Uproszczenie procedur zamówień publicznych dla inwestycji związanych z bezpieczeństwem, doprecyzowanie przepisów dotyczących miejsc doraźnego schronienia, możliwość zaciągnięcia zobowiązania do 80 proc limitu wydatków - nawet poza rok budżetowy, zmniejszenie częstotliwości szkoleń – takie m.in. zmiany przedstawiło MSWiA w projekcie nowelizacji ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej.

Na agendę resortu zdrowia powraca temat budzący w ochronie zdrowia ogromne emocje, czyli zmiany w tzw. ustawie podwyżkowej. Nie wiadomo jeszcze, na co dokładnie zdecyduje się resort zdrowia, na stole jest bowiem kilka propozycji, które są wciąż dyskutowane. Problemem pozostaje także różnicowanie wynagrodzeń na etatach i umowach cywilnoprawnych, na których pracują również lekarze – rozwiązania póki co jednak nie widać.

1 stycznia 2026 roku zmienią się zasady obliczania stażu pracy. W życie wejdą przepisy ustawy z 26 września 2025 r., którą 15 października 2025 roku podpisał prezydent. Nowe przepisy ustawy będą obowiązywały od początku przyszłego roku dla pracodawców z sektora finansów publicznych, a od pierwszego dnia miesiąca po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy dla pracodawców spoza sektora publicznego.

Podwyższenie kwot minimalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę o ok 3 proc. - zaproponowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w założeniach do projektu nowelizacji rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. O 3 proc. wzrosną też stawki w pozostałych kategoriach zaszeregowania oraz maksymalne wynagrodzenie wójtów, burmistrzów i prezydentów miast oraz osób zatrudnionych na podstawie powołania.

Portal eZUS, który już niedługo zastąpi Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, będzie miał prostą nawigację, intuicyjny interfejs i funkcje dostosowane do potrzeb różnych grup klientów, w tym osób ze szczególnymi potrzebami. Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest w trakcie wprowadzania kolejnych zmian, a pod koniec tego roku planuje je udostępnić klientom.

Nie sposób jest wymienić wszystkich przepisów, które wejdą w życie w 2026 roku. Z oczywistych względów ograniczymy się do tych, które budzą największe zastrzeżenia prawników i obawy pracodawców. Nie da się ich wymienić także dlatego, że resort pracy nie powiedział ostatniego słowa, a niektóre z projektów są jeszcze na etapie opiniowania, jak np. mobbing czy maksymalna temperatura w miejscu pracy. A są i takie, gdzie projektu resort jeszcze nawet nie pokazał, a Polska powinna wdrożyć przepisy w przyszłym roku.

Tak istotna kwestia, jak zmiana czasu z letniego na zimowy, nie jest sprawą zwyczaju, ani polską specyfiką. Nad Wisłą regulują ją co najmniej trzy akty prawne – zarówno krajowe, jak i unijne. Polska jest zresztą pod kątem zmiany czasu swoistym pionierem, gdyż pierwszy raz wskazówki przestawialiśmy już w 1916 roku na rozkaz okupanta, podczas pierwszej wojny światowej.

Pracownicy będą mieli w tym roku powody do zadowolenia – z kalendarza wynika, że z tytułu Bożego Narodzenia wypadnie w sumie pięć wolnych dni. To zasługa nie tylko wolnej soboty i niedzieli zaraz po świętach, ale także wolnej Wigilii. W tym roku bowiem po raz pierwszy uchwalone w grudniu 2024 r. przepisy zostaną zastosowane w praktyce. Pracodawcy już spodziewają się przesunięcia zwyczajów i nacisków ze strony pracowników, by pracę kończyć szybciej… dzień przed Wigilią.

Czy w czasie epidemii pracodawcy mieli prawo domagania się podania przez pracownika danych wrażliwych obejmujących informację dotyczącą odbycia albo braku szczepienia na Covid-19, bądź domagania się złożenia zaświadczenia o przeciwwskazaniach do odbycia szczepienia. Czy brak tych danych mógł być podstawą zwolnienia pracownika jednostki medycznej – takie zagadnienia rozstrzygnie siedmioro sędziów Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN.

Rozszerzenie katalogu okresów wliczanych do pracowniczego stażu pracy wiązać się będzie z koniecznością ich udowodnienia. Większość nowych okresów dokumentowana będzie zaświadczeniami z ZUS. Dodane do Kodeksu pracy przepisy milczą jednak na temat tego, w jaki sposób potwierdzić udokumentowane okresy pracy na podstawie umów cywilnoprawnych za granicą oraz te, które miały miejsce w Polsce, ale podczas których osoba fizyczna nie podlegała ubezpieczeniom społecznym na podstawie odrębnych przepisów.

Znaczna część urzędów administracji publicznej nie podaje w ogłoszeniach o naborach informacji o wynagrodzeniu zasadniczym, jakie oferują na początek. Dyrektorzy generalni obawiają się, że podanie takiej informacji na starcie zniechęci potencjalnych kandydatów. Z kolei w ogłoszeniach o pracę Ministerstwa Finansów każdorazowo znajdują się dane kontaktowe do pracownika prowadzącego nabór, u którego kandydaci mogą uzyskać wszystkie niezbędne informacje, w tym również o maksymalnej wysokości przewidzianego na danym stanowisku wynagrodzenia. Zdaniem prawników to jest kwestia jawności, która spoczywa na tym, kto ofertę formułuje.

Kwota zwolnienia przedsiębiorców z obowiązku opłacenia składek w ramach wakacji składkowych przekroczyła już 2,86 mld złotych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych sprawdzi teraz, czy przedsiębiorcy spełnili wszystkie warunki udzielenia pomocy. Do 15 października ZUS przyjął w tej sprawie aż 2 250 787 wniosków, z czego 95,5 proc. rozpatrzył pozytywnie.

Uważam, że art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej stosowany wobec wcześniejszych emerytów, którzy wniosek o wcześniejszą emeryturę złożyli przed 1 stycznia 2013 roku, nie spełnia standardu konstytucyjnego w postaci zasady równości wobec prawa i niedyskryminacji wyrażonych w art. 32 ust. 1 i ust. 2 Konstytucji RP – pisze dr Andrzej Hańderek. I przedstawia swoje uwagi na tle wyroku SN z dnia 23 czerwca 2025 roku.

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

W przyjętym stanowisku Naczelna Rada Lekarska deklaruje poparcie dla postulatów zgłoszonych przez Porozumienie Rezydentów OZZL w zakresie konieczności zmian systemowych w psychiatrii. Jak podkreślono, to niezbędne nie tylko dla bezpieczeństwa lekarzy, ale także pacjentów. Postulują m.in. wprowadzenie zasady, że jeden lekarz nie może jednocześnie dyżurować na kilku oddziałach.

Wyznaczając dzień wolny za święto przypadające w innym dniu wolnym niż niedziela - tak jak w tym roku za sobotę, 1 listopada, pracodawca nie musi wybierać jego terminu, tak by nie nakładały się na niego zaplanowane lub znane już nieobecności. Jeżeli na wyznaczony termin odbioru dnia wolnego przypadnie niezdolność do pracy lub inna sytuacja, która usprawiedliwiałaby nieobecność w pracy, pracownik nie ma prawa do innego dnia wolnego.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw we wrześniu 2025 r. wyniosło 8750,34 zł, tj. wzrosło nominalnie o 7,5 proc. w porównaniu z wrześniem ubiegłego roku. Zaś przeciętne zatrudnienie osiągnęło 6409,9 tys. etatów i było o 0,8 proc. niższe niż przed rokiem - podał GUS. Wrzesień 2025 r. potwierdził utrzymanie się wyraźnej różnicy pomiędzy dynamiką wynagrodzeń a zatrudnieniem.

W odpowiedzi na poselską interpelację Ministerstwo Zdrowia zaznacza, że rozważane jest dalsze uregulowanie działalności tzw. receptomatów. Choć od ubiegłego roku obowiązuje rozporządzenie, które szczegółowo reguluje kwestię przepisywania leków o potencjale uzależniającym w ramach teleporad, w działalności takich serwisów wciąż jest sporo problemów. Rozważane jest wprowadzenie kar za wystawianie recept bez szczegółowej konsultacji.

Rzadko kto uważnie czyta dokumenty, które podpisuje. Warto to szybko zmienić dla własnego dobra. Dotyczy to zwłaszcza pracowników, ale też i pracodawców. O ile literówka w imieniu nie będzie większym problemem, to błąd w nazwisku już ma znaczenie. Istotne zwłaszcza w sporach z ZUS w kwestii różnego rodzaju świadczeń. Prawnicy mówią wprost: takich rzeczy trzeba pilnować i zawsze weryfikować dane osobowe. Pracodawcy powinni też na bieżąco aktualizować dane w firmowych systemach.

Ableistyczne myślenie koniec końców doprowadza do dyskryminacji. Gdyż albo czegoś nie dostrzeżemy, albo wyjdziemy z jakichś założeń, które niekoniecznie są prawdziwe i możemy tym kogoś realnie skrzywdzić. Przecież gdy rzucimy się na osobę niewidomą, która wysiada z autobusu i bez pytania będziemy próbowali jej pomóc, choć jest w pełni samodzielna, możemy ją przewrócić – mówi w rozmowie z Prawo.pl Bartosz Tarnowski, aktywista, członek Stowarzyszenia Instytut Niezależnego Życia.

Upowszechnianie się innych niż pracownicze form zatrudnienia ma na celu racjonalizację i uelastycznienie współpracy między stronami. Dzięki temu mogą one ukształtować łączący je stosunek prawny według swoich potrzeb i preferencji. Niestety jest też druga strona medalu. Umowy cywilnoprawne bywają bowiem przykrywką dla świadczenia pracy w warunkach umowy o pracę.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił ponad 228 mln zł świadczeń interwencyjnych dla poszkodowanych w wyniku powodzi we wrześniu 2024 roku. Obecnie trwa proces rozliczenia i kontroli, aby potwierdzić, czy beneficjenci wypełnili warunki otrzymania wsparcia. Sprawdzana jest m.in. dokumentacja wydatków oraz zgodność oświadczeń.

Prezydent podpisał ustawę, która znosi obowiązek przechowywania przez płatników składek zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych w formie pisemnej, opatrzonych podpisem osoby zgłaszanej, które wysłane są do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych elektronicznie. Nowe przepisy wejdą w życie po upływie 14 dni od ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Od 1 stycznia 2026 roku okresy prowadzenia działalności gospodarczej oraz wykonywania pracy na podstawie umów zleceń będą wliczały się do stażu pracy. Zmiany będą obejmowały również umowy z poprzednich lat. Prezydent RP podpisał ustawę napisaną w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Domy pomocy społecznej mierzą się z niedoborami kadry medycznej, co pogłębia się w ostatnich latach. DPS-y to placówki opiekuńcze, a nie medyczne. Tyle tylko, że 13 proc. ich mieszkańców to osoby leżące, a więc wymagające stałej opieki medycznej. Nie oznacza to, że inni pensjonariusze jej nie potrzebują. Tymczasem dane z ministerstw nie wskazują, czy mieszkańcy mają zaspokojone zapotrzebowanie na świadczenia medyczne. Za to wskazują, że w DPS jest coraz mniej pielęgniarek.

Resort pracy opublikował listę 90 podmiotów, które wezmą udział w pilotażu skróconego czasu pracy. Niemal połowa z nich jest związana z... samorządem terytorialnym. Jeśli chodzi o firmy, to najliczniejsze w pilotażu są te małe i średnie. Prawnicy wskazują, że to nie jest reprezentatywna grupa, by wdrażać skrócenie czasu pracy. Liczna obecność urzędów w programie wywołuje też pytania o ich dostępność dla obywateli.

Blisko połowa podmiotów zakwalifikowanych do rządowego programu "Skrócony czas pracy - to się dzieje!” jest związana z jednostkami samorządu terytorialnego. Do programu zakwalifikowały się 34 gminy, miasta i powiaty. Wśród beneficjantów są też samorządowe instytucje kultury oraz spółki komunalne. Od 1 stycznia 2026 r. skrócony czas pracy będzie testować łącznie 90 pracodawców.

90 firm i instytucji z sektora prywatnego i publicznego skróci czas pracy z zachowaniem wynagrodzenia dla ponad 5 tysięcy pracowników. To początek nowej ery na polskim rynku pracy. 15 października Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej, zatwierdziła listę beneficjentów pilotażu. Średnie dofinansowanie dla jednego podmiotu wyniesie 0,5 mln zł.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej do dziś nie opublikowało postępu prac nad projektem ustawy naprawiającej sytuację wcześniejszych emerytów, mimo że od skierowania projektu do konsultacji publicznych mija piąty miesiąc. Nie przeszkodziło to resortowi opublikować petycję w tej sprawie wraz z odpowiedzią na nią, z naruszeniem prawa. Zdaniem prawników jeżeli nie została udzielona zgoda na publikację danych osobowych z petycji, to stanowi to uchybienie wymogom ustawy o petycjach oraz naruszenie ochrony danych osobowych według RODO.

We wszystkich wielkich grupach zawodów przeciętne miesięczne wynagrodzenie za październik 2024 r. wzrosło w stosunku do października 2022 r. Najniższy wzrost odnotowano w grupie zawodów przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy – o 21 proc., a najwyższy w grupie zawodów pracowników wykonujących prace proste – o 33,4 proc. - podał GUS.