W Sejmie rozpoczęły się prace nad pierwszą w Polsce ustawą o chorobach rzadkich. Ma to być inicjatywa rządowa. Tymczasem konieczne jest oszacowanie dotychczasowych kosztów chorób rzadkich, które nie są znane. Posłowie chcą, aby w ustawie znalazły się także koszty, które w tej chwili są poza budżetem, tak by wyeliminować konieczność zbierania przez pacjentów wielomilionowych środków na leczenie poprzez zbiórki publiczne.

Projekt ustawy nowelizującej obecne przepisy regulujące m.in. warunki sprzedaży alkoholu, został opublikowany niemal pół roku od wskazania założeń. Ostatecznie rozwiązań jest jednak o wiele mniej, niż zapowiadano. Prawnicy oceniają, że przepisy mogą pomóc w ukróceniu akcji rabatowych typu "drugi sześciopak piwa gratis", ale samo podwyższenie sankcji nie wystarczy, by faktycznie były respektowane.

Powiatowy lekarz weterynarii będzie miał obowiązek powiadomić powiatowego inspektora sanitarnego o wystąpieniu ognisk zakażeń wirusem zachodniego Nilu wśród zwierząt - wynika z projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia, który został skierowany do konsultacji publicznych.

Podstawowe i specjalistyczne zespoły ratownictwa medycznego funkcjonujące na lotniskach, miałyby zostać zastąpione osobami po kursie kwalifikowanej pierwszej pomocy. Standardy zabezpieczenia medycznego lotnisk byłyby wszędzie takie same, bez względu na liczbę obsługiwanych pasażerów. To niektóre założenia projektu rozporządzenia, któremu sprzeciwiają się samorządy lekarski, ratowników medycznych i sam resort zdrowia. Jednym głosem nie mówią także zarządzający portami lotniczymi.

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw. Jej celem objęcie podatkiem akcyzowym nowych kategorii wyrobów akcyzowych, tj. urządzeń do waporyzacji. Ustawa wprowadza też definicję legalną jednorazowych papierosów elektronicznych oraz zwiększa stawkę akcyzy od zawartego w nich płynu.

Rodzice adopcyjni dziecka mają trudności z uzyskaniem jego karty szczepień w celu kontynuacji obowiązkowych szczepień w nowej placówce medycznej. Ma to związek z koniecznością utrzymania całej procedury w tajemnicy. Rzecznik praw obywatelskich zwrócił się w tej sprawie do resortu zdrowia i prosi o wyjaśnienia.

Jeśli pacjent podejrzewa, że w trakcie leczenia doszło w jego przypadku do błędu medycznego, ma do wyboru kilka ścieżek postępowania. Ma możliwość zarówno działania w trybie pozasądowym (np. złożenia skarg do odpowiednich podmiotów), ale również zdecydować się na dochodzenie roszczeń w sądzie. Jeśli do zdarzenia doszło w szpitalu, może również wystąpić o świadczenie z funduszu kompensacyjnego.

Jeżeli dana osoba uchyla się od obowiązkowego szczepienia ochronnego, może zostać ukarana grzywną w wysokości do 1500 zł. W przypadku dzieci i młodzieży, karę przyjmuje na siebie rodzic albo opiekun prawny. Lekarz ma obowiązek przekazać dane takiej osoby do miejscowego sanepidu. Zgodność takich działań z prawem i Konstytucją wielokrotnie potwierdzały również sądy, w tym administracyjne.

Kwalifikacja wojskowa w 2025 roku potrwa do 30 kwietnia. Ma na celu wprowadzenie danych do ewidencji wojskowej oraz określenie zdolności do pełnienia służby wojskowej przez obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. Uchylanie się od stawiennictwa na komisji może zakończyć się grzywną i doprowadzeniem przez policję. Wyjaśniamy, jak przebiega procedura kwalifikacji i jakie dokumenty należy zabrać ze sobą.

Zmiany w standardach kształcenia przyszłych lekarzy, lekarzy dentystów i położnych, dotyczące m.in. liczebności grup studentów, wymiaru zajęć z nauk klinicznych i warunków prowadzenia zajęć z anatomii, wprowadza projekt rozporządzenia resortu nauki. Do 24 marca trwają konsultacje publiczne projektu. To odpowiedź na wielokrotnie zgłaszane przez środowisko lekarskie i naukowe potrzeby zmian, związane z jakością kształcenia na uczelniach medycznych.

Poziom wykształcenia stanowi dopuszczalne kryterium różnicowania wynagrodzeń wśród pielęgniarek - orzekł Sąd Apelacyjny w Krakowie. Wskazał przy tym, że należy mieć na względzie to, iż zrównanie pensji z pominięciem wskazanego kryterium mogłoby stanowić przejaw naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu. To jeden z pierwszych wyroków, który zapadł w drugiej instancji, przyznający przy tym rację szpitalowi.

Pacjenci z cukrzycą typu 1 po ukończeniu 26 lat nie mają już refundacji pomp insulinowych. Są też problemy z dostępem do systemu ciągłego monitorowania glikemii - CGM. Niekiedy pacjenci muszą z tego powodu zrezygnować z terapii, co prowadzi do poważnych powikłań zdrowotnych. Niespójne są także przepisy w tym zakresie, a pacjenci skarżą się do rzecznika praw obywatelskich.

O około 20 proc. wzrosła w 2024 r. liczba przestępstw w obszarze przestępczości farmaceutycznej - wynika z danych Komendy Głównej Policji. To, że fałszowanie leków wciąż jest poważnym problemem, pokazują także badania prowadzone przez unijne instytucje. Szczególnie trudna jest walka z fałszywkami w internecie. Prawnicy zaznaczają, że problemów jest więcej - potrzebne są zmiany w prawie, zwłaszcza w kontekście reklam farmaceutyków i suplementów.

Wojewódzki inspektor farmaceutyczny przekazał okręgowej izbie aptekarskiej odpis prawomocnego wyroku skazującego farmaceutkę za fałszowanie recept. Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że wbrew twierdzeniom farmaceutki, działanie to miało oparcie w przepisach prawa. Organ jest bowiem zobowiązany do współpracy z samorządem, do którego zadań należy sprawowanie pieczy i nadzoru nad wykonywaniem zawodu.

Alkohol tylko w opakowaniach ze szkła i metalu i wyłącznie w postaci płynnej, uzupełnienie przepisów o reklamowaniu alkoholu oraz wyższe sankcje za ewentualne naruszenia - to najważniejsze propozycje projektu nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, którą przedstawił resort zdrowia. Ostatecznie nie znalazł się w nim m.in. zakaz sprzedaży alkoholu przez internet i całkowity zakaz reklamy piwa.

Na terenie szkoły może dojść do wypadków i innych nieszczęśliwych zdarzeń, dlatego pracownicy szkoły i placówek powinni być przeszkoleni w zakresie udzielania pierwszej pomocy. Szkoły powinny natomiast być odpowiednio wyposażone w apteczki, by w razie konieczności można było sięgnąć po przydatne środki.

Eksperci Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie prognozują, że w latach 2025-2027 braki w finansowaniu ochrony zdrowia sięgną 111,4 mld zł. W opublikowanym właśnie raporcie wskazali rozwiązania, które mogą pomóc w zasypaniu dziury w budżecie NFZ. Wśród nich znalazło się: podniesienie składki zdrowotnej, współpłacenie za wybrane świadczenia zdrowotne przez pacjentów czy zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn.

Obecnie w neurologii nie ma jednego standardu, który opisywałby, jak powinno wyglądać przejście dziecka z opieki pediatrycznej, gdy osiągnie pełnoletniość, do ośrodków dla dorosłych. Akurat w tej dziedzinie medycyny wyzwań jest sporo, bo i wiele jest pytań niestandardowych, np. jak ma wyglądać przejście dziecka do ośrodka dla dorosłych, gdy nie jest jeszcze zdiagnozowane, a staje się pełnoletnie. Eksperci podkreślają, że to jedno z większych wyzwań tranzycji.

Odejście od sporządzania rocznych harmonogramów działań, z czym wiązała się konieczność corocznej zmiany uchwały, to istota nowelizacji uchwały Rady Ministrów zmieniającej uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pn. Narodowy Program Chorób Układu Krążenia na lata 2022–2032. Rząd zatwierdził ją na wtorkowym posiedzeniu.

Poselski projekt ustawy o zawodzie psychoterapeuty nie tylko nie zabezpieczy praw pacjentów, ale może doprowadzić do systemowych patologii - uważa Porozumienie Rezydentów w stanowisku zgłoszonym w ramach konsultacji publicznych. Jak wskazano, nowe regulacje pozostawią bez zmian wiele problematycznych obecnie kwestii, jak np. stosowanie wątpliwych form psychoterapii, a specjalistami będą osoby bez rzetelnego wykształcenia.

Uproszczone zasady dostępu nie zapewniają rzetelnej weryfikacji kwalifikacji osób, które ubiegają się w Polsce o uprawnienia zawodowe. Nie dają także możliwości sprawowania właściwego nadzoru nad ich pracą – wskazuje Naczelna Rada Lekarska. Samorząd zaapelował do ministry zdrowia o uchylenie przepisów, które przewidują możliwość nabywania uprawnień do wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty w Polsce w trybie uproszczonym. Zaproponował także konkretne rozwiązania prawne.

Niezdolność do pracy należy rozumieć jako obiektywnie istniejący stan, który uniemożliwia podjęcie pracy z przyczyn zdrowotnych, bez względu na to, czy został stwierdzony zaświadczeniem lekarskim. W sferze realizacyjnej niemożliwe jest nabycie prawa do zasiłku bez wykazania niezdolności do pracy zaświadczeniem lekarskim. Niemniej sam fakt niezdolności do pracy może zostać udowodniony innymi dowodami, np. opinią biegłego.

Nowa wersja projektu nowelizacji ustawy o ratownictwie wprowadza kilka rozwiązań, które mają wzmocnić ich bezpieczeństwo. Zaproponowano m.in. obowiązkowe szkolenia z samoobrony i wsparcie psychologiczne. Eksperci uważają jednak, że to zdecydowanie za mało. Nie dość, że rozwiązania prawdopodobnie niewiele pomogą, to dodatkowo pojawiają się wątpliwości dotyczące zakresu obrony koniecznej.

Budowle ochronne muszą być wyznaczone w budynkach przeznaczonych na potrzeby administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, opieki zdrowotnej oraz stałego stacjonowania podmiotów ochrony ludności – przewiduje projekt rozporządzenia MSWiA. W przypadku budynków pomocy społecznej - jeśli przebywa w nim w jednym czasie więcej niż 50 osób.

Ministra zdrowia Izabela Leszczyna podpisała rozporządzenie resortu zdrowia wprowadzające do koszyka świadczeń gwarantowanych najbardziej skutecznego w profilaktyce raka szyjki macicy testu przesiewowego HPV DNA (HR), a w razie jego dodatniego wyniku - płynnej cytologii (LBC). Rozporządzenie wejdzie w życie 14 dni po publikacji w Dzienniku Ustaw.

Organizacje lekarskie protestują przeciwko obowiązkowi przekazywania NFZ dodatkowych informacji o pacjentach. Uważają to za nieefektywną i niezgodną z prawem biurokrację. – Po wniosku konsultant krajowej w dziedzinie medycyny rodzinnej prof. Agnieszki Mastalerz-Migas wprowadziliśmy dodatkowy okres przejściowy, aby dać czas placówkom medycznym na dostosowanie się do nowych reguł sprawozdawczości. Te zaczynają działać od 1 marca 2025 r. – nie pozostawia wątpliwości NFZ.

Tylko niewielki procent pacjentów nefrologicznych korzysta z dializy w domu. Nie wszystkie stacje dializ zapewniają taką możliwość, brakuje też edukacji pacjentów, na czym polega ta metoda. Pacjenci nie wiedzą też często, że mają wybór, bo lekarze o tym nie informują. Rozwiązaniem mogłaby być dializa asystowana, gdzie pacjent może skorzystać ze wsparcia asystenta, np. opiekuna medycznego. Na razie jednak w Polsce nie ma takiej możliwości.

W ubiegłym roku nastąpił wykładniczy wzrost incydentów związanych z cyberbezpieczeństwem w placówkach ochrony zdrowia. W 2022 r. odnotowano 251 różnych ataków, w 2023 już 405, natomiast w 2024 r. było ich ponad dwa razy więcej - aż 1028. Gwałtownie wzrosła również liczba ataków typu ransomware, które skutkują najczęściej paraliżem organizacji. Eksperci wskazują, że w ochronie zdrowia wciąż często brakuje świadomości dotyczącej zagrożeń.

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji opublikowała pierwszy wykaz leków onkologicznych o ugruntowanej skuteczności, które nie mają w Polsce refundacji. Znalazło się w nim aż 15 substancji czynnych w 26 wskazaniach, które mają udowodnioną skuteczność, a ich brak przyczynia się do niezaspokojonych potrzeb zdrowotnych. Lista ta jest podstawą dalszych prac nad objęciem tych leków refundacją.

Zasady przyznawania młodzieżowych stypendiów dla sportowców z niepełnosprawnością ustalane przez samorządy są zróżnicowane. Stypendia są często niższe niż dla pełnosprawnych sportowców, co może prowadzić do nierównego traktowania. Zdarzają się nawet sytuacje przenoszenia się zawodników do klubu w innej gminie, gdzie stypendia są przyznawane na takich samych zasadach jak pełnosprawnym zawodnikom. Problem mogą rozwiązać sportowe organizacje parasolowe.