna farmaceutów i ratowników medycznych. Natomiast fizjoterapeuci w ogóle nie są objęci ochroną prawnokarną. Co oznacza, że fizjoterapeuta może w przypadku napaści, naruszenia nietykalności cielesnej lub zniewagi korzystać z ochrony takiej, jak każdy inny obywatel - pisze dr Anna Banaszewska, radca prawny.

09.07.2025

Mikołaj Kozak: O szacunku do adwokatów

Prawnicy

Dużo się mówi o szacunku do sędziów, mało o szacunku do adwokatów. Kto regularnie występuje przed sądami, ten wie, że dobra atmosfera na sali, merytoryczny i przygotowany sędzia to wcale nie reguła. To coraz częściej miłe zaskoczenie. Po latach stawania przed sądami adwokat widzi, czy wysoki sąd wie, czego dotyczy sprawa, czy może uczy się jej na sali. Widać to po pytaniach, widać po przekręcaniu nazwisk, widać po chęci do zagrania na zwłokę i odroczenia z byle powodu - pisze Mikołaj Kozak, adwokat z Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

09.07.2025

Alkohol w miejscu pracy przy okazji świąt i integracji

Prawo pracy HR

Imprezy firmowe stanowią ważny element budowania kultury organizacyjnej – sprzyjają integracji zespołu i budowaniu pozytywnych relacji w miejscu pracy. Należy jednak pamiętać, że nawet podczas takich wydarzeń obowiązują przepisy prawa pracy, w szczególności te związane z zakazem spożywania alkoholu na terenie zakładu pracy – pisze adwokat Marta Podskarbi.

09.07.2025