Prawo.pl
Już od stycznia przyszłego roku podatnicy będą mieli możliwość przekazania na rzecz organizacji pożytku publicznego 1,5 proc. swojego podatku dochodowego, zamiast dotychczasowego 1 proc. Zwiększona stawka będzie miała zastosowanie już do zeznań podatkowych składanych za 2022 rok. Pewne ułatwienia wprowadzono dla emerytów i rencistów.
Wiesława Moczydłowska
31.12.2022
Domowe finanse PIT
Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zatrzymań prawa jazdy, Ministerstwo Sprawiedliwości wyklucza nowelizację przepisów. Wskazuje, że powiaty muszą wypracować nowe procedury działania, w tym odbierać stanowisko w sprawie zdarzenia od kierującego pojazdem i od policji. Te jednak argumentują, że trudno im będzie podejmować decyzje bez zmian legislacyjnych.
Robert Horbaczewski
31.12.2022
Prawo karne Samorząd terytorialny Administracja publiczna
Od 1 stycznia 2023 roku świadczenie pielęgnacyjne wypłacane opiekunom za rezygnację z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej z powodu opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem czy osobą dorosłą wzrośnie do 2458 zł miesięcznie. Ten ostry zakaz, wykluczający nawet dorabianie w niewielkim zakresie i nie pozwalający na zdobywanie kwalifikacji oraz doświadczenia zawodowego, jest krytykowany.
Grażyna J. Leśniak
31.12.2022
Sądzę, że kopiowanie przez sztuczną inteligencję cudzych tekstów jest mało prawdopodobne. AI będzie raczej brała informacje i przetwarzała je według własnego algorytmu, a ponieważ zawartość, idea i fakty, czy nawet hipotezy - jako takie - nie podlegają ochronie, to w związku z tym nie będzie naruszenia prawa autorskiego - mówi prof. Ryszard Markiewicz z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Monika Sewastianowicz
31.12.2022
Skoro od 1 stycznia w umowach o pracę pojawiają się premie w przedziale „widełkowym”, to nie ma konieczności podwyższania pensji zasadniczej. Określone w umowie składniki wynagrodzenia podlegające zaliczeniu do wynagrodzenia minimalnego dawać będą możliwość uzyskania w każdym miesiącu kwoty co najmniej wynagrodzenia minimalnego. O zmianie należy pomyśleć jednak od 1 lipca 2023 r.
Marek Rotkiewicz
30.12.2022
Prawo pracy
Pracodawca powinien przeprowadzić pomiary natężenia oświetlenia elektrycznego na stanowiskach pracy. W ten sposób będzie mógł potwierdzić, że zapewnił pracownikom oświetlenie o parametrach zgodnych z Polskimi Normami. Przepisy bhp nie określają częstotliwości przeprowadzania pomiarów.
Dorian Lesner
30.12.2022
BHP
Przepisy prawa pracy zobowiązują pracodawcę do zapewnienia pomieszczenia, które będzie odpowiednie do realizowanych prac i liczby zatrudnionych pracowników. Stanowiska powinny być urządzone stosownie do rodzaju wykonywanych na nich czynności oraz psychofizycznych właściwości pracowników. Do każdego z nich należy też zapewnić bezpieczne i wygodne dojście.
Dorian Lesner
30.12.2022
BHP

Cyfrowo wykluczeni chcą tradycyjnie rozliczać się z ZUS

Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy
Od 1 stycznia 2023 r. właściciele małych firm i osoby samozatrudnione, które same płacą składki, muszą korzystać z profilu informacyjnego ZUS. Tymczasem z powodu wieku i braku umiejętności cyfrowych niektórzy skarżą się na obowiązek składania miesięcznej deklaracji rozliczeniowej wyłącznie drogą elektroniczną. Według RPO w takich sytuacjach powinien być dopuszczony dotychczasowy sposób rozliczania.
Krzysztof Sobczak
30.12.2022
Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy
Obecna Krajowa Rada Sądownictwa nie jest organem konstytucyjnym - stwierdziła Izba Karna SN. Natomiast Europejski Trybunał Praw Człowieka krytycznie ocenił traktowanie sędziów przez rząd i sądownictwo dyscyplinarne. Powoli wykuwa się też polskie oraz unijne orzecznictwo frankowe. W krajowych i europejskich sądach zapadło w tym roku wiele ważnych wyroków. Dotyczących praworządności, ale też istotnych spraw społecznych i gospodarczych.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
30.12.2022
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości
Wprost na tak postanowione pytanie należy odpowiedzieć – nie. Przepisy powszechnie nie przewidują dodatkowej gratyfikacji za realizowanie obowiązków w takich, szczególnych terminach. Ewentualne ekstra świadczenia wynikać z przepisów wewnętrznych, uzgodnień umownych lub – najczęściej – z decyzji pracodawcy o przyznaniu np. nagrody.
Marek Rotkiewicz
30.12.2022
Prawo pracy
Od 1 stycznia do 28 lutego 2023 roku pracodawcy mają poinformować osoby zatrudnione, które wcześniej złożyły pisemne deklaracje o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczych planów kapitałowych, że od 1 kwietnia zaczną przekazywać za nich wpłaty, chyba że pracownicy ci ponownie złożą deklarację o rezygnacji z oszczędzania w PPK.
Grażyna J. Leśniak
30.12.2022
Prawo pracy PPK
W 2023 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie dwukrotnie: od 1 stycznia i od 1 lipca. W porównaniu do roku 2022 płaca minimalna wzrośnie łącznie o 590 zł, a stawka godzinowa – o 3,80 zł. Zdaniem prawników, pracodawcy powinni nie tylko przygotować firmowe budżety na tę podwyżkę, ale i dokonać przeglądu siatki płac, by pozostali pracownicy nie czuli się niedocenieni.
Grażyna J. Leśniak
30.12.2022
Domowe finanse Prawo pracy Finanse
Skazanie karne za przestępstwo podżegania do przemocy i szerzenia nienawiści wobec wspólnoty francuskich muzułmanów nie naruszyło prawa do wolności wyrażania opinii skarżącego - stwierdził Europejski Trybunał Praw Człowieka. I przypomniał, że wolność wyrażania opinii z art. 10 Konwencji nie jest prawem bezwzględnym, ale podlega ograniczeniom wskazanym w art. 10 ust. 2 Konwencji.
Katarzyna Warecka
30.12.2022
Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Weryfikacja neosędziów, albo zapomnijmy o pieniądzach z KPO

Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Prawo unijne
Prawie wszyscy politycy, poza partią Zbigniewa Ziobry, są za uzyskaniem przez Polskę dostępu do funduszy z Krajowego Planu Odbudowy, ale spór wokół spełnienia niezbędnych do tego warunków wydaje się nie do rozwiązania. Prezydent zablokował prace nad ustawą, bo nie zgadza się na kwestionowanie statusu powoływanych przez niego sędziów, ale właśnie tego oczekuje Komisja Europejska, zanim zdecyduje o odblokowaniu tych pieniędzy. 
Krzysztof Sobczak
29.12.2022
Prawnicy Wymiar sprawiedliwości Prawo unijne
Spółka Allegro w niedozwolony sposób wykorzystywała pozycję rynkową, faworyzując własny sklep internetowy kosztem konkurencyjnych sprzedawców na platformie allegro.pl, a także bezprawnie przyznała sobie możliwość zmiany regulaminów, m.in. dotyczących usługi Smart. Prezes UOKiK wydał dwie decyzje, w których nałożył na firmę łącznie ponad 210 mln zł kar. Allegro nie zgadza się z tą decyzją i zapowiada odwołanie.
Krzysztof Sobczak
29.12.2022
Rynek i konsument Ochrona konkurencji
Obowiązujący od 1 lipca br. w województwie podlaskim zakaz przebywania na obszarze 200 metrów od linii polsko-białoruskiej granicy nie będzie przedłużony po zakończeniu tego roku. Tak zdecydował wojewoda podlaski, który nie wyda nowego rozporządzenia w tej sprawie. Na podstawie poprzedniego rozporządzenia zakaz obowiązuje do końca grudnia.
Krzysztof Sobczak
29.12.2022
Administracja publiczna

Na mapie Polski przybędzie 15 nowych miast

Samorząd terytorialny Administracja publiczna
Miękinia, Jeżów, Dąbrowice, Rozprza, Ujazd, Książ Wielki, Czarny Dunajec, Latowicz, Bodzanów, Jastrząb, Jadów, Włodowice, Łopuszno, Piekoszów i Miasteczko Krajeńskie. Wszystkie te miejscowości staną się miastami od 1 stycznia 2023 roku. W czwartek premier Mateusz Morawiecki wręczył akty nadania praw miejskich nowym 15 burmistrzom.
Michał Cyrankiewicz-Gortyński
29.12.2022
Samorząd terytorialny Administracja publiczna
Niezależnie od oświetlenia dziennego, w pomieszczeniach pracy należy zapewnić oświetlenie elektryczne o parametrach zgodnych z Polskimi Normami. Przepisy nie określają częstotliwości wykonywania pomiarów natężenia oświetlenia. Decyzję w tym zakresie musi podjąć pracodawca, który powinien mieć na uwadze zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Dorian Lesner
29.12.2022
BHP
Ministerstwo Finansów przedstawiło dane o wpływach z PIT za 2021 rok. Z danych wynika, że łączny dochód podatników płacących PIT przekroczył 1,1 bln zł. Co ważne, był to ostatni rok obowiązywania prawa do odliczenia składki zdrowotnej od podatku, z czego skorzystało 21,5 mln podatników – pisze dr Antoni Kolek.
Antoni Kolek
29.12.2022
Domowe finanse PIT Prawo pracy Ubezpieczenia społeczne
Rok 2022 powoli odchodzi do historii. Nie zabrakło w nim ciekawych, nowych zjawisk na rynku pracy oraz kontynuacji trendów z ostatnich lat. Dużemu zapotrzebowaniu na pracowników i pozytywnym tendencjom towarzyszyły duże wyzwania, związane m.in. z inflacją czy wojną w Ukrainie – podsumowują mijający rok eksperci Pracuj.pl.
Grażyna J. Leśniak
29.12.2022
Rynek Prawo pracy
Koniec rządowej tarczy antyinflacyjnej oznacza, że wygasną dotychczasowe preferencje w VAT dla paliw, gazu i energii elektrycznej. Ministerialne rozporządzenie utrzymuje natomiast zerową stawkę na żywność i pomoc dla Ukrainy. Gospodarstwa domowe o niskich dochodach będą mogły jednak odzyskać kwotę VAT od gazu.
Paweł Rochowicz
29.12.2022
VAT Akcyza
Zakończenie lub podjęcie zatrudnienia w trakcie roku skutkuje koniecznością proporcjonalnego rozliczenia urlopu wypoczynkowego, ale nie dotyczy to pracowników w ich pierwszym roku pracy na podstawie stosunku pracy w życiu. W praktyce niesie to za sobą różne problemy i niedogodności, często także większe „obciążenie” obowiązkiem rozliczenia urlopu pracodawcy wcześniejszego niż tego, z którym kolejno w roku pracownik zawiera umowę.
Marek Rotkiewicz
29.12.2022
Prawo pracy

Projekt ustawy o ochronie ludności wciąż budzi opór samorządów

Samorząd terytorialny Administracja publiczna
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji wprowadziło do najnowszej wersji projektu ustawy o ochronie ludności oraz stanie klęski żywiołowej 85 poprawek sugerowanych przez samorządy. Te jednak nadal negatywnie oceniają projekt. Punktem spornym są dwa stany nadzwyczajne, które przewiduje projekt, oraz ich konsekwencje dla obywateli i samorządów.
Robert Horbaczewski
29.12.2022
Samorząd terytorialny Administracja publiczna

Nowe prawo - jak oszczędzać prąd w 2023 roku

Rynek i konsument Domowe finanse Administracja publiczna Prawo gospodarcze Energetyka
Urzędy administracji rządowej i samorządowej, a także uczelnie i instytucje kultury muszą w ciągu 2023 roku zredukować zużycie energii elektrycznej o 10 procent. Do końca marca powinny złożyć sprawozdanie o oszczędnościach w grudniu br. Gospodarstwa domowe mogą redukować zużycie dobrowolnie, w zamian za co mogą liczyć na upust w opłatach za prąd.
Paweł Rochowicz
28.12.2022
Rynek i konsument Domowe finanse Administracja publiczna Prawo gospodarcze Energetyka
Na stronach internetowych Prezydenta RP oraz niektórych ministerstw nie są publikowane odpowiedzi na petycje kierowane przez obywateli. Tymczasem przepisy nakładają na urzędy obowiązek publikowania informacji o sposobie załatwienia petycji. RPO prosi szefa Kancelarii Prezydenta i Prezesa Rady Ministrów o wyjaśnienia i wnioskuje o zmianę przepisów.
Robert Horbaczewski
28.12.2022
Administracja publiczna

Trudno o pracę dla niepełnosprawnych z wysokimi kwalifikacjami

Pomoc społeczna Prawo pracy Niepełnosprawność
Osoby z niepełnosprawnościami, m.in. które mają wysokie kwalifikacje i znają języki obce, skarżą się na niemożność znalezienia odpowiedniego zatrudnienia. Dostają bowiem oferty pracy głównie w ochronie lub firmach sprzątających. Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Stanisław Trociuk prosi o zajęcie stanowiska w tej sprawie przez minister rodziny i polityki społecznej Marleny Maląg.
Krzysztof Sobczak
28.12.2022
Pomoc społeczna Prawo pracy Niepełnosprawność
Prosument lokatorski - to nowa instytucja dla spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, dzięki której będzie można odzyskać 100 proc. wartości energii przekazanej do systemu energetycznego i otrzymać 50 proc. dofinansowania na instalację paneli fotowoltaicznych. Wprowadzenie takiego rozwiązania zapowiada Ministerstwo Rozwoju i Technologii jako kolejną zachętę do stosowania odnawialnych źródeł energii (OZE), w tym fotowoltaiki w Polsce.
Krzysztof Sobczak
28.12.2022
Budownictwo Nowe technologie
Najmniejsze podmioty zatrudniające, będące mikroprzedsiębiorcami, gdy wszystkie osoby zatrudnione złożą deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, mogą skorzystać z ustawowego zwolnienia z obowiązku stosowania przepisów ustawy o PPK. Jednak ponowny autozapis w pierwszym kwartale 2023 roku będzie także ich dotyczył. Piszą o tym Agnieszka Łukawska i dr Antoni Kolek.
Agnieszka Łukawska Antoni Kolek
28.12.2022
Domowe finanse PPK
Obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski po agresji Rosji, nie muszą przedkładać oryginałów swych dyplomów, by je nostryfikować. Taki obowiązek mają zaś ci, którzy opuścili Ukrainę przed 24 lutego 2022 r. A też nie mogą wrócić do swojego kraju - wskazuje RPO. MEiN wyjaśnia, że mogą oni skorzystać z programu Europejski Paszport Kwalifikacji dla Uchodźców.
Grażyna J. Leśniak Monika Sewastianowicz
28.12.2022
Szkolnictwo wyższe Zarządzanie oświatą Ukraina
Zachowania banku polegające na niewykreśleniu kredytobiorcy z Centralnej Bazy Danych – Bankowego Rejestru, naruszyły dobra osobiste powoda w postaci godności i poczucia bezpieczeństwa. Powód został napiętnowany jako niesolidny dłużnik. Naruszenie dóbr osobistych powoda było działaniem bezprawnym - orzekł Sąd Najwyższy. Dlatego wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie został wydany z rażącym naruszeniu prawa i został uchylony.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
28.12.2022
Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości RODO