Roman D. został skazany za przestępstwa zniszczenia, uszkodzenia lub uczynienia niezdatną do użytku cudzej rzeczy. Mężczyzna uszkodził drzwi wejściowe do domu jednorodzinnego - kopnął w nie, w efekcie drzwi stały się niezdatne do użytku. Spowodował tym straty w wysokości 1 813 złotych na szkodę Henryka M.
Groził też sąsiadowi pobiciem oraz podpaleniem należącej do niego nieruchomości, przy czym wypowiadane groźby wzbudziły w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będą spełnione.
Sąd Rejonowy w Tucholi 21 czerwca 2024 r. uznał oskarżonego Romana D. winnym popełnienia czynu i wymierzył mu karę 150 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł.
Za groźby zaś wymierzył mu karę 100 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł i tyle też wynosiła kara łączna. Ponadto zasądził od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego 1 813 zł tytułem obowiązku naprawienia szkody i orzekł zakaz zbliżania na odległość mniejszą niż 50 metrów oraz kontaktowania się w jakikolwiek sposób - na trzy lata.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy 15 listopada 2024 r. utrzymał w mocy zaskarżony wyrok. Nie sporządzono pisemnego uzasadnienia wyroku.
Kasacja na korzyść, bo szkoda naprawiona
Rzecznik Praw Obywatelskich odwołał się od skazującego wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy. A Sąd Najwyższy uchylił wyrok w części dotyczącej obowiązku naprawienia szkody, orzeczonego wobec Romana D.
Zdaniem rzecznika wyrok sądu I instancji obarczony był wadą naruszenia prawa materialnego, tj. art. 46 par. 1 k.k.. Polegała ona na orzeczeniu obowiązku naprawienia w całości wyrządzonej przestępstwem szkody w sytuacji, gdy w chwili wyrokowania przez Sąd Rejonowy w Tucholi szkoda pokrzywdzonego została naprawiona przed wydaniem wyroku. A to doprowadziło do „oczywistej niesprawiedliwości orzeczenia w tej części”.
W konkluzji Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł o uchylenie wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy w zaskarżonym zakresie.
Śmierć sprawcy
Sąd Najwyższy orzekł, że kasacja rzecznika była oczywiście zasadna i uchylił wyrok Sądu Rejonowego w Tucholi w zakresie naprawienia szkody. W pierwszej kolejności zaznaczył, że doszło do okoliczności wyłączającej ściganie, tj. śmierci skazanego Romana D. w lipcu 2025 r.
Jednakże wniesieniu i rozpoznaniu kasacji na korzyść oskarżonego nie stoi na przeszkodzie wykonanie kary, zatarcie skazania, akt łaski ani też okoliczność wyłączająca ściganie lub uzasadniająca zawieszenie postepowania.
Oznacza to, że o ile śmierć oskarżonego stanowi zawsze negatywną przesłankę postępowania kasacyjnego zainicjowanego nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia wniesionym na niekorzyść, to w razie wniesienia kasacji na korzyść nie ma przeszkód do jej rozpoznania, jednakże wyłącznie zgodnie z jej kierunkiem - stwierdził Sąd Najwyższy w Izbie Karnej.
Rację ma Rzecznik Praw Obywatelskich, że zaskarżony wyrok, w zaskarżonym zakresie, zapadł z rażącym naruszeniem przepisów prawa wskazanych w kasacji.
W istniejącym układzie procesowym, skoro w momencie wyrokowania przez sąd I instancji szkoda Henryka M. została wyrównana w całości przez ubezpieczyciela, to zobowiązanie Romana D. do naprawienia szkody nie odpowiada prawu ze względu na błędne zastosowanie art. 46 par. 1 k.k.
Zatem wpływa na sytuację prawną skazanego poprzez nałożenie na niego świadczenia nienależnego. Kierując się powyższym, należy stwierdzić, że wyrok sądu I instancji w tym zakresie, został wydany z rażącym naruszeniem wskazanego w kasacji przepisu prawa materialnego, skoro orzeczono obowiązek naprawienia szkody, choć w chwili wyrokowania brak było ku temu podstaw.
Sąd Najwyższy orzekał w składzie: SSN Stanisław Stankiewicz (przewodniczący, sprawozdawca), SSN Małgorzata Bednarek oraz SSN Anna Dziergawka.
Wyrok Izby Karnej SN z 11 grudnia 2025 r., sygnatura akt V KK 309/25.
Cena promocyjna: 79.2 zł
Cena regularna: 99 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 79.2 zł 
