Sejmowa komisja sprawiedliwości negatywnie o wotum nieufności wobec ministra sprawiedliwości Adama Bodnara. O złożeniu wniosku o odwołanie Bodnara, w drugiej połowie stycznia poinformował szef klubu PiS Mariusz Błaszczak, który wówczas stwierdził, że Bodnar jest drugim obok szefa resortu kultury Bartłomieja Sienkiewicza "domykaczem systemu w państwie Donalda Tuska".

Minister sprawiedliwości Adam Bodnar oraz wiceminister Krzysztof Śmiszek, w trakcie posiedzenia Rady Unii Europejskiej ds. Ogólnych, przedstawili plan działań polski w sprawie przywracania praworządności. Główne zaplanowane punkty reformy dotyczą KRS, SN, TK oraz rozdzielenia urzędu ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego. Wcześniej minister zapowiadał w sumie dziewięć ustaw.

Rada Ministrów przyjęła właśnie przedstawionym przez ministra sprawiedliwości projekt nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Zakłada on m.in., że 15 sędziów-członków KRS wybieranych będzie w wyborach bezpośrednich i w głosowaniu tajnym przez sędziów, a nie przez Sejm, jak to ma miejsce od 2018 r. MS pierwszą wersję poprawiło - m.in. wyłączając ze zgłaszania kandydatów przez samorządy prawnicze i obywateli.

Regulacja dotycząca testu zaspokojenia i kryterium ochrony najlepszych interesów wierzycieli realizuje wymogi stawiane państwu przez Dyrektywę 2019/1023. Będzie ona miała istotny wpływ głównie na te małe, średnie i duże firmy, które działają w oparciu o bazę w postaci własnego majątku. W ich przypadku trudniej będzie uzasadnić restrukturyzację, jeżeli nie wygenerują odzysku wyższego niż syndyk w upadłości - pisze Michał Cecerko, partner DZP, radca prawny i doradca restrukturyzacyjny.

Niedopuszczalne jest odrębne dochodzenie wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności drogi koniecznej od samego ustanowienia. Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej odmówił przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej osoby fizycznej w takiej sprawie prowadzonej z udziałem kilkorga innych osób. Skarga staje się dopuszczalna wyłącznie w razie przekroczenia wartości progowej, czyli 50 tysięcy złotych.

Treść postanowienia prokuratora o umorzeniu postępowania przeciwko wójtowi jest informacją publiczną. Chodzi jednak wyłącznie o ten konkretny dokument i to w sprawie, w której wójtowi zarzucono nadużycie uprawnień związanych z pełnioną funkcją. Do takiego wniosku doszedł niedawno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku.

Naczelna Rada Adwokacka nie wskaże swojego przedstawiciela w zespole do wyłonienia kandydata na stanowisko prokuratora krajowego - wynika z pisma Przemysława Rosatiego, prezesa NRA, skierowanego do ministra sprawiedliwości prokuratora generalnego Adama Bodnara. Powód to niemożność udziału samorządu zawodowego Adwokatury w pracach zespołu powołanego przez czynnik polityczny, jakim jest minister sprawiedliwości.

Zanim lekarz zostanie zatrudniony lub dopuszczony do jakiejkolwiek działalności związanej z leczeniem dziecka, a psycholog do udzielania porad psychologicznych, musi zostać sprawdzony w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym. W dodatku potwierdzenie w formie wydruku musi być dołączone do akt osobowych lekarza lub psychologa. Za niedopełnienie tych obowiązków grozi areszt, ograniczenie wolności lub grzywna nie mniejsza niż tysiąc złotych.

Po korzystnych wyrokach TSUE frankowicze ruszyli do sądów, więc... coraz trudniej o szybkie uzyskanie wyroku. Największe zatory powstały w Sądzie Okręgowym w Warszawie, tu nawet na wyznaczenie pierwszej rozprawy czeka się latami, a na prawomocny wyrok nawet 5 lat. Na nieprawomocny, mniej niż rok, czeka się m.in. w sądach w Suwałkach, Częstochowie, Elblągu i Tarnobrzegu. Tyle statystyki, bo i tak wiele zależy od sędziego.

Prawo karne, rodzinne, cywilne i ustrój sądów powszechnych oraz prokuratury - w pierwszym kwartale 2024 mają być gotowe cztery rozporządzenia, w tym dwa zmieniające, dotyczące powołania i działania komisji kodyfikacyjnych. MS tłumaczy to tym, że chce odejść od tradycyjnej formuły procedowania nad ustawami i aktami wykonawczymi. Są też już pierwsze postulaty dotyczące składów - adwokatki apelowały, by uwzględnione w nich zostały kobiety.

Doświadczony zespół ekspertów pod kierownictwem Emila Zalewskiego i Adama Miłosza przekształcił się i rozpoczął nowy rozdział pod szyldem MAZE Legal. Obaj prawnicy byli dotychczas związani z kancelarią Argon Legal, która została podzielona na dwie niezależne firmy prawnicze o odrębnych obszarach praktyk – leasingową (z dotychczasową nazwą Argon Legal) oraz na okołoprocesową i upadłościowo–restrukturyzacyjną (z nową nazwą MAZE Legal).

Niezrozumiałe, niczym nieuzasadnione i błędne jest przyznanie wyłącznie sędziom prawa zgłoszenia sędziego – kandydata na członka Krajowej Rady Sądownictwa - pisze do premiera Donalda Tuska Przemysław Rosati, prezes NRA. Jak dodaje, jest to rozwiązanie istotnie szkodzące projektowanej regulacji - czyli noweli ustawy o KRS, bo wyłącza udział obywateli, jednostek naukowych i samorządów zawodów zaufania publicznego z procedury przedstawiania sędziów – kandydatów na członków Rady.

20 lutego minister sprawiedliwości Adam Bodnar ma przedstawić na Radzie Europejskiej tzw. Action Plan dla wymiaru sprawiedliwości. Chodzi o dziewięć ustaw - w tym nowelę ustawy o KRS, ustawę anty-kagańcową, dwie ustawy dotyczące prokuratury, ale też m.in. regulację rozwiązującą problem neo-sędziów oraz ustawy dotyczące Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego.

Zaskakujące dla mnie jest to, że standardy ochrony dzieci wywołują tak dużo emocji wśród nauczycieli, dyrektorów i innych pracowników placówek zajmujących się opieką nad dziećmi. W naszych czasach powinny być przecież normą - dziecko jest człowiekiem, podobnie jak dorosły wymaga szacunku. Nie można go poniżać, nie można stosować wobec niego przemocy, trzeba uwzględniać jego wolę - mówi w rozmowie z Prawo.pl Aleksandra Szewera-Nalewajek, trenerka, pedagożka.

Adwokatura proponuje, aby do kodeksu postępowania karnego wprowadzić zmianę, zgodnie z którą niedopuszczalne będzie przeprowadzenie i wykorzystanie dowodu uzyskanego do celów postępowania karnego za pomocą czynu zabronionego. Jak wyjaśnia, chce uniemożliwić władzy publicznej przeprowadzanie i wykorzystywanie dowodów uzyskanych w nielegalny sposób - chodzi o tzw. owoce zatrutego drzewa, z którymi polskie sądy i prawnicy mają problem od lat.

Jednym z wymogów dla kandydatów na Prokuratora Krajowego jest przedstawienie własnej koncepcji prokuratury. W praktyce jednak wprowadzenie zmian w życie nie będzie łatwe, bo jedną z fundamentalnych przeszkód jest to, że prokuratura to nadal firma źle zorganizowana, zarządzana „kijem”, gdzie pozycja zawodowa i komfort pracy zależą od znajomości - piszą prokuratorzy dr Piotr Turek i dr Michał Gabriel-Węglowski.

Bezsilność, to uczucie które na samym początku towarzyszy pokrzywdzonemu przestępstwem. Osoba ta może udać się do organów ścigania i zawiadomić o naruszeniu prawa. Powstaje pytanie, czy ta sama procedura istnieje w przypadku, gdy zdarzenie przestępcze miało miejsce poza granicami Polski, a dodatkowo popełnił je na naszą szkodę obcokrajowiec, czy wówczas możliwe są realne działania organów ścigania, czy jak prawdopodobnie uważa wiele osób, nic nie da się zrobić? - analizuje Paweł Gołębiewski, radca prawny z Kancelarii Kopeć Zaborowski.

Jeżeli kredyt jedynie w minimalnym stopniu służył celom konsumenckim, to kredytobiorcy nie mają ochrony właściwej dla konsumentów. W konsekwencji w takich przypadkach nie znajdują zastosowania przepisy dotyczące niedozwolonych postanowień umownych – orzekł Sąd Najwyższy. Zdaniem pełnomocników kredytobiorców to krok w złym kierunku, który zamiast pomóc - jeszcze bardziej skomplikuje sytuację.

Eksperckość składu Komisji Kodyfikacyjnych oznacza również to, że w ich składach powinny być uwzględniane kobiety. Skoro stosują prawo, to powinny również je tworzyć - apeluje Koło Kobiet przez ORA w Warszawie do ministra sprawiedliwości Adama Bodnara. Adwokatki dodają, że z niepokojem odnotowują pomijanie kobiet przy tworzeniu nowych rad, komisji czy składów organów publicznych, bo zmiany wymagają uwzględnienia parytetu równościowego.

Minister sprawiedliwości Adam Bodnar podpisał delegację sędzi Anny Kalbarczyk do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga na czas nieokreślony. Sędzia - przypomnijmy - jako pierwsza w Polsce poprosiła o możliwość powrotu do sądu, z którego awansowała na podstawie opinii neo-KRS. Możliwe jest to przez delegację, choć prawnicy mają w tym zakresie pewne wątpliwości.

Prokuratura Regionalna w Szczecinie - jak ustalił serwis Prawo.pl - zaskarżyła decyzję tamtejszego Sądu Okręgowego o umorzeniu postępowania karnego, zainicjowanego aktem oskarżenia wniesionym przez prokurator Bogusławę Zapaśnik. Sąd uznał, że została ona wadliwie przywrócona w stan czynny, w maju 2016 r. Prokuratura podniosła m.in., że nie można mówić o udziale w czynności osoby nieuprawnionej, bo prokuratorem jest się aż do śmierci.

Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny 9 lutego ogłosił konkurs na stanowisko Prokuratora Krajowego. Czas na zgłaszanie kandydatur właśnie upływa. Główne wymaganie to co najmniej 15 lat doświadczenia na samodzielnym stanowisku prokuratora, a także zaprezentowanie koncepcji funkcjonowania prokuratury. Kandydatów oceni specjalny zespół z wiceminister Marią Ejchart na czele. Lista kandydatów ma być znana do 21 lutego.

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia powziął wątpliwość, którą przedstawił Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego. Chodzi o kwestię, czy od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi wykonawczemu w postaci prawomocnego wyroku wydanego przez sąd administracyjny pobiera się opłatę, o której mowa w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Sąd Najwyższy podejmie uchwałę w tej sprawie w najbliższych tygodniach.

Od kiedy powinien być liczony termin przedawnienia roszczeń frankowych banku? Uważam, że od daty wypłaty kapitału. Roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia jest bowiem roszczeniem bezterminowym, tzn. stosunek prawny, z którego się to roszczenie wywodzi samo w sobie nie zawiera daty, w której świadczenie powinno być spełnione - pisze Wiktor Budzewski, adwokat i partner zarządzający w kancelarii KBiW Kurpiejewski Budzewski i Wspólnicy sp.p.

Krajowa Rada Sądownictwa negatywnie zaopiniowała zgłoszony przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt nowelizacji zmieniającej ustawę o KRS, określając go jako „sprzeczny z fundamentalnymi konstytucyjnymi zasadami polskiego porządku prawnego.” Tyle tylko, że w międzyczasie do projektu wprowadzono znaczące zmiany.

Ubezwłasnowolnienie ma zniknąć z polskiego porządku prawnego, nikt nie będzie ingerował w zdolność do czynności prawnej osoby pełnoletniej - zapowiada Ministerstwo Sprawiedliwości. Rozważany jest model - wspierane podejmowanie decyzji. Wszystkie osoby ubezwłasnowolnione po wejściu w życie nowych przepisów miałyby odzyskać zdolność do czynności prawnych. To na razie zapowiedzi, a projekt ma być gotowy do 12 czerwca.

Gdyby celem ustawodawcy była epizodyczność słynnego art. 47 z przepisów wprowadzających ustawę - Prawo o prokuraturze, to zostałoby to uwzględnione np. w tym konkretnym przepisie. Nie mam wątpliwości, że mój powrót ze stanu spoczynku 19 maja 2016 r. nie był wadliwy. Decyzja Sądu Okręgowego w Szczecinie będzie mieć tragiczne skutki dla prowadzonych spraw, bo pewnych czynności nie da się powtórzyć, ale przede wszystkim dla pokrzywdzonych - mówi prokurator Bogusława Zapaśnik.

Podanie substancji odurzającej osobie obcej bez jej wiedzy i zgody jest przestępstwem. I o takie przewinienie jest podejrzany prokurator prokuratury rejonowej, który w pokoju hotelowym w czasie szkolenia doprowadził swoją koleżankę do stanu zagrażającego jej zdrowiu. Dlatego Sąd Najwyższy w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej uchylił immunitet prokuratorowi. Obecnie toczy się proces karny przeciwko niemu, a SN czeka na wyrok, by ukarać go dyscyplinarnie.

Obok przepisów dotyczących standardów ochrony małoletnich, 15 lutego wchodzą też w życie zmiany w zakresie wysłuchania dzieci. To cieszy wielu prawników, bo - jak podkreślają - jest szansa na zwiększenie podmiotowości dziecka w postępowaniu. Tym bardziej, że zgodnie ze zmianami, potrzebna będzie do tego jego zgoda. Z kolei sędzia, jeśli odstąpi od takiej czynności, będzie musiał w protokole wskazać przyczynę.

W 2023 r. padły kolejne niechlubne rekordy w ilości tworzonego prawa. Po raz kolejny zwiększyła się liczba ogłoszonych nowych aktów prawnych – łącznie było ich aż 143 155. Przynajmniej raz zmieniono 31 968 aktów, co daje wzrost aż o 26,9 proc. w porównaniu do 2022 r. W żadnej dziedzinie prawa nie zabrakło też przykładów przepisów sprzecznych, niejasnych czy też luk prawnych, które wymagają pilnej poprawy. Wskazujemy je w raporcie "Poprawmy prawo".