To ostatni moment, by pracodawcy zakwalifikowani do pilotażu skróconego czasu pracy dobrze zastanowili się, jak wejść w pilotaż i jak z niego potem wyjść, by finalnie - wbrew swoim zamiarom - nie stracić pracowników. Czy z każdym z osobna zawierać porozumienie zmieniające, czy może wypowiedzenie zmieniające? I czy na koniec pilotażu trzeba postąpić podobnie? A może uregulować skrócenie wymiaru czasu pracy na poziomie prawa zakładowego? Prawnicy nieoficjalnie przyznają, że MRPiPS zastawiło na pracodawców pułapkę, wdrażając pilotaż skróconego czasu pracy w warunkach obowiązującego prawa.
Grażyna J. Leśniak
03.11.2025
Prawo pracy
Po śmierci męża jego żona dowiedziała się z aktu zgonu, że jest on... wdowcem. Dlatego Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił kobiecie prawa do renty rodzinnej po nim, ponieważ nie przedłożyła aktu małżeństwa wydanego przez Urząd Stanu Cywilnego. A świadectwo ślubu dla celów kościelnych, który został zawarty w 1996 r., nie stanowi dokumentu urzędowego, który potwierdza zawarcie małżeństwa w rozumieniu przepisów prawa cywilnego – orzekł Sąd Okręgowy w Suwałkach.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
01.11.2025
Prawo rodzinne
W 2025 r. pożegnaliśmy wybitnych przedstawicieli świata prawniczego. Zmarli m.in. prof. Adam Strzembosz - I prezes Sądu Najwyższego po 1989 roku, prof. Teresa Gardocka – specjalistka prawa karnego, prof. Jerzy Makarczyk – sędzia międzynarodowych trybunałów, Bogusław Nizieński – pierwszy Rzecznik Interesu Publicznego. Odeszli sędziowie SN: Zbigniew Myszka, Kazimierz Piasecki, Waldemar Łysakowski, Jerzy Kuźniar. Każdy z nich pozostawił trwały ślad w polskim prawie.
Robert Horbaczewski
31.10.2025
Prawnicy Sędziowie

W dniu Wszystkich Świętych można dorobić nawet bez własnej działalności

Rynek Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy Rynek pracy
Nawet bez konieczności prowadzenia firmy można sprzedawać kwiaty czy znicze przed cmentarzem i zarobić na tym więcej niż rok temu. Trzeba jednak dochować pewnych warunków i nie przekroczyć 3499,50 zł miesięcznego przychodu. Warto również zapoznać się z obowiązującymi warunkami, nie tylko ustalanymi na poziomie krajowym, ale również w poszczególnych miastach.
Zofia Jóźwiak
31.10.2025
Rynek Prawo gospodarcze Małe i średnie firmy Rynek pracy
Zarówno wspierający osoby chore, z niepełnosprawnościami, z powodu wieku, ale też sami odbiorcy tego wsparcia mogą wziąć udział w konkursie Szkoły Głównej Handlowej „Kroniki opieki długoterminowej”. Zebrane w ten sposób doświadczenia obu stron mają służyć wzmocnieniu dyskursu publicznego na temat opieki długoterminowej. Ale też będą wykorzystane w tworzeniu rozwiązań na przyszłość. A to palące wyzwanie w obliczu zmian demograficznych i projektu ustawy o opiece długoterminowej.
Beata Dązbłaż
31.10.2025
Pacjent Opieka zdrowotna
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zgłosiło do prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych możliwość naruszenia RODO w związku z opublikowaniem niezanonimizowanej w pełni petycji w sprawie pilnego rozwiązania problemu tzw. emerytów wcześniejszych, w szczególności poprzez podjęcie pilnych działań legislacyjnych zmierzających do systemowego i sprawiedliwego rozwiązania sytuacji prawnej i materialnej tych osób - ustalił serwis Prawo.pl.
Grażyna J. Leśniak
31.10.2025
Emerytury i renty Administracja publiczna RODO

13. i 14. emerytura tylko dla tych, co płacili składki emerytalne?

Finanse publiczne Emerytury i renty PIT Ubezpieczenia społeczne
Likwidacja PIT w zamian za likwidację programów 800+ oraz tzw. 13. i 14. emerytury, a nawet stopniowe zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn - to najnowsze pomysły obywateli zgłaszane w petycjach do Sejmu i prezydenta. Zdaniem prawników nie wszyscy zyskaliby na tej pierwszej propozycji. Przyznają jednak, że trzynastka i czternastka powinny zostać zmodyfikowane.
Grażyna J. Leśniak
31.10.2025
Finanse publiczne Emerytury i renty PIT Ubezpieczenia społeczne
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przekazało do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych projekt rozporządzenia, który ma umożliwić składanie wniosku do ZUS o zasiłek pogrzebowy przez zakład pogrzebowy. Docelowo będzie mógł to robić w formie elektronicznej, ale przez najbliższy rok zakłady pogrzebowe będą mogły składać wnioski w formie papierowej. Przepisy mają, co do zasady, wejść w życie 1 stycznia 2026 r. To pokłosie ustawowych zmian, jakie zaczną obowiązywać z początkiem roku.
Grażyna J. Leśniak
30.10.2025
Ubezpieczenia społeczne Finanse
W ostatnim dniu maja 2025 r. w gospodarce narodowej pracowało 15 mln osób. To o 0,8 proc. mniej niż w maju 2024 r. W porównaniu do poprzedniego miesiąca ich liczba zmniejszyła się o 0,5 proc. – podał w czwartek GUS. Mężczyźni stanowili 52,6 proc. ogółu pracujących w gospodarce narodowej. Najbardziej sfeminizowane były sekcje Opieka zdrowotna i pomoc społeczna oraz Edukacja. Pracownicy najemni stanowili 79 proc. ogółu pracujących w gospodarce narodowej.
Grażyna J. Leśniak
30.10.2025
Prawo pracy Rynek pracy
Senat zaproponował w środę poprawki o charakterze legislacyjnym do ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Regulacje mają m.in. wspierać promowanie, a także ułatwiać zawieranie układów zbiorowych pracy czy porozumień zbiorowych. Za podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy wraz z poprawkami zagłosowało jednogłośnie 91 senatorów. Ustawa wróci teraz do Sejmu.
Grażyna J. Leśniak
30.10.2025
Prawo pracy
Senat zgłosił poprawki do nowelizacji ustawy, która ma powstrzymać likwidację zakładów aktywności zawodowej i przyczynić się do aktywizacji osób z niepełnosprawnościami. Przepisy zakładają m.in. obniżenie minimalnego limitu zatrudnienia w ZAZ osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Za nowelizacją ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z poprawkami głosowało jednogłośnie 92 senatorów. Poprawki Senatu mają na celu ujednolicenie przepisów dotyczących terminu wejścia w życie ustawy. Nowela teraz wróci do Sejmu.
Grażyna J. Leśniak
30.10.2025
Prawo pracy Niepełnosprawność

Plan FUS na 2026 rok: Bezpieczeństwo finansowe i stabilizacja

Finanse publiczne Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne
Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (FUS) w 2026 roku zapewni stabilne finansowanie świadczeń. Zgodnie z planem finansowym na 2026 rok, nad którym trwają obecnie prace w parlamencie, wydatki FUS przekroczą 0,5 bln zł – podał Zakład Ubezpieczeń Społecznych. FUS osiągnie przychody w wysokości 508,9 mld zł, z czego blisko 80 proc. pochodzić będzie ze składek na ubezpieczenia społeczne. Pozostałe źródła przychodów to dotacja z budżetu państwa (90,8 mld zł) oraz wpłaty z OFE, czyli tzw. suwak bezpieczeństwa (11,7 mld zł).
Grażyna J. Leśniak
30.10.2025
Finanse publiczne Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne

SN: Doszło do dyskryminacji ze względu na wiek

Prawo pracy Zarządzanie oświatą
Były podstawy do zasądzenia odszkodowania dla nauczycielki nauczania początkowego ze względu na nierówne traktowanie i dyskryminację z powodu wieku – orzekł Sąd Najwyższy, uznając, że sąd okręgowy nie dostrzegł, iż jedynym kryterium do zwolnienia nie może być nabycie prawa do świadczenia kompensacyjnego.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
30.10.2025
Prawo pracy Zarządzanie oświatą
Po wejściu w życie nowelizacji kodeksu pracy dotyczącej stażu pracy, do okresu zatrudnienia u danego pracodawcy zaliczeniu będą podlegać okresy współpracy z nim w ramach działalności gospodarczej, zlecenia lub umowy agencyjnej albo współpracy przy tych umowach. Wpłynie to wprost na ustalanie długości okresów wypowiedzenia.
Marek Rotkiewicz
30.10.2025
Prawo cywilne Prawo pracy

Listopad to ostatni miesiąc na złożenie wniosku o wakacje składkowe w 2025 r.

PIT Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy Finanse
Przedsiębiorca, który chce w grudniu nie płacić składek ZUS i zyskać dodatkowe środki na rozwój działalności, musi złożyć wniosek w listopadzie - przypomina Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Wakacje składkowe to wsparcie finansowe dla mikroprzedsiębiorców. Państwo opłaca składki ZUS za jeden wybrany miesiąc w roku, a przedsiębiorca zachowuje pełnię praw do świadczeń.
Grażyna J. Leśniak
29.10.2025
PIT Ubezpieczenia społeczne Małe i średnie firmy Finanse
Przygotowana przez pracownicę decyzja administracyjna zawierała omyłkę, która została sprostowana w drodze postanowienia. Urzędniczka została jednak ukarana karą porządkową upomnienia. Sąd podkreślił, że błędy są immanentną cechą natury ludzkiej, więc samo ich popełnienie nie może skutkować nałożeniem kary. Natomiast istnienie mechanizmu sprostowania w procedurze administracyjnej dowodzi, że ustawodawca zakłada ludzką omylność i toleruje jej niegroźne, korygowalne przejawy.
Dorian Lesner
29.10.2025
Prawo pracy
Choć w założeniu system syren alarmowych ma pokrywać cały kraj, wciąż są gminy, w których nie ma ani jednego takiego urządzenia. W wielu miejscach działają syreny, które nie spełniają wymogów obowiązującego od prawie pół roku rozporządzenia. W innych przypadkach syreny trzeba uruchamiać ręcznie. Jednak nawet gdy zawyją, obywatele nie wiedzą, co oznacza sygnał. Edukacja w tym zakresie nadal kuleje.
Robert Horbaczewski
29.10.2025
Obrona cywilna Bezpieczeństwo publiczne
Rada Ministrów przyjęła wreszcie projekt ustawy o asystencji osobistej, na co od dawna czeka środowisko osób z niepełnosprawnościami. W protokole rozbieżności resort rodziny nie zgodził się z dwoma propozycjami resortu finansów. Rząd przyjął także nowelę ustawy o rehabilitacji, aby umożliwić realizację zadań ustawowych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) ze środków unijnych. W praktyce oznacza to, że projekty finansowane z funduszy unijnych będą mogły być realizowane jako programy zatwierdzone przez radę nadzorczą Funduszu.
Beata Dązbłaż
28.10.2025
Prawo pracy Niepełnosprawność

Departament Prawa Pracy MRPiPS ma dyrektora

Administracja publiczna Prawo pracy
Dr hab. Krzysztof Stefański, profesor Uniwersytetu Łódzkiego, z Katedry Prawa Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Polityki Społecznej, Wydział Prawa i Administracji, jest od wczoraj dyrektorem Departamentu Pracy w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - dowiedział się serwis Prawo.pl. Informację tę potwierdziliśmy w ministerstwie.
Grażyna J. Leśniak
28.10.2025
Administracja publiczna Prawo pracy
Nie każdy cudzoziemiec w Polsce startuje z tego samego miejsca. Dla jednych droga do pracy jest prosta i szybka, dla innych pełna biurokratycznych przeszkód, długich procedur i niewykorzystanych kwalifikacji. Z najnowszego raportu Bilansu Kapitału Ludzkiego „Ukryte zasoby rynku pracy. Działania pracodawców wobec wybranych grup pracowników” wynika, że formalno-prawne bariery decydują dziś o tym, kto może rozwijać karierę, a kto trafia do szarej strefy.
Grażyna J. Leśniak
28.10.2025
Prawo pracy Rynek pracy

Zmiany w ochronie ludności - w procedurach, finansowaniu i organizacji miejsc schronienia

Zamówienia publiczne Obrona cywilna Bezpieczeństwo publiczne
Uproszczenie procedur zamówień publicznych dla inwestycji związanych z bezpieczeństwem, doprecyzowanie przepisów dotyczących miejsc doraźnego schronienia, możliwość zaciągnięcia zobowiązania do 80 proc limitu wydatków - nawet poza rok budżetowy, zmniejszenie częstotliwości szkoleń – takie m.in. zmiany przedstawiło MSWiA w projekcie nowelizacji ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej.
Robert Horbaczewski
28.10.2025
Zamówienia publiczne Obrona cywilna Bezpieczeństwo publiczne
Na agendę resortu zdrowia powraca temat budzący w ochronie zdrowia ogromne emocje, czyli zmiany w tzw. ustawie podwyżkowej. Nie wiadomo jeszcze, na co dokładnie zdecyduje się resort zdrowia, na stole jest bowiem kilka propozycji, które są wciąż dyskutowane. Problemem pozostaje także różnicowanie wynagrodzeń na etatach i umowach cywilnoprawnych, na których pracują również lekarze – rozwiązania póki co jednak nie widać.
Inga Stawicka Józef Kielar
28.10.2025
Finansowanie zdrowia Zawody medyczne
1 stycznia 2026 roku zmienią się zasady obliczania stażu pracy. W życie wejdą przepisy ustawy z 26 września 2025 r., którą 15 października 2025 roku podpisał prezydent. Nowe przepisy ustawy będą obowiązywały od początku przyszłego roku dla pracodawców z sektora finansów publicznych, a od pierwszego dnia miesiąca po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy dla pracodawców spoza sektora publicznego.
Joanna Śliwińska
28.10.2025
Prawo cywilne Prawo pracy
Podwyższenie kwot minimalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę o ok 3 proc. - zaproponowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w założeniach do projektu nowelizacji rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. O 3 proc. wzrosną też stawki w pozostałych kategoriach zaszeregowania oraz maksymalne wynagrodzenie wójtów, burmistrzów i prezydentów miast oraz osób zatrudnionych na podstawie powołania.
Robert Horbaczewski
27.10.2025
Samorząd terytorialny Finanse samorządów

Nowy eZUS to prosta nawigacja i wiele ułatwień

Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne Finanse
Portal eZUS, który już niedługo zastąpi Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, będzie miał prostą nawigację, intuicyjny interfejs i funkcje dostosowane do potrzeb różnych grup klientów, w tym osób ze szczególnymi potrzebami. Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest w trakcie wprowadzania kolejnych zmian, a pod koniec tego roku planuje je udostępnić klientom.
Grażyna J. Leśniak
27.10.2025
Emerytury i renty Ubezpieczenia społeczne Finanse
Nie sposób jest wymienić wszystkich przepisów, które wejdą w życie w 2026 roku. Z oczywistych względów ograniczymy się do tych, które budzą największe zastrzeżenia prawników i obawy pracodawców. Nie da się ich wymienić także dlatego, że resort pracy nie powiedział ostatniego słowa, a niektóre z projektów są jeszcze na etapie opiniowania, jak np. mobbing czy maksymalna temperatura w miejscu pracy. A są i takie, gdzie projektu resort jeszcze nawet nie pokazał, a Polska powinna wdrożyć przepisy w przyszłym roku.
Grażyna J. Leśniak
27.10.2025
Prawo pracy

Wskazówki przestawiamy ustawą, a nie zwyczajem

Administracja publiczna Prawo pracy Prawo europejskie
Tak istotna kwestia, jak zmiana czasu z letniego na zimowy, nie jest sprawą zwyczaju, ani polską specyfiką. Nad Wisłą regulują ją co najmniej trzy akty prawne – zarówno krajowe, jak i unijne. Polska jest zresztą pod kątem zmiany czasu swoistym pionierem, gdyż pierwszy raz wskazówki przestawialiśmy już w 1916 roku na rozkaz okupanta, podczas pierwszej wojny światowej.
Michał Kosiarski
25.10.2025
Administracja publiczna Prawo pracy Prawo europejskie
Pracownicy będą mieli w tym roku powody do zadowolenia – z kalendarza wynika, że z tytułu Bożego Narodzenia wypadnie w sumie pięć wolnych dni. To zasługa nie tylko wolnej soboty i niedzieli zaraz po świętach, ale także wolnej Wigilii. W tym roku bowiem po raz pierwszy uchwalone w grudniu 2024 r. przepisy zostaną zastosowane w praktyce. Pracodawcy już spodziewają się przesunięcia zwyczajów i nacisków ze strony pracowników, by pracę kończyć szybciej… dzień przed Wigilią.
Grażyna J. Leśniak
25.10.2025
Prawo pracy

7 sędziów odpowie, czy służba zdrowia musiała się szczepić na Covid-19

Wymiar sprawiedliwości Zawody medyczne Zdrowie publiczne
Czy w czasie epidemii pracodawcy mieli prawo domagania się podania przez pracownika danych wrażliwych obejmujących informację dotyczącą odbycia albo braku szczepienia na Covid-19, bądź domagania się złożenia zaświadczenia o przeciwwskazaniach do odbycia szczepienia. Czy brak tych danych mógł być podstawą zwolnienia pracownika jednostki medycznej – takie zagadnienia rozstrzygnie siedmioro sędziów Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN.
Katarzyna Żaczkiewicz-Zborska
24.10.2025
Wymiar sprawiedliwości Zawody medyczne Zdrowie publiczne
Rozszerzenie katalogu okresów wliczanych do pracowniczego stażu pracy wiązać się będzie z koniecznością ich udowodnienia. Większość nowych okresów dokumentowana będzie zaświadczeniami z ZUS. Dodane do Kodeksu pracy przepisy milczą jednak na temat tego, w jaki sposób potwierdzić udokumentowane okresy pracy na podstawie umów cywilnoprawnych za granicą oraz te, które miały miejsce w Polsce, ale podczas których osoba fizyczna nie podlegała ubezpieczeniom społecznym na podstawie odrębnych przepisów.
Marek Rotkiewicz
24.10.2025
Prawo cywilne Prawo pracy